Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Tiết 55, Bài 24: Khởi nghĩa nông dân đàng Ngoài thế kỉ XVIII

TIẾT 55; BÀI 24: 
 KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN ĐÀNG NGOÀI THẾ KỈ XVIII 
TIẾT 54; BÀI 24: KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN ĐÀNG NGOÀI 
THẾ KỈ XVIII 
1. Tình hình chính trị 
 Theo sử cũ, chúa Trịnh Giang cho xây nhiều chùa lớn. Năm 1730, hàng vạn dân ở Hải Dương phải đi đào sông , kéo gỗ và đắp đường, chở gạch đá để tu sửa hai chùa Quỳnh Lâm và Sùng Nghiêm. 
 Chúa Trịnh Sâm càng lún sâu hơn vào “ vũng bùn” ăn chơi hưởng lạc. Vào dịp Tết Trung Thu, “chúa phát gấm làm hàng trăm, hàng ngàn cái đèn lồng tinh xảo tuyệt vời mỗi cái trị giá đến mấy chục lạng vàng ”. 
 Trong phủ chúa có đến bốn, năm trăm hoạn quan , 
“ngạo mạn, hách dịch;cả nước căm gét, ghê tởm, kinh sợ chúng”. 
 Quan lại xét xử “đục nước béo cò”, “để cho kẻ giảo hoạt lọt lưới pháp luật, kẻ điêu toa được mua mép, kẻ lí ngay đành phải chịu thua”. 
 (Thông sức của Ngự sử đài năm 1719) 
TIẾT 54; BÀI 24: KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN ĐÀNG NGOÀI THẾ KỈ XVIII 
 Nhà sử học Phan Huy Chú viết: “Vì trưng thu quá mức dân kiệt cả vật lực mà không thể nộp đủ đến nỗi trở thành bần cùng mà bỏ cả nghề nghiệp. Có người vì thuế sơn mà chặt cây sơn, vì thuế lụa mà phải phá khung cửi, vì thu cá tôm mà phải xé chài lưới”. 
 (Lịch triều hiến chương loại chí) 
 Nạn đói khủng khiếp năm 1740 – 1741 ở Đàng Ngoài, “Dân lưu vong bồng bế, dắt díu nhau di kiếm ăn đầy đường Dân phần nhiều sống nhờ rau cỏ, ăn cả chuột, rắn. Người chết đói ngổn ngang, người sống sót không còn một phần mười. Làng nào có tiếng trù mật cũng chỉ còn năm, ba hộ mà thôi”. 
 (Khâm định việt sử thông giám cương mục) 
TIẾT 54; BÀI 24: KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN ĐÀNG NGOÀI THẾ KỈ XVIII 
Tình hình chính trị 
Những cuộc khởi nghĩa lớn. 
 Thảo luận nhóm (5 phút ) 
Nhóm 1: Khởi nghĩa Nguyễn Dương Hưng 
Nhóm 2:Khởi nghĩa Lê Duy Mật và khởi nghĩa Nguyễn Danh Phương 
Nhóm 3: Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu 
Nhóm 4: Khởi nghĩa Hoàng Công Chất 
 * CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM: 
Em hãy nêu thời gian, địa bàn và kết quả các cuộc khởi nghĩa nông dân thế kỉ XVIII. 
