Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và những chuyển biến về kinh tế, xã hội ở Việt Nam

B/ BÀI MỚI: 
I/ Giới thiệu bài mới : 
 Sau khi căn bản đã hoàn thành cuộc bình định bằng quân 
 sự , thực dân Pháp chính thức bắt tay vào công cuộc khai thác 
 bóc lột thuộc địa ở Việt Nam và Đông Dương.Lịch sử gọi 
 đây là cuộc khai thác bóc lột thuộc địa lần 1 diễn ra từ năm 
 1897đến năm 1914 . Vậy, cuộc khai thác,bóc lột thuộc địa này 
 diễn ra như thế nào và nó ảnh hưởng tới Việt Nam ra sao ? 
 chúng ta cùng đi tìm hiểu qua bài học ngày hôm nay. 
I/ CHÍNH SÁCH KHAI THÁC BÓC LỘT THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP Ở ĐÔNG DƯƠNG (1897-1914): 1/ Tổ chức bộ máy nhà nước : 
- Năm 1887,Pháp thiết lập Liên bang Đông Dương . 
LIÊN BANG ĐÔNG DƯƠNG 
Sơ đồ bộ máy cai trị của thực dân Pháp ở Đông Dương 
TOÀN QUYỀN ĐÔNG DƯƠNG 
Bắc kì 
( Thống sứ ) 
Trung kì 
( Khâm sứ ) 
Nam kì 
( Thống đốc ) 
Lào 
( Khâm sứ ) 
Campuchia 
( Khâm sứ ) 
Bộ máy chính quyền cấp kì ( Pháp ) 
Bộ máy chính quyền cấp Tỉnh,huyện ( Pháp + Bản xứ ) 
Bộ máy chính quyền cấp Xã,Thôn ( Bản xứ ) 
Câu hỏi ? 
Dựa vào sách giáo khoa và sơ đồ trên em hãy miêu tả bộ máy nhà nước Đông Dương ? 
Câu hỏi : 
Việc tổ chức bộ máy như trên của Pháp nhằm mục đích gì ? 
I/ CHÍNH SÁCH KHAI THÁC BÓC LỘT THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP Ở ĐÔNG DƯƠNG (1897-1914):  1/ Tổ chức bộ máy nhà nước : 
- Năm 1887,Pháp thiết lập Liên bang Đông Dương . 
- Việt Nam bị chia làm 3 kì 
với 3 chế độ Chính trị khác nhau . 
Đất Nửa 
Bảo Hộ 
Đất 
Bảo 
Hộ 
Đất 
Thuộc Pháp 
Câu hỏi : 
Bộ máy nhà nước Việt Nam 
 được tổ chức như thế nào ? 
SƠ ĐỒ TỔ CHỨC BỘ MÁY NHÀ NƯỚC VIỆT NAM 
Bắc Kì 
( Thống sứ ) 
Tỉnh ( Pháp ) 
Nam Kì 
( Thống đốc ) 
Trung Kì 
( Khâm sứ ) 
Phủ,Huyện,Châu ( Pháp+Bản sứ ) 
Làng xã ( Bản sứ ) 
TOÀN QUYỀN ĐÔNG DƯƠNG (PHÁP) 
Trả lời : => Bộ máy chính quyền từ Trung ương đến cơ sở đều do người Pháp chi phối .=> Có sự kết hợp giữa nhà nước thực dân và quan lại phong kiến . 
 Câu hỏi : 
 Em có nhận xét gì về bộ máy cai trị của thực dân Pháp ? 
I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914 ) 
2. Chính sách kinh tế : 
Lĩnh vực 
Nội dung các chính sách 
Nông nghiệp 
Công nghiệp 
Giao thông vận tải 
Thương nghiệp 
Tài chính 
 Đẩy mạnh việc cướp đoạt ruộng đất . 
 Tập trung vào khai thác than và kim loại 
 - Xây dựng hệ thống giao thông vận tải gồm : đường bộ , đường thủy , đường sắt . 
- Nắm giữ độc quyền thị trường Việt Nam. 
- Tăng thuế cũ,đặt thêm thuế mới 
 Bóc lột nông dân theo kiểu phát canh thu tô . 
- Xây dựng một số ngành công nghiệp nhẹ như : 
xà phòng,diêm,rượu,xay sát,vải,đường  
GA HÀ NỘI (1900) 
CẢNG SÀI GÒN 
NGÂN HÀNG ĐÔNG DƯƠNG 
NHÀ MÁY XI MĂNG HẢI PHÒNG 
GA XE ĐIỆN CHỢ LỚN 
CHỢ BẾN THÀNH VÀ SỞ ĐƯỜNG SẮT 
I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914) 
2. Chính sách kinh tế 
- Các chính sách kinh tế 
- Mục đích : 
Tác động của cuộc khai thác : 
Câu hỏi : 
Những chính sách kinh tế đó của thực dân Pháp có tác động như thế nào đối với nền kinh tế Việt Nam ? 
