Bài giảng Lịch sử Lớp 8 - Tiết 45, Bài 28: Trào lưu cải cách Duy Tân ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX (Bản hay)
Nội dung các bản điều trần của Nguyễn Trường Tộ
Về mặt kinh tế: Ông quan tâm đến công, nông, thương nghiệp. Mở mang buôn bán trong nước và giao thương với nước ngoài, mời các công ty nước ngoài đến giúp ta khai thác tài lợi, sửa đổi thuế khoá
Về mặt văn hóa - giáo dục: Ông đề xuất cải cách phong tục, chủ trương coi trọng dân, sửa đổi chế độ thi cử mở mang việc học hành, thay đổi nội dung giáo dục.
Về mặt ngoại giao: Ông khuyên triều đình nên ngoại giao trực tiếp với chính phủ Pháp tìm cách ngăn chặn âm mưu xâm lược của bọn Pháp bên này, khéo léo chọn thời cơ lấy lại 6 tỉnh Nam Kỳ, xác lập "tư thế làm chủ đón khách".
Về mặt quân sự: Ông cho rằng tuy "chủ hoà" nhưng không có tư tưởng "chủ hàng" một cách nguyên tắc. Ông khuyên triều đình ưu ái người lính, biên soạn binh pháp, đào tạo sĩ quan, mua sắm tàu thuyền vũ khí, xây dựng phòng tuyến cả ở thành thị lẫn nông thôn, đề phòng quân Pháp xâm lược lan ra cả nước.
Kết cục của các đề nghị cải cách
1. Kết cục:
Không thực hiện được vì nhà Nguyễn bảo thủ không chấp nhận những đề nghị cải cách
2. Ý nghĩa:
- Tấn công vào tư tưởng bảo thủ của nhà Nguyễn.
- Thể hiện trình độ nhận thức mới của người Việt nam.
- Chuẩn bị cho sự ra đời phong trào duy tân vào đầu đầu thế kỉ XX.
Chaøo möøng quyù Thaày Coâ ñeán döï ! TẬP THỂ LỚP 8A5 Hoàng Hoa Thám ( 1851 – 1895 ) Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Yên Thế Phan Đình Phùng ( 1847 – 1895 ) Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hương Khê Nguy ễn Thiện Thuật ( 1844 – 1926 ) L ãnh đạo cuộc khởi nghĩa Bãi Sậy 1 2 3 1 Khởi nghĩa Yên Thế có những đặc điểm gì khác so với các cuộc khởi nghĩa thuộc phong trào Cần Vương ? Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX Trọng tâm : - Nh ững đề nghị cải cách ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ xix . I. T ình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX Học sinh đọc SGK và t ư liệu tham khảo trả lời câu hỏi Tại sao trong xã hội Việt Nam lúc bấy giờ lại chứa đựng nhiều mâu thuẫn ? Tư liệu tham khảo * Nông nghiệp : Nhân dân bị trói buộc vào ruộng đất để nộp tô thuế và đi phu dịch cho nhà nước , phần lớn ruộng đất đã tập trung vào tay địa chủ . Ở các tỉnh phía Bắc , việc sửa đắp đê được chú trọng . Lụt lội , hạn hán xảy ra thường xuyên * Công nghiệp và thương nghiệp : Không có gì khác so với trước . Các chính sách ức chế thương nghiệp , bế quan tỏa cảng trong thương nghiệp cũng như chính sách “ công tượng “ trong công nghiệp kìm hãm ngặt nghèo sự phát triển của hai ngành đó Tư liệu tham khảo * Ngoại giao : Thuần phục nhà Thanh . Đối với phương Tây , nhà Nguyễn khước từ mọi tiếp xúc , dẫu việc giao thiệp chỉ nhằm mục đích thương mại * Quân sự : Năm 1865 , vua Tự Đức lại cho mở khoa thi võ tiến sĩ . Quan điểm khoa học quân sự phong kiến không bắt kịp thành tựu khoa học phương Tây . Vì vậy , khoảng cách về trang bị giữa quân đội nhà Nguyễn rất kém xa so với phương Tây I. T ình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX Tại sao trong xã hội Việt Nam lúc bấy giờ lại chứa đựng nhiều mâu thuẫn ? Pháp chuẩn bị đánh chiếm cả nước ta . Chính trị , kinh tế , xã hội khủng hoảng nghiêm trọng . => Mâu thuẫn giai cấp và mâu thuẫn dân tộc gay gắt Học sinh đọc SGK về các cuộc khởi nghĩa nông dân nửa cuối thế kỉ XIX. Em hiểu thế nào là mâu thuẫn dân tộc và mâu thuẫn giai cấp ? Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX I. T ình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX II. Nh ững đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX 1. Nguyên nhân : Tại sao các quan lại , sĩ phu đưa ra những đề nghị cải cách ? Đất nước đang nguy khốn Xuất phát từ lòng yêu nước , thương dân => Một số quan lại , sĩ phu đề nghị cải cách nhằm đổi mới đất nước 2. Nội dung cải cách Đọc SGK các đề nghị ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX. Em có nhận xét gì về những đề nghị cải cách này ? Thời gian Tên cơ quan , nhà cải cách Nội dung đề nghị c ải cách 1868 1868 1872 1863 - 1871 1877 và 1882 Trần Đình Túc , Nguyễn Huy Tế Đinh Văn Điền Viện Thương bạc Nguyễn Trường Tộ Nguyễn Lộ Trạch Xin mở cửa biển Trà Lí (Nam Định ) Đẩy mạnh việc khai khẩn ruộng hoang và khai mỏ , phát triển buôn bán , chấn chỉnh quốc phòng Xin mở ba cửa biển ở miền Bắc và miền Trung để thông thương với bên ngoài Chấn chỉnh bộ máy quan lại , phát triển công thương nghiệp và tài chính , chỉnh đốn võ bi , mở rộng ngoại giao , cải tổ giáo dục Chấn hưng dân khí , khai thông dân trí , bảo vệ đất nước Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX I. T ình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX II. Nh ững đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX 1. Nguyên nhân : Đất nước đang nguy khốn Xuất phát từ lòng yêu nước , thương dân => Một số quan lại , sĩ phu đề nghị cải cách nhằm đổi mới đất nước 2. Nội dung cải cách - Học SGK / 135 Thời gian Tên cơ quan , nhà cải cách Nội dung đề nghị c ải cách 1868 1868 1872 1863 - 1871 1877 và 1882 Trần Đình Túc , Nguyễn Huy Tế Đinh Văn Điền Viện Thương bạc Nguyễn Trường Tộ Nguyễn Lộ Trạch Xin mở cửa biển Trà Lí (Nam Định ) Đẩy mạnh việc khai khẩn ruộng hoang và khai mỏ , phát triển buôn bán , chấn chỉnh quốc phòng Xin mở ba cửa biển ở miền Bắc và miền Trung để thông thương với bên ngoài Chấn chỉnh bộ máy quan lại , phát triển công thương nghiệp và tài chính , chỉnh đốn võ bi , mở rộng ngoại giao , cải tổ giáo dục Chấn hưng dân khí , khai thông dân trí , bảo vệ đất nước Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX I. T ình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX II. Nh ững đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX 1. Nguyên nhân : 2. Nội dung cải cách - Học SGK / 135 THẢO LUẬN NHÓM Trong những nhà cải cách nêu trên , theo em nhà cải cách nào tiêu biểu nhất ? Tại sao ? * Tiêu biểu nhất : Nguyễn Trường Tộ * Vì : - Ông là người đầu tiên đưa ra đề nghị cải cách - Ông đưa ra rất nhiều đề nghị cải cách - Đề nghị cải cách của ô ng rất toàn diện , bao quát nhiều v ấn đề Nguyễn Trường Tộ ( 1828-1871 ) Ông sinh trong một gia đình nho học theo đạo Thiên Chúa . Từ nhỏ ông nổi tiếng thông minh nhưng do chính sách kì thị những người theo đạo nên không được dự thi . Năm 1860 theo giám mục Gô-chi-ê , Nguyễn Trường Tộ đã sang Pháp , ở lại Pa- ri 2 năm , tranh thủ học tập , quan sát , ông chú ý khảo sát kinh tế và văn hoá phương Tây . Nhờ vậy kiến thức được mở rộng . Năm 1863 ông về nước . Nội dung các bản điều trần của Nguyễn Trường Tộ Về mặt quân sự : Ông cho rằng tuy "chủ hoà" nhưng không có tư tưởng "chủ hàng" một cách nguyên tắc. Ông khuyên triều đình ưu ái người lính, biên soạn binh pháp, đào tạo sĩ quan, mua sắm tàu thuyền vũ khí, xây dựng phòng tuyến cả ở thành thị lẫn nông