Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX - Nguyễn Xuân Vinh

MÔN LỊCH SỬ 8 
TRƯỜNG PTDT NT BUÔN ĐÔN 
Giáo viên soạn giảng: Nguyễn Xuân Vinh 
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ 
THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI. 
KiỂM TRA BÀI CŨ 
Trình bày cuộc khởi nghĩa Hương Khê. 
Gợi ý: Cuộc khởi nghĩa do Phan Đình Phùng lãnh đạo.Chia làm 
hai giai đoạn: 
 -Giai đoạn 1: (1885-1888) xây dựng căn cứ và chuẩn bị lực lượng 
 rèn đúcvũ khí 
 - Giai đoạn 2: (1888-1895) chiến đấu bằng nhiều hình thức phong 
 phú, công đồn, chặn đường tiếp tế, dùng hầm chông, cạm bẫy để 
tiêu diệt địch, đã đẩy lui nhiều cuộc càn quét của địch. 
 28/12/1895, Phan Đình Phùng hy sinh, nghĩa quân dần tan rã. 
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
BÀI 27 - TIẾT 42 
Nội dung trọng tâm 
 - Diễn biến cuộc khởi nghĩa Yên Thế và ý nghĩa của nó 
 Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi. 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913) 
S.§µ 
S.§uèng 
S.Lôc Nam 
S.Th­¬ng 
S.CÇu 
S.Hång 
S.L« 
S.Hång 
S.Th¸I B×nh 
B I Ó n § « n g 
H¶I Phßng 
Trung Quèc 
L¹ng S¬n 
Th¸I Nguyªn 
B¾c Ninh 
VÜnh Yªn 
Yªn ThÕ 
Nói Cai Kinh 
Nói Tam §¶o 
Em biết gì về địa hình và dân cư ở Yên Thế? 
SƠN TÂY 
PHÚC YÊN 
- Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang, địa hình hiểm trở. 
- Đa số là dân ngụ cư, hai lần bị mất đất nên rất căm thù thực dân Pháp 
BÀI 27 - TIẾT 42 
 KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO 
CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
Nêu nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa? 
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁPCỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
TIẾT 43 
I.Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913) 
- Nguyên nhân : Pháp đem quân bình định Yên Thế. 
- Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang, địa hình hiểm trở. 
- Đa số là dân ngụ cư, hai lần bị mất đất nên rất câm thù thực dân Pháp 
Lãnh đạo chính của cuộc khởi nghĩa là ai? Ông có đặc điểm gì khác với các lãnh đạo trong phong trào Cần vương? 
 Lãnh đạo: Đề Thám (Hoàng Hoa Thám) 
 Giai cấp nông dân 
§Ò Th¸m ( tøc Hoµng Hoa Th¸m ) 
Cuộc khởi nghĩa Yên Thế chia làm mấy giai đoạn? 
Nêu hoạt động của từng giai đoạn? 
S.§µ 
S.§uèng 
S.Lôc Nam 
S.Th­¬ng 
S.CÇu 
S.Hång 
S.L« 
S.Hång 
S.Th¸I B×nh 
B I Ó n § « n g 
Hµ Néi 
Tuyªn Quang 
Nh · Nam 
Bè H¹ 
S¬n T©y 
H¶I Phßng 
Trung Quèc 
L¹ng S¬n 
Th¸I Nguyªn 
Phån X­¬ng 
B¾c Giang 
B¾c Ninh 
VÜnh Yªn 
Hå Chuèi 
Nói Cai Kinh 
Nói Tam §¶o 
Cao Th­îng 
1884-1895 
PHÚC YÊN 
S.§µ 
S.§uèng 
S.Lôc Nam 
S.Th­¬ng 
S.CÇu 
S.Hång 
S.L« 
S.Hång 
S.Th¸I B×nh 
B I Ó n § « n g 
Hµ Néi 
Tuyªn Quang 
Nh · Nam 
Bè H¹ 
S¬n T©y 
H¶I Phßng 
Trung Quèc 
L¹ng S¬n 
Th¸I Nguyªn 
Phån X­¬ng 
B¾c Giang 
B¾c Ninh 
VÜnh Yªn 
Hå Chuèi 
Nói Cai Kinh 
Nói Tam §¶o 
Cao Th­îng 
1895-1909 
PHÚC YÊN 
	“ NghÜa qu©n Yªn ThÕ tÊt c¶ ® Òu can ®¶m, thiÖn chiÕn , tuyÖt ® èi phôc tïng ng­êi chØ huy , xuÊt s¾c trong c¸ch ®¸ nh phôc kÝch vµ ®¸ nh trong rõng , hiÓu biÕt mét c¸ch k× l¹ mäi thuËn lîi cña ® Þa h×nh ®Ó vËn dông trong chiÕn ® Êu ”. 
