Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Sự phát triển của văn hóa dân tộc cuối thế kỉ XVIII - nửa đầu thế kỉ XIX - Đinh Tiên Long

Nhiệt liệt chào mừng 
CÁC THẦY CÔ GIÁO 
VÀ CÁC EM HỌC SINH 
Giáo viên : Đinh Tiên Long 
Trường : THCS Đinh Tiên Hoàng 
KIỂM TRA MIỆNG 
Câu 1:Em hãy nêu tình hình nền văn học nước 
ta cuối TK XVIII – nửa đầu TK XIX? 
Câu 2: Nhân vật nào được xem là ông tổ 
của nghành y? 
 Câu 1 :- Vaên hoïc daân gian ở thế ế kỉ XVIII – nữa đầu thê ́ ki ̉ X I X phát triển rực rơ ̃ với nhiều hình thức phong phu ́ : tuïc ngöõ , ca dao , truyeän Noâm daøi tiê ́u lâm 
- Văn học viết bằng chư ̃ Nôm phát triển đến đỉnh cao . 
Mô ̣t số tác phẩm nổi tiếng : Truyện Kiểu của Nguyễn Du ; chinh phụ ngâm , cung oán ngâm khúc , thơ của Hồ Xuân Hương , Bà Huyện Thanh Quan , Cao Bá Quát , N guyễn Văn Siêu . 
Câu 2: Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác 
BÀI 28 - TIẾT 63: 
SỰ PHÁT TRIỂN CỦAVĂN HOÁ DÂN TỘCCUỐI THẾ KỶ XVIII – NỬA ĐẦU THẾ KỶ XIX 
II. GIÁO DỤC, KHOA HỌC, KĨ THUẬT 
Tiết 63 . Bài 28 – II: GIÁO DỤC, KHOA HỌC - KĨ THUẬT 
1.Giáo dục , thi cử 
- Thời Tây Sơn : Ban “ chiếu lập học ”, ch ấn chỉnh việc học tập , thi cử ; đưa chữ Nôm vào việc học tập , thi cử 
- Thời nhà Nguyễn nội dung học tập , thi cử không có gì thay đổi . Quốc Tử Giám được đặt ở Huế . Năm 1836, Minh Mạng cho lập “ Tứ dịch quán ” để dạy tiếng Pháp , tiếng Xiêm 
Giáo dục , thi cử nước ta thế kỉ XVIII-XIX có đặc điểm gì khác so với thời Tây Sơn ? 
Minh Mạng cho thành lập “ Tứ dịch quán ” đã thể hiện điều gì ở ông ? 
Tiết 64. Bài 28 – II: GIÁO DỤC, KHOA HỌC - KĨ THUẬT 
2. Sử học , địa lí , y học 
 Thảo luận nhóm 
Nhóm 1,2 tìm tác 
phẩm , tác giả nổi 
tiếng về sử học . 
Nhóm 3,4 tìm tác giả 
và công trình nổi 
tiếng về địa lí . 
Nhóm 5,6 tìm tác 
phẩm , tác giả nổi 
tiếng về y học . 
Tiết 64. Bài 28 – II: GIÁO DỤC, KHOA HỌC - KĨ THUẬT 
2. Sử học , địa lí , y học 
* Sử học : 
- Triều Tây Sơn có bộ “ Đại Việt sử kí tiền biên ”, triều Nguyễn có “ Đại Nam thực lục ”, Đại Nam liệt truyện ... 
