Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX - THCS Xuân Đỉnh

TRƯỜNG THCS XUÂN ĐỈNH 
Lịch sử 8 
 Em hãy cho biết cuộc khởi nghĩa Hương Khê (1885 - 1895) chia làm mấy giai đoạn ? Nêu diễn biến chính của từng giai đoạn ? 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
* Khởi nghĩa Hương Khê chia làm 2 giai đoạn : 
	GĐ1: 1885 - 1888, GĐ2: 1888 - 1895. * Diễn biến : - Giai đoạn 1:  + Nghĩa quân xây dựng căn cứ , xây dựng lực lượng . + Nhiều cuộc chiến đấu nhỏ diễn ra . + Cao Thắng đã chế tạo được súng trường kiểu Pháp . - Giai đoạn 2: + 1892 Pháp tấn công hệ thống đồn bốt nhằm bao vây , cô lập nghĩa quân . Đồng thời chúng tấn công vào lớn vào căn cứ chính ở Ngàn Trươi . + Nghĩa quân kết hợp đánh cả 2 phía trước và sau lưng địch , đẩy lùi được nhiều cuộc hành quân càn quét của địch . + Pháp tăng cường bao vây , càn quét , tấn công vào căn cứ . + 28/12/1895 chủ tướng Phan Đình Phùng hy sinh => cuộc khởi nghĩa duy trì một thời gian rồi tan rã . 
TRẢ LỜI 
I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884 - 1913) 
II. PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI 
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX 
Tiết 42 – Bài 27 
YÊN THẾ 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913) 
Vùng đất Yên Thế 
Bắc Giang 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
1. Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa : 
- Kinh tế nông nghiệp sa sút , nông dân đói khổ , phiêu tán => lập làng và tổ chức sản xuất . 
 - Yên Thế là mục tiêu bình định của Pháp . 
- Đấu tranh để bảo vệ cuộc sống của mình . 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913) 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
YÊN THẾ 
Lược đồ căn cứ Yên Thế 
Vùng đất Yên Thế 
Bắc Giang 
1. Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa : 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913) 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
2. Căn cứ : 
Yên Thế ( phía Tây tỉnh Bắc Giang ) 
Lược đồ : Căn cứ Yên Thế 
Bên trong căn cứ Yên Thế 
1. Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa : 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913) 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
2. Căn cứ : 
Hoàng Hoa Thám (1851- 1913) 
1. Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa : 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913) 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
2. Căn cứ : 
3. Lãnh đạo : 
Bµ Ba CÈn ( vî ba §Ò Th¸m ) 
Các bộ tướng của Đề Thám 
Thời gian 
Diễn biến chính 
1884 -1892 
1893 -1908 
1909 -1913 
Hoạt động riêng lẻ , chưa có sự thống nhất . 
Lược đồ khởi nghĩa Yên Thế 
- Vừa chiến đấu , vừa xây dựng cơ sở . 
- Hai lần giảng hòa với Pháp . 
1. Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa : 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913) 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
2. Căn cứ : 
3. Lãnh đạo : 
4. Diễn biến : 
Phan Bội Châu (1867 - 1940) 
Phan Châu Trinh (1872 - 1926) 
Thời gian 
Diễn biến chính 
1884 -1892 
1893 -1908 
1909 -1913 
Hoạt động riêng lẻ , chưa có sự thống nhất . 
Lược đồ khởi nghĩa Yên Thế 
- Vừa chiến đấu , vừa xây dựng cơ sở . 
- Hai lần giảng hòa với Pháp . 
1. Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa : 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913) 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
2. Căn cứ : 
3. Lãnh đạo : 
4. Diễn biến : 
Thời gian 
Diễn biến chính 
1884 -1892 
1893 -1908 
1909 -1913 
Hoạt động riêng lẻ , chưa có sự thống nhất . 
- Vừa chiến đấu , vừa xây dựng cơ sở . 
- Hai lần giảng hòa với Pháp . 
Lược đồ khởi nghĩa Yên Thế 
Pháp tấn công , phong trào suy yếu , tan rã 
1. Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa : 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913) 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
2. Căn cứ : 
3. Lãnh đạo : 
4. Diễn biến : 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
Em có nhận xét gì về cuộc khởi nghĩa nông dân Yên Thế ? 
- Thời gian tồn tại lâu hơn bất cứ cuộc khởi nghĩa nào trong phong trào Cần Vương . 
- Cách đánh : độc đáo . 
- Tính chất : Tính dân tộc , yêu nước sâu sắc . 
- Nguyên nhân thất bại : 
THẢO LUẬN NHÓM 
 (3 PHÚT) 
Đáp án : 
- Lực lượng nông dân tham gia đông đảo . 
+ Pháp tiêu diệt xong phong trào Cần Vương nên tập trung lực lượng mạnh tiêu diệt nghĩa quân . 
+ Lực lượng nghĩa quân mỏng , yếu , phạm vi hoạt động bó hẹp trong một địa phương ; chưa có một lực lượng tiên tiến lãnh đạo . 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913) 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
II. Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi . 
1. Các phong trào đấu tranh tiêu biểu : 
T©y Ninh 
Thanh Hóa 
S¬n La 
Lai Ch©u 
 Qu¶ng Ninh 
T©y Nguyªn 
Hµ Giang 
Yªn B¸i 
L­îc ®å phong trào chèng Ph¸p cña ® ång bµo miÒn nói 
Tuyªn Quang 
NghÖ An 
Qu¶ng TrÞ 
Kiªn Giang 
 Nam Kú 
( T©y Ninh ) 
 MiÒn Trung 
( T©y Thanh Ho¸ ) 
Địa bàn hoạt động 
Thành phần tham gia 
Người Thượng , Khơ me, Xtiêng 
Người Mường , người Thái 
T©y Nguyªn 
Ê đê , Ba na 
 T©y B¾c 
(Lai Ch©u , S ơ n La, ...) 
