Bài giảng môn Địa lí Lớp 10 - Bài 13: Sự ngưng động nước trong khí quyển. Mưa

ÑÒA LÍ 10: Ñòa lí TöÏ nhieân,kinh teá xaõ hoäi. 
 Caâu 1 
Kieåm tra baøi cuõ 
 Caùc ñai khí aùp cao vaø khí aùp thaáp treân Traùi ñaát ñeàu ñoái xöùng qua ñai aùp thaáp Xích ñaïo 
 b. Sai . 
 a. Ñuùng 
 Gioù thoåi thöôøng xuyeân ôû Xích ñaïo noùng khoâ laø : 
 a. Gioù muøa . 
 d. Gioù ñaát . 
 c. Gioù phôn . 
2 
 b. Gioù maäu dòch 
3 
 Hoaøn chænh sô ñoà sau ñaây : 
Khu vöïc 
Khí aùp 
Gioù 
Quanh Xích ñaïo 
Quanh Vó ñoä 30 0 
Quanh Vó ñoä 60 0 
ÔÛ 2 cöïc 
Thaáp 
Cao 
Cao 
Thaáp 
Gioù Maäu dòch 
Gioù Taây oân ñôùi 
 Gioù Ñoâng cöïc 
BAØI 13 
NGÖNG ÑOÏNG HÔI NÖÔÙC 
TRONG KHÍ QUYEÅN. MÖA 
CHÖÔNG III-CAÁU TRUÙC CUÛA TRAÙI ÑAÁT. 
CAÙC QUYEÅN CUÛA LÔÙP VOÛ ÑÒA LÍ 
NGƯNG ĐỌNG HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN: 
Ngưng đọng hơi nước : 
Điều kiện : 
 Điều kiện nào tạo ra ngưng đọng hơi nước 
- Không khí bão hòa mà vẫn tiêp thêm hơi nước , hoặc gặp lạnh . 
- Có hạt nhân ngưng đọng . 
 Quan sát , mô tả hiện tượng sương mù . 
 Sương mù thường sinh ra trong những điều kiện nào ? 
Sương mù : 
Điều kiện : độ ẩm cao , khí quyển ổn định theo chiều thẳng đứng và có gió nhẹ . 
 Quan sát ảnh mô tả quá trình hình thành mây và mưa . 
Mây và Mưa : 
Không khí lên cao càng lạnh,hơi nước đọng lại thành những hạt nhỏ nhẹ tụ thành từng đám . Đó là mây . 
Khi các hạt nước trong mây có kích thước lớn thành các hạt rơi xuống mặt đất . Đó là mưa . 
 Quan sát ảnh mô tả khi nào có tuyết rơi . 
 Tuyết rơi : nước rơi gặp nhiệt độ 0 ºC. 
 Mưa đá :  
Mưa đá xảy ra trong điều kiện nào ? Mô tả ? 
 Mưa đá : nước rơi dưới dạng băng , nhiệt độ cao 
 Hiện tượng sương mù , mưa đá , tuyết rơi ảnh hưởng như thế nào đối với sản xuất,và đời sống ? 
I. NGÖNG ÑOÏNG HÔI NÖÔÙC TRONG KHÍ QUYEÅN 
Löôïng hôi nöôùc toái ña trong khoâng khí 
Löôïng hôi nöôùc trong khoâng khí (g/ m³) 
Nhieät ñoä ( 0 C) 
 0 
 2 
 5 
 17 
 30 
 1 0 
 20 
 30 
Khi naøo hôi nöôùc ngöng ñoïng trong khí quyeån ? 
Nghieân cöùu trang 49 SGK, cho bieát caùc hieän töôïng do söï ngöng ñoïng hôi nöôùc taïo thaønh ? 
SÔ ÑOÀ NGÖNG ÑOÏNG HÔI NÖÔÙC VAØ CAÙC HIEÄN TÖÔÏNG DO SÖÏ NGÖNG ÑOÏNG HÔI NÖÔÙC TAÏO RA 
KHOÂNG KHÍ ÑAÕ BAÛO HOAØ HÔI NÖÔÙC 
NGÖNG ÑOÏNG LAÏI THAØNH HAÏT NÖÔÙC 
SÖÔNG ( thaáp ) 
MAÂY ( cao ) 
Möa ñaù 
Tuyeát 
Möa 
Taïo thaønh 
Tieáp tuïc ñöôïc cung caáp hôi nöôùc hoaëc bò laïnh 
II. NHÖÕNG NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LÖÔÏNG MÖA 
Nghieân cöùu trang 49 SGK, cho bieát nhöõng nhaân toá aûnh höôûng ñeán löôïng möa ? 
 Cuøng vôùi nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc , haõy giaûi thích söï phaân boá treân . 
