Bài giảng Lớp Lịch sử 8 - Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và những chuyển biến về KT-XH ở VN - Thu Thắm

ät Nam, Lào , Căm-pu-chia , biến Đông 
 Dương thành một đơn vị hành chính của Pháp . Chia rẽ nhân dân Đông 
Dương . Biến quan lại phong kiến Nam triều thành tay sai cho Pháp . 
? Tác dụng của bộ máy này đối với Pháp và tác động đối với Việt Nam như thế nào ? 
1. Tổ chức bộ máy nhà nước 
Phủ tồn quyền Đơng Dương tại Hà Nội 
Pháp thành lập Liên bang Đơng Dương 
- Việt Nam bị chia thành 3 kì với 3 chế độ cai trị khác nhau . 
? Em cĩ nhận xét gì về tổ chức bộ máy cai trị của thực dân Pháp ở Đơng Dương ? 
=> Bộ máy chính quyền từ trung ương đến cơ sở đều do thực dân Pháp chi phối . 
 Kết hợp chặt chẽ giữa nhà nước thực dân với quan lại phong kiến . 
2. Chính sách kinh tế 
? Pháp đã tiến hành khai thác kinh tế trên các lĩnh vực nào ? 
- Nông nghiệp : Cướp đoạt ruộng đất . 
- Pháp ép triều đình Nguyễn “ nhượng ” quyền “ khai khẩn đất hoang ” cho chúng . 
 + Ở Bắc kì , 1902 Pháp chiếm 182 nghìn hecta . 
 +Ở Nam kì : Giáo hội Pháp chiếm ¼ ruộng đất . 
Trong nơng nghiệp Pháp thực 
hiện chính sách gì ? 
Bóc lột bằng phương pháp phát canh thu tô. 
Số liệu ruộng đất bị Pháp chiếm 
Cả nước 
(10.900 ha) 
 ha 
 Năm 
Cả nước 
(301.000 ha) 
Bắc Kì 
(470.000 ha) 
Nam Kì 
(1.528.000 ha) 
2. Chính sách kinh tế 
Nông nghiệp : Cướp đoạt ruộng đất . 
Bóc lột bằng phương pháp phát canh thu tô . 
Công nghiệp : 
+ Tập trung vào khai thác than và kim loại . 
+ Xây dựng một số ngành : xi măng , điện  
Về cơng nghiệp chúng đã thực 
hiện những chính sách gì ? 
Tổng sản lượng khai thác than 
285.915 tấn 
415.000 tấn 
500.000 tấn 
Tấn 
Năm 
2. Chính sách kinh tế 
- Nông nghiệp : Cướp đoạt ruộng đất . 
Công nghiệp : 
+ Tập trung vào khai thác than và kim loại . 
 + Xây dựng một số ngành : xi măng , điện 
 Năm 1911 khai thác hàng vạn tấn quặng kẽm , hàng trăm tấn thiếc , đồng , hàng trăm kilôgam vàng và bạc  
 Sau công nhiệp khai thác , các ngành xi măng , gạch ngói , điện , nước , giấy diêm , rượu  cũng đem lại cho chúng nguồn lợi lớn  
2. Chính sách kinh tế 
- Nông nghiệp : Cướp đoạt ruộng đất . 
Công nghiệp : 
 + Tập trung vào khai thác than và kim loại . 
 + Xây dựng một số ngành : xi măng , điện 
? Tại sao Pháp lại đẩy mạnh khai 
thác các ngành công nghiệp nhẹ ? 
- Không muốn cho nền kinh tế 
Việt Nam phát triển , cạnh tranh 
với nền kinh tế của Pháp . 
 Giao thông vận tải : xây dựng hệ thống giao thông đường sắt , đường bộ , đường thuỷ . 
? Pháp xây dựng hệ thống giao 
thông vận tải nhằm mục đích gì ? 
- Để tăng cường bóc lột kinh tế , và 
đàn áp nhân dân đấu tranh . 
 Đường bộ vươn tới những nơi xa xôi hẻo lánh . 
 Đường thuỷ và các kênh rạch ở Nam Kì được khai thác triệt để . 
 Đến năm 1912 hệ thống đường sắt Việt nam có tổng chiều dài 2059 km. 
GIAO THÔNG VẬN TẢI 
Cầu Long Biên 
Bến cảng Nhà Rồng 
Bến cảng Nhà Rồng 
Tuyến đường sắt xuyên Việt được xây dựng từ 1902 
Ga Huế đầu thế kỷ XIX 
2. Chính sách kinh tế 
- Nông nghiệp : Cướp đoạt ruộng đất . 
