Bài giảng môn Lịch sử Lớp 7 - Tiết 24, Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên thế kỉ XIII (Bản đẹp)

TRÖÔØNG THCS NGUYEÃN THEÁ BAÛO 
TOÅ: SÖÛ- ÑÒA - GDCD 
HOÄI GIAÛNG CAÁP TRÖÔØNG 
	 KIỂM TRA BÀI CŨ : 
1. Quân đội nhà Trần được tổ chức như thế nào ? 
 Có 2 bộ phận : Cấm quân và quân ở các lộ . 
2. Việc xây dựng quân đội nhà Trần có điểm gì giống và khác với thời Lý ? 
- Tuyển dụng theo chính sách : ngụ binh ư nông . 
- Theo chủ trương : quân cốt tinh nhuệ không cốt đông . 
 Giống nhau : 
	+ Quân đội có hai bộ phận . 
	+ Chính sách : Ngụ binh ư nông . 
 Khác nhau : 
	+ Cấm quân tuyển chọn những người khoẻ mạnh ở quê hương họ Trần . 
	+ Chủ trương : Cốt tinh nhuệ không cốt đông . 
	 	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	 ( THẾ KỈ XIII) 
Tiết 24: 	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
	 1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ : 
MÔNG CỔ 
Chân dung 
Thành Cát Tư Hãn 
Thiết Mộc Chân 
là người sáng lập ra 
q uốc gia phong ki ến 
Mông Cổ và 
đế quốc Mông Cổ 
“- Quân Mông Cổ lớn lên trên yên ngựa , tự luyện tập chiến đấu , từ mùa xuân đến mùa đông , ngày ngày săn bắn , đó là cách sống của họ 
 - Về đánh trận , họ lợi ở dã chiến , không thấy lợi thì không tiến quân 
Trăm quân kị quay vòng , có thể bọc được vạn người . Nghìn quân kị tản ra có thể dài tới trăm dặm , kẻ địch chia ra thì họ chia ra , kẻ địch hợp lại thì họ hợp lại nên kị đội là thế mạnh của họ 
 Đội quân lúc ẩn lúc hiện , đến thì như trời rơi xuống , đi thì nhanh như chớp giật . Họ mà thắng thì đuổi theo địch chém giết không để trốn thoát , họ mà thua thì chạy rất nhanh , đuổi theo không kịp ” theo lời sử học nhà Tống 
Sự bành trướng của đế quốc Mông Cổ 
Quân Mông Cổ với lực lượng mạnh và hiếu chiến đã tiến hành xâm lược và thống trị nhiều nước ở châu Á, châu Âu .Câu thơ “ không có một dòng suối , một con sông nào không tràn đầy nước mắt chúng ta , không còn một ngọn núi , một cánh đồng nào không bị quân Mông Cổ giày xéo ” nhà thơ Ác mê ni ( 1210- 1290) 
Diện tích : 35 triệu km 2 ( 1,5 triệu km 2) 
Dân số : gần 50% dân số thế giới 
	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	( THẾ KỈ XIII) 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
	 1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ : 
	 Năm 1257 để xâm lược toàn bộ Trung Quốc , quân Mông Cổ tiến hành 
 xâm lược Đại Việt , rồi từ Đại Việt tấn công nhà Tống từ phía nam . 
Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ 
 a. Nhà Trần chuẩn bị : 
	 Bài 14 
	 BA LẦN KHÁNG CHIẾN 
	CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG- NGUYÊN 
	( THẾ KỈ XIII ) 
	 I - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT 
	 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ ( 1258) 
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ : 
	 Vua Trần ban lệnh sắm sửa vũ khí , quân đội ngày đêm luyện tập sẵn sàng chiến đấu . 
 b. Diễn biến : 
Quân địch : 
Quân ta : 
- 1- 1258 : 3 vạn quân Mông Cổ tiến vào nước ta sông Thao 	 
- Rút lui về vùng Thiên Mạc , Thăng Long thực hiện chủ trương “ vườn không nhà trống “ 
- 29-1-1258 , quân Mông Cổ thua trận rời khỏi Thăng Long rút chạy về nước 	 
	 c. Kết quả : 
 Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi 
Bạch Hạc 
Bình Lệ Nguyên 
Thăng Long gặp nhiều khó khăn 
- Mở cuộc phản công Đông Bộ Đầu 
Phù Lỗ 
b. Diễn biến : 
	 THẢO LUẬN 
	 Nhóm 1,3,5,7 
Tại sao trong vòng chưa đầy 1 tháng quân ta đánh bại quân Mông Cổ ? Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất ? 
