Bài giảng môn Lịch sử Lớp 7 - Bài 14, Phần 2: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên (Thế kỉ XIII)

) 
1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt 
* Âm mưu của nhà Nguyên : 
* Diễn biến : 
 Cuối tháng 12/1287 quân Nguyên tiến vào nước ta .  + Cánh quân bộ do Thoát Hoan chỉ huy vượt biên giới đánh vào Lạng Sơn , Bắc Giang rồi kéo về Vạn Kiếp .  + Cánh quân thủy do Ô Mã Nhi chỉ huy theo đường biển tiến vào sông Bạch Đằng rồi tiến về Vạn Kiếp 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
* Chuẩn bị của nhà Trần : 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt : 
* Diễn biến : 
2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
Lược đồ kháng chiến chống quân xân lược Mông-Nguyên lần thứ ba 1287-1288 
 1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt : 
 * Diễn biến : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ 
 Tại Vân Đồn Trần Khánh Dư chỉ huy quân mai phục khi đoàn thuyền của Trương Văn Hổ đến quân ta đánh dữ dội . 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
* Kết quả : 
Phần lớn thuyền lương của giặc bị đắm , số còn lại bị quân Trần chiếm . 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
 “ Chỗ trông cậy của quân Nguyên là lương thảo khí giới , nay đã bị ta bắt được ”  “ Nhiều không kể xiết , tù binh cũng rất nhiều ” 	 ( Đại Việt sử kí toàn thư ) 
 1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ : 
 * Diễn biến : 
* Kết quả : 
“?”Ý nghĩa , tác dụng của chiến thắng Vân Đồn ? 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
Iii. Cuéc kh¸ng chiÕn lÇn thø ba chèng qu©n x©m l­îc nguyªn (1287 - 1288) 
 1. Nhà Nguyên Xâm lược Đại Việt : 
* Kết quả : 
* Diễn biến : 
 Có ý nghĩa to lớn đối với cuộc kháng chiến , tạo thời cơ để nhà Trần mở cuộc phản công tiêu diệt quân xâm lược 
* Ý nghĩa : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
1.Nhà Nguyên Xâm lược Đại Việt : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ 
3. Chiến thắng Bạch Đằng : 
* Hoàn cảnh : 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
“?” Sau trận Vân Đồn quân Nguyên như thế nào ? 
 - Sau trận Vân Đồn tình thế quân Nguyên ngày càng khó khăn , nhiều nơi xung yếu bị quân ta tấn công chiếm lại , lương thực ngày càng cạn kiệt , Thăng Long có nguy cơ bị cô lập . 
“?” Quân Nguyên tiến vào Thăng Long vào thời gian nào ? 
 - Cuối tháng 1/1288 Thoát Hoan vào thành Thăng Long trống vắng . 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
 * Hoàn cảnh : 
 1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ 
 3. Chiến thắng Bạch Đằng : 
 “?” Trước tình thế đó Thoát Hoan đã làm gì ? 
 - Thoát Hoan quyết định rút quân về Vạn Kiếp và từ đây rút quân về nước theo hai đường thủy , bộ . 
 - Sau trận Vân Đồn tình thế quân Nguyên ngày càng khó khăn , nhiều nơi xung yếu bị quân ta tấn công chiếm lại , lương thực ngày càng cạn kiệt , Thăng Long có nguy cơ bị cô lập . 
 - Cuối tháng 1/1288 Thoát Hoan vào Thăng Long trống vắng . 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
 Chiếm được Thăng Long, Thoát Hoan cho quân tiến đánh các căn cứ của quân Trần và sai Ô Mã Nhi đem quân đuổi bắt hai vua Trần , nhưng thất bại . Hắn điên cuồng cho quân lính tàn sát dân chúng , đốt phá , cướp bóc và quật lăng mộ vua Trần Thái Tông ở phủ Long Hưng ( Thái Bình ) 
 1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ : 
 3. Chiến thắng Bạch Đằng : 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
 “?” Nhận xét hành động của Thoát Hoan ? 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
* Hoàn cảnh : 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
“?” Trước tình thế đó vua tôi nhà Trần đã làm gì ? 
