Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Tiết 17, Bài 12: Đời sống kinh tế, văn hóa

GIÁO VIấN THỰC HIỆN: BÙI PHÚ HƯNG 
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY Cễ GIÁO VỀ DỰ TIẾT HỌC MễN LỊCH SỬ. 
LỚP 7A1 
Bài 12: Đ ời sống kinh tế , văn hoá.  Tiết 17: I. Đ ời sống kinh tế 
1. Sự chuyển biến của nền nông nghiệp . 
- Ruộng đ ất trong cả nước thuộc quyền sở hữu của vua , do nhân dân canh tác . 
- Nh à Lý rất quan tâm đ ến sản xuất nông nghiệp 
? Ruộng đất trong cả nước thuộc quyền sở hữu của ai? 
? Qua đoạn trích trên em có nhận xét gì về thái độ của nh à Lý đ ối với sản xuất nông nghiệp ? 
 Năm 1038, mùa xuân , vua 
( Thái Tông ) ngự ra Bố Hải Khẩu ( thị xã Thái Bình ) cày ruộng tịch đ iền , sai hữu ti dọn cỏ đắp đàn. Vua thân tế thần Nông , tế xong tự cầm cày . Các quan tả hữu có người can rằng:''Đó là việc của nông phu , bệ hạ cần gì làm thế ''. Vua đáp: '' Trẫm không tự mình cày th ì lấy gì làm xôi cúng , lấy gì cho thiên hạ noi theo ''. 
 Lễ cày Tịch Điền bắt đầu cú và diễn ra từ năm 987 thời vua Lờ Đại Hành . Lễ hội này bị xúa bỏ vào thời vua Khải Định ( Cỏch đõy 100 năm ). Hiện nay Đảng và nhà nước ta đó khụi phục và tổ chức lại lễ hội này 
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thực hiện đường cày khai hội Tịch Điền ở 
tại xó Đọi Sơn , huyện Duy Tiờn , tỉnh Hà Nam 2010 
? Việc tổ chức cày tịch điền cho ta thấy điều gỡ ? 
Bài 12: Đ ời sống kinh tế , văn hoá.  Tiết 17: I. Đ ời sống kinh tế 
1. Sự chuyển biến của nền nông nghiệp . 
- Ruộng đ ất trong cả nước thuộc quyền sở hữu của vua , do nhân dân canh tác . 
- Nh à Lý rất quan tâm đ ến sản xuất nông nghiệp 
- Đề ra nhiều biện pháp khuyến khích nông nghiệp phát triển : Khai hoang , làm thuỷ lợi , cày tịch đ iền , cấm giết hại trõu bũ  
- Kết qu ả: Nền nông nghiệp phát triển , mùa màng bội thu . 
? Hãy nờu những biện pháp nh à Lý đưa ra nhằm khuyến khích phát triển nông nghiệp ? 
? Từ những biện pháp trên ta thấy nền nông nghiệp thời Lý đạt kết qu ả nh ư thế nào ? 
? Vì sao nền nông nghiệp thời Lý phát triển ? 
Hình 22: Đ ền Đô- nơi thờ 8 vị vua nh à Lý ( Từ Sơn - Bắc Ninh ) 
 Đ ền Đô là nơi thờ 8 vị vua nh à Lý , nằm trên vùng đ ất đ ịa linh nhân kiệt ở làng Đì nh Bảng , huyện Từ Sơn , tỉnh Bắc Ninh . Đ ền đư ợc xây dựng từ lâu và thường xuyên đư ợc tu bổ , lần xây dựng lớn nhất vào thế kỉ XVII. Đ ền đư ợc xây dựng để ghi lại công đ ức to lớn của nh à Lý và thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn . 
1. Lý Th ái Tổ 
2. Lý Thái Tông 
3. Lý Thánh Tông 
4. Lý Nhân Tông 
5. Lý Thần Tông 
6. Lý Anh Tông 
7. Lý Cao Tông 
8. Lý Huệ Tông 
Em hãy cho biết 8 vị vua đ ó là ai ? 
Tám vị vua nh à Lý 
Bài 12: Đ ời sống kinh tế , văn hoá.  Tiết 17: I. Đ ời sống kinh tế 
1. Sự chuyển biến của nền nông nghiệp . 
- Ruộng đ ất trong cả nước thuộc quyền sở hữu của vua , do nhân dân canh tác . 
- Nh à Lý rất quan tâm đ ến sản xuất nông nghiệp 
- Đề ra nhiều biện pháp khuyến khích nông nghiệp phát triển : Khai hoang , làm thuỷ lợi , cày tịch đ iền , cấm giết hại trõu bũ ... 