NHAÂN TOÁ 
LÖÔÏNG MÖA 
GIAÛI THÍCH 
Khí aùp 
Froâng 
Gioù 
Doøng bieån 
Ñòa hình 
Thaáp : nhieàu 
Cao : ít 
Nöôùc boác hôi nhieàu 
Nöôùc ít boác leân 
Froâng hoäi tuï : nhieàu 
Froâng noùng : nöôùc boác leân , gaëp Froâng laïnh ngöng ñoïng  möa 
G. Taây oân ñôùi , G.muøa G. bieån : nhieàu . 
Chí tuyeán , cöïc , gioù ñaát : ít . 
 Nhaän gioù : nhieàu hôi nöôùc . 
 Xuaát phaùt gioù : noùng , laïnh , khoâ . 
Noùng : nhieàu . 
Laïnh : ít . 
Nöôùc boác hôi nhieàu . 
Nöôùc khoâng boác hôi . 
Söôøn ñoùn gioù : nhieàu 
Söôøn khuaát gioù : ít 
K.Khí aám gaëp ñòa hình cao , nöôùc baûo hoaø  möa 
Vó ñoä 
Löôïng möa 
Giaûi thích 
Xích ñaïo 
CT. Baéc 
CT. Nam 
Oân ñôùi 
Cöïc Baéc 
Cöïc Nam 
Sô ñoà söï phaân boá löôïng möa theo vó ñoä 
III. SÖÏ PHAÂN BOÁ LÖÔÏNG MÖA TREÂN TRAÙI ÑAÁT 
1. Khoâng ñeàu theo vó ñoä 
Nhieàu 
Ít 
Ít 
Nhieàu 
Nhieät ñoä cao , ñoä aåm lôùn 
Nhieät ñoä cao , khoâng khí khoâ . 
Nhaän nhieàu gioù , ñoä aåm lôùn . 
Nhieät ñoä thaáp , khoâng khí khoâ . 
Döïa vaøo hình 13.1, löôïng möa phaân boá nhö theá naøo theo vó ñoä ? Giaûi thích tình hình phaân boá treân . 
Xích ñaïo 
2. Khoâng ñeàu do aûnh höôûng cuûa ñaïi döông 
GIAÛI THÍCH 
LÖÔÏNG MÖA 
VÒ TRÍ 
Gaàn hay xa bieån 
Bôø Ñoâng hay bôø Taây 
Gaàn 
Xa 
Bôø Ñoâng 
Bôø Taây 
Nhieàu 
Ñoä aåm lôùn 
Ít 
Ñoä aåm ít 
Nhieàu 
Doøng bieån noùng 
Ít 
Doøng bieån laïnh 
CHAÂU AÂU 
CHAÂU AÙ 
CHAÂU PHI 
CHAÂU MÓ 
Döïa vaøo hình 13.2, löôïng möa thay ñoåi theá naøo giöõa vuøng gaàn bieån vaø xa bieån ôû caùc luïc ñòa ? Giaûi thích tình hình phaân boá treân . 
Döïa vaøo hình 13.2, löôïng möa thay ñoåi theá naøo giöõa 2 bôø luïc ñòa ôû vó ñoä 30 0 töø Ñoâng sang Taây ? Giaûi thích tình hình phaân boá treân . 
 Caâu 1 
 b. Sai . 
 a. Ñuùng 
 Vieät Nam coù löôïng möa lôùn caùc vuøng khaùc coù cuøng vó ñoä vì Vieät Nam : 
 a. Naèm trong vuøng aùp thaáp . 
 d. Nhaän gioù quanh naêm . 
 c. Gaàn xích ñaïo vaø gaàn bieån . 
2 
 b. Laø vuøng chòu aûnh höôûng cuûa gioù muøa . 
Cuûng coá baøi 
 Gioù maäu dòch mang möa nhieàu cho vuøng quanh xích ñaïo 
3 
Ñieàn vaøo khoaûng troáng sau ñaây caùc töø cho caâu chính xaùc : 
 Vuøng ven bieån coù löôïng möa vuøng naèm saâu noäi ñòa , vì vuøng bieån coù ñoä aåm 
 Bôø caùc luïc ñòa coù löôïng möa bôø luïc ñòa , vì bôø coù doøng döông löu chaûy qua, nöôùc nhieàu ; coøn bôø coù doøng döông löu chaûy qua, nöôùc khoâng 
nhieàu hôn 
lôùn 
Ñoâng 
nhieàu hôn 
Taây 
Ñoâng 
noùng 
boác hôi 
Taây 
laïnh 
boác hôi 
Daën doø 
Hoïc baøi : traû lôøi 3 caâu hoûi trang 52, trong SGK 
Chuaån bò : baøi 14 : Thöïc haønh veà khí haäu ( ñoïc baûn ñoà , phaân tích bieåu ñoà khí haäu )