Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Bài 25, Phần 2: Kháng chiến lan rộng ra toàn quốc (1873-1884) - Trường THCS Vân Hán

CHÀO CÁC EM HỌC SINH 
Lịch sử lớp 8 
TRƯỜNG THCS VÂN HÁN 
Pháp tấn công thành Hà Nội 
Baøi 25: KHAÙNG CHIEÁN LAN ROÄNG 
RA TOAØN QUOÁC 
(1873-1884) (TT) 
Chúng ta đang đến với miền nào của nước ta? Tại sao em biết? 
Sau hiệp ước 1874 tình hình nước ta như thế nào? 
II- THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI. NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN  TRONG NHỮNG NĂM 1882-1884. 
1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882 ) 
- Khởi nghĩa cuûa nhân dân phản đối Hiệp ước diễn ra. 
- Kinh tế đất nước ngày càng kiệt quệ. 
 Nhân dân đói khổ. Giặc cướp nổi lên ở khắp nơi. 
 Triều đình khước từ mọi đề nghị cải cách, duy tân đất nước, không tích cực đề phòng việc Pháp trở lại xâm lược Bắc Kì. 
	 Nguyeân nhaân naøo thöïc daân Phaùp laïi xaâm löôïc Baéc Kì laàn thöù hai? 
1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882 ) 
	 Pháp lấy cớ gì để đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai? 
1. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai (1882 ) 
Hµ néi 
HuÕ 
3 -4 - 1882 
6 tØnh miÒn ®«ng nam k× 
25 -4 - 1882 
Löôïc ñoà: Thöïc Daân Phaùp ñaùnh Baéc Kì laàn hai (1882) 
Qu©n Ph¸p do Rivie chØ huy ®æ bé ®¸nh chiÕm Hµ Néi 
Quèc tö gi¸m 
CÇu GiÊy 
Thµnh Hµ Néi 
ChiÕn tr­êng Hµ Néi n¨m 
1882-1883 
§i s¬n t©y 
25 -4 - 1882 
Hoµng DiÖu (1829-1882) 
“Thần là một kẻ thư sinh, biết đâu việc binh bị mà Bệ hạ lại giao cho cái chức vụ quá quan trọng. Làm sao tin được lòng giặc, nên thần lo sửa soạn đề phòng. Việc chưa xong thì binh Pháp kéo đến. Thần trộm nghĩ, Hà Nội là cuống họng của Bắc Kì, nên thần thường tâu về triều xin thêm binh, nhưng lại bị Bệ hạ quở trách...Một mình thề với Long thành, nguyện theo Nguyễn Tri Phương nơi suối vàng vậy”. 
Đã tay cầm bút lại cầm binh 	 Suối vàng chắc hẳn mài gươm bạc 
Muôn dặm giang sơn nặng một mình Lòng đỏ đành đem gửi sử xanh 
Thờ chúa, chúa lo, lo với chúa 	 Di biểu nay còn sôi chính khí 
Giữ thành, thành mất, mất theo thành Khiến người thêm trọng bút khoa danh. 
 Phó bảng Nguyễn Trọng Tịnh 
Hoµng DiÖu (1829-1882) 
Sau khi thaønh Haø Noäi thaát thuû,thaùi ñoä cuûa trieàu ñình Hueá ra sao? 
Sau khi thaønh Haø Noäi maát ,Trieàu ñình Hueá raát luùng tuùng. Voäi vaøng caàu cöùu nhaø Thanh. Cöû ngöôøi ra Haø Noäi thöông löôïng vôùi Phaùp, ra leänh cho quaân ta ruùt leân vuøng nuùi. 
Qu©n Ph¸p môû roäng ñaùnh chieám caùc tænh Baéc Kì 
Quèc tö gi¸m 
CÇu GiÊy 
Thµnh Hµ Néi 
ChiÕn tr­êng Hµ Néi n¨m 
1882-1883 
§i s¬n t©y 
25 -4 - 1882 
Hßn Gai 
Nam §Þnh 
2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp 
Nhân dân H à Nội đã phối hợp với quân đội triều đình để kháng chiến chống Pháp như thế nào? 
Nhân dân tự tay đốt nhà, tạo thành bức tường lửa chặn giặc. 
Hàng nghìn người dân tụ tập thành đội ngũ, gươm giáo chỉnh tề... 
Nhân dân không bán lương thực cho Pháp, phối hợp với đồng bào các vùng xung quanh đào hào, đắp luỹ, lập các đội dân dũng, bất chấp lệnh giải tán của triều đình. 
