Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên (Thế kỉ XIII) - Nguyễn Thị Thu Phượng

 CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐẾN THAM DỰ THAO GIẢNG! 
Lịch sử 7 
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: 
NGUYỄN THỊ THU PHƯỢNG 
TỔ SỬ – ĐỊA 
TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI 
Kiểm tra bài cũ: 
1.Nhà Trần đã làm gì để xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng? 
2.Để phục hồi và phát triển kinh tế nhà Trần đã làm gì? 
 I. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ (1258) 
 BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC 
 MÔNG-NGUYÊN(THẾ KỶ XIII) 
 Bài 14 
 Tiết 24: 
Âm mưu xâm lược ĐạiViệt của Mông Cổ: 
Chân dung Thành Cát Tư Hãn (Thiết Mộc Chân ) 
người sáng lập ra nước phong kiến Mông Cổ 
Hình vê quân Mông cổ 
Quân Mông Cổ 
- VÒ ®¸nh trËn hä lîi ë gi· chiÕn, kh«ng thÊy lîi th× kh«ng tiÕn qu©n. 
- Tr¨m qu©n kÞ quay vßng cã thÓ bäc ®­îc v¹n ng­êi. Ngh×n qu©n kÞ t¶n ra cã thÓ dµi tíi tr¨m dÆm, kÎ ®Þch chia ra th× hä chia ra, kÎ ®Þch hîp l¹i th× hä còng hîp l¹i. 
- HoÆc xa hoÆc gÇn hoÆc nhiÒu hoÆc Ýt hoÆc t¶n ra hoÆc Èn hoÆc hiÖn ®Õn th× nh­ trªn trêi r¬i xuèng ®i th× nhanh nh­ chíp giËt. 
-Hä th¾ng th× ®uæi theo ®Þch chÐm giÕt kh«ng ®Ó trèn tho¸t. Hä mµ thua th× ch¹y rÊt nhanh ®uæi theo kh«ng kÞp. 
Qua kênh hình sgk, hình ảnh, đoạn trích trên em có nhận xét gì về quân Mông Cổ? 
Quân Mông Cổ daøn traän 
 - Quân đội mạnh, giỏi kị binh , thiên chiến có tổ chức, trang bị tốt  - Quân Mông Cổ đã xâm lược và thống trị nhiều nước ở châu Á, châu Âu  
Kị binh quân Mông Cổ 
Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ: 
 - Năm 1257 , Mông Cổ tiến đánh Nam Tống nhằm xâm chiếm toàn bộ Trung Quốc. 
 -Để đạt được mục đích, quân Mông Cổ quyết định xâm lược Đại Việt rồi đánh thẳng lên phía Nam Trung Quốc, thực hiện kế hoạch “gọng kìm” tiêu diệt Nam Tống. 
Đến năm1257,vua Mông Cổ đã làm gì? 
Để đạt được tham vọng đó, chúng đã hành động ra sao ? 
M«ng cæ 
Sự bành trướng của quân Mông Cổ 1206-1294 
Việt Nam 
Trước khi kéo quân vào nước ta, tướng Mông Cổ đã làm gì? 
Cho sứ giả đưa thư đe dọa và dụ hành vua Trần 
Vua Trần đã làm gì khi các sứ giả Mông Cổ đến? Việc làm đó thể hiện điều gì? 
Hạ lệnh bắt giam sứ giả vào ngục.Thể hiện thái độ kiên cường của nhân dân ta,luôn sẵn sàng chiến đấu chống quân xâm lược 
 Vua Trần Thái Tông 
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THÊ KỶ XIII ) 
I.CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ (1258) 
 Bài 14: 
 Tiết 24: 
2. Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ: 
a. Chuẩn bị 
Khi nhận được tin quân Mông Cổ xâm lược nước ta vua Trần đã làm gì? 
Cuối năm 1257, nhà Trần ban lệnh cho cả nước sắm sữa vũ khí, thành lập dân binh ngày đêm luyện tập võ nghệ. 
b. Diễn biến và kết quả: 
Bµi 7: Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m l­îc M«ng – Nguyªn (thÕ kØ XIII)` 
I. Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø nhÊt chèng qu©n x©m l­îc M«ng Cæ (1258) 
1 . ¢m m­u x©m l­îc cña M«ng Cæ 
* ¢m m­u x©m l­îc: 
* Th¸i ®é cña nhµ TrÇn: 
Nhµ TrÇn chuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m l­îc M«ng Cæ 
2 . 
* ChuÈn bÞ cña nhµ TrÇn: 
	 Chu ®¸o, s½n sµng. 
* DiÔn biÕn: 
 Học sinh thảo luận nhóm ( Bốn nhóm ) 
NHÓM 1: Nhân dân Thăng Long đã làm gì khi quân Mông Cổ tiến vào kinh thành?Theo em những việc làm này có tác dụng gì? 
_ Thực hiện chủ trương “vườn không nhà trống”, tạm rút khỏi kinh thành. 
 - Có tác dụng đẩy quân giặc vào thế thiếu lương thực trầm trọng. 
NHÓM 2 : Em hiểu như thế nào về câu nói của Trần Thủ Độ? 
 - Khẳng định tinh thần quyết chiến quyết thắng của quân dân ta. 
NHÓM 3 : Quân Mông Cổ đã bị đánh bại như thế nào? 
 - Quân Mông Cổ lâm vào tình thế khó khăn vì thiếu lương thực trầm trọng, lại bị quân ta chống trả quyết liệt nên lực lượng bị tiêu hao dần, 
 NHÓM 4: Vì sao quân Mông Cổ mạnh mà vẫn bị quân ta đánh bại ? 
