Bài giảng môn Địa lí Lớp 10 - Bài 37: Địa lí các ngành giao thông vận tải (Bản chuẩn kĩ năng)

KIỂM TRA BÀI CŨ: 
Ngành GTVT có vai trò như thế nào trong sản xuất và đời sống ? 
BT: Một xe chở 30 hành khách đi từ Ba Đồn về Đồng Hới (40 km). Hỏi : 
Khối lượng vận chuyển ? 
Khối lượng luân chuyển ? 
Cự li vận chuyển trung bình ? 
= 30 hành khách 
 = 30.40 = 1200 hành khách.km 
= 40 km 
1 
2 
4 
3 
6 
5 
Quan sát các hình bên cho biết thuộc các loại hình GTVT nào ? 
Địa lý 
các ngành giao thông vận tải 
Bài 37: 
Tiết : 45 
I – ĐƯỜNG SẮT  
Một số hình ảnh về vận tải đường sắt 
1. Ưu điểm : 
Vận chuyển hàng hoá nặng trên quãng đường xa 
Tốc độ nhanh , ổn định , giá rẻ 
Quan các hình ảnh dưới đây , hãy cho biết Đường sắt có những ưu và nhược điểm nào ? 
2. Nhược điểm : 
Đầu tư ban đầu lớn , chỉ hoạt động trên tuyến đường cố định 
Cần nhiều nhân viên quản lí điều hành 
Đầumáy hơi nước 
Chạy dầu ( động cơ Điêzen ) 
Chạy điện (260 km/h) 
Tàu chạy trên đệm từ (435 km/h) 
- Đầu máy ngày càng cải tiến 
Quan sát một số hình ảnh sau , cho biết ngành đường sắt có những cải tiến nào ? 
3. Tình hình phát triển và phân bố 
Khổ đường ray ngày càng rộng . 
Vì vậy tốc độ , sức vận chuyển ngày càng tăng 
Quản lí ngày càng hiện đại 
Mức độ tiện nghi ngày càng cao 
 Mức độ tiện nghi ngày càng cao , quản lí ngày càng hiện đại 
Vì tập trung nhiều ngành CN, 
Trung tâm CN, nhu cầu vận chuyển 
Nguyên nhiên liệu , hàng hóa lớn 
Tổng chiều dài trên thế giới : 1,2 triệu km 
Tập trung ở Châu Âu , ĐB Hoa Kì . 
Vì sao , Châu Âu và ĐB Hoa Kì mạng lưới đường sắt có mật độ cao ? 
Tiến hành thảo luận : 
 Nhóm 1: Tìm hiểu về giao thông đường ôtô 
 Nhóm 2: Tìm hiểu về giao thông đường sông , hồ 
 Nhóm 3: Tìm hiểu về giao thông đường biển 
 Nhóm 4: Tìm hiểu về giao thông đường hàng không 
** Các nhóm điền thông tin vào phiếu học tập sau : 
Đặc điểm 
Ưu điểm 
Nhược điểm 
Tình hình phát triển và phân bố 
1. Đường ống 
2. Đường sông , hồ 
3. Đường biển 
4. Đường hàng không 
Phiếu học tập : 
II – ĐƯỜNG ÔTÔ 
Nhóm 1: Tìm hiểu về giao thông đường ô tô 
Quan sát các hình ảnh về đường ô tô và kiến thức SGK, hãy cho biết ưu , nhược điểm và tình hình phát triển của ngành này ? 