- Lê Quý Đôn là nhà bác học lớn nhất thế kỉ XVIII, tác phẩm nổi tiếng : Đại việt thông sử , Phủ biên tạp lục 
Bìa : Đại Nam thực lục 
LÊ QUÝ ĐÔN 
(1726-1784) 
 Cuộc đời : Lê Quý Đôn nguyên là Lê Danh Phương , tự Doãn Hậu , hiệu Quế Đường , sinh ngày 2-8-1726,; cha là tiến sĩ Lê Trọng Thứ , quê tại làng Diên Hà , trấn Sơn Nam Hạ ( huyện Hưng Hà , tỉnh Thái Bình ) giữ nhiều chức vụ ở triều Lê - Trịnh vâng theo lời cha dạy , lại được tiếp xúc với nhiều bậc hiền sĩ đại phu , nhờ đi nhiều, thấy nhiều, nghe nhiều, hiểu biết nhiều nên kiến thức Lê Quý Đôn trở nên phong phú ở nhiều lĩnh vực khác nhau 
 Tác phẩm và công trình lớn : 
- Quần thư khảo biện về triết học , lịch sử , chính trị được viết trước năm 30 tuổi .- Vân đài loại ngữ là một loại " bách khoa thư “ đánh dấu một bước tiến bộ vượt bậc đối với nền khoa học Việt Nam thời phong kiến .- Đại Việt thông sử ( Lê triều thông sử ) viết theo thể ký truyện về triều Lê .- Kiến văn tiểu lục là tập bút ký về lịch sử và văn hóa Việt Nam từ đời Trần đến đời Lê . 
- Phủ biên tạp lục , được viết về tình hình xã hội Đàng Trong từ thế kỷ thứ 18 trở về trước .- Toàn Việt thi lục 6 quyển , tuyển chọn 897 bài thơ của 73 tác giả từ thời Lý đến đời Lê Tương Dực (1509 - 1516). Lê Quý Đôn hoàn thành Toàn Việt thi lục năm 1768, dâng lên vua , được thưởng 20 lạng bạc .- Quế Đường văn tập 4 quyển , nhưng đã mất .  
Tiết 64. Bài 28 – II: GIÁO DỤC, KHOA HỌC - KĨ THUẬT 
2. Sử học , địa lí , y học 
* Địa lí : 
 Tác phẩm : Gia Định thành thông chí ( Trịnh Hoài Đức ), Nhất thống dư địa chí ( Lê Quang Định )... 
* Y học . 
 Có bộ sách : Hải thượng y tông tâm lĩnh ( Lê Hữu Trác ). 
 Lê H ữu Trác (1720-1792) 
Tiết 64. Bài 28 – II: GIÁO DỤC, KHOA HỌC - KĨ THUẬT 
2. Sử học , địa lí , y học 
* Địa lí : 
 Tác phẩm : Gia Định thành tông chí ( Trịnh Hoài Đức ), Nhất thống dư địa chí ( Lê Quang Định )... 
* Y học . 
 Có bộ sách : Hải thượng y tông tâm lĩnh ( Lê Hữu Trác ). 
Liên hệ ngành y ngày nay, em thấy y học thể hiện y đức như thế nào ? 
a) Cuộc đời : 
+ Người làng Liên Xá , huyện Đường Hào , phủ Thượng Hồng , trấn Hải Dương 
+ Tên hiệu Hải Thượng Lãn Ông 
b) Sự nghiệp : Ngoài tài chữa bệnh , còn là người soạn sách , truyền bá y học  
+ Bộ Hải Thượng y tông tâm lĩnh gồm 66 quyển biên soạn trong 60 năm được coi là tác phẩm y học xuất sắc nhất trong thời Trung đại . 
Hải Thượng Lãn Ông ( Lê Hữu Trác 17201-792 ) 
Tiết 64. Bài 28 – II: GIÁO DỤC, KHOA HỌC - KĨ THUẬT 
3. Những thành tựu về kĩ thuật 
?. Về KHKT, nước ta trong thời gian này có những bước tiến gì nổi bật ? 
* Chịu ảnh hưởng của kĩ thuật phương tây . 
* Thành tựu : 
+ Nguyễn Văn Tú : Làm được đồng hồ , kính thiên lí . 
