Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Bài 35: Trào lưu cải cách, duy tân ở Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIX

Chào mừng quý thầy cô giáo! 
Bài 35- Trào lưu cải cách , duy tân ở Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIX 
1- Tình hình Việt Nam nửa sau thế kỉ XIX và sự xuất hiện trào lưu duy tân 
- Kinh tế : Khủng hoảng nghiêm trọng 
Hỏi : Dựa vào SGK nêu khái quát tình hình nước ta nửa sau TK XIX? 
1- Tình hình Việt Nam nửa sau thế kỉ XIX và sự xuất hiện trào lưu duy tân 
- Kinh tế : Khủng hoảng nghiêm trọng 
Hỏi : Dựa vào SGK nêu khái quát tình hình nước ta nửa sau TK XIX? 
- Chính trị : Triều đì nhTăng cường bóc lột nhân dân 
 Bộ máy chính quyền sâu mọt 
1- Tình hình Việt Nam nửa sau thế kỉ XIX và sự xuất hiện trào lưu duy tân 
- Kinh tế : Khủng hoảng nghiêm trọng 
Hỏi : Dựa vào SGK nêu khái quát tình hình nước ta nửa sau TK XIX? 
- Chính trị : Tăng cường bóc lột nhân dân 	 Chính quyền sâu mọt 
 Khởi nghĩa và bạo loạn chống triều đì nh nổ ra 
1- Tình hình Việt Nam nửa sau thế kỉ XIX và sự xuất hiện trào lưu duy tân 
- Kinh tế : Khủng hoảng nghiêm trọng 
Hỏi : Tình hình đ ó dẫn đ ến hậu qu ả gì? 
- Chính trị : Tăng cường bóc lột nhân dân 	 Chính quyền sâu mọt 
- Khởi nghĩa và bạo loạn chống triều đì nh nổ ra liên tục 
Hậu qu ả:- Tài lực , binh lực suy kiệt 
- Sự phẫn nộ sâu sắc của 
* Trong khi đ ó,TD Pháp ráo riết mở rộng xâm chiếm 
Hỏi : Tình hình trên đ ặt ra yêu cầu gì đ ối với nước ta lúc này ? 
Đ ổi mới canh tân đ ất nước 
Vận nước nguy nan tác đ ộng tới các quan lại sĩ phu yêu nước tiến bộ , nhiều đề nghị cải cách duy tân đư ợc đưa ra 
2-Một số đề nghị cải cách duy tân tiêu biểu 
a, Những nét chung về phong trào cải cách , duy tân 
 Trong những năm trước khi Pháp đá nh Hà Nội lần thứ nhất ở nước ta đã rộ lên một phong trào đề nghị cải cách . Đi đ ầu trong phong trào đ ó là một số quan chức sĩ phu có học vấn cao nh ư: Nguyễn Hiệp , Lê Đ ính , Phạm Phú Thứ , Đ ặng Đ ức Tuấn , Đ ặng Huy Trứ , Bùi Viện , Nguyễn Lộ Trạch, Đ inh Văn Đ iền , Nguyễn Trường Tộ . 
Hoạt đ ộng nhóm : 
Nhóm 1 : Tìm hiểu nội dung cơ bản các cải cách duy tân của Phan Thanh Giản , Đ inh Văn Đ iền , Trần Đì nh Túc , Nguyễn Huy Tế ? 
 Nhóm 2 : Tìm hiểu nội dung cơ bản các cải cách duy tân của Nguyễn Lộ Trạch, Nguyễn Trường Tộ 
Các nh à cải cách 
Thời gian 
Nội dung 
Phan Thanh Giản 
Đ inh Văn Đ iền 
Trần Đì nh Túc , Nguyễn Huy Tế 
Nguyễn Lộ Trạch 
Nguyễn Trường Tộ 
b, Nội dung cải cách , duy tân : 
Các nh à cải cách 
Thời gian 
Nội dung 
Phan Thanh Giản 
1867 
Nhấn mạnh tầm quan trọng của kỹ thuật , công thương 
Đ inh Văn Đ iền 
1868 
Mật trình đề nghị mở mang việc khai mỏ , đ óng tàu , khai thông buôn bán , học tập binh pháp , huấn luyện quân đ ội theo lối mới 
Trần Đì nh Túc , Nguyễn Huy Tế 
1868 
Đề nghị mở cửa biển để thông thương với bên ngoài 
Nguyễn Lộ Trạch 
1877; 1882 
Đề xuất nhiều ý kiến nhằm giải quyết các yêu cầu bức thiết của thời cuộc nh ư: kinh tế , hành chính , quân đ ội ... 