2. Thủ công nghiệp và thương nghiệp . 
a. Thủ công nghiệp : 
- Thủ công nghiệp có nhiều ngành nghề : dệt , xây dựng , làm gốm  
Tháng 2 năm 1040, '' vua đã dạy cung nữ dệt đư ợc gấm vóc . Tháng ấy xuống chiếu phát hết gấm vóc của nước Tống ở trong kho ra để may áo ban cho các quan , từ ngũ phẩm trở lên th ì áo bào bằng gấm , từ cửu phẩm trở lên th ì áo bào bằng vóc , để tỏ là vua không dùng gấm vóc của nước Tống nữa ''. 
- Nghề dệt lụa phát triển nhất . 
- Kết qu ả: Nền nông nghiệp phát triển , mùa màng bội thu . 
? Tại sao nh à Lý lại không dùng gấm vóc của nh à Tống ? 
 ? Qua việc làm trên của vua Lý , em nghĩ gì về hàng tơ lụa của Đại Việt thời đ ó ? 
 ? Thời Lý có những nghề thủ công nào ? 
Nghề Chăn tằm , ươm tơ 
Dệt lụa 
Nghề làm mộc 
Nghề làm gốm 
Bát men ngọc thời Lý 
Các sản phẩm đ ồ gốm thời Lý 
ấ m Lý trắng quai cá 
ấ m Lý trắng quai rồng 
Tô Lý lục 
Lư hương đ ời Lý 
ấ m Lý trắng 
ấ m Lý trắng men ngọc 
ấ m Lý nâu chân chim 
 ? Em cú nhận xột gỡ về đồ gốm thời Lý ? 
 ? B ên cạnh những ngành nghề trên th ì thủ công nghiệp thời này còn phát triển những nghề nào ? 
Vạc Phổ Minh 
Chuông Quy Đ iền 
Chuụng Quy Điền được đỳc (1080) đời Lý Nhõn Tụng . Để đỳc quả chuụng này , vua Lý Nhõn Tụng đó cho sử dụng đến 12 ngàn cõn đồng ( tương đương với 7,3 tấn ) đồng . 
Thỏp phổ minh 
  Thỏp cao khoảng 21m, gồm 14 tầng , xõy trờn 12 bậc gạch , càng lờn cao càng thu hẹp dần và kết thỳc bằng một chỏm nhọn hỡnh bầu rượu cú nhiều cạnh . Tầng trờn đều trổ bốn cửa cuốn tũ vũ ra bốn phớa . 
Tháp Báo Thiên 
Thỏp Bỏo Thiờn là một bảo thỏp , cũn gọi là Đại Thắng Tư Thiờn , được xõy năm 1057 từ đời vua Lý Thỏi Tụng (1054-1072). Thỏp này xõy 12 tầng , cao mấy chục trượng  ở chựa Sựng Khỏnh , trong phạm vi chựa Bỏo Thiờn , nay là khu đất mộ đụng hồ Hoàn Kiếm ,Hà Nội . 
	 '' Kỉ Tị ( 1149) mùa xuân , tháng 2, thuyền buôn ba nước Trảo Oa ( đảo Gia - va - In- đô- nê- xi- a), Lộ Lạc ( Vương quốc La- vô- Thái Lan ), Xiêm La ( Thái Lan ) vào Hải Đô ng ( Quảng Ninh ) xin cư trú buôn bán , ( nh à Lý ) bèn cho lập trang ở nơi hải đảo gọi là Vân Đ ồn , để mua bán hàng hoá quý , dâng tiến sản vật đ ịa phương ''. 
'' Giáp thìn , năm 1184, người buôn các nước Xiêm La và Tam Phật Tề ( Pa- lem - bang- ở tây In- đô- nê- xi- a) vào trấn Vân Đ ồn dâng vật báu để xin buôn bán ''. 
Bài 12: Đ ời sống kinh tế , văn hoá.  Tiết 17: I. Đ ời sống kinh tế 
1. Sự chuyển biến của nền nông nghiệp . 
- Ruộng đ ất trong cả nước thuộc quyền sở hữu của vua , do nhân dân canh tác . 
- Nh à Lý rất quan tâm đ ến sản xuất nông nghiệp 
 Đề ra nhiều biện pháp khuyến khích nông nghiệp phát triển:Khai hoang , làm thuỷ lợi , cày tịch đ iền , cấm giết hại trõu bũ .. 
2. Thủ công nghiệp và thương nghiệp . 
a. Thủ công nghiệp : 
- Thủ công nghiệp có nhiều ngành nghề:dệt,đồ gốm , xây dựng ... 
- Phát triển nhất là nghề dệt . 
b. Thương nghiệp : 
=> Tạo ra nhiều sản phẩm có chất lượng ngày càng cao . 
- Hoạt đ ộng trao đ ổi buôn bán trong và ngoài nước đư ợc mở rộng . 
- Vân Đ ồn đư ợc coi là nơi buôn bán rất thuận tiện với thương nhân nước ngoài . 
- Kết qu ả: Nền nông nghiệp phát triển , mùa màng bội thu . 
Nêu bước phát triển mới của thủ công nghiệp thời Lý ? 
? Hóy cho biết tỡnh hỡnh thương nghiệp nước ta dưới thời Lý ? 