Len lỏi vào từng góc phố 
Đi đến tận cùng làng xã 
Vượt qua những đoạn đường 
hiểm trở , vòng vèo , độ dốc lớn 
Một số hình ảnh về vận tải đường ôtô 
Tiện lợi , cơ động , thích ứng cao với các loại địa hình 
Một số hình ảnh về vận tải đường ôtô 
Đáp ứng nhu cầu vận chuyển đa dạng của khách hàng 
Một số hình ảnh về vận tải đường ôtô 
Phối hợp với các phương tiện vận tải khác 
Một số hình ảnh về vận tải đường ôtô 
PHƯƠNG TIỆN NGÀY CÀNG CẢI TIẾN 
Một số hình ảnh về vận tải đường ôtô 
HỆ THỐNG ĐƯỜNG NGÀY CÀNG CẢI THIỆN 
Một số hình ảnh về vận tải đường ôtô 
ÁCH TẮC GIAO THÔNG 
Một số hình ảnh về vận tải đường ôtô 
TAI NẠN GIAO THÔNG 
Một số hình ảnh về vận tải đường ôtô 
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG 
600.000 
tấn đioxit cacbon 
Hàng ngày , ôtô thải vào lớp không khí dưới thấp 
300.000 
tấn oxit nitơ 
120.000 
tấn cacbua hiđro 
Thập kỉ 80 của thế kỉ XX, thế giới có 300 triệu ôtô 
Hiện nay thế giới có 700 triệu ôtô,ước tính 2025 có khoảng 1 tỷ ôtô 
Một số hình ảnh về vận tải đường ôtô 
CẢ THẾ GIỚI CÓ KHOẢNG 700 TRIỆU ĐẦU XE ÔTÔ 
Hình 37.2: Số ôtô bình quân trên 1000 dân , năm 2001 
HOA KÌ 
TÂY ÂU 
ÔXTRAYLIA 
CANADA 
NHẬT BẢN 
Em hãy nhận xét sự phân bố ngành vận tải ôtô trên thế giới ? 
II – ĐƯỜNG ÔTÔ 
1. Ưu điểm : 
Tiện lợi , cơ động , thích ứng cao với các loại địa hình 
Đáp ứng nhu cầu vận chuyển đa dạng của khách hàng 
Phối hợp với các phương tiện vận tải khác ... 
Hiệu quả kinh tế cao trên cự li ngắn và trung bình 
2. Nhược điểm : 
Tốn nguyên nhiên liệu 
Ô nhiễm môi trường 
Ách tắc , tai nạn giao thông 
3. Tình hình phát triển và phân bố : 
Thế giới có khoảng 700 triệu đầu xe ôtô 
Phương tiện vận tải và hệ thống đường ngày càng hoàn thiện 
Tập trung Hoa Kì , Tây Âu , Canada, Nhật Bản , Ôxtrâylia 
III – ĐƯỜNG SÔNG, HỒ 
Nhóm 2: 
Quan sát các hình ảnh dưới đây và kiến thức SGK, hãy cho biết ưu nhược điểm và tình hình phát triển của vận tảo sông , hồ ? 
Một số hình ảnh về vận tải đường sông 
THUYỀN ĐỘC MỘC 
THUYỀN MÁY 
TÀU CAO TỐC CÁNH NGẦM 
Tàu chạy bằng năng lượng Mặt Trời 
Một số hình ảnh về vận tải đường sông 
Kể tên một số con sông ở Việt Nam có giá trị giao thông ? 
Sông Hàn 
Sông Cửu Long 
Sông Hồng 
III – ĐƯỜNG SÔNG, HỒ 
Ưu điểm : 
Cước phí rẻ , vận chuyển hàng nặng , cồng kềnh 
2. Nhược điểm : 
Tốc độ chậm 
Phụ thuộc ĐKTN: hướng sông , thuỷ chế , hồ , khí hậu ,.... 
3. Tình hình phát triển và phân bố : 
Cải tạo , đào kênh nối các hệ thống sông với nhau 
Tàu cải tiến : độc mộc -> thuyền máy -> tầu cao tốc cánh ngầm , tàu chạy trên mặt nước 
Phát triển : Hoa Kì , Nga , Canada,.... 
IV – ĐƯỜNG BIỂN 
Nhóm 3: 
Quan sát các hình ảnh sau cho biết những đặc điểm của ngành đường biển ? 
Một số hình ảnh về vận tải đường biển 
KÊNH PANAMA 
KÊNH XUYÊ 
Một số hình ảnh về vận tải đường biển 
Thuyền buồm thế kỉ XV 
Tàu hơi nước 
Tàu chạy bằng dầu Điêden 
Tàu chạy trên đệm không khí 
Một số hình ảnh về vận tải đường biển 
Tàu quân sự 
Tàu sân bay 
Tàu container 
Tàu phá băng 
Tàu chuyên chở dầu và khí đốt 
IV – ĐƯỜNG BIỂN 
Ưu điểm : 
Đảm bảo vận chuyển các tuyến giao thông vận tải quốc tế 
Khối lượng luân chuyển lớn , giá rẻ 
2. Nhược điểm : 
Dể gây ô nhiễm môi trường 
Tốc độ chậm 
3. Tình hình phát triển và phân bố : 
Chiếm 3/5 khối lượng luân chuyển hàng hoá của các phương tiện vận tải trên thế giới 
Các kênh nối biển đang được xây dựng , đội tàu buôn rất 
phát triển 
Phương tiện ngày càng cải tiến , có nhiều tàu chuyên dụng ... 