Người Mường , người Thái , 
 ViÖt B¾c 
 ( Hµ Giang ) 
Người Mông . 
 §« ng B¾c 
 (§« ng TriÒu 
 Mãng C¸i ) 
Người Dao, người Hoa 
Hà Văn Mao ( dân tộc Mường ) 
Cầm Bá Thước ( dân tộc Thái ) 
Vùng Tây nguyên , Tù trưởng Nơ-trang Gư , Ama Con, Ama Gio-hao ... kêu gọi nhân dân rào làng kháng chiến . 
Đồng bào Thái , Mường , Mông ... Tập hợp dưới ngọn cờ của Nguyễn Quang Bích , Nguyễn Văn Giáp . 
Vùng Tây Bắc , đồng bào Thái , Mường , Mông ... tập hợp dưới ngọn cờ của Nguyễn Quang Bích , Nguyễn Văn Giáp . 
Đồng bào Thái ở Yên Bái , Sơn La, do Đèo Chính Lục , Đặng Phúc Thành cầm đầu 
Đồng bào Mông ở Hà Giang , do Hà Quốc Thượng đứng đầu , nổi dậy chống Pháp từ năm 1894 - 1896 
Vùng Đông bắc Bắc Kì : Phong trào của người Dao, Hoa , tiêu biểu nhát là đội quân của Lưu Kì . 
a. Nguyên nhân thất bại . 
b. Ý nghĩa lịch sử . 
 Hãy chọn ý kiến đúng : 
Làm chậm quá trình xâm lược và bình định của thực dân Pháp . 
Khẳng định sức mạnh tiềm tàng của giai cấp nông dân . 
Kế tục xứng đáng truyền thống yêu nước của tổ tiên . 
4. Cả ba ý trên đều đúng . 
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913) 
Tiết 42: Bài 27:KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX 
II. Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi . 
1. Các phong trào đấu tranh tiêu biểu : 
2. Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử : 
 Do t­¬ng quan lùc l­îng cã sù chªnh lÖch . 
 C¸c cuéc khëi nghÜa næ ra nhiÒu song cßn mang tÝnh ® Þa ph­¬ng , ch­a cã sù liªn hÖ thèng nhÊt . 
 Do h¹n chÕ vÒ l·nh ®¹o. 
Bài 27: KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP 
CỦA ĐỒNG BÀO MiỀN NÚI CuỐI THẾ KỈ XIX 
Nguyên 
nhân 
 bùng nổ 
Diễn biến 
Nguyên nhân thất bại 
và ý nghĩa lịch sử 
Các phong trào 
đấu tranh tiêu 
biểu 
Nguyên nhân 
 thất bại 
I. KHỞI NGHĨA YÊN THẾ 
II. PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP 
CỦA ĐỒNG BÀO MiỀN NÚI 
Ý nghĩa lịch sử 
Căn cứ 
Lãnh đạo 
+ Giống nhau: 
 Nh÷ng kh¸c biÖt 
Phong trµo 
CÇn V­¬ng 
 Khëi nghÜa 
Yên Thế 
Thời gian 
Mục tiêu 
Lãnh đạo 
Lùc l­îng 
TÝnh chÊt 
Bµi tËp 1 : So s¸nh cuéc khëi nghÜa Yªn ThÕ víi phong trµo CÇn V­¬ng ? 
+ Khác nhau : 
+ Gi è ng nhau: 
- § Òu thÓ hiÖn tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n ta . 
- H×nh thøc : § Òu lµ khëi nghÜa vò trang . 
- KÕt qu ¶: § Òu bÞ thùc d©n Ph¸p ®µn ¸p. 
 Nh÷ng kh¸c biÖt 
Phong trµo 
CÇn V­¬ng 
 Khëi nghÜa 
Yên Thế 
T h ê i gian 
Mục tiêu 
Lãnh đạo 
Lùc l­îng 
TÝnh chÊt 
+ Kh¸c nhau : 
§¸p ¸n: 
Gióp vua cøu n­íc . 
Chèng Ph¸p , b¶o vÖ cuéc sèng tù do. 
V¨n th©n , sÜ phu yªu n­íc . 
Nh÷ng n«ng d©n kiÖt xuÊt , tµi n¨ng , cã uy tÝn . 
C¸c tÇng líp nh©n d©n 
C¸c tÇng líp n«ng d©n 
Tù ph¸t 
1885 - 189 6 
1884 - 1913 
ChÞu ¶ nh h­ëng cña t­ t­ëng CÇn V­¬ng 
Bµi tËp2: 
* ¤ ng lµ nh©n vËt chÝnh cña bé phim : “ Thñ lÜnh ¸o n©u ”. 
* BiÖt danh cña « ng lµ: “ Hïm thiªng Yªn ThÕ ”. 
¤ ng lµ ai ? 
Hoàng Hoa Thám 
LÔ héi t¹i ® Òn thê Hoµng Hoa Th¸m (B¾c Giang ) 
MËt m· lÞch sö 
 Hướng dẫn về nhà 
1. Học bài . Sưu tầm những mẩu chuyện về Hoàng Hoa Thám . 
2. Nêu nhận xét chung của em về phong trào vũ trang chống Pháp cuối thế kỷ XIX . 
3. Chuẩn bị bài 28: 
	 TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỶ XIX 
XIN CHÀO TẠM BIỆT