Hµ néi 
HuÕ 
25 -4 - 1882 
3 -4 - 1882 
Rivie rót qu©n tõ Nam §Þnh vÒ Hµ Néi 
Qu©n Ph¸p do Rivie chØ huy tiÕn lªn S¬n T©y 
Qu©n cña L­u VÜnh Phóc chÆn ®¸nh qu©n Ph¸p 
Quèc tö gi¸m 
CÇu GiÊy 
ChiÕn tr­êng Hµ Néi n¨m 
1882-1883 
§i s¬n t©y 
N¬i Rivie bÞ giÕt 
19 -5 - 1883 
Hßn Gai 
Nam §Þnh 
Thµnh Hµ Néi 
TrËn CÇu GiÊy 19-5-1883 Rivie tö trËn 
Chi ến Cầu Giấy lần thứ hai có ý nghĩa gì? 
2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp 
Lêi cña mét tªn lÝnh Ph¸p: 
“ Thùc lµ mét cuéc sèng kinh khñng ®èi víi mét dóm ng­êi tõng ®ªm chê ®îi kÕt liÔu cuéc ®êi.” 
 T¹i sao thùc d©n Ph¸p kh«ng nh­îng bé triÒu ñình HuÕ sau khi Rivie bÞ giÕt t¹i CÇu GiÊy? 
 Pháp biết triều đình Huế không cương quyết chống lại. 
 7-1883, vua Tự Đức qua đời, nội bộ triều đình Huế lục đục. 
 Pháp có thêm viện binh. 
 Chủ nghĩa tư bản Pháp đang trên đà phát triển, muốn kết thúc cuộc xâm lược . 
2. Nhân dân Bắc Kì tiếp tục kháng Pháp 
3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp đổ (1884) 
Thöïc daân Phaùp taán coâng cöûa Thuaän An nhö theá naøo? 
Pháp tấn công Thuận An - cửa ngõ Kinh thành Huế 
CHIẾN TRƯỜNG HUẾ 1883,1885 
Ph¸p tÊn c«ng ThuËn An (n¨m 1883) 
Trìều đình Huế chính thức thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi Trung Kì nhập vào đất Nam Kì thuộc Pháp. Ba tỉnh Thanh - Nghệ -Tĩnh được sát nhập vào Bắc Kì. 
 Triều đình cai quản vùng đất Trung Kì, nhưng mọi việc đều ph ả i thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế. 
 Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường xuyên kiểm soát những công việc của quan lại triều đình, nắm các quyền trị an và nội vụ. 
 Mọi việc giao thiệp với nước ngoài (kể cả với Trung quốc) đều do người Pháp nắm. Triều đình Huế phải rút quân đội ở Bắc Kì về Trung Kì. 
Đát bảo hộ 
 Đất 
 nửa 
 bảo 
 hộ 
 Đất thuộc Pháp 
Vùng đất 
cai quản của triều đình Huế 
Nội dung hiệp ước Hác-măng. 
3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp đổ (1884) 
 Nhân dân đẩy mạnh phong trào kháng chiến chống Pháp. 
 Nhiều sĩ phu văn thân là quan lại triều đình ở các địa phương... Đã phản đối lệnh bãi binh của triều đình. 
 Phái chủ chiến trong triều đình Huế, do Tôn Thất Thuyết cầm đầu, mạnh tay hành động. 
Thái độ của nhân dân ta khi triều đình Huế kí Hiệp ước Haùc maêng đầu hàng thực dân Pháp như thế nào? 
3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp đổ (1884) 
Hiệp ước Pa-tơ-nốt có nội dung cơ bản giống Hiệp ước Hác-măng, chỉ sửa đổi đôi chút về ranh giới khu vực Trung Kì. 
Nội dung Hiệp ước Pa-tơ-nốt? 
Hiệp ước Pa-tơ-nốt. 
Ñaát baûo hoä 
 Đất thuộc Pháp 
Hiệp ước Hác-măng 
Ñaát baûo hoä 
 Đất thuộc Pháp 
cai quản của 
Vùng đất 
triều đình Huế 
 Vùng 
 đất 
 cai 
 Quản 
 của 
 triều 
 đình 
 Huế 
HiÖp ­íc Pa t¬ nèt ký ngµy 6-6-1884 
 HiÖp ­íc Pat¬nèt 
3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà nước phong kiến Việt Nam sụp đổ (1884) 
 Vùng 
 cai 
 Quản 
 của 
 triều 
 đình 
 Huế 
Đ ất bảo hộ 
 Đất thuộc Pháp 
Với hiệp ước Pa-tơ-nốt Việt Nam trở thành nước thuộc địa nöûa phong kiến của Pháp! 
Hiệp ước Pa-tơ-nốt. 