2/3 số hải cảng nằm ở 2 bờ Đại Tây Dương 
1. Tại sao phần lớn các hải cảng lớn trên thế giới phân bố chủ yếu ở 2 bên bờ Đại Tây Dương 
2. Tại sao hoạt động hàng hải của Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương ngày càng phát triển ? 
ĐẠI TÂY DƯƠNG 
THÁI BÌNH DƯƠNG 
ẤN ĐỘ DƯƠNG 
Quan sát H37.3 SGK cho biết : 
V – ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG 
Nhóm 4: 
Quan sát các hình ảnh dưới đây và cho biết đặc điểm của ngành hàng không ? 
Một số hình ảnh về vận tải đường hàng không 
Máy Bay Boeing 747 
Một số hình ảnh về vận tải đường hàng không 
Máy bay Concorde 
Sân bay Lốt-An-giơ-lét 
MỘT SỐ TAI NẠN ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG 
Một số hình ảnh về vận tải đường hàng không 
Gây ô nhiễm môi trường 
V – ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG 
Ưu điểm : 
Tốc độ nhanh (800 – 900 km/h) 
Không bị ảnh hưởng bởi địa hình 
Giao lưu quốc tế đặc biệt chuyên chở hành khách giữa các châu lục 
2. Nhược điểm : 
Cước phí đắt , trọng tải thấp 
Dễ gây ô nhiễm khí quyển ( thủng tầng ôzôn ) 
3. Tình hình phát triển và phân bố : 
Có 5000 sân bay dân dụng 
1/2 sân bay quốc tế tập trung Hoa Kì và Tây Âu 
Các nước là cường quốc về hàng không là : Hoa Kì , Anh , Pháp . LB Nga . 
VI – ĐƯỜNG ỐNG 
VẬN TẢI ĐƯỜNG ỐNG 
Quan sát hình ảnh sau và dựa vào kiến thức SGK cho biết 
đường ống có những ưu nhược điểm nào ? 
Ưu điểm : 
Hiệu quả khi vận chuyển dầu , khí đốt 
Cước phí rẻ , ít tốn mặt bằng 
Nhược điểm : 
Không vận chuyển được các chất rắn 
Khó khắc phục khi có sự cố 
- Nơi phát triển : Trung Đông , LB Nga , Hoa Kì , Trung Quốc 
Trung Quốc 
Hoa Kỳ 
Khu vực Trung Đoâng 
Liên Bang Nga 
Quan sát H45.2 SGK, hãy cho biết đường ống phân bố ở khu vực nào ? Vì sao ? 
Tình hình phát triển và phân bố : 
- Mới được xây dựng trong thế kỉ XX 
Ống dẫn dầu ở Yê - men ( Bán đảo A- Rập ) 
Khai thác dầu khí trên biển Đông Việt Nam 
400 km ống dẫn dầu thô 
và sản phẩm dầu khí 
170 km ống dẫn dầu khí 
 đồng hành từ mỏ Bạch Hổ 
400 km ống dẫn khí của dự án 
Nam Côn Sơn 
VIỆT NAM 
VN: Chưa phát triển mạnh ngành đường ống , 
 tổng chiều dài là gần 1000km phân bố ở Vũng Tàu 
Hãy nối cột A và B cho chính xác : 
CỦNG CỐ 
ĐƯỜNG SẮT 
ĐƯỜNG ÔTÔ 
ĐƯỜNG ỐNG 
ĐƯỜNG BIỂN 
Chiếm 3/5 khối lượng luân chuyển 
của các phương tiện vận tải trên thế giới 
Hiệu quả cao khi vận chuyển 
dầu và khí đốt 
Vận chuyển hàng hoá nặng trên 
quảng đường xa , tốc độ nhanh , giá rẻ 
Có khả năng phối hợp với hầu hết 
 các phương tiện vận tải khác 
A 
B 
Học bài cũ , làm bài tập trong SGK 
Chuẩn bị bài mới “ Thực hành kênh đào Xuyê và Panama” 
DẶN DÒ 
Chúc các bạn học tốt. Goodbye