( NhËn xÐt cña viªn sÜ quan Ph¸p Ga-li-ª-ni trong cuèn “ Ba binh ® oµn ë B¾c K×”.) 
S.§µ 
S.§uèng 
S.Lôc Nam 
S.Th­¬ng 
S.CÇu 
S.Hång 
S.L« 
S.Hång 
S.Th¸I B×nh 
B I Ó n § « n g 
Hµ Néi 
Tuyªn Quang 
§¸p CÇu 
Nh · Nam 
Cao Th­îng 
Bè H¹ 
S¬n T©y 
H¶I Phßng 
Trung Quèc 
L¹ng S¬n 
Th¸I Nguyªn 
Phån X­¬ng 
B¾c Giang 
B¾c Ninh 
VÜnh Yªn 
Hå Chuèi 
Nói Cai Kinh 
Nói Tam §¶o 
PHÚC YÊN 
1909-1913 
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁPCỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
TIẾT 43 
I.Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913) 
- Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang, địa hình hiểm trở. 
- Đa số là dân ngụ cư, hai lần bị mất đất nên rất câm thù thực dân Pháp 
* Nguyên nhân : Pháp đem quân bình định Yên Thế . 
- Lãnh đạo : Hoàng Hoa Thám ( g/c nông dân ) 
* Diễn biến: 30 năm, gồm 3 giai đoạn 
 - 1884 – 1892: Nghĩa quân hoạt động riêng rẽ, chưa có sự 
 chỉ huy thống nhất. 
 - 1893 – 1908: nghĩa quân vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở, hai lần giảng hòa với Pháp. 
 - 1909 – 1913: Pháp tập trung tấn công, càn quét, nghĩa quân 
 hao mòn dần, 10/2/1913, Đề Thám bị sát hại, phong trào tan rã. 
	“ Ng­êi anh hïng d©n téc Êy cïng mét sè Ýt nghÜa qu©n cña « ng ®· chiÕm lÜnh c¶ mét tØnh nhá vµ ®­¬ ng ® Çu víi thùc d©n Ph¸p trong nhiÒu n¨m .” 
	(“ Hå ChÝ Minh toµn tËp ”, tËp I trang 412) 
Tại sao cuộc khởi nghĩa Yên Thế tồn tại gần 30 năm? 
 Phong trào phần nào đã kết hợp được yêu cầu độc lập dân tộc 
với nguyện vọng dân chủ, bước đầu giải quyết vấn đề ruộng đất 
cho nông dân. 
Vì sao khởi nghĩa Yên Thế bị thất bại? 
Ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa? 
* Nguyên nhân thất bại 
- § Þa bµn ho¹t ® éng cßn h¹n hÑp trong mét ph¹m vi nhÊt ® Þnh . 
- Lùc l­îng gi÷a ta vµ ® Þch cßn qu ¸ chªnh lÖch . 
- Ch­a cã sù l·nh ®¹o cña giai cÊp tiªn tiÕn , bÕ t¾c vÒ ®­ êng lèi . 
* Ý nghĩa lịch sử: 
- ThÓ hiÖn tÝnh chÊt d©n téc , yªu n­íc s©u s¾c. 
- Tiªu biÓu cho tinh thÇn quËt khëi cña n«ng d©n . 
- Cã t¸c dông lµm chËm qu ¸ tr×nh x©m l­îc , b×nh ® Þnh vïng trung du vµ miÒn nói phÝa B¾c cña thùc d©n Ph¸p . 
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁPCỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
TIẾT 43 
I.Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913) 
 II/ Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi : 
Nªu tªn mét sè cuéc khëi nghÜa chèng Ph¸p cña ® ång bµo miÒn nói cuèi thÕ kØ XIX? 
- Ở Nam Kì: người Thượng, Khơ-me, Xtiêng. 
- Ở miền Trung có Hà Văn Mao, Cầm Bá Thước cầm đầu. 
- Ở Tây Nguyên có Nơ-trang Gư, Ama Con, Ama Giơ-hao 
- Ở Tây Bắc có Nguyễn Quang Bích, Nguyễn Văn Giáp. 