 - Nhà Trần mở cuộc phản công ở cả hai mặt trận thủy , bộ và bố trí mai phục ở sông Bạch Đằng 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
 1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ : 
 3. Chiến thắng Bạch Đằng : 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
B¹ch §» ng lµ mét s«ng lín do s«ng §¸ B¹c, s«ng Gi ¸ vµ nhiÒu s«ng kh¸c ®æ vµo . Dßng s«ng réng kho¶ng 1 km ( khi thuû triÒu lªn ), ch¶y qua ® Þa phËn huyÖn Yªn H­ng ( Qu¶ng Ninh ) vµ Thuû Nguyªn ( H¶i Phßng ), råi ®æ ra biÓn . TrÇn Quèc TuÊn cho t×m hiÓu con n­íc triÒu lªn xuèng h»ng ngµy vµ c¾m cäc trªn s«ng , bè trÝ c¸c ®¹o qu©n mai phôc . 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
 1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ : 
 3. Chiến thắng Bạch Đằng : 
* Hoàn cảnh : 
* Diễn biến : 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
 1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ : 
 3. Chiến thắng Bạch Đằng : 
Lược đồ chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 
Sông Giá 
S.Đá bạc 
xxxxx 
xxxxx 
XXX 
XXX 
XXX 
 - 4/1288 đoàn thuyền của Ô Mã Nhi đã lọt vào trận địa bãi cọc trên sông Bạch Đằng do quân ta bố trí từ trước , cuộc chiến đấu ác liệt diễn ra , Ô Mã Nhi bị bắt sống .  - Trên bộ Thoát Hoan dẫn quân từ Vạn Kiếp theo hướng Lạng Sơn rút về Trung Quốc , bị quân ta liên tục chặn đánh . 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
* Hoàn cảnh : 
* Diễn biến : 
 1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ : 
 3. Chiến thắng Bạch Đằng : 
 Chưa đầy 4 tháng ta đã quét sạch hơn 30 vạn quân xâm lược ra khỏi đất nước 
* Ý nghĩa : 
Đập tan mộng xâm lược của quân Nguyên 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
III. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287 - 1288) 
* Hoàn cảnh : 
* Diễn biến : 
 1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt : 
 2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ : 
 3. Chiến thắng Bạch Đằng : 
* Kết quả : 
Thảo luận cặp đôi ( 2 phút ) 
Câu 1: Cách đánh giặc của nhà Trần lần thứ ba có gì giống và khác so với 2 lần trước ? Câu 2: Suy nghĩ của bản thân em sau khi được học ba lần nhân dân ta kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên ở thế kỉ XIII? 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
Hết giờ 
00:01 
00:02 
00:03 
00:04 
00:05 
00:06 
00:07 
00:08 
00:09 
00:10 
00:11 
00:12 
00:13 
00:14 
00:15 
00:16 
00:17 
00:18 
00:19 
00:20 
00:21 
00:22 
00:23 
00:24 
00:25 
00:26 
00:27 
00:28 
00:29 
00:30 
00:31 
00:32 
00:33 
00:34 
00:35 
00:36 
00:37 
00:38 
00:39 
00:40 
00:41 
00:42 
00:43 
00:44 
00:45 
00:46 
00:47 
00:48 
00:49 
00:50 
00:51 
00:52 
00:53 
00:54 
00:55 
00:56 
00:57 
00:58 
00:59 
01:00 
01:01 
01:02 
01:03 
01:04 
01:05 
01:06 
01:07 
01:08 
01:09 
01:10 
01:11 
01:12 
01:13 
01:14 
01:15 
01:16 
01:17 
01:18 
01:19 
01:20 
01:21 
01:22 
01:23 
01:24 
01:25 
01:26 
01:27 
01:28 
01:29 
01:30 
01:31 
01:32 
01:33 
01:34 
01:35 
01:36 
01:37 
01:38 
01:39 
01:40 
01:41 
01:42 
01:43 
01:44 
01:45 
01:46 
01:47 
01:48 
01:49 
01:50 
01:51 
01:52 
01:53 
01:54 
01:55 
01:56 
01:57 
01:58 
01:59 
02:00 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
Khác 
- Tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ , dồn chúng vào thế bị động , khó khăn 
- Chủ động bố trí trận địa bãi cọc ở sông Bạch Đằng để tiêu diệt đoàn thuyền chiến của giặc , đánh tan ý đồ xâm lược của nhà Nguyên . 
Câu hỏi thảo luận 
Giống 
- Tránh thế giặc mạnh lúc đầu 
- Chủ động vừa đánh vừa rút lui để bảo toàn lực lượng , chờ thời cơ phản công tiêu diệt giặc 
- Thực hiện kế hoạch “ Vườn không nhà trống ” 
Câu 1: Cách đánh giặc của nhà Trần lần thứ ba có gì giống và khác so với 2 lần trước ? 
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
 XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN( THẾ KỈ XIII ) (tt) 
Câu hỏi thảo luận 
Câu 2: Suy nghĩ của bản thân em sau khi được học ba lần nhân dân ta kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên ở thế kỉ XIII? 
- Nhân dân đoàn kết , quyết tâm chiến đấu 
- Cuộc kháng chiến diễn ra khắp nơi trên đất nước : kinh thành , miền núi , miền xuôi 
- Dựa vào hiện tượng tự nhiên : Thủy triều 
Sông Chanh - nơi diễn ra trận Bạch Bằng lịch sử 
29 
DI TÍCH CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG 
Hai địa điểm cắm cọc được phát hiện ( dấu X) 
30 
DI TÍCH CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG 
Di tích bãi cọc chiến thắng Bạch Đằng năm 1288, tại xã Yên Giang , Yên Hưng đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia 
31 
DI TÍCH CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG 
Làng quê Hà Nam bên dòng sông Bạch Đằng lịch sử 
32 
* Hướng dẫn về nhà : 
	 - Học sinh học bài cũ . Chuẩn bị bài 14 tiếp theo phần IV. 
	- Tìm dẫn chứng để thấy các tầng lớp nhân dân đều tham gia kháng chiến 
	- Đóng góp của Trần Quốc Tuấn trong cuộc kháng chiến 
	- Tìm hiểu ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân Mông – Nguyên . 
CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ 
CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHOẺ, HẠNH PHÚC VÀ THÀNH ĐẠT