 Vùng 
 cai 
 Quản 
 của 
 triều 
 đình 
 Huế 
Đ ấ t bảo hộ 
 Đất thuộc Pháp 
Thằng Tây nó ở bên Tây Bởi vua chúa Nguyễn rước Thầy đem sang Cho nhà, cho nước tan hoang. Cho thieáp ngậm đắng, cho chàng ăn cay.Cha đời mấy đứa theo Tây.Mồ cha mả bố voi dày biết chưa? (Thơ ca yêu nước TKXIX) 
Th ảo luận nhóm 
 T¹i sao nãi tõ naêm 1858 ®Õn naêm 1884 lµ qu¸ tr ình triÒu ñì nh HuÕ ®i tõ ®Çu hµng tõng b­íc ®Õn ®Çu hµng toµn bé tr­íc qu©n x©m l­îc ? 
Ñ ¸p ¸n 
 * Ph¸p x©m l­îc n­íc ta n aê m 1858, nh©n d©n ta ®· kiªn quyÕt chèng Ph¸p, trong khi nhµ NguyÔn chØ tìm c¸ch hoµ ho·n råi ®Çu hµng tõng b­íc, sau ®ã d©ng toµn bé ®Êt n­íc cho Ph¸p b»ng viÖc ký c¸c hiÖp ­íc ®Çu hµng 
1-HiÖp ­íc Nh©m TuÊt (1862): TriÒu ñì nh thõa nhËn quyÒn cai qu¶n cña Ph¸p ë ba tØnh miÒn Ñ «ng Nam Kú. 
2-HiÖp ­íc Gi¸p TuÊt (1874): TriÒu ñình chÝnh thøc thõa nhËn 6 tØnh Nam Kú hoµn toµn thuéc Ph¸p. 
3-HiÖp ­íc H¸c M aê ng (1883), HiÖp ­íc Pa t¬ nèt (1884): ChÝnh thøc thõa nhËn quyÒn b¶o hé cña Ph¸p trªn toµn l·nh thæ ViÖt Nam. 
Cã th­ëng 
Trß ch¬i ®i t×m lÞch sö 
2 
3 
4 
5 
1 
2- Ñoäi qu©n nµo 2 lÇn tiªu diÖt qu©n Ph¸p t¹i CÇu GiÊy ? 
Tr¶ lêi 2- Ñoäi qu©n 2 lÇn tiªu diÖt qu©n Ph¸p t¹i CÇu GiÊy lµ: Qu©n Cê ®en cña L­u VÜnh Phóc 
3 - Ñòa danh nµo ghi dÊu 2 chiÕn c«ng tiªu diÖt qu©n Ph¸p (1873;1883) ? 
Tr¶ lêi 3- Ñòa danh ghi dÊu 2 chiÕn c«ng tiªu diÖt qu©n Ph¸p lµ: CÇu GiÊy 
4 - HiÖp ­íc nµo ®· chÊm døt sù tån t¹i ®éc lËp cña triÒu ®¹i phong kiÕn nhµ NguyÔn ? 
Tr¶ lêi 4- HiÖp ­íc ®· chÊm døt sù tån t¹i ®éc lËp cña triÒu ®¹i phong kiÕn nhµ NguyÔn lµ: HiÖp ­íc Pat¬nèt 
5 - Néi dung c¬ b¶n cña hiÖp ­íc Hac M aê ng lµ gì ? 
Tr¶ lêi 5- Néi dung c¬ ph¶n cña hiÖp ­íc Hac Maêng lµ: ViÖt Nam trë thµnh xø b¶o hé cña Ph¸p 
1 - Em h·y cho biÕt tªn 2 t­íng Ph¸p bÞ tiªu diÖt t¹i CÇu GiÊy? 
Tr¶ lêi 1- Hai t­íng Ph¸p bÞ tiªu diÖt t¹i CÇu GiÊy lµ: Gac-ni-ª (1873) vµ Rivie (1883) 
Chiến thắng Cầu Giấy lần thứ hai (1883 ) 
TÊn c«ng ThuËn An 
10 
Là một cây viết. 
PhÇn th­ëng 
 lµ mét quyÓn sæ 
B¹n sÏ chän phÇn th­ëng nµo ? 
Hoµng DiÖu 
TrËn CÇu GiÊy 1883 
Daën doø. 
 - H ọc bài cũ: 
 + Laäp baûng neâu noäi dung chuû yeáu cuûa caùc hieäp öôùc 1883 vaø 1884. 
 + Laøm baøi taäp trong taäp baûn ñoà. 
-Ñoïc baøi môùi: 
 + Tìm hieåu veà phaùi chu ûchieán taïi kinh thaønh Hueá. 
 + Söu taàm tranh aûnh veà phong traøo Caàn Vöông. 
Tiết học kết thúc. 
Chúc các em chăm ngoan, học giỏi!