Bài giảng Luật bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em

	Luật bảo vệ chăm sóc  	và giáo dục trẻ emGiảng viờn: Cao Văn Hào1 I. Luật Bảo vệ, chăm súc và giỏo dục trẻ em 1. Tụ̉ng quan vờ̀ luọ̃t	Luật năm 2004 gồm 5 chương với 60 điều (tăng 17 điều so với Luật 1991), 	Đã khẳng định rõ hơn về quyền trẻ em và trách nhiệm của nhà nước, xã hội và cá nhân trong trong việc thực hiện các quyền, bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em, 2Chương INhững quy định chung (Từ điờ̀u 1 đờ́n điờ̀u 10)Chương IICỏc quyền cơ bản và bổn phận của trẻ em (Từ điờ̀u 11 đờ́n điờ̀u 22)Chương IIITrỏch nhiệm bảo vệ, chăm súc và giỏo dục trẻ em (Từ điờ̀u 23 đờ́n điờ̀u 39 )Chương IVBảo vệ, chăm súc và giỏo dục trẻ em cú hoàn cảnh đặc biệt (Từ điờ̀u 40 đờ́n điờ̀u 58)Chương VĐiều khoản thi hành (Từ điờ̀u 59 đờ́n điờ̀u 60 )3 2. Một số khỏi niệm cơ bản 1.Trẻ em	Trẻ em quy định trong Luật này là cụng dõn Việt Nam dưới 16 tuổi.42. Trẻ em lang thang	Trẻ em lang thang là trẻ em rời bỏ gia đỡnh, tự kiếm sống, nơi kiếm sống và nơi cư trỳ khụng ổn định; trẻ em cựng với gia đỡnh đi lang thang.53. Trẻ em cú hoàn cảnh đặc biệt Trẻ em cú hoàn cảnh đặc biệt là trẻ em cú hoàn cảnh khụng bỡnh thường về thể chất hoặc tinh thần, khụng đủ điều kiện để thực hiện quyền cơ bản và hoà nhập với gia đỡnh, cộng đồng.61.Trẻ em mồ cụi khụng nơi nương tựa2. Trẻ em bị bỏ rơi3. Trẻ em khuyết tật, tàn tật4. Trẻ em là nạn nhõn của chất độc hoỏ học5. Trẻ em nhiễm HIV/AIDS6. Trẻ em phải làm việc nặng nhọc, nguy hiểm, tiếp xỳc với chất độc hại7. Trẻ em phải làm việc xa gia đỡnh8. Trẻ em lang thang; 9.Trẻ em bị xõm hại tỡnh dục10. Trẻ em nghiện ma tuý11. Trẻ em vi phạm phỏp luật. 74. Gia đình thay thờ́Gia đỡnh thay thế là gia đỡnh hoặc cỏ nhõn nhận chăm súc, nuụi dưỡng trẻ em cú hoàn cảnh đặc biệt.85. Cơ sở trợ giúp trẻ em	Cơ sở trợ giỳp trẻ em là tổ chức được thành lập để bảo vệ, chăm súc và giỏo dục trẻ em cú hoàn cảnh đặc biệt. 9Bài tọ̃p nhómChia lớp thành 4 nhúm, thảo luận cõu hỏi:	1. Theo cỏc bạn trẻ em cú những quyền nào trong luật năm 2004?Yờu cõ̀u: - Thảo luận theo cỏc nhúm	 - Ghi cỏc quyền lờn cỏc tấm thẻ màu ( Mỗi tấm thẻ ghi 1 quyền)	 - Mỗi nhúm 10 thẻ màu mụ̃i tṍm thẻ ghi 1 quyờ̀n10Quyền được chăm súc, nuụi dưỡng 2 Quyền được khai sinh và cú quốc tịch1 Quyền sống chung với cha mẹ3 Quyền được tụn trọng, bảo vệ tớnh mạng, thõn thể, nhõn phẩm và danh dự 4Quyền được chăm súc sức khoẻ 5 Quyền được học tập 6Quyền vui chơi, giải trớ, hoạt động văn hoỏ, nghệ thuật, TDTT, du lịch7Quyền được phỏt triển năng khiếu 8Quyền cú tài sản 9II. Cỏc quyền cơ bản của trẻ emQuyền được tiếp cận thụng tin, bày tỏ ý kiến và tham gia hoạt động xó hội1011Bài tọ̃p vẽ tranhPhỏt cho mỗi nhúm 1 tờ giấy Ao yờu cầu:	- Vẽ hỡnh trẻ em vào giữa tờ giấy	- Ghi cỏc bổn phận trẻ em phải thực hiện xung quanh hỡnh vẽThảo luận, vẽ tranh và ghi những bổn phận của trẻ em vào tờ giấy Ao- Dỏn lờn bảng và cử người trỡnh bày 