Bài giảng môn Lịch sử Lớp 7 - Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên thế kỉ XIII - Phan Công Hậu

TRƯỜNG THCS HUỲNH THÚC KHÁNG 
 Tổ : SỬ - ĐỊA – GDCD ... 
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: 
PHAN CÔNG HẬU 
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐT THÀNH PHỐ TAM KÌ 
Truờng: THCS HUỲNH THÚC KHÁNG 
LÞch sö 7 
GV: Phan Công Hậu 
Chóc c¸c em cã mét giê häc tèt 
NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o 
	 KIỂM TRA BÀI CŨ: 
1. Quân đội nhà Trần được tổ chức như thế nào ? Việc xây dựng quân đội nhà Trần có điểm gì giống và khác với thời Lý ? 
 Có 2 bộ phận : Cấm quân và quân ở các lộ 
- Tuyển dụng theo chính sách : “ Ngụ binh ư nông ” 
- Theo chủ trương : “ Quân lính cốt tinh nhuệ , không cốt đông ” 
 Giống nhau : 
	+ Quân đội có hai bộ phận . 
	+ Chính sách : “ Ngụ binh ư nông ” 
 Khác nhau : 
	+ Cấm quân tuyển chọn những người khoẻ mạnh ở quê hương họ Trần 
	+ Chủ trương : “ Quân lính cốt tinh nhuệ , không cốt đông ” 
	 	 Bài 14( 4 tiết ) 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	 ( THẾ KỈ XIII) 	 
I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
II - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG 
 QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN ( 1285) 
III - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC NGUYÊN ( 1287-1288) 
IV- NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI VÀ Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA BA 	LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC 	MÔNG – NGUYÊN 
	 	 	 Bài 14 ( 4 tiết ) 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	 ( THẾ KỈ XIII) 	 
I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
Tiết 24 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
MÔNG CỔ 
Bản đồ thế giới 
Chân dung Thành Cát Tư Hãn ( Thiết Mộc Chân ) 
là người sáng lập ra q uốc gia phong ki ến Mông Cổ và đế quốc Mông Cổ 
H. 29 Hình vẽ quân Mông cổ 
- PhÇn lín là kị binh , sống trªn yªn ngùa , thành th¹o cung ná , víi lùc l­îng qu©n ® éi m¹nh vµ hiÕu chiÕn 
Em c ã nhËn xÐt g ì khi xem c¸c bøc c ác tranh nµy ? 
- Đ ©y lµ hình vÏ qu©n M«ng cæ giao chiÕn víi qu©n ¶ RËp vµ gi ành thắng lợi 
“- Quân Mông Cổ lớn lên trên yên ngựa , tự luyện tập chiến đấu , từ mùa xuân đến mùa đông , ngày ngày săn bắn , đó là cách sống của họ 
 - Về đánh trận , họ lợi ở dã chiến , không thấy lợi thì không tiến quân 
Trăm quân kị quay vòng , có thể bọc được vạn người . Nghìn quân kị tản ra có thể dài tới trăm dặm , kẻ địch chia ra thì họ chia ra , kẻ địch hợp lại thì họ hợp lại nên kị đội là thế mạnh của họ 
 Đội quân lúc ẩn lúc hiện , đến thì như trời rơi xuống , đi thì nhanh như chớp giật . Họ mà thắng thì đuổi theo địch chém giết không để trốn thoát , họ mà thua thì chạy rất nhanh , đuổi theo không kịp ” theo lời sử học nhà Tống 
Sự bành trướng của đế quốc Mông Cổ 
Quân Mông Cổ với lực lượng mạnh và hiếu chiến đã tiến hành xâm lược và thống trị nhiều nước ở châu Á, châu Âu .Câu thơ “ không có một dòng suối , một con sông nào không tràn đầy nước mắt chúng ta , không còn một ngọn núi , một cánh đồng nào không bị quân Mông Cổ giày xéo ” nhà thơ Ác mê ni ( 1210- 1290) 
Diện tích : 35 triệu km 2 ( 1,5 triệu km 2) 
Dân số : gần 50% dân số thế giới 
	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	( THẾ KỈ XIII) 
Ti ết 24 
	I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
ThiÕt lËp ¸ ch ®« hé víi Đ ¹i ViÖt . 
 Lµm bµn ®¹p tÊn c«ng lªn phÝa nam Trung Quèc tiêu diÖt Nam Tèng . 
Qu©n M«ng cæ x©m l­îc Đ ¹i ViÖt nh»m môc ® Ých g ì ? 
