Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Tiết 21, Bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII - Nguyễn Văn Sơn

CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN 
 (THẾ KỈ XIII- XIV)  
Tuần 11 , tiết 21 
 BÀI 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
I / NHÀ TRẦN THÀNH LẬP 
GV:Nguyễn Văn Sơn 
Kiểm tra bài cũ: 
-Em hãy nêu tình hình về giáo dục và văn hóa thời Lý? 
-Hãy kể tên các loại hình văn hóa dân gian thời Lý? 
CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN(THẾ KỈ XIII- XIV)  
Tuần 11 , tiết 21 
BÀI 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
I / NHÀ TRẦN THÀNH LẬP 
Nhà Lý lên ngôi vào năm nào ? Trả qua mấy đời vua ? 
Triều Lý được thành lập tư ̀ cuối năm 1009 trải qua 9 đời vua 
tồn tại trong 215 năm : 
	- Lý Thái Tô ̉ (1009-1028): 19 năm 
	- Lý Thái Tông (1028-1054): 27 năm 
	- Lý Thánh Tông (1054-1072) : 17 năm 
	- Lý Nhân Tông (1072-1127) : 56 năm 
	- Lý Thần Tông (1128-1138) : 10 năm 
	- Lý Anh Tông (1138-1175) : 37 năm 
	- Lý Cao Tông (1176-1210) : 35 năm 
	- Lý Huê ̣ Tông (1211-1224): 14 năm 
	- Lý Chiêu Hoàng (1224-1225): 1 năm 
Đền thơ ̀ 8 vị vua Lý 
Đền thơ ̀ Lý Chiêu Hoàng 
Bấy giơ ̀ nhà vua vẫn cư ́ tiến hành mọi việc thô ̉ mộc không ngừng , nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp , cũng gia ̉ vơ ̀ làm ngơ đê ̉ bưng bít đi , chỉ ham thích của cải . Các bầy tôi ( quan lại ) đều bắt chước , tranh nhau bán quan buôn ngục , ngoài ra không còn nghi ̃ đến việc gì ”. 
( Khâm định Việt sư ̉ thông giám cương mục ) 
Nguyên nhân nào dẫn đến nhà Lý Suy yếu ? 
HuÖ T«ng cuèi ®êi say kh­ít ngñ c¶ ngµy, kh«ng quan t©m ®Õn triÒu chÝnh, vua kh«ng cã con trai cã hai c« c«ng chóa. ChÞ lµ ThuËn Thiªn c«ng chóa g¶ cho TrÇn LiÔu. Em lµ: Chiªu Th¸nh T«ng c«ng chóa lªn 7 tuæi ®­îc lËp th¸i tö, sau ®ã 10/1224 Lý HuÖ T«ng ®i tu ë chïa ch©n Giao. Lîi dông t ì nh h ì nh Êy quan l¹i næi dËy tranh chÊp quyÒn hµnh, bãc lét nh©n d©n... 
BÀI 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP 
 1/ Nha ̀ Lý sụp đô ̉ . 
 Cuối thê ́ ki ̉ XII,Vua quan nhà Lý ăn chơi sa đọa , 
 không còn quan tâm đến đời sống nhân dân . 
Những việc làm trên của vua quan nhà Lý ảnh hưởng ra sao đến đời sống nhân dân? 
Trước tình hình đó nhà Lý đã làm gì? 
Em có suy nghi ̃ gi ̀ vê ̀ việc nha ̀ Trần lên thay thê ́ nha ̀ Lý? 
 Đời sống của nhân dân cực khổ . 
- Tháng 12/1226 nha ̀ Trần thành lập . 
 TriÒu Lý tån t¹i sau 215, tr¶i qua 9 ® êi vua th ì tan r·. ViÖc nh µ TrÇn thay nh µ Lý cã thÓ nãi lµ mét sù kiÖn lÞch sö ® Æc biÖt . Trong lÞch sö , viÖc thay thÕ mét triÒu ®¹i ® Òu ph¶i qua c¸c cuéc ® Êu tranh . Nh­ng ë thêi TrÇn , viÖc thay ® æi triÒu ®¹i kh«ng x¶y ra ®æ m¸u . Mäi viÖc ® Òu diÔn ra d­íi sù s¾p ® Æt kh«n khÐo cña TrÇn Thñ Ñ é nªn rÊt ªm thÊm , nhÑ nhµng , hîp lý . Ñi Òu ® ã chøng tá TrÇn Thñ Ñ é lµ mét nh µ chÝnh trÞ s¸ng suèt , tµi ba vµ kh«n ngoan . 
Di tích đền nha ̀ Trần 
THẢO LUẬN NHÓM (1’) 
Nhóm 1 : Bô ̣ máy Nha ̀ nước thời Trần được tô ̉ 
 chức ra sao ? 
Nhóm 2 : Em hãy so sánh điểm giống va ̀ khác nhau 
 giữa bô ̣ máy Nha ̀ Nước ở thời Trần so với thời Lý? 