thôn, đề phòng quân Pháp xâm lược lan ra cả nước... Về mặt ngoại giao : Ông khuyên triều đình nên ngoại giao trực tiếp với chính phủ Pháp tìm cách ngăn chặn âm mưu xâm lược của bọn Pháp bên này, khéo léo chọn thời cơ lấy lại 6 tỉnh Nam Kỳ, xác lập "tư thế làm chủ đón khách".... Về mặt kinh tế: Ông quan tâm đến công, nông, thương nghiệp. Mở mang buôn bán trong nước và giao thương với nước ngoài , mời các công ty nước ngoài đến giúp ta khai thác tài lợi, sửa đổi thuế k hoá Về mặt văn hóa - giáo dục : Ông đề xuất cải cách phong tục , chủ trương coi trọng dân, sửa đổi chế độ thi cử mở mang việc học hành, thay đổi nội dung giáo dục ... Phần mộ Nguyễn Trường Tộ táng tại Bùi Chu – Hưng Trung-Hưng Nguyên - Nghệ An ( Xây dựng vào 1943) Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX I. T ình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX II. Nh ững đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX 1. Nguyên nhân : 2. Nội dung cải cách - Học SGK / 135 Em có suy nghĩ gì về các sĩ phu và những cải cách duy tân vào nửa sau thế kỉ XIX? Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX I. T ình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX II. Nh ững đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX III. Kết cục của các đề nghị cải cách Tích cực Em hãy nêu mặt tích cực và hạn chế của những đề nghị cải cách ? - Nội dung các cải cách đã đáp ứng được phần nào yêu cầu của xã hội ta lúc đó : Cần phải có sự thay đổi để đưa đất nước phát triển , tạo ra vận hội mới ... Chưa xuất phát từ cơ sở trong nước Cải cách lẻ tẻ , rời rạc . Chưa đặt vấn đề giải quyết mâu thuẫn xã hội ĐỊA CHỦ PK NÔNG DÂN D.T VIỆT NAM T. D PHÁP Hạn chế Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX I. T ình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX II. Nh ững đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX III. Kết cục của các đề nghị cải cách Kh ông thực hiện được vì nhà Nguyễn bảo thủ không chấp nhận những đề nghị cải cách 1 . Kết cục : Những đề nghị cải cách đó có thực hiện được không ? Tại sao ? VUA TỰ ĐỨC NÓI: “ Nguyễn Trường Tộ quá tin ở các điều y đề nghị Tại sao lại thúc giục nhiều đến thế , khi mà các phương pháp cũ của trẫm đã rất đủ để điều khiển quốc gia rồi ” Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX I. T ình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX II. Nh ững đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX III. Kết cục của các đề nghị cải cách Kh ông thực hiện được vì nhà Nguyễn bảo thủ không chấp nhận những đề nghị cải cách 1 . Kết cục : 2. Ý nghĩa : - Tấn công vào tư tưởng bảo thủ của nhà Nguyễn . - Thể hiện trình độ nhận thức mới của người Việt nam . - Chuẩn bị cho sự ra đời phong trào duy tân vào đầu đầu thế kỉ XX. Tiết45-Bài 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỈ XIX I. T ình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX II. Nh ững đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX III. Kết cục của các đề nghị cải cách 1 . Kết cục : 2. Ý nghĩa : - Tấn công vào tư tưởng bảo thủ của nhà Nguyễn . - Thể hiện trình độ nhận thức mới của người Việt nam . - Chuẩn bị cho sự ra đời phong trào duy tân vào đầu đầu thế kỉ XX. Theo em n ếu như các đề nghị cải cách nửa cuối thế kỉ XIX thực hiện được thì tình hình nước ta sẽ ra sao ? Caûm ôn quyù Thaày Coâ vaø caùc em!
File đính kèm:
- bai_giang_lich_su_lop_8_tiet_45_bai_28_trao_luu_cai_cach_duy.ppt