121. Yờu quý, kớnh trọng, hiếu thảo với ụng bà, cha mẹ; kớnh trọng thầy giỏo, cụ giỏo; lễ phộp với người lớn, thương yờu em nhỏ, đoàn kết với bạn bố; giỳp đỡ người già yếu, người khuyết tật, tàn tật, người gặp hoàn cảnh khú khăn theo khả năng của mỡnh;2. Chăm chỉ học tập, giữ gỡn vệ sinh, rốn luyện thõn thể, thực hiện trật tự cụng cộng và an toàn giao thụng, giữ gỡn của cụng, tụn trọng tài sản của người khỏc, bảo vệ mụi trường;3. Yờu lao động, giỳp đỡ gia đỡnh làm những việc vừa sức mỡnh;4. Sống khiờm tốn, trung thực và cú đạo đức; tụn trọng phỏp luật; tuõn theo nội quy của nhà trường; thực hiện nếp sống văn minh, gia đỡnh văn hoỏ; tụn trọng, giữ gỡn bản sắc văn hoỏ dõn tộc;5. Yờu quờ hương, đất nước, yờu đồng bào, cú ý thức xõy dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xó hội chủ nghĩa và đoàn kết quốc tế. Bụ̉n phọ̃n của trẻ em13Bài tọ̃p sắm vaiChia lớp thành 4 nhúm sắm vai theo các tình huụ́ng (Chuẩn bị 20 phỳt, Trỡnh diễn trước lớp trong thời gian tụ́i đa 10 phỳt)Yờu cõ̀u:Đọc kỹ chủ đề giảng viờn giaoXõy dựng kịch bảnChọn vai, giao vai diễnLuyện tập14Tình huụ́ng sắm vaiNhúm 1: : Hồng ( Một bộ gỏi 13 tuổi ) đang ở nhà học bài, chỳ B hàng xúm sang xin nước uống. B khoe với Hồng cú một tập ảnh rất đẹp và cho Hồng xem. Hồng vừa nhỡn vào đó đỏ mặt và xấu hổ đứng dậy, chỳ B liền kộo Hồng lại và ụm vai Hồng khen: “Chỏu của chỳ dạo này lớn và xinh quỏ”. Hồng rất khú chịu với hành vi của chỳ...Nhúm 2: Hoa ( Một bộ gỏi 12 tuổi )giỳp việc cho một quỏn cơm, buổi sỏng em phải dạy từ 5 giờ chuẩn bị bỏn hàng ăn sỏng. Sau đú lại chuẩn bị bỏn cơm trưa, phải lau chựi dọn dẹp nhà cửa để đến tối bà chủ mở quỏn cà phờ, 11 giờ đờm em mới được nghỉ. Phải làm việc nhiều như thế nhưng suốt ngày bà chủ liờn tục quỏt mắng em, em rất mệt mỏi.Nhúm 3: Sắm vai 1 nhúm trẻ em trong xó đang bàn nhau bỏ nhà lờn thành phố lang thang kiếm sống.Nhúm 4: Sắm vai 1 nhúm học sinh cỏ biệt trong trường THCS đang tụ tập gõy gổ, đỏnh và trấn lột cỏc bạn trong nhà trường.15Bài tọ̃p sau sắm vai1. Hãy nờu những viợ̀c người lớn khụng được làm đụ́i với trẻ em ( Đụ́i với nhóm 1,2 )2.Hãy nờu những viợ̀c trẻ em khụng được làm ( Đụ́i với nhóm 3,4)Yờu cõ̀u: Căn cứ bài tọ̃p sắm vai và trong thực tiờ̃n các nhóm thảo luọ̃n rụ̀i ghi ý kiờ́n ra giṍy A016IV. Những điều cấm đối với người lớn khụng được làm với trẻ em 1. Cha mẹ bỏ rơi con, người giỏm hộ bỏ rơi trẻ em được mỡnh giỏm hộ;2. Dụ dỗ, lụi kộo trẻ em đi lang thang; lợi dụng trẻ em lang thang để trục lợi;3. Dụ dỗ, lừa dối, ộp buộc trẻ em mua, bỏn, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trỏi phộp chất ma tuý; lụi kộo trẻ em đỏnh bạc; bỏn, cho trẻ em sử dụng rượu, bia, thuốc lỏ, chất kớch thớch khỏc cú hại cho sức khoẻ;17	4. Dụ dỗ, lừa dối, dẫn dắt, chứa chấp, ộp buộc trẻ em hoạt động mại dõm; xõm hại tỡnh dục trẻ em;	5. Lợi dụng, dụ dỗ, ộp buộc trẻ em mua, bỏn, sử dụng văn hoỏ phẩm kớch động bạo lực, đồi trụy; làm ra, sao