 Vì quân ta biết sử dụng cách đánh giặc thông minh, biết chớp 
 thời cơ. 
Ngoät Löông Hôïp Thai 
Kò binh Moâng Coå 
 Bµi 14 
ba lÇn kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m l­îc M«ng – Nguyªn (thÕ kØ XIII ) 
 Tiết 24: 
 I . Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø nhÊt chèng qu©n x©m l­îC M«ng Cæ (1258) 
Bµi 7: Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m l­îc M«ng – Nguyªn (thÕ kØ XIII)` 
I. Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø nhÊt chèng qu©n x©m l­îc M«ng Cæ (1258) 
1 . ¢m m­u x©m l­îc cña M«ng Cæ 
* ¢m m­u x©m l­îc: 
* Th¸i ®é cña nhµ TrÇn: 
Nhµ TrÇn chuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m l­îc M«ng Cæ 
2 . 
* ChuÈn bÞ cña nhµ TrÇn: 
	 Chu ®¸o, s½n sµng. 
* DiÔn biÕn: 
b. Diễn biến và kết quả: 
 - Tháng 1- 1258,3 vạn quân Mông Cổ do Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy, tiến vào xâm lược Đại Việt. Quân giặc theo đường sông Thao tiến xuống Bạch Hạc rồi tiến đến vùng Bình Lệ Nguyên thì bị chặn lại ở phòng tuyến do vua Trần Thái Tông chỉ huy. 
 - Để bảo toàn lực lượng, nhà Trần chủ trương cho quân rút khỏi kinh thành Thăng Long, thực hiện “ vườn không nhà trống”.Giặc vào kinh thành không một bóng người và lương thực. Thiếu lương thực,lại bị quân ta chống trả,chưa đầy một tháng lượng chúng bị tiêu hao dần. 
 - Nhà Trần mở cuộc phản công lớn ở Đông Bộ 
 Đầu. Ngày 29-1-1258,quân Mông Cổ thua 
 trận, phải rút chạy về nước. Cuộc kháng 
 chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược 
 Mông Cổ diễn ra trong vòng chưa đầy một 
 tháng đã kết thúc thắng lợi. 
 Nhóm 3,4 
 Em hãy nêu những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất? 
THẢO LUẬN NHÓM (5 Phút ) 
Nhóm 1,2 
Tại sao trong vòng chưa đầy 1 tháng quân ta đánh bại quân Mông Cổ? Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất? 
-Tại sao trong vòng chưa đầy 1 tháng quân ta đánh bại quân Mông Cổ? 
- Vương triều Trần và nhân dân Đại Việt đồng lòng không hề run sợ, kiên quyết kháng chiến chống xâm lược đến cùng. 
Có đường lối đúng đắn, sáng tạo, người chỉ huy thông minh tài giỏi. 
- Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất. 
 Khi giặc mạnh : ta không dốc toàn lực lượng đối phó mà nhử sâu chúng vào trận địa, đánh lâu dài . 
- Khi giặc gặp khó khăn : ta mới phản công. Đó là kế “ lấy yếu đánh mạnh lấy ít đánh nhiều”. 
Em hãy nêu những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất? 
- Ba lần bắt giam sứ giả Mông Cổ 
 - Nhà Trần ban lệnh cho cả nước sắm sửa vũ khí. 
- Các đội dân binh thành lập, ngày đêm luyện tập võ nghệ, sẵn sàng đánh giặc. 
- Trần Thủ Độ trả lời vua Trần “ Đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo”. 
1. Tại Bình Lệ Nguyên, trước thế giặc mạnh, vua Trần đã có quyết định như thế nào? 
 a. Dâng biểu xin hàng. 
 b. Cho sứ giả sang thương lượng. 
 c. Lui quân để bảo toàn lực lượng. 
 d. Dốc toàn lực quyết chiến. 
 BÀI TẬP CỦNG CỐ 
2.Tướng Mông Cổ nào chỉ huy cuộc xâm lược Đại Việt lần thứ nhất?  a.Thành Cát Tư Hãn b. Hốt Tất Liệt c. Thoát Hoan d. Ngột Lương Hợp Thai 
3. Tường thuật diễn biến cuộc kháng chiến lần thứ nhất 
chống quân Mông Cổ (1258). 
Bµi 7: Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m l­îc M«ng – Nguyªn (thÕ kØ XIII)` 
I. Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø nhÊt chèng qu©n x©m l­îc M«ng Cæ (1258) 
1 . ¢m m­u x©m l­îc cña M«ng Cæ 
* ¢m m­u x©m l­îc: 
* Th¸i ®é cña nhµ TrÇn: 
Nhµ TrÇn chuÈn bÞ vµ tiÕn hµnh kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m l­îc M«ng Cæ 
2 . 
* ChuÈn bÞ cña nhµ TrÇn: 
	 Chu ®¸o, s½n sµng. 
* DiÔn biÕn: 
* Học bài và trả lời các câu hỏi sgk / 57 
* Chuẩn bị phần II: Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285). 
- Sự chuẩn bị xâm lược Đại Việt của nhà Nguyên lần thứ hai có gì khác so với lần thứ nhất ? 
- Diễn biến, kết quả cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên lần 2 (1285). 
Dặn dò: 
KẾT THÚC BÀI GIẢNG 
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY, CÔ VÀ CÁC EM 
 HỌC SINH SỨC KHOẺ .