Bài giảng môn Lịch sử Khối 8 - Bài 30: Phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỉ XX đến năm 1918 (Bản hay)

LỊCH SỬ LỚP 8 
Giáo viên thực hiện : 
 Nguyễn Bảo Thành 
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP TỪ ĐẦU THẾ KỶ XX ĐẾN NĂM 1918 
Bài 30 
Tiết 49 
II. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC TRONG TH ỜI KỲ CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914-1918) 
1. C ác phong trào yêu nước trước chiến tranh thế giới thứ nhất ? 
a) Phong trào Đông Du (1905-1909) 
b) Đông Kinh nghĩa thục (1907) 
c) Cuộc Vận động Duy tân và phong trào chống thuế ở Trung Kì (1908) 
d) a, b, c đúng 
2. Hoạt động của Đông Kinh nghĩa thục có tác dụng gì ? 
a) B ồi dưỡng , nâng cao lòng yêu nước . 
b) C ổ động cách mạng , phát triển văn hóa , ngôn ngữ dân tộc . 
c) T ruyền bá nội dung học tập và nếp sống mới . 
d) a, b, c đúng 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
3. Hình thức hoạt động của Phong trào Duy tân ? 
a. M ở trường , diễn thuyết về các vấn đề xã hội , tình hình thế gới . 
b. Đả phá các hủ tục phong kiến , cổ vũ theo cái mới : cắt tóc ngắn , mặc áo ngắn 
d. C ác câu a, b, c, đều đúng 
c. C ổ động mở mang công thương nghiệp . 
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP TỪ ĐẦU THẾ KỶ XX ĐẾN NĂM 1918 
Bài 30 
Tiết 49 
1. Ch ính sách của thực dân Pháp ở Đông Dương trong thời chiến 
2. V ụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916). Khởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở Thái Nguyên (1917) 
3. Nh ững hoạt động của Nguy ễ n Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước . 
II. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC TRONG THỜI KỲ CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914-1918) 
1. Chính sách của thực dân Pháp ở Đông Dương trong  thời chiến 
Trong thời gian 1914-1918, Pháp có những thay đổi trong chính sách cai trị về kinh tế xã hội ở Đông Dương và Việt Nam 
Tại sao trong thời gian 1914-1918, Pháp có những thay đổi trong chính sách cai trị về kinh tế xã hội ? 
Thực dân Pháp tham gia vào cuộc chiến tranh thế giới , thay đổi chính sách cai trị để huy động sức người , sức của ở Đông Dương ném vào chiến tranh . 
1. Chính sách của thực dân Pháp ở Đông Dương trong  thời chiến 
Trong thời gian 1914-1918, Pháp có những thay đổi trong chính sách cai trị về kinh tế xã hội ở Đông Dương và Việt Nam 
Chính sách cai trị về kinh tế - xã hội của Pháp trong thời chiến ở Việt Nam? 
- Từ chỗ chuyên canh cây lúa , nông dân VN chuyển sang trồng các loại cây công nghiệp : thầu dầu , cao su ... 
- Hàng vạn tấn kim loại quý hiếm được khai thác 
- Tăng cường bắt lính 
- Ra sức vơ vét của cải : tổ chức ‘ lạc quyên ’, bắt dân mua công trái ... 
(SGK) 
Binh lính Việt trong quân đội Pháp 
1. Chính sách của thực dân Pháp ở Đông Dương trong  thời chiến 
Trong thời gian 1914-1918, Pháp có những thay đổi trong chính sách cai trị về kinh tế xã hội ở Đông dương và Việt Nam 
Những thay đổi trong chính sách kinh tế của Pháp trong thời chiến có tác động như thế nào đối với Việt Nam? 
+ Sức người , sức của của nhân dân bị ném vào chiến tranh . 
(SGK) 
- Tác động 
+ Việc Pháp đầu tư vào các cơ sở công nghiệp khiến cho kinh tế VN khởi sắc . Giai cấp tư sản dân tộc có điều kiện vươn lên . Nông nghiêp : diện tích cây công nghiệp tăng ... 
2. Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916). Khởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở Thái Nguyên (1917) 
a. Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế 
- Nguyên nhân 
Không cam chịu bị đưa đi làm bia đỡ đạn ở chiến trường châu Âu , binh lính Việt trong quân đội Pháp tìm cách chống lại . 