+ Thời Nguyễn : Chế tạo máy xẻ gỗ chạy bằng sức nước , tàu thuỷ chạy bằng máy hơi nước ( 1839)... 
Tài năng thợ thủ công nước ta . 
Em hãy nêu những thành tựu về kĩ thuật ? 
Những thành tựu này phản ánh điều gì về KHKT ở nước ta trong thời gian này ? 
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 
Bài 1: Đánh dấu X vào câu trả lời đúng . 
1. Nhân vật lịch sử nào sau đây được đánh giá là danh nhân lớn của Việt Nam trong nhiều lĩnh vực ? 
A 
Lê Hữu Trác 
B 
Lê Quý Đôn 
C 
Lê Quang Định 
B 
TỔNG KẾT 
BÀI TẬP 
Bài 1: Nối các tác phẩm với các tác giả sau đây . 
Đại Việt sử kí tiền biên . 
Đại Nam thực lục . 
Đại Việt thông sử . 
Lịch triều hiến chương loại chí . 
Gia Định thành thông chí . 
Nhất thống dư địa chí . 
- Quốc sử triều Nguyễn . 
- Phan Huy Chú . 
- Ngô Thì Sĩ-Ngô Thì Nhậm . 
- Trịnh Hoài Đức . 
Lê Quang Định . 
- Lê Quý Đôn . 
Tàu thủy chạy bằng hơi nước của Việt Nam 
được đóng xong vào năm nào ? 
A 
D 
C 
Năm 1839 
Năm 1840 
Năm 1841 
Năm 1842 
A 
B 
3. Thợ thủ công Nguyễn Văn Tú (TK XVIII ) 
 đã chế tạo được gì ? 
A 
D 
C 
B 
Chế được máy xẻ gỗ chạy bằng hơi nước 
Tàu thủy chạy bằng hơi nước 
Làm đồng hồ và kính thiên lý 
Làm đồng hồ và kính thiên văn 
C 
1 
2 
4 
5 
6 
3 
TRÒ CHƠI Ô CHỮ 
7 
8 
N 
A 
U 
Q 
H 
N 
A 
H 
T 
N 
Ê 
Y 
U 
H 
A 
B 
I 
Ơ 
L 
Ê 
L 
M 
Ô 
N 
Ư 
H 
C 
Ê 
U 
H 
Ô 
Đ 
Ô 
C 
G 
N 
Ơ 
Ư 
H 
P 
Y 
 
T 
A 
U 
H 
C 
G 
N 
Ô 
U 
T 
Ô 
H 
G 
N 
Ô 
Đ 
G 
N 
Ơ 
Ư 
H 
N 
 
U 
X 
Ô 
H 
U 
L 
N 
Ê 
Y 
U 
G 
N 
“ Bà chúa thơ Nôm ” là ai ? 
Một dòng tranh dân gian nổi tiếng ??? 
Một loại hình sân khấu nổi tiếng ?? 
Tên một ngôi chùa nổi tiếng ở Hà Nội ??? 
Tên gọi hiện nay của kinh đô của nước ta thời Nguyễn ? 
Chữ gì là chữ viết chính thức của nước ta thời Quang Trung ? 
Ai là người lãnh đạo khởi nghĩa Lam Sơn ? 
Tác giả của tác phẩm “Qua Đèo Ngang : là ai ?? 
Gép các chữ cái màu đỏ thành tên nhà bác học nổi tiếng ? 
LÊ QUÝ ĐÔN 
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP 
+ Đối với bài học tiết này 
- Trả lời các câu hỏi trong SGK và vở bài tập 
+ Đối với bài học ở tiết tiếp theo : 
- Chuẩn bị bài mới “ Ôn tập chương V và VI” 
- Trả lời các câu hỏi trong SGK 
TiÕt häc kÕt thóc 
Chóc c¸c thÇy c« m¹nh kháe , h¹nh phóc ! 
Chóc c¸c em häc giái , ch¨m ngoan !