STT 
 Tên cuộc KN 
Thời gian 
 Địa bàn 
Kết quả 
Lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài thế kỷ XVIII 
K/n Nguyễn Danh Phương 
K/n Nguyễn Hữu Cầu 
K/n Hoàng Công Chất 
K/n Nguyễn Dương Hưng 
K/n Lê Duy Mật 
Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu 
( 1741- 1751) 
Khởi nghĩa Hoàng Công Chất 
( 1739- 1769) 
 * Bảng thống kê những cuộc khởi nghĩa 
Thời gian 
Tên cuộc KN 
Địa bàn hoạt động 
Kết quả 
 Nguyễn Dương Hưng 
Thất bại 
Lê Duy Mật 
Thất bại 
1740-1751 
Nguyễn Danh Phương 
Thất bại 
1741-1751 
Nguyễn Hữu Cầu 
Thất bại 
Hoàng Công Chất 
Thất bại 
1737 
1738-1770 
1739 - 1769 
Sơn Tây 
Thanh Hoá, Nghệ An 
Sơn Tây, Thái Nguyên, Tuyên Quang 
Đồ Sơn, Kinh Bắc, Sơn Nam, Thanh Hoá 
Sơn Nam, Tây Bắc 
Khởi nghĩa nông dân 
 Đàng Ngoài thế kỉ XVIII 
Nguyễn 
 Dương 
 Hưng 
Nguyễn 
Danh 
Phương 
Nguyễn 
Hữu 
Cầu 
T hời 
 gian: 
1741– 
1751 
Địa bàn: 
Đồ Sơn, 
Kinh Bắc, 
Sơn Nam, 
Thanh Hoá, 
Nghệ An 
Thời 
gian: 
1740– 
1751 
Địa bàn: 
Sơn Tây, 
Tuyên 
Quang 
Thời 
 gian: 
1737 
Địa bàn: 
Sơn Tây 
Hoàng 
 Công 
 Chất 
Thời 
 gian: 
1739– 
1769 
Địa bàn: 
Sơn Nam 
Tây Bắc 
Lê Duy Mật 
Thời gian 1738-1770 
Địa bàn Thanh Hoá, Nghệ An 
Các cuộc khởi nghĩa này có 
ý nghĩa như thế nào? 
Lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài thế kỷ XVIII 
Quan sát lược đồ em hãy xác định lại 
những cuộc khởi nghĩa lớn và nêu thời gian diễn ra, địa bàn hoạt động? 
K/n Nguyễn Danh Phương 
K/n Nguyễn Hữu Cầu 
K/n Hoàng Công Chất 
K/n Nguyễn Dương Hưng 
- K/N Nguyễn 
 Dương Hưng 
(1737) 
K/N Lê Duy Mật 
 (1738-1770) 
- K/N Nguyễn 
Danh Phương 
(1740-1751) 
 K/N Nguyễn 
 Hữu Cầu 
(1741-1751) 
 K/N Hoàng 
Công Chất 
(1739-1769) 
Thời gian 
Sự kiện 
1737 
1738 – 1770 
1740 – 1751 
1741 – 1751 
1739 - 1769 
Khởi nghĩa Nguyễn Danh Phương. 
Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu. 
Khởi nghĩa Nguyễn Dương Hưng. 
Khởi nghĩa Hoàng Công chất. 
Khởi nghĩa Lê Duy Mật. 
BÀI TẬP 1: Hãy gép cột thời gian với sự kiện mà em cho là đúng 
1 - C 
2 - E 
3 - A 
 4 - B 
5 - D 
Chính quyền mục nát, cuộc sống 
 nhân dân thê thảm . 
 Thất bại 
Chính 
quyền 
PK 
suy sụp 
Kinh tế 
sa sút 
nghiêm 
trọng. 
Đời 
sống 
nhân 
dân 
cực khổ. 
KN 
Nguyễn 
 Danh 
 Phương 
KN 
Nguyễn 
Hữu 
Cầu 
KN 
 Hoàng 
Công 
Chất 
 Chính quyền họ Trịnh bị lung lay . 
Tình hình chính trị 
Những cuộc KN lớn 
Khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài thế kỉ XVIII 
KN 
Lê 
Duy 
Mật 
KN 
Nguyễn 
 Dương 
Hưng 
Hướng dẫn về nhà 
- Học bài và trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa trang 119. 
Chuẩn bị bài 25: Phong trào Tây Sơn. 
 + Tình hình xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII 
 + Khởi nghĩa nông dân Tây Sơn bùng nổ