 Công nghiệp : 
 + Tập trung vào khai thác than và kim loại . 
 + Xây dựng một số ngành : xi măng , điện 
 Giao thông vận tải : xây dựng hệ thống giao thông đường sắt , đường bộ , đường thuỷ . 
Thương nghiệp : Độc chiếm thị trườngViệt 
Nam 
 Hàng hoá của Pháp nhập vào Việt 
Nam đánh thuế nhẹ hoặc miễn thuế . 
- Hàng hoá của các nước khác đánh 
thuế rất cao , có mặt hàng tới 120%. 
Hàng hoá của Việt Nam chủ yếu 
là xuất sang Pháp . 
Tài chính : Đánh thuế nặng , đặt thêm thuế mới để tăng ngân sách . 
Việc thực hiện các chính sách KT 
 của Pháp nhằm mục đích gì ? 
- Mục đích : Võ vét sức người , sức của ở Việt Nam, đáp ứng nhu cầu của chính quốc . 
Trong thương nghiệp Pháp đã 
thực hiện những chính sách gì ? 
Đồn điền café 
Rượu , giấy , diêm 
Bơng , vải , sợi , rựơu 
Gỗ , diêm 
Đđiền chè , café 
Đđiền caosu 
Đđiền lúa 
Rượu , bia , xay xát , sử chữa tàu 
Xuất cảng 
Thiếc , chì,kẽm 
Than đá 
Sợi , ximăng , sửa chữa tàu 
Xuất cảng 
Các nguồn lợi của Pháp ở Việt Nam 
? Nội dung của các chính sách kinh tế có những yếu tố tích cực , tiêu cực nào ? 
2. Chính sách kinh tế 
+ Tích cực : nền sản xuất Tư Bản Chủ nghĩa được du nhập vào Việt Nam. 
+ Tiêu cực : 
 - Tài nguyên thiên nhiên bị bóc lột cùng kiệt . 
- Nông nghiệp dậm chân tại chỗ , nông dân bị bóc lột tàn nhẫn , bị mất ruộng đất . 
- Công nghiệp phát triển nhỏ giọt ( trong đó công nghiệp nặng không phát triển ). 
- Nông nghiệp : Cướp đoạt ruộng đất . 
- Công nghiệp : 
+ Tập trung vào khai thác than và kim loại . 
 + Xây dựng một số ngành : xi măng , điện  
 Giao thông vận tải : xây dựng hệ thống giao thông vận tải : Đường sắt , đường bộ , đường thuỷ . 
Thương nghiệp : Độc chiếm thị trườngViệt 
Nam 
Tài chính : Đánh thuế nặng , đặt thêm thuế mới để tăng ngân sách . 
- Mục đích : Võ vét sức người , sức của ở Việt Nam, đáp ứng nhu cầu của chính quốc . 
Nhà máy xi- măng Hải Phịng 
Ga Hà Nội ( năm 1900) 
Cảng Sài Gịn 
Ngân hàng Đơng Dương ( Ngân hàng nhà nước hiện nay) 
2. Chính sách kinh tế 
Nông nghiệp : Cướp đoạt ruộng đất . 
Công nghiệp : 
 + Tập trung vào khai thác than và kim loại . 
 + Xây dựng một số ngành : xi măng , điện  
 Giao thông vận tải : xây dựng hệ thống giao thông vận tải : Đường sắt , đường bộ , đường thuỷ . 
Thương nghiệp : Độc chiếm thị trườngViệt 
 Nam 
Tài chính : Đánh thuế nặng , đđặt nhiều thuế mới đđể tăng ngân sách . 
- Mục đích : Vơ vét sức người , sức của ở Việt Nam, để đáp ứng nhu cầu của chính quốc . 
=> Kinh tế việt Nam về cơ bản vẫn là nền sản xuất nhỏ , lạc hậu , phụ thuộc vào nền kinh tế Pháp . 
? Em có nhận xét gì về nền kinh tế Việt Nam đầu thế kỉ XX? 
3. Chính sách văn hĩa , giáo dục 
? Nêu những chính sách văn hoá , giáo dục của Pháp ở Việt Nam? 
- Đến năm 1919 vẫn duy trì nền giáo dục phong kiến . 
- Mở một số trường học và cơ sở y tế , văn hoá . 
- Năm 1906: Mở trường Đại Học Đơng Dương . 
- Năm 1905: Thiết lập hệ thống giáo dục phổ thơng gồm 3 bậc : Ấu học , Tiểu học , Trung học . 