Nguyên nhân vụ mưu khởi nghĩa ở Huế ? 
(SGK) 
2. Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916). Khởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở Thái Nguyên (1917) 
a. Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế 
- Nguyên nhân 
- Thành phần 
Thái Phiên , Trần Cao Vân , vua Duy Tân và anh em binh lính ở Huế 
Thành phần tham gia vụ mưu khởi nghĩa ở Huế ? 
(SGK) 
(SGK) 
Vua Duy Tân (1900-1945) 
“ Tay dơ lấy nước rửa , nước dơ lấy máu rửa ”. 
Trần Cao Vân (? - 1917) 
2. Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916). Khởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở Thái Nguyên (1917) 
a. Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế 
- Nguyên nhân 
- Thành phần 
Vụ mưu khởi nghĩa bị bại lộ . Thái Phiên , Trần Cao Vân bị xử tử , vua Duy Tân bị đi đày . 
Kết cục của vụ mưu khởi nghĩa ở Huế ? 
(SGK) 
(SGK) 
- Kết cục 
(SGK) 
- Nguyên nhân thất bại 
Lãnh đạo , tổ chức non kém , thời cơ chưa có , tư tưởng quân chủ lập hiến đã lạc hậu . 
- Nguyên nhân 
- Lãnh đạo 
Binh lính VN bị bạc đãi , căn phẫn vì phải làm bia đỡ đạn ... phối hợp với tù chính trị ở nhà lao Thái Nguyên khởi nghĩa . 
b. Khởi nghĩa của binh lính  và tù chính trị ở Thái Nguyên 
Nguyên nhân Khởi nghĩa Thái Nguyên của binh lính và tù chính trị ? 
Lương Ngọc Quyến , Trịnh Văn Cấn ( Đội Cấn ) 
- Nguyên nhân 
- Lãnh đạo 
b. Khởi nghĩa của binh lính  và tù chính trị ở Thái Nguyên 
Lương Ngọc Quyến 
 Trịnh Văn Cấn ( Đội Cấn ) 
- Nguyên nhân 
- Lãnh đạo 
- Diễn biến 
Nghĩa quân chiếm được tỉnh lỵ Thái Nguyên nhưng không chiếm được trại lính Pháp . Do vậy , khi có viện binh Pháp đánh cả hai phía trong và ngoài , nghĩa quân phải rút khỏi tỉnh lỵ và chiến đấu suốt 5 tháng ở vùng rừng núi . Khởi nghĩa thất bại . Đội Cấn tự sát . 
b. Khởi nghĩa của binh lính  và tù chính trị ở Thái Nguyên 
Trình bày những nét lớn về cuộc khởi nghĩa Thái Nguyên ? 
Lương Ngọc Quyến , Trịnh Văn Cấn ( Đội Cấn ) 
(SGK) 
2. Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916). Khởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở Thái Nguyên (1917) 
a. Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế 
b. Khởi nghĩa của binh lính  và tù chính trị ở Thái Nguyên 
Hai cuộc khởi nghĩa này có những đặc điểm gì về lực lượng tham gia và phương pháp tiến hành ? 
- Về lực lượng 
* Nhận xét chung về hai cuộc khởi nghĩa 
Binh lính Việt trong quân đội Pháp 
- Về phương pháp tiến hành 
Bạo động , khởi nghĩa vũ trang 
Đền thờTrịnh Văn Cấn ( Đội Cấn ) ở Thái Nguyên 
3. Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước . 
- Sơ lược tiểu sử 
Trong bối cảnh nào Nguyễn Tất Thành quyết định ra đi tìm đường cứu nước ? 
- Phong trào Cần vương thất bại , phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân ta vẫn được tiếp tục dưới nhiều hình thức mới ( Đông Du , ĐKNT, Duy tân ...) nhưng không thành công . 
- Thực dân Pháp dùng nhiều thủ đoạn đàn áp làm cho phong trào rơi vào tình trạng bế tắc ... 
Nguyễn Ái Quốc (1890-1967) 
3. Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước . 
