Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Bài 19: Nhật Bản giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918-1939) - Trường THCS Vĩnh Lộc

Chaứo mửứng quyự thaày coõ ủeỏn dửù giụứ thaờm lụựp 
 Môn lịch sử lớp 8 
Giáo viên : lương thị Lan 
 Trường : THCS Vĩnh Lộc 
Kiểm tra bài cũ 
Hoàn thành khái niệm sau 
Cách mạng tư sản là cuộc cách mạng do gia cấp . lãnh đạo lật đổ chế độ  mở đư ờng cho . phát triển . 
Tư sản 
Phong kiến 
Chủ nghĩa tư bản 
Nhaọt Baỷn laứ moọt quoỏc gia ủaỷo naốm ụỷ vuứng ẹoõng Baộc chaõu AÙ. ẹaỏt nửụực Nhaọt Baỷn traỷi daứi theo hỡnh caựnh cung goàm 4 ủaỷo chớnh : Hoõn-su , Hoỏc-cai - ủoõ , Kiu-si-u vaứ Si- coõ-cử , dieọn tớch khoaỷng 374.000 km. Nhaọt Baỷn naốm ụỷ voứng cung nuựi lửỷa vaứ luoõn xaỷy ra chaỏn ủoọng . ẹaỏt nửụực nhieàu nuựi , ớt soõng vaứ soõng ngaộn , vuứng ủoàng baống troàng troùt chổ khoaỷng 15%, laứ moọt vuứng caốn coói , ớt taứi nguyeõn , nhaõn daõn Nhaọt Baỷn phaỷi vaọt loọn vaỏt vaỷ ủeồ toàn taùi vaứ phaựt trieồn . 
Nhaọt Baỷn “ mụỷ cửỷa ” caực caỷng ủeồ tieỏp xuực vụựi phửụng Taõy 
Tình hình nước Nhật cuối thế kỉ XIX có gì giống so với các nước châu á nói chung ? 
Chủ nghĩa tư bản phương tây nhòm ngó xâm lược . 
Chế độ phong kiến Nhật khủng hoảng nghiêm trọng 
* Hoàn cảnh 
Trước tình hình đó đã đ ặt ra yêu cầu gì đ ối với Nhật Bản ? 
Giữa thế kỉ XVII chủ nghĩa tư bản phương tây phát triển mạnh -> đ ẩy mạnh xâm lược thuộc đ ịa 
Nhật Bản 
Tiếp tục duy tr ì chế độ phong kiến 
Mở cửa canh tân đ ất nước 
Tháng 1/1868 Thiên Hoàng Minh Trị tiến hành cải cách đ ất nước trên nhiều lĩnh vực 
Thieõn Hoaứng Minh Trũ 
( 1852-1912 ) 
Ngửụứi ủaừ ủửa Nhaọt Baỷn thoaựt khoỷi nguy cụ trụỷ thaứnh thuoọc ủũa 
Tieồu sửỷ Thieõn Hoaứng Minh Trũ 
Vua Muựt - su-hi-toõ leõn keỏ vũ vua cha thaựng 11-1867 khi mụựi 15 tuoồi . OÂng laứ ngửụứi raỏt thoõng minh, duừng caỷm , bieỏt chaờm lo vieọc nửụực , bieỏt theo thụứi theỏ vaứ bieỏt duứng ngửụứi . Thaựng 1-1868, oõng ra leọnh truaỏt quyeàn Soõ -gun vaứ thaứnh laọp chớnh phuỷ mụựi , thuỷ tieõu cheỏ ủoọ Maùc phuỷ , laỏy hieọu laứ Minh Trũ . Thieõn hoaứng Minh Trũ ủaừ tieỏn haứnh nhửừng caỷi caựch tieỏn boọ theo phửụng Taõy ủeồ canh taõn ủaỏt nửụực . 
Những biện pháp cụ thể trong từng lĩnh vực mà Thiên Hoàng Minh trị đẫ thực hiện trong cuộc duy tân ? 
Lúnh vửùc 
Bieọn phaựp 
Chớnh trũ - Xaừ hoọi 
Kinh teỏ 
Vaờn hoaự - Giaựo duùc 
Quaõn sửù 
- Baừi boỷ cheỏ ủoọ noõng noõ 
- ẹửa quớ toọc tử saỷn hoaự vaứ ủaùi tử saỷn leõn naộm quyeàn . 