S¥ Ñ å Bé M¸Y NHµ N¦íC THêI TRÇN 
CÊp triÒu ® ì nh 
C¸c ®¬n vị hµnh chÝnh trung gian 
C¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh c¬ së 
Vua 
Th¸i Th­îng Hoµng 
Quan vaên 
Quan vâ 
C¸c c¬ quan 
Quèc 
sö viÖn 
Th¸i 
y 
 viÖn 
T«n 
nh©n 
phñ 
C¸c ch öù c quan 
Hµ 
®ª 
sø 
Khuyến nông sư ́ 
Đån 
® iÒn 
sø 
12 lé 
( Ch¸nh , phã An phñ sø ) 
Phñ 
( Tri phñ ) 
Ch©u , huyÖn 
( Tri ch©u , tri huyÖn ) 
X· 
( X· quan ) 
Em có nhận xét gì về việc tổ chức bộ máy nhà nước thời Trần ? 
Vua 
( Th¸i Th­îng Hoµng ) 
Qua n vaên 
( Hä TrÇn ) 
Quan vâ 
( Hä TrÇn ) 
C¸c c¬ quan 
C¸c chøc quan 
Quèc sö 
viªn 
Th¸i 
y 
viªn 
T«n nh©n phñ 
Hµ ®ª 
sø 
KhuyÕn n«ng sø 
Ñ ån ® iÒn sø 
12 lé 
( Ch¸nh , phã an phñ sø ) 
Phñ 
(Tri phñ ) 
Ch©u , huyÖn 
(Tri chËu tri huyÖn ) 
X· 
(X· quan ) 
Vua 
Quan v aê n 
Quan vâ 
24 lé , phñ 
(Tri phñ , tri ch©u ) 
HuyÖn 
H­¬ng , X· 
S¥ Ñ å Bé M¸Y NHµ N¦íC THêI TRÇN 
S¥ Ñ å Bé M¸Y NHµ N¦íC THêI lý 
 * Giống : Bô ̣ máy quan lại . 
 * Khác : 
	- Nhà Trần thực hiện chê ́ đô ̣ Thái Thượng Hoàng . 
	- Các quan đại thần phần lớn do họ Trần nắm giư ̃. 
 - Đặt thêm các cơ quan , chức quan đê ̉ trông coi sản xuất . 
	- Cả nước chia làm 12 lô ̣. 
 * Nhận xét : Bô ̣ máy nhà Trần hoàn chỉnh , chặt che ̃ hơn nhà Lý . Điều này chứng tỏ nhà Trần quan tâm tới nhiều mặt của đất nước . Năng lực quản lý của nhà Trần được nâng cao . 
2/ Nha ̀ Trần củng cô ́ chê ́ đô ̣ phong kiến tập quyền . 
Vua 
( Th¸i Th­îng Hoµng ) 
Qua n vaên 
( Hä TrÇn ) 
Quan vâ 
( Hä TrÇn ) 
C¸c c¬ quan 
C¸c chøc quan 
Quèc sö 
viªn 
Th¸i 
y 
viªn 
T«n nh©n phñ 
Hµ ®ª 
sø 
KhuyÕn n«ng sø 
Ñ ån ® iÒn sø 
12 lé 
( Ch¸nh , phã an phñ sø ) 
Phñ 
(Tri phñ ) 
Ch©u , huyÖn 
(Tri chËu tri huyÖn ) 
X· 
(X· quan ) 
Nha ̀ Trần đa ̃ ban hành bô ̣ luật nào ? 
Nội dung cơ bản là gì ? 
Em hãy cho biết pháp luật thời Trần có đặc điểm gì khác với thời Lý ? 
3/ Pháp luật thời Trần . 
 Ban hành bô ̣ luật mới : Quốc triều 
hình luật . 
 Đặt ra cơ quan Thẩm hình viện đê ̉ 
xét xư ̉̉ việc kiện cáo . 
Để thực hiện pháp luật được nghiêm minh nhà Trần đã làm gì ? 
Chuông ở điện 
Long Trì 
Vua đi thăm các địa phương 
CHƯƠNG III : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN(THẾ KỈ XIII- XIV)  
BÀI 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII 
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP 
1/ Nha ̀ Lý sụp đô ̉. 
 - Cuối thê ́ ki ̉ XII, Vua quan nhà Lý ăn chơi sa đọa , không còn quan tâm đến đời sống nhân dân . 
- Đời sống của nhân dân cực khổ . 
- Tháng 12/1226 nha ̀ Trần thành lập . 
2/ Nha ̀ Trần củng cô ́ chê ́ đô ̣ 
phong kiến tập quyền . 
- Ve ̃ sơ đô ̀ bô ̣ máy Nha ̀ nước . 
3/ Pháp luật thời Trần . 
 Ban hành bô ̣ luật mới : “ Quốc triều 
hình luật ”. 
 - Đặt cơ quan Thẩm hình viện đê ̉ 
 xét xư ̉ việc kiện cáo . 
CỦNG CỐ BÀI HỌC 
 1/ Nha ̀ Trần được thành lập trong hoàn cảnh nào ? 
2/ Thời Trần đã ban hành bộ luật gì ? 
 Bộ luật đó nói lên nội dung gì ? 
DẶN DÒ 
 Học bài . 
 Xem bài mới : Phần II/ Nha ̀ Trần 
 xây dựng quân đội va ̀ phát triển kinh tê ́ 
 ( SGK/ 52). 
XIN CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