Bài giảng môn Địa lí Lớp 11 - Bài 10: Cộng hòa nhân dân Trung Hoa - Tiết 1: Tự nhiên, dân cư và xã hội

Diện tích : 9572,8 nghìn km 2 
Dân số : 1303,7 triệu người (2005) 
Thu nhập BQ/ người : 1269 USD (2004) 
Thủ đô : Bắc Kinh 
 QUỐC KỲ 
QUỐC HUY 
BÀI 10: 
TIẾT 1: TỰ NHIÊN DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI 
CỘNG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA (TRUNG QUỐC) 
Dựa vào bản đồ hãy xác định vị trí địa lý và lãnh thổ của Trung Quốc ? 
I. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ VÀ LÃNH THỔ 
- Diện tích lớn thứ 4 thế giới. 
- Nằm ở Đông Á và Trung Á, tiếp giáp 14 nước và Thái Bình D ương. 
- Kéo dài từ 20 o Bắc tới 53 o Bắc, từ 73 o Đông tới 135 o . 
 Ý nghĩa : 
- Thuận lợi: 
+ Nằm gần các khu vực kinh tế sôi động. 
+ Đường bờ biển dài thuận lợi phát triển kinh tế, giao lưu với các nước . 
+ Có các cảnh quan thiên nhiên đa dạng. 
- Khó khăn: 
 + Đường biên giới hiểm trở  giao lưu buôn bán khó khăn . 
 + Quản lý đất nước, thiên tai 
II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN 
Câu hỏi : Em hãy quan sát bản đồ sau và SGK, điền các thông tin kiến thức vào phiếu học tập để thấy sự đa dạng của thiên nhiên TQ? 
105 0 Đ 
Miền Tây 
Miền Đông 
 Miền Đông 
 Miền Tây 
Địa hình 
 Vùng núi thấp và các đồng bằng màu mỡ: Hoa Bắc, Hoa Trung, Hoa Nam. 
- Gồm nhiều dãy núi cao, hùng vĩ: Himalaya, Thiên Sơn 
- Có các cao nguyên đồ sộ và các bồn địa. 
Khoáng sản 
Khí tự nhiên, dầu mỏ, than, sắt 
Than, sắt, dầu mỏ, thiếc, đồng 
Khí hậu 
- Phía Bắc khí hậu ôn đới gió mùa. 
- Phía Nam khí hậu cận nhiệt đới gió mùa. 
Khí hậu lục địa khắc nghiệt, mưa ít. 
Sông ngòi 
Trung và hạ lưu của nhiều sông lớn: Trường Giang, Hoàng Hà, Tây Giang 
Là nơi bắt nguồn của nhiều hệ thống sông lớn. 
- Hệ thống sông ngòi thưa. 
Đánh giá 
Thuận lợi: Có các đồng bằng phù sa màu mỡ, nguồn nước phong phú, khí hậu thích hợp cho trồng trọt, khoáng sản phong phú. 
- Khó khăn: lũ lụt 
- Thuận lợi: đồng cỏ chăn nuôi gia súc, khoáng sản phục vụ công nghiệp. 
- Khó khăn: Khí hậu khắc nghiệt. Địa hình không thuận lợi. 
Năm 
Tỉ suất sinh 
( 0 /00) 
Tỉ suất tử 
( 0 /00) 
Tỉ suất GTDS ( 0 /00) 
1970 
1990 
2005 
33 
18 
12 
15 
7 
6 
1,8 
1,1 
0,6 
Câu hỏi: Em hãy phân tích bảng 1 và biểu đồ dân số TQ giai đoạn 1949- 2005, nhận xét về sự gia tăng tổng số dân, sự thay đổi dân số nông thôn và thành thị?. 
Bảng 1 : Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên TQ 
III. DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI 
1. DÂN CƯ 
- Dân số đông, chiếm 1/5 dân số thế giới với 50 dân tộc khác nhau . 
- Sự gia tăng dân số lớn từ 1949- 1975 . 
- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên giảm nhưng quy mô dân số vẫn tăng nhanh. 