Nguyễn Trường Tộ 
1863-1871 
Đề nghị chấn chỉnh bộ máy quan lại, phát triển công thương , tài chính , chấn chỉnh võ bị , ngoại giao , cải tổ giáo dục ... 
“ Người thời nay phần nhiều không hiểu đư ợc thế sự xưa nay dời đ ổi ra sao , cứ ca tụng đ ời xưa , cho rằng thời nay không thể nào bằng đư ợc . Làm việc gì họ cũng muốn đi ngược theo xưa . Bọn Tống Nho sợ dĩ làm đ ất nước yếu hèn đ ều do tư tưởng này mà ra cả. Thời đại nào có chế độ ấy , con người sinh vào thời nào cũng đủ làm công việc của thời đại đ ó mà thôi ” ( Nguyễn Trường Tộ ) 
Hỏi : Hãy so sánh nội dung đề nghị cải cách của Nguyễn Trường Tộ và cải cách Minh Trị ? 
Nguyễn Trường Tộ ( 1828-1871) 
3- Kết cục của những đề nghị cải cách , duy tân thế kỷ XIX 
Hỏi : Các sĩ phu đề nghị cải cách , duy tân đ ất nước xuất phát từ đ ộng cơ nào?Có phù hợp với nước ta lúc này không ? 
Xuất phát từ lòng yêu nước , thương dân 
 Muốn duy tân phát triển đ ất nước để đ ối phó với âm mưu xâm lược bên ngoài 
 Mong muốn làm cho dân giàu nước mạnh 
Hỏi : Vậy thực tế những tư tưởng đ ó có trở thành hiện thực đư ợc hay không ? 
Hầu hết các đề nghị cải cách đã không đư ợc thực hiện , cơ hội duy tân đã bị bỏ qua 
 Tuy nhiên yếu tố chủ quan ( thiếu quyết tâm của triều đì nh , ý thức duy tân chưa đủ kh ả năng thắng tư tưởng bảo thủ ) là những nguyên nhân chủ yếu góp phần dẫn đ ến thất bại 
( GV liên hệ với cuộc cải cách ở Nhật Bản , Xiêm ) 
Đ ất nước đ iêu tàn về kinh tế , chính trị xã hội không ổn đ ịnh 
 Chiến tranh đã nổ ra , nhân tài vật lực kệt quệ 
 Sự tồn tại của ý thức hệ phong kiến qu á lâu , qu á sâu 
 Thái độ bảo thủ cố chấp của triều đì nh 
 Bản thân các đề nghị cải cách còn có những hạn chế 
Hỏi : Mặc dù không thực hiện đư ợc nhưng trào lưu đ òi hỏi cải cách thế kỷ XIX có ý nghĩa nh ư thế nào ? 
ý nghĩa : 
Góp phần tấn công vào những tư tưởng bảo thủ 
 Chuẩn bị cho sự ra đ ời của phong trào Duy Tân ở Việt Nam đ ầu thế kỷ XX 
Hỏi : Vì sao các đề nghị cải cách này lại không đư ợc thực hiện ? 
Trắc nghiệm 
Củng cố : 
1, Những đề nghị cải cách cuối thế kỷ XIX có ưu đ iểm và hạn chế gì? 
Nguyên nhân quan trọng nhất làm cho các đề nghị cải cách cuối thế kỷ XIX không đư ợc thực hiện là: 
Nền kinh tế bị kiệt quệ 
 Chính trị xã hội không ổn đ ịnh 
C. Thái độ bảo thủ cố chấp của triều đì nh nh à Nguyễn 
D. Bản thân các đề nghị cải cách còn có những hạn chế 
Bài tập về nh à: 
1, Nêu suy nghĩ của bản thân khi cơ hội cải cách , duy tân của dân tộc bị bỏ qua? Liên hệ với công cuộc đ ổi mới của nước ta hiện nay? 
2, Sưu tầm các tư liệu về phong trào cải cách , duy tân cuối thế kỷ XIX? 
Đây mới chỉ là giáo án thử nghiệm . Rất mong quý thầy cô chân thành góp ý. Xin chân thành cảm ơn! 
Nhóm biên soạn: Tổ Sử Diễn Châu 3 
Diễn Châu 7.2007 
Đ úng rồi 
Sai rồi