- Sơ lược tiểu sử 
Động cơ nào thúc đẩy Nuyễn Tất Thành đi sang phương Tây tìm đường cứu nước ? 
 Nguyễn Tất Thành không tán thành con đường cứu nước của các bậc tiền bối :” Đưa hổ cửa trước , rước beo cửa sau ” (PBC), “ Xin giặc rủ lòng thương ” (PCT), “ nặng cốt cách phong kiến ” (HHT). 
 Muốn tìm hiểu những bí mật đằng sau những từ : 
Tự do- Bình đẳng-Bác ái 
Nguyễn Ái Quốc (1890-1967) 
3. Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước . 
- Sơ lược tiểu sử 
- Hành trình cứu nước từ năm 1911 đến năm 1917 
Đọc SGK, xác định trên lược đồ một số nơi mà Nguyễn Tất Thành đã đến , từ khi bắt đầu ra đi tìm đường cứu nước đến năm 1917? 
Tàu Đô đốc La- tu-sơ Tơ-rê-vin 
Bến cảng nhà Rồng 
5-6-1911 
6-7-1911 
1912 
1913 
1917 
3. Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước . 
- Sơ lược tiểu sử 
Việc đi tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành có gì mới so với những nhà yêu nước chống Pháp trước đó ? 
- Hành trình cứu nước 
(SGK) 
- Xuất phát từ chủ nghĩa yêu nước , không đi theo con đường của các bậc tiền bối . 
- Sống và hoạt động trong phong trào công nhân Pháp , tiếp nhận ảnh hưởng của Cách mạng Tháng Mười Nga . 
3. Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước . 
- Sơ lược tiểu sử 
Những hoạt động yêu nước của Nguyễn Tất Thành có ý nghĩa như thế nào đối với dân tộc ta ? 
- Hành trình cứu nước 
- Ý nghĩa : 
Những hoạt động yêu nước của Người tuy chỉ mới bước đầu , nhưng là điều kiện quan trọng để Người xác định con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc Việt Nam. 
(SGK) 
CỦNG CỐ BÀI HỌC 
1. Chính sách của Pháp đối với Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh thế giới lần thứ nhất ? 
Đẩy mạnh việc vơ vét sức người , sức của phục vụ cho cuộc chiến tranh đế quốc . 
2. V ụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916), khởi nghĩa của bính lính và tù chính trị ở Thái Nguyên có đặc điểm gì giống nhau ? 
a) Lưc lượng tham gia là binh lính người Việt trong quân đội Pháp . 
b) Phương pháp tiến hành là bạo động , khởi nghĩa vũ trang . 
c) Mang tính dân tộc sâu sắc . 
d) a, b, c đều đúng . 
3. Nh ững hoạt động yêu nước của Nguyễn Tất Thành từ năm 1911 đến năm 1917 có ý nghĩa gì ? 
Những hoạt động yêu nước của Người là điều kiện quan trọng để Người xác định con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc Việt Nam sau này . 
CÔNG VIỆC VỀ NHÀ 
1. Học bài 
2. Làm bài tập 1, 2, 3, 4-SGK, tr.149 
3. Chuẩn bị bài 31: 
ÔN TẬP LỊCH SỬ VIỆT NAM 
TỪ NĂM 1858 ĐẾN NĂM 1918 
Gợi ý chuẩn bị bài 
Làm theo hướng dẫn của SGK, tr.150, 151,152 
HƯỚNG DẪN LÀM BÀI TẬP Ở NHÀ 
1. L ập bảng thống kê các phong trào yêu nước chủ yếu đầu thế kỷ XX theo mẫu sau : 
Phong trào 
Mục đích 
Hình thức , nội dung hoạt động 
2. Nêu một số diểm giống và khác nhau giữa các phong trào yêu nước đầu thế kỷ XX với phong trào yêu nước cuối thế kỷ XIX. 
Nội dung 
Phong trào yêu nước đầu thế kỷ XX 
Phong trào yêu nước 
 cuối thế kỷ XIX 
Mục đích 
Lượng lượng tham gia 
Hình thức 
đấu tranh 
* Giống 
* Khác 
HƯỚNG DẪN LÀM BÀI TẬP Ở NHÀ 
Chúc các thầy cô giáo sức khoẻ ! Chúc các em học sinh học tập tốt !