- Dân số nông thôn có xu hướng giảm, dân số thành thị tăng nhanh ( chiếm 37% năm 2005). 
Câu hỏi: Với đặc điểm dân số như trên, mang lại thuận lợi và 
khó khăn gì cho sự phát triển kinh tế -xã hội của Trung Quốc? 
Thuận lợi 
Nguồn 
lao 
động 
dồi dào 
Lực lượng 
 lao động 
được bổ 
xung lớn 
Thị 
trường 
 tiêu 
thụ 
rộng 
lớn 
Khó khăn 
Kinh tế: 
nhà nước 
 phải đầu tư để 
sản xuất 
lương thực, 
thực phẩm, 
hàng tiêu dùng 
Xã hội: 
xây dựng 
các công trình 
công cộng, 
Giải quyết 
việc làm, 
 tệ nạn xã hội  
- Trung Quốc hiện nay thực hiện chính sách dân số rất triệt để 
Dựa vào bản đồ và kiến thức trong SGK, em hãy nhận xét và giải thích sự phân bố dân cư TQ? 
Dân cư đông đúc với nhiều thành phố lớn như Thượng Hải , Bắc Kinh .. 
Dân cư thưa thớt 
- Phân bố dân cư không đều : Dân cư tập trung đông đúc ở miền Đông ( gần 90 %), nhất là trên các đồng bằng châu thổ và ven biển . Các TP lớn cũng tập trung ở đây.Miền Tây dân cư thưa thớt . 
- Mật độ dân số trung bình là 140 người/km 2 
Nhận xét : 
- Phát triển giáo dục: Tỷ lệ người biết chữ từ 15 tuổi trở lên gần 90% (2005) 
 Một quốc gia có nền văn minh lâu đời. 
+ Có nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng. 
+ Nhiều phát minh quý giá. 
 Thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội (đặc biệt là du lịch) 
2. XÃ HỘI 
Dựa vào SGK và sự hiểu biết hãy chứng minh Trung Quốc 
là nước có nền Văn minh lâu đời ? 
Câu1. Nhận định nào sau đây đúng nhất về Trung Quốc . 
a. Trung Quốc có diện tích và dân số lớn nhất thế giới . 
b. Trung Quốc có diện tích lớn thứ 2 và dân số lớn nhất thế giới . 
c. Trung Quốc có diện tích lớn thứ 4 và dân số lớn nhất thế giới . 
d. Trung Quốc có diện tích lớn thứ 3 và dân số lớn thứ 2 thế giới . 
CỦNG CỐ 
Câu 2. Kinh tuyến phân chia giữa Miền Đông và Miền Tây Trung Quốc là 
Kinh tuyến 104 0 Đ 
Kinh tuyến 105 0 Đ 
c. Kinh tuyến 103 0 Đ 
d. Kinh tuyến 106 0 Đ 
Câu 3. Nhân tố tự nhiên quan trọng nhất làm cho sản phẩm nông nghiệp Trung Quốc đa dạng 
 Địa hình 
 Khí hậu 
c. Thuỷ văn 
d. Thổ nhưỡng 
Câu 4 . Đặc điểm phân bố dân cư của Trung Quốc 
Tập trung chủ yếu ở miền Đông 
Tập trung đều giữa 2 miền 
Tập trung chủ yếu ở miền Tây 
 Tất đều sai 
Miền Đông 
Sông Hoàng Hà 
MIỀN ĐÔNG 
Bão 
Lụt lội 
MIỀN TÂY 
HYMALAYAS 
Cao trung bình 6000m. 
 Đỉnh Everest ( Chomolungma ) cao 8848,13m là ngọn cao nhất thế giới 
Miền Tây 
Bắc Kinh 
Gốm sứ 
Chữ viết 500 năm trước công nguyên 
La bàn 200 năm  trước công nguyên . 
Giấy 100 năm sau công nguyên 
Vạn lý trường thành 
Ng­êi H¸n 
Ng­êi Choang 
Ng­êi T¹ng 
Ng­êi Håi