- Thoỏng nhaỏt tieàn teọ , xoựa boỷ ủoọc quyeàn ruoọng ủaỏt cuỷa giai caỏp phong kieỏn ; phaựt trieồn kinh teỏ TBCN ụỷ noõng thoõn . 
- Xaõy dửùng cụ sụỷ haù taàng , ủửụứng saự phuùc vuù giao thoõng , lieõn laùc . 
- Thửùc hieọn giaựo duùc baột buoọc , chuự troùng giaỷng daùy khoa hoùc , kú thuaọt . 
- ẹửa hoùc sinh ửu tuự ủi du hoùc ụỷ phửụng Taõy . 
- Toồ chửực vaứ huaỏn luyeọn theo kieồu phửụng Taõy . 
- Cheỏ ủoọ nghúa vuù thay cho cheỏ ủoọ trửng binh . 
- Chuự troùng coõng nghieọp ủoựng taứu , saỷn xuaỏt vuừ khớ . 
Cuối thế kỉ XIX - đ ầu thế kỉ XX Nhật Bản phát triển thành một nước tư bản công nghiệp . 
Kết qu ả của cuộc duy tân Minh Trị ? 
Vì sao Nhật không trở thành nước thuộc đ ịa hay nửa thuộc đ ịa nh ư các nước châu á khác ? 
Vì cuộc cải cách duy tân Minh Trị đã đưa Nhật phát triển theo con đư ờng tư bản chủ nghĩa . 
Vì cải cách duy tân đã dưa nước Nhật từ một nước phong kiến lạc hậu trở thành một nước tư bản phát triển . 
V ì sao duy tân Minh Trị có sức cuốn hút các nước châu á noi theo ? 
Đây là một cuộc cách mạng tư sản .Vì đã chấm dứt chế độ phong kiến thiết lập chính quyền quý tộc tư sản hóa . 
Theo em duy tân Minh Trị có phải là một cuộc cách mạng tư sản không ?vì sao ? 
+ Đưa quý tộc tư sản hóa và đại tư sản lên nắm quyền . 
+ Phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa . 
+ Xóa bỏ đ ộc quyền ruộng đ ất của giai cấp phong kiến 
+ Huấn luyện quân đ ội theo kiểu phương tây . 
Cải cách toàn diện mang tính chất tư sản rõ rệt . 
- Chủ nghĩa tư bản phát triển mạnh ở Nhật sau cải cách duy tân 1868. 
- Do mở rộng chiến tranh xâm lược để vơ vét của cải , lấy tiền bồi thường -> kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển . 
Nhật Bản chuyển sang chủ nghĩa đế quốc trong hoàn cảnh nào ? 
Những biểu hiện nào chứng tỏ Nhật tiến sang chủ nghĩa đế quốc ? Những biểu hiện đố có giống các nước âu- Mĩ không ? 
Đ ẩy mạnh công nghiệp hóa , tập trung công nghiệp , thương nghiệp , ngân hàng . 
Sự thành lập và vai trò của các công ty đ ộc quyền . 
Trong 14 năm (1900-1914) tỷ lệ cụng nghiệp trong nền kinh tế quốc dõn đó tăng từ 19% 42%. Việc đẩy mạnh cụng nghiệp húa kộo theo sự tập trung trong cụng nghiệp, thương nghiệp và ngõn hàng.nhiều cụng ty độc quyền xuất hiện, như Mit-xu và Mit-su-bi-si . Cỏc hóng này làm chủ nhiều ngõn hàng hầm mỏ, xớ nghiệp, đường sắt, tàu biển... 
Coõng ty Mit-xửi : luực ủaàu laứ moọt haừng buoõn ra ủụứi vaứo theỏ kổ XVII, ngaứy caứng phaựt trieồn vaứ cho vay laừi . Vỡ tớch cửùc uỷng hoọ Nhaọt hoaứng neõn ủửụùc nhieàu ủaởc quyeàn . Vaứo ủaàu theỏ kổ XX, naộm nhieàu ngaứnh kinh teỏ lụựn , quan troùng nhử khai moỷ , ủieọn , deọt  Noự chi phoỏi ủụứi soỏng xaừ hoọi Nhaọt ủeỏn mửực nhử moọt nhaứ baựo keồ laùi : “ Anh coự theồ ủi ủeỏn Nhaọt treõn chieỏc taứu thuỷy cuỷa Mớt-xửi , caọp beỏn cuỷa Mớt-xửi , sau ủoự ủi taứu ủieọn cuỷa Mớt-xửi ủoựng , ủoùc saựch do Mớt-xửi xuaỏt baỷn , dửụựi aựnh saựng boựng ủieọn do Mớt-xửi cheỏ taùo  
Giụựi thieọu veà coõng ty Mớt-xửi 
Trong giai đoạn chủ nghĩa đế quốc th ì tình hình đ ối ngoại của Nhật nh ư thế nào ? 
