Bài giảng môn Địa lí Lớp 10 - Vai trò, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển giao thông vận tải (Bản đẹp)

KIỂM TRA BÀI CŨ 
1.Trình bày cơ cấu,vai trò của ngành dịch vụ ? 
2. Lao động trong ngành dịch vụ có sự chênh lệch rất lớn giữa nhóm nước phát triển và đang phát triển.(nhóm nước phát triển :>50%,nhóm nước đang phát triển:trên dưới 30%).Tại sao ? 
Bài 36 
VAI TRÒ,ĐẶC ĐIỂM VÀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NGÀNH GIAO THÔNG VẬN TẢI 
I.Vai trò và đặc điểm ngành giao thông vận tải 
 Quan sát một số hình ảnh sau đây - Hãy cho biết những vai trò của ngành giao thông 	 vận tải ? 
1.Vai trò 
- Đảm bảo cho các quá trình sản xuất xã hội diễn ra liên tục và bình thường . 
- Đảm bảo nhu cầu đi lại của nhân dân,giúp sinh hoạt được thuận tiện . 
- Là nhân tố quan trọng trong phân bố sản xuất và phân bố dân cư . 
- Thúc đẩy hoạt động kinh tế,văn hóa ở các vùng núi xa xôi . 
- Củng cố tính thống nhất của nền kinh tế . 
- Tăng cường sức mạnh quốc phòng . 
- Tạo mối giao lưu kinh tế giữa các nước trên thế giới . 
2.Đặc điểm 
- Sản phẩm của ngành giao thông vận tải chính là sự chuyên chở người và hàng hóa . 
- Để đánh giá khối lượng dịch vụ của hoạt động vận tải,người ta thường dùng các tiêu chí : 
+> Khối lượng vận chuyển (số hành khách và số tấn hàng hóa được vận chuyển ) 
+> Khối lượng luân chuyển (tính bằng người.km và tấn.km ) 
+> Cự li vận chuyển trung bình (tính bằng km) 
Huế 
Hà Nội 
750 km 
 Cự li vận chuyển TB = KL luân chuyển / KL vận 	 chuyển 
KL luân chuyển = 15 tấn .750km 
15 tấn 
Khối lượng 
vận chuyển 
Năm 2003 ngành đường sắt Việt Nam vận chuyển được 8385,0 nghìn tấn hàng và khối lượng luân chuyển là 2725,4 triệu tấn.km . Hỏi cự li vận chuyển trung bình là bao nhiêu ? 
Đáp án : 
Bài tập áp dụng : 
325km 
II.Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố ngành giao thông vận tải 
Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển  và phân bố giao thông vận tải 
Điều kiện tự nhiên 
Điều kiện KT-XH 
Địa hình 
Sông ngòi 
Khí hậu và thời tiết 
Tác động của các ngành kinh tế 
Sự phân bố dân cư 
1.Điều kiện tự nhiên  Thảo luận 
- Nhóm 1 và 2: 
1.Hãy kể tên một số loại phương tiện vận tải đặc trưng của vùng hoang mạc,của vùng băng giá gần cực Bắc ? 
2.Nêu sự ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên đó đến sự phát triển và phân bố giao thông vận tải ? 
- Nhóm 3 và 4: 
1.Theo em,thì mạng lưới sông ngòi dày đặc của nước ta có ảnh hưởng như thế nào đến ngành giao thông vận tải ? 
- Nhóm 5 và 6: 
1.Khí hậu và thời tiết có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển và phân bố ngành giao thông vận tải?Hãy liên hệ thực tế ở Việt Nam để lấy ví dụ chứng minh ? 
II.Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố ngành giao thông vận tải 
1.Điều kiện tự nhiên 
- Điều kiện tự nhiên quy định sự có mặt và vai trò của một số loại hình vận tải . 
- Điều kiện tự nhiên có ảnh hưởng lớn đến công tác thiết kế và khai thác các công trình giao thông vận tải 
- Khí hậu và thời tiết có ảnh hưởng sâu sắc tới hoạt động của các công trình giao thông vận tải 
Tàu phá băng 
Di chuyển bằng Lạc Đà 
Xe quệt(xe chó ) 
Trực thăng 
Cầu Mỹ Thuận 
Cầu Trường Tiền 
Ghe,tàu 
 Trận lụt lịch sử Hà nội tháng 10-2008 
Sương mù ở nước Anh 
II.Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố ngành giao thông vận tải 
2.Điều kiện KT-XH 
Điều kiện KT-XH 
Sự phát triển 
và phân bố 
của các ngành 
kinh tế 
 Giao thông vận tải 
Sự phát triển,phân bố và hoạt động 
Sự vận tải hành khách,nhất là vận tải bằng ôtô 
Sự phân 
bố dân cư 
Tác động của các ngành kinh tế đến ngành giao thông vận tải 
Khách hàng 
Trang bị cơ sở vật chất kĩ thuật 
Yêu cầu 
về khối 
lượng 
vận tải 
Yêu cầu 
về cự li , 
thời 
 gian 
giao 
nhận 
Yêu cầu 
về tốc 
độ vận 
chuyển , 
các yêu 
cầu 
khác  
Đường sá , 
cầu cống 
Các 
phương 
tiện vận 
tải 
Lựa chọn loại hình vận tải phù hợp , 
hướng và cường độ vận chuyển 
Sự phân bố và hoạt động 
của các loại hình vận tải 
- Hãy nêu các phương tiện vận tải đặc trưng ở các thành phố ? 
GIAO THÔNG ĐÔ THỊ 
Xe Bus 
Xe điện ngầm 
Giao thông đô thị 
Xe Taxi 
 Sự phân bố dân cư(các thành phố lớn ) có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển và phân bố ngành giao thông vận tải ? 
Giữa điều kiện tự nhiên và điều kiện kinh tế xã hội,nhân tố nào có ý nghĩa quyết định đến sự phát triển và phân bố cũng như sự hoạt động của ngành giao thông vận tải ? 
Điều kiện kinh tế xã hội là nhân tố giữ vai trò quyết định . 
Bài tập củng cố : 
Điều kiện tự nhiên ảnh hưởng tới sự phân bố và hoạt động của các loại hình giao thông vận tải,thể hiện ở: 
a.Điều kiện tự nhiên quy định sự có mặt của một số loại hình vận tải . 
b.Điều kiện tự nhiên quy định vai trò của một số loại hình vận tải . 
c.Điều kiện tự nhiên quy định đặc điểm của một số loại hình vận tải . 
d. Cả a và b đúng 
2.Vai trò to lớn của giao thông vận tải được thể hiện ở chổ,nó : 
a.Góp phần thúc đẩy hoạt động kinh tế văn hóa ở những vùng núi xa xôi . 
b.Củng cố tính thống nhất của nền kinh tế 
c.Đảm bảo cho các quá trình sản xuất xã hội diễn ra liên tục và bình thường . 
d.Tất cả đều đúng . 
3. Ý nào sao đây không phải là đặc điểm của ngành giao thông vận tải ? 
a.Sản phẩm của ngành giao thông vận tải chính là sự chuyên chở người và hàng hóa . 
b.Khối lượng dịch vụ của hoạt động vận tải được đo bằng : khối lượng vận chuyển,khối lượng luân chuyển và cự li vận chuyển trung bình . 
c.Giao thông vận tải là ngành trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất . 
d.Cả a và b đúng . 
Hãy tìm ví dụ chứng minh rằng những tiến bộ của ngành vận tải đã có tác động to lớn làm thay đổi sự phân bố sản xuất và phân bố dân cư trên thế giới ?