- Ở Sơn La có Đèo Chính Lục, Đặng Phúc Thành. 
- Ở Hà Giang có Hà Quốc Thượng đứng đầu. 
- Vùng Đông Bắc Bắc Kì có nghĩa quân của Lưu Kì. 
 Em cã nhËn xÐt g× vÒ phong trµo kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cña ®ång bµo miÒn nói cuèi thÕ kØ XIX? 
 Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi phát triển mạnh mẽ, bền bỉ và kéo dài, đã trực tiếp góp phần làm chậm quá trình xâm lược và bình định của thực dân Pháp. 
Bµi tËp cñng cè 
1. § iÒn néi dung thÝch hîp t­¬ng øng víi b¶ng sau ®Ó thÊy sù kh¸c nhau gi÷a khëi nghÜa Yªn ThÕ víi phong trµo CÇn V­¬ng ? 
Néi dung 
Phong trµo cÇn V­¬ng 
Khëi nghÜa Yªn ThÕ 
Môc ® Ých 
Ng­êi l·nh ®¹o 
Lùc l­îng 
Thêi gian 
Nh÷ng néi dung kh¸c 
Thảo luận nhóm 
1. § iÒn néi dung thÝch hîp t­¬ng øng víi b¶ng sau ®Ó thÊy sù kh¸c nhau gi÷a khëi nghÜa Yªn ThÕ víi phong trµo CÇn V­¬ng ? 
Néi dung 
Phong trµo cÇn V­¬ng 
Khëi nghÜa Yªn ThÕ 
Môc ® Ých 
Phß vua cøu n­íc . 
B¶o vÖ m¶nh ® Êt Yªn ThÕ . 
Ng­êi l·nh ®¹o 
SÜ phu , v¨n th©n yªu n­íc . 
N«ng d©n xuÊt s¾c. 
Lùc l­îng 
C¸c tÇng líp nh©n d©n 
N«ng d©n . 
Thêi gian 
KÐo dµi h¬n m­êi n¨m (1883 – 1895) 
KÐo dµi gÇn 30 n¨m (1884 – 1913) 
Nh÷ng néi dung kh¸c 
Cã thêi gian hoµ ho·n , h×nh thøc ® Êu tranh phong phó h¬n  
Bµi tËp cñng cè 
2. LËp niªn biÓu vÒ c¸c cuéc khëi nghÜa lín trong phong trµo 
kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p nh÷ng n¨m cuèi thÕ kØ XIX: 
Cuéc khëi nghÜa 
Ng­êi l·nh ®¹o 
§ Þa bµn ho¹t ® éng 
Thêi gian 
Bµi tËp cñng cè 
2. LËp niªn biÓu vÒ c¸c cuéc khëi nghÜa lín trong phong trµo kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p nh÷ng n¨m cuèi thÕ kØ XIX: 
Cuéc khëi nghÜa 
Ng­êi l·nh ®¹o 
§ Þa bµn ho¹t ® éng 
Thêi gian 
Khëi nghÜa Ba §× nh 
Ph¹m Bµnh , § inh C«ng Tr¸ng 
Nga S¬n ( Thanh Ho¸) 
1886 - 1887 
Khëi nghÜa B·I SËy 
NguyÔn ThiÖn ThuËt 
B·I SËy ( H­ng Yªn ) 
1883 – 1892 
Khëi nghÜa H­¬ng Kh ª 
Phan §× nh Phïng , Cao Th¾ng 
Gåm 4 tØnh : Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh , Qu¶ng B×nh 
1884 - 1913 
Khëi nghÜa Yªn ThÕ 
Thñ lÜnh n«ng d©n xuÊt s¾c (§Ò N¾m, §Ò Th¸m ) 
Yªn ThÕ (B¾c Giang vµ c¸c tØnh l©n cËn ) 
1884 - 1913 
Dặn dò 
- Häc bµi : N¾m hoµn c¶nh , diÔn biÕn , nguyªn nh©n thÊt b¹i, ý nghÜa lÞch sö cña phong trµo . 
- Tr ¶ lêi c©u hái : NhËn xÐt chung vÒ phong trµo kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cuèi thÕ kØ XIX ? 
- ChuÈn bÞ bµi tập lịch sử : Lập bảng về các sự kiện của cuộc kháng chiến chống Pháp từ 1858-1895 . 
 Kính chúc quý thầy cô 
 và các em học sinh sức khoẻ