I. CUỘC KHAI THÁC THUỘC ĐỊA LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP (1897-1914) 
 Trường Bưởi 	 ( Trường Chu Văn An- Hà Nội ) 
Trong lớp học 
Trường Đại học Đơng Dương ( Đại học quốc gia Hà Nội ngày nay) 
Giờ học mơn Vật lý tại giảng đường Đại học Đơng Dương 
GIÁO DỤC 
3. Chính sách văn hĩa , giáo dục 
- Đến năm 1919 vẫn duy trì nền giáo dục phong kiến . 
- Mở một số trường học và cơ sở y tế , văn hoá . 
? Theo em , mục đích của chính sách văn hĩa , giáo dục của Pháp cĩ phải để “ khai hĩa văn minh” cho người Việt Nam hay khơng ? Tại sao ? 
=> Nhằm đào tạo lớp người bản sứ phục vụ công việc cai trị .. 
- Tạo ra một lớp người chỉ biết phục tùng . 
- Kìm hãm nhân dân ta trong vịng ngu dốt để dễ bề cai trị . 
- Triệt để sử dụng phong kiến Nam triều , dùng người Việt trị người Việt . 
BÀI TẬP 
Lĩnh vực 
Nội dung các chính sách 
Nơng nghiệp 
Cơng nghiệp 
Giao thơng vận tải 
Thương nghiệp 
Tài chính 
 Đẩy mạnh việc cướp đoạt ruộng đất . 
 Tập trung vào khai thác than và kim loại 
Xây dựng một số ngành : xi- măng , điện nước , giấy , rượu , đường , vải sợi ... 
 Xây dựng hệ thống giao thơng vận tải : đường bộ , đường thủy , đường sắt . 
Nắm giữ độc quyền thị trường Việt Nam. 
Đánh thuế nặng , đặt thêm thuế mới để tăng ngân sách . 
 Bĩc lột nơng dân theo kiểu phát canh thu tơ . 
? Pháp đã áp dụng những chích sách kinh tế gì đối với Việt Nam? 
Chia rẽ các dân tộc Đơng Dương trong sự thống nhất giả tạo . 
A 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Tăng cường ách áp bức , kìm kẹp , làm giàu cho tư bản Pháp . 
B 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Biến Đơng Dương thành một tỉnh của Pháp , xố tên Việt Nam, 
Lào , Cam- pu-chia trên bản đồ thế giới . 
C 
Hoan hơ ! Bạn chọn đúng 
Từng bước xây dựng và hồn thiện bộ máy hành chính . 
D 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
 1. Âm mưu thâm độc của Pháp trong việc thành lập Liên bang Đơng Dương là gì ? 
 2. Ở bậc tiểu học , học sinh học chữ gì ? 
Chữ Hán , chữ Quốc Ngữ , chữ Pháp là mơn tự nguyện . 
A 
Hoan hơ ! Bạn chọn đúng 
Chữ hán , chữ Pháp . 
B 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Chữ Hán , chữ Quốc Ngữ , chữ Pháp là mơn bắt buộc . 
C 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Chữ Quốc Ngữ và chữ Pháp . 
D 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
 3. Mục đích của Pháp trong việc mở trường học để làm gì ? 
Phát triển nền giáo dục Việt Nam. 
A 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Khai minh nền văn hố giáo dục Việt Nam. 
B 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Do nhu cầu học tập của con em quan chức thực dân và để đào 
Tạo người bản xứ phục vụ cho Pháp . 
C 
Hoan hơ ! Bạn chọn đúng . 
Do nhu cầu học tập của nhân dân ngày một cao . 
D 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
 4. Chính sách bĩc lột của thực dân Pháp đã làm cho nền kinh tế Việt Nam như thế nào ? 
Tài nguyên thiên nhiên bị khai thác cùng kiệt . 
A 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Nơng nghiệp giẫm chân tại chỗ . 
B 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
 Cơng nghiệp phát triển nhỏ giọt , thiếu hẳn một nền cơng 
Nghiệp nặng . 
C 
Rất tiếc , bạn sai rồi ! 
Kinh tế Việt nam cơ bản vẫn là nền sản xuất nhỏ phụ thuộc . 
D 
Hoan hơ ! Bạn chọn đúng 
CƠNG VIỆC VỀ NHÀ 
1. Học bài ( các câu hỏi SGK) 
2. Chuẩn bị bài 29, phần II 
 NHỮNG CHUYỂN BIẾN CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM 
Gợi ý chuẩn bị bài : 
Xã hội Việt Nam đã cĩ những thay đổi như thế nào do tác động của Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Pháp ? 
Xu hướng mới trong cuộc vận động giải phĩng dân tộc đầu thế kỷ XX?