=> Những yếu tố của nền sản xuất TBCN được du nhập vào VN . 
* Tác động tích cực : 
 Nhằm vơ vét sức người , sức của 
của nhân dân Đông Dương . 
Câu hỏi : 
Những chính sách về kinh tế của thực dân 
Pháp ở Đông Dương nhằm mục đích gì ? 
I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914) 
2. Chính sách kinh tế 
- Các chính sách kinh tế 
- Mục đích : 
- Tác động tích cực : 
+ Tài nguyên thiên nhiên của Việt Nam bị bóc lột cùng kiệt . 
- Kinh tế VN về cơ bản vẫn là nền sản xuất nhỏ , lạc hậu , phụ thuộc vào nền kinh tế Pháp . 
- Tác động tiêu cực : 
Hậu quả mà chính sách về kinh tế của thực dân Pháp để lại cho nước ta là gì ? 
+ Nông nghiệp lạc hậu . Nông dân bị bóc lột tàn nhẫn , bị mất ruộng đất . 
+ Công nghiệp phát triển nhỏ giọt , thiếu hẳn công nghiệp nặng . 
I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914) 
3. Chính sách văn hóa , giáo dục : 
- Cho đến năm 1919, Pháp vẫn duy trì nền giáo dục của thời phong kiến . 
 Câu hỏi : 
Nền văn hóa giáo dục của nước ta 
trongcuộc khai thác thuộc địa 
lần thứ nhấtcủa thực dân Pháp 
có điểm gì đáng chú ý? 
- Hệ thống giáo dục phổ thông gồm 3 bậc : Ấu học , Tiểu học , Trung học . 
- Nội dung học : chữ Pháp dần dần trở thành yêu cầu bắt buộc ( nhằm đào tạo tay sai ). 
- Năm 1906: Mở trường Đại Học Đông Dương . 
TRƯỜNG BƯỞI 
LỚP HỌC 
ĐH ĐÔNG DƯƠNG 
GIỜ HỌC VẬT LÍ 
I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914) 
3/ Chính sách văn hóa , giáo dục 
Theo em , chính sách văn hóa , giáo dục của Pháp có phải để “ khai hóa văn minh ” cho người Việt Nam hay không ? Tại sao ? 
- Tạo ra một lớp người chỉ biết phục tùng . 
* Mục tiêu : 
- Kìm hãm nhân dân ta trong vòng ngu dốt để dễ bề cai trị . 
- Triệt để sử dụng phong kiến Nam triều , dùng người Việt trị người Việt . 
I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914) 
3. Chính sách văn hóa , giáo dục 
“ Nhà nước ba năm mở một khoa 
Trường Nam thi lẫn với trường Hà . 
Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ 
Ậm oẹ quan trường miệng thét loa . 
Lộng cắm rợp trời quan sứ đến 
Váy lê quét đất mụ đầm ra . 
Nhân tài đất Bắc nào ai đó 
Ngoảng cổ mà trông cảnh nước nhà .” 
VỊNH KHOA THI HƯƠNG NĂM ĐINH DẬU 
Tú Xương 
CỦNG CỐ BÀI HỌC  
Câu hỏi : 
 Em hãy hoàn thành sơ đồ sau thể hiện bộ máy cai trị của Pháp ở Đông Dương ? 
Sơ đồ : 
TOÀN QUYỀN ĐÔNG DƯƠNG 
Bắc kì 
( Thống sứ ) 
Trung kì 
( Khâm sứ ) 
Nam kì 
( Thống đốc ) 
Lào 
( Khâm sứ ) 
Campuchia 
( Khâm sứ ) 
Bộ máy chính quyền cấp kì ( Pháp ) 
Bộ máy chính quyền cấp Tỉnh,huyện ( Pháp + Bản xứ ) 
Bộ máy chính quyền cấp Xã,Thôn ( Bản xứ ) 
2. Điền Đ(Đúng ), S(Sai ) cho thích hợp . 
 Trong quá trình khai thác thuộc địa , thực dân Pháp đã thực hiên các chính sách . 
 Ra sức cướp đoạt ruộng đất của nông dân để lập đồn điền , bóc lột nông dân bằng địa tô . 
  Đẩy mạnh khai thác hầm mỏ để vơ vét nguồn tài nguyên đem về chính quốc . 
  Xây dựng nhiều trường học ở Việt Nam từ bậc tiểu học lên đại học để đào tạo nhân tài . 
  Dạy chữ Pháp cho người Việt Nam để thực hiện khia hóa văn minh . 
Đ 
Đ 
S 
Đ