Thảo luận 
Tìm hiểu cuộc đ ấu tranh của nhân dân lao đ ộng Nhật Bản theo những nội dung sau ? 
+ Nguyên nhân : 
+ Hệ qu ả: 
+ Tiêu biểu : 
* Nguyờn nhõn : 
+ Nhõn dõn bị ỏp bức, búc lột nặng nề 
+ Cụng nhõn lao động từ 12 14h điều kiện tồi tệ, lương thấp 
 đấu tranh. 
* Tiờu biểu: 
--1906: +Phong trào cụng nhõn phỏt triển mạnh 
 +Nụng dõn và nhõn dõn lao động đấu tranh chống tụ thuế giỏ cả đắt đỏ. 
-1907: Cú 57 cuộc bói cụng. 
-1912: 46 cuộc bói cụng  1917 cú 398 cuộc bói cụng. 
* Hệ quả : 
Cỏc tổ chức nghiệp đoàn ra đời 
1901:Đảng xó hội dõn chủ thành lập (Ca Tai ama xen lónh đạo) 
OÂng xuaỏt thaõn trong moọt gia ủỡnh noõng daõn ngheứo . Naờm 23 tuoồi , oõng laứm coõng nhaõn in ụỷ Toõkyoõ . OÂng hoaùt ủoọng trong phong traứo coõng nhaõn vaứo giửừa naờm 90 cuỷa theỏ kổ XIX, chuỷ yeỏu trong phong traứo coõng nhaõn saỷn xuaỏt vuừ khớ vaứ coõng nhaõn luyeọn gang theựp , kú ngheọ quaõn sửù . Naờm 1898, oõng ủaừ laừnh ủaùo coõng nhaõn ủửụứng saột baừi coõng thaộng lụùi sau haứng thaựng trụứi . 
Tieàu sửỷ oõng Ca-tai-a-ma Xen 
Các phong trào diễn ra liên tục , sôi nổi với nhiều hình thức phong phú . 
Em có nhận xét gì về cuộc đ ấu tranh của nhân dân lao đ ộng Nhật bản ? 
Phong trào đ ấu tranh của nhân dân lao đ ộng Nhật Bản Có gì khác với phong trào đ ấu tranh của nhân dân lao đ ộng Trung Quốc và các nước đô ng nam á ? 
Củng cố : 
Đ iểm khác nhau : 
ở Nhật : nổi lên phong trào đ ấu tranh của nhân dân lao đ ộng , chủ yếu là công nhân chống lại sự bóc lột của tư bản . 
ở Trung Quốc và các nước đô ng nam á : chủ yếu là phong trào đ ấu tranh giải phóng dân tộc chống lại sự xâm lược của tư bản phương tây . 
Bài tập : 
1-Duy trỡ những chớnh sỏch cũ 
2-thực hiện cải cỏch tiến bộ 
3-xúa bỏ hoàn toàn chế độ phong kiến 
4-thống nhất quyền lực vào tay Nhật Hoàng 
5-Sản xuất tập trung ra đời cỏc cụng ty độc quyền 
6-Gõy chiến tranh xõm lược 
7-Nước Nhật giàu nhõn dõn ấm no hạnh phỳc 
Tỡnh hỡnh Nhật Bản cuối TK XIX đầu TK XX như thế nào ? Đỏnh dấu vào ý em cho là đỳng . 
Dặn dò : Về nh à các em tập các bài : Bài 2,4,5,10,12 để giờ sau kiểm tra viết một tiết . 
Ôn tập kĩ nội dung của các bài và tr ả lời các câu hỏi và bài tập ở sau mỗi bài . 
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo! 
Kính chúc các thầy cô mạnh khoẻ , Công tác tốt ! 
Chúc các em học giỏi chăm ngoan !