? Đọc đoạn trớch trờn em cho biết hoạt động buụn bỏn với nước ngoài diễn ra sụi nổi nhất ở đõu ? 
? Tại sao nh à Lý chỉ cho người nước ngoài buôn bán ở vùng hải đảo biên giới mà không cho họ đi lại tự do ở vùng đ ất liền ? 
Võn Đồn ngày xưa 
Võn đồn ngày nay 
Thụng tin: 
- Võn đồn nằm ở phớa Đụng Nam vịnh Hạ Long( thuộc tỉnh Quảng Ninh ). Đõy là cảng ngoại thương đầu tiờn của nước ta 
- Là nơi cú vị trớ tự nhiờn thuận lợi để thuyền bố qua lại,trỳ đỗ nằm trờn trục hàng hải từ trung quốc xuống cỏc nước vựng Đụng Nam Á. 
Lớp Thảo luận 
	 Vì sao nền kinh tế nước ta dưới thời Lý lại phát triển mạnh nh ư vậy ? Sự phát triển đ ó thể hiện đ iều gì? 
Đáp án 
* Kinh tế thời Lý phát triển vì: 
- Do đ ất nước đư ợc đ ộc lập , hoà bình . 
- Nhân dân cần cù hăng say lao đ ộng và ý thức dân tộc cao . 
- Do nh à nước có nhiều chính sách quan tâm phát triển kinh tế . 
* í nghĩa : 
- Nhân dân Đại Việt có đủ kh ă năng xây dựng nền kinh tế tự chủ và phát triển không thua kém gì các nước khác . 
5 
4 
3 
2 
1 
1 . Vua Lý lấy một số đ ất công làm nơi thờ phụng,tế lễ 	 hoặc phong cấp cho con cháu , những người có công , 	 làm đ ền chùa . 
 Vua Lý thường về các đ ịa phương cày tịch đ iền . 
3 . Việc khai khẩn đ ất hoang , đắp đê, đào mương không 	 	 đư ợc vua Lý khuyến khích . 
4. Ban hành lệnh cấm giết hại trâu bò , bảo vệ sức kéo . 
Đ 
Đ 
s 
S 
- Nh à Lý đã làm gì để khuyến khích sản xuất nông nghiệp ?( Ghi ch ữ đ úng ( Đ ), sai ( S ) vào ô trống trước nội dung sau ) 
Bài tập củng cố : 
 p 
h 
ậ 
t 
g 
i 
á 
o 
c 
à 
y 
t 
ị 
c 
h 
đ 
i 
ề 
n 
đ 
ề 
n 
đ 
ô 
t 
h 
ă 
n 
g 
l 
o 
n 
g 
v 
â 
n 
đ 
ồ 
n 
Câu 1 . Lý Công Uẩn lên ngôi vua là do thế lực nào 	 ủng hộ ? 
1 
2 
3 
5 
4 
Câu 2 . Đây là một việc làm của vua Lý để thiên hạ 	 noi theo ? 
Câu 3. Đây là nơi thờ 8 vị vua nh à Lý ? 
Câu 4 . Trung tâm buôn bán 
với nước ngoài 
 tấp nập và sầm uất nhất 
 thời Lý là ở đâu? 
n 
g 
h 
ề 
g 
ố 
m 
Câu 5 . Trong nội đ ịa , thành thị duy nhất của nước ta 	 thời Lý là gì? 
6 
Câu 6 .Bên cạnh nghề dệt còn có nghề thủ công nào 	 phát triển mạnh mẽ dưới thời Lý ? 
? 
Gợi ý tr ả lời từ chìa kho á: Nền tảng kinh tế của xã hội thời Lý là ngành gì? 
p 
h 
i 
n 
ô 
n 
n 
g 
g 
ê 
n 
ô 
n 
g 
n 
g 
h 
i 
ệ 
p 
A 
Thời lý , thủ cụng nghiệp khụng phỏt triển 
B 
Thời Lý , nụng nghiệp bớ sa sỳt , trỡ trệ 
C 
 Thời Lý , thủ cụng nghiệp do nhà nước tổ chức sản xuất rất phỏt triển . Việc buụn bỏn trao đổi trong nước và nước ngoài đựoc mở mang hơn trước 
Chọn ý đỳng , và giải thớch ngắn gọn 
Làm lại 
Đỏp ỏn 
Hoan hụ ! Đỳng rồi ! 
Tiếc quỏ ! Bạn chọn sai rồi ! 
Vỡ : Do sự cố gắng cả 2 phớa : nhõn dõn và giai cấp thống trị nờn đơỡ sống nhõn ổn định , nụng nghiệp phỏt triển sẽ tạo điều kiện cho thủ cụng nghiệp phỏt triển , buụn bỏn trao đổi trong nước và nước ngoài được mở mang hơn trước . 
Chào tạm biệt 
Chúc các em học sinh  chăm ngoan , học giỏi 
Kính chúc các thầy cô giáo 
 mạnh khoẻ, công tác tốt