chộp, lưu hành, vận chuyển, tàng trữ văn hoỏ phẩm khiờu dõm trẻ em; sản xuất, kinh doanh đồ chơi, trũ chơi cú hại cho sự phỏt triển lành mạnh của trẻ em;	6. Hành hạ, ngược đói, làm nhục, chiếm đoạt, bắt cúc, mua bỏn, đỏnh trỏo trẻ em; lợi dụng trẻ em vỡ mục đớch trục lợi; xỳi giục trẻ em thự ghột cha mẹ, người giỏm hộ hoặc xõm phạm tớnh mạng, thõn thể, nhõn phẩm, danh dự của người khỏc;18	7. Lạm dụng lao động trẻ em, sử dụng trẻ em làm cụng việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xỳc với chất độc hại, làm những cụng việc khỏc trỏi với quy định của phỏp luật về lao động;	8. Cản trở việc học tập của trẻ em;	9. Áp dụng biện phỏp cú tớnh chất xỳc phạm, hạ thấp danh dự, nhõn phẩm hoặc dựng nhục hỡnh đối với trẻ em vi phạm phỏp luật;	10. Đặt cơ sở sản xuất, kho chứa thuốc trừ sõu, hoỏ chất độc hại, chất dễ gõy chỏy, nổ gần cơ sở nuụi dưỡng trẻ em, cơ sở giỏo dục, y tế, văn hoỏ, điểm vui chơi, giải trớ của trẻ em. 19V. Những điều trẻ em khụng được làm	1. Tự ý bỏ học, bỏ nhà sống lang thang;	2. Xõm phạm tớnh mạng, thõn thể, nhõn phẩm, danh dự, tài sản của người khỏc; gõy rối trật tự cụng cộng;	3. Đỏnh bạc, sử dụng rượu, bia, thuốc lỏ, chất kớch thớch khỏc cú hại cho sức khoẻ;	4. Trao đổi, sử dụng văn hoỏ phẩm cú nội dung kớch động bạo lực, đồi trụy; sử dụng đồ chơi hoặc chơi trũ chơi cú hại cho sự phỏt triển lành mạnh. 20Bài tập thủ cụngChủ đờ̀: Trong thời gian ngắn nhất hóy xõy dựng 1 tũa thỏp: cao nhất, đẹp nhất, chắc chắn nhất và trẻ em thớch nhất.- Thời gian 30 phỳtMỗi nhúm được phỏt: 2 chiếc kộo, 1 tờ giấy Ao, 5 tờ giấy A4 màu trắng, 5 tờ giấy A4 màu, 1 lọ keo dỏn.Cỏc nhúm tự tổ chức thiết kế và xõy dựng thỏp trong thời gian 30 phỳt.21-Đặt cỏc cõu hỏi về trỏch nhiệm:	 Nếu ngọn thỏp là những đứa trẻ đang cần được chăm súc, bảo vệ và giỏo dục thỡ cần phải cú trỏch nhiệm gì của các cá nhõn, tổ chức trong xã hụ̣i?22VI. Trỏch nhiệm bảo vệ, chăm súc và giỏo dục trẻ em1. Điều 23. Trỏch nhiệm đăng ký khai sinh2. Điều 24. Trỏch nhiệm chăm súc, nuụi dưỡng3. Điều 25. Trỏch nhiệm bảo đảm cho trẻ em sống chung với cha mẹ4. Điều 26. Trỏch nhiệm bảo vệ tớnh mạng, thõn thể, nhõn phẩm, danh dự5. Điều 27. Trỏch nhiệm bảo vệ sức khỏe236.Điều 28. Trỏch nhiệm bảo đảm quyền được học tập 7. Điều 29. Trỏch nhiệm bảo đảm điều kiện vui chơi, giải trớ, hoạt động văn húa, nghệ thuật, thể dục, thể thao, du lịch8. Điều 30. Trỏch nhiệm bảo đảm quyền phỏt triển năng khiếu9. Điều 31. Trỏch nhiệm bảo đảm quyền dõn sự10. Điều 32. Trỏch nhiệm bảo đảm quyền được tiếp cận thụng tin, bày tỏ ý kiến và tham gia hoạt động xó hội 2411. Điều 33. Trỏch nhiệm của cơ quan, tổ chức trong cụng tỏc bảo vệ, chăm súc và giỏo dục trẻ em12. Điều 34. Trỏch nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cỏc tổ chức thành viờn của Mặt trận13. Điều 35. Trỏch nhiệm của cơ quan thụng tin tuyờn truyền14. Điều 36. Trỏch nhiệm của cơ quan bảo vệ phỏp luật15. Điều 37. Trỏch nhiệm của Nhà nước2526