Đ ¹i ViÖt ® øng tr­íc nguy c¬ bÞ qu©n M«ng – Nguyªn x©m l­îc 
Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ 
	 	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	( THẾ KỈ XIII ) 
 Ti ết 24 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
Đ øng tr­íc nguy c¬ qu©n M«ng cæ sang x©m l­îc . Vua t«i nh µ TrÇn ®· chuÈn bÞ nh ữ ng g ì ®Ó ® èi phã ? 
a. Nh µ TrÇn chuÈn bÞ 
Ban lÖnh s¾m s ửa vò khÝ 
C¸c ® éi d©n binh ®­ îc thµnh lËp , ngµy ®ªm tËp luyÖn vâ nghÖ 
 B è phßng ë c¸c n¬i hiÓm yÕu 
b. DiÔn biÕn 
Em hãy trình bày tóm tắt diễn biến của cuộc kháng chiến chống quân Mông cổ 
1/1258 ( 3 v¹n qu©n 
29/1/1258 
 ( ViÖt tr ì ) 
Bạch Hạc 
Bình Lệ Nguyên 
Phù Lỗ 
( Đông Anh 
THĂNG LONG 
Đông Bộ Đầu 
THIÊN MẠC 
( Khoái Châu – Hưng Yên ) 
Quy Hoá ( ( Phú Thọ ) 
 	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	 ( THẾ KỈ XIII) 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258 ) 
 1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
 2. Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ 
	 a. Nhà Trần chuẩn bị 
	 b. Diễn biến 
Tháng 1- 1258 ,  quân Mông Cổ tiến vào nước ta theo đường sông Thao do .... chỉ huy . 
Nhân dân Thăng Long thực hiện chủ trương . 
Nắm được thời cơ quân đội nhà Trần mở cuộc phản công lớn ở. 
Ngày 29 -01 -1258 , quân Mông Cổ rút khỏi  tháo chạy về nước 
Thăng Long 
Ngột Lương Hợp Thai 
3 vạn 
“ vườn không nhà trống ” 
Đông Bộ Đầu 
c. KÕt qña : 
- Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi . 
	 	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	( THẾ KỈ XIII ) 
 Ti ết 24 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ 
Cuéc ph¶n c«ng cña qu©n d©n nh µ TrÇn ®· dµnh kÕt qu ¶ nh ­ thÕ nµo ? 
	 THẢO LUẬN(4 ph út ) 
	 Nhóm 1,2 
Tại sao trong vòng chưa đầy 1 tháng quân ta đánh bại quân Mông Cổ ? Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất ? 
	 	 Nhóm 3,4 
Em hãy nêu những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất ? 
	 Nhóm 1, 2 
Tại sao trong vòng chưa đầy 1 tháng quân ta đánh bại quân Mông Cổ ? Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất ? 
* Tại sao trong vòng chưa đầy 1 tháng quân ta đánh bại quân Mông Cổ 
- Vương triều Trần và nhân dân Đại Việt không hề run sợ , kiên quyết kháng chiến chống xâm lược đến cùng 
- Với đường lối đúng đắn , sáng tạo 
* Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất 
- Khi giặc mạnh : ta không dốc toàn lực lượng đối phó mà nhử sâu chúng vào trận địa , đánh lâu dài 
Khi giặc gặp khó khăn : ta mới phản công . Đó là kế ” lấy yếu đánh mạnh , lấy ít đánh nhiều ” 
	 Nhóm 3,4 
 Những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất 
 - Ba lần bắt giam sứ giả Mông Cổ 
 - Nhà Trần ban lệnh cho cả nước sắm sửa vũ khí 
 - Các đội dân binh thành lập , ngày đêm luyện tập võ nghệ , sẵn sàng đánh giặc 
 - Trần Thủ Độ trả lời vua Trần “ Đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo” 
1. Quân Mông Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì ? Hãy chọn các câu trả lời mà em cho là đúng . 
 a. Chiếm đóng , thống trị Đại Việt 
2. Cu ộc kháng chiến chống quân x âm lược Mông Cổ lần thứ nhất qu ân ta th ắng lớn tại đâu ? 
a. Thăng Long 
b. Đông Bộ Đầu 
c. Quy Hóa 
d. Thiên Mạc 
 b. Làm bàn đạp tấn công các nước châu Âu 
 c. Làm bàn đạp tấn công Nam Tống 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
Tường thuật lại diễn biến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược quân Mông Cổ (1258)? 
Làm bài tập : Bài 14 phần 1 (SBT). 
Chuẩn bị phần II: Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285) 
Sự chuẩn bị xâm lược Đại Việt của nhà Nguyên lần thứ hai có gì khác so với lần thứ nhất ? 
Tường thuật diễn biến , kết quả cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên lần 2 (1285). 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
CHAØO TAÏM BIEÄT 
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: 
PHAN CÔNG HẬU 
CHÀO TẠM BIỆT 
GV: PHAN CÔNG HẬU