	 Nhóm 2,4,6,8 
Em hãy nêu những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất ? 
	 Nhóm 1, 3 
Tại sao trong vòng chưa đầy 1 tháng quân ta đánh bại quân Mông Cổ ? Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất ? 
* Tại sao trong vòng chưa đầy 1 tháng quân ta đánh bại quân Mông Cổ : 
- Vương triều Trần và nhân dân Đại Việt không hề run sợ , kiên quyết kháng chiến chống xâm lược đến cùng . 
- Với đường lối đúng đắn , sáng tạo . 
* Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất 
- Khi giặc mạnh : ta không dốc toàn lực lượng đối phó mà nhử sâu chúng vào trận địa , đánh lâu dài . 
Khi giặc gặp khó khăn : ta mới phản công . Đó là kế ” lấy yếu đánh mạnh , lấy ít đánh nhiều ”. 
	 Nhóm 2,4 
 Những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất ? 
 - Ba lần bắt giam sứ giả Mông Cổ . 
 - Nhà Trần ban lệnh cho cả nước sắm sửa vũ khí . 
 - Các đội dân binh thành lập , ngày đêm luyện tập võ nghệ , sẵn sàng đánh giặc . 
 - Trần Thủ Độ trả lời vua Trần “ Đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo”. 
1. Quân Mông Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì ? Hãy chọn các câu trả lời mà em cho là đúng . 
 a. Chiếm đóng , thống trị Đại Việt . 
2. Thái độ kiên quyết chống giặc của nhà Trần được biểu hiện qua sự kiện nào ? Hãy chọn các câu trả lời mà em cho là đúng 
a. Ba lần bắt giam sứ giả Mông Cổ . 
b. Nhà Trần ban lệnh cho cả nước sắm sửa vũ khí . 
 c. Các đội dân binh thành lập , ngày đêm luyện tập võ nghệ , sẵn sàng đánh giặc . 
d. Thực hiện vườn không nhà trống . 
 e. Trần Thủ Độ trả lời vua Trần “ Đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo”. 
 b. Làm bàn đạp tấn công các nước châu Âu . 
 c. Làm bàn đạp tấn công Nam Tống . 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
3. Hãy nêu các sự kiện lịch sử gắn với các địa danh trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ ? 
 Sông Thao : 
 Bình Lệ Nguyên : 
 Thiên Mạc : 
 Thăng Long: 
 Đông Bộ Đầu : 
 Quy Hoá : 
Quân giặc tiến vào xâm lược nước ta . 
Khi quân giặc đến đây thì bị chặn đánh . 
Do thế giặc mạnh , vua Trần cho lùi quân để bảo toàn lực lượng . 
Nhân dân thực hiện chủ trương “ vườn không nhà trống ”. 
Quân đội nhà Trần mở cuộc phản công lớn . 
Trên đường rút chạy về nước quân giặc bị chặn đánh . 
HÖÔÙNG DAÃN TÖÏ HOÏC: 
1/ Baøi vöøa hoïc : 
 Hoïc theo noäi dung vöøa hoïc . 
2/ Baøi saép hoïc : 
B.14: P.II: CUOÄC KHAÙNG CHIEÁN LAÀN THÖÙ HAI CHOÁNG XAÂM LÖÔÏC NGUYEÂN. 
1/ Trình baøy aâm möu xaâm löôïc Champa vaø Ñaïi Vieät cuûa nhaø Nguyeân ? 
 2/ Nhaø Traàn ñaõ chuaån bò khaùng chieán nhö theá naøo ? 
3/ töôøng thuaät dieãn bieán vaø neâu keát quaû cuûa cuoäc khaùng chieán ? 
CHUÙC CAÙC EM VUI VEÛ 
1. Quân Mông Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì ? Hãy chọn các câu trả lời mà em cho là đúng . 
 a. Chiếm đóng , thống trị Đại Việt . 
2. Thái độ kiên quyết chống giặc của nhà Trần được biểu hiện qua sự kiện nào ? Hãy chọn các câu trả lời mà em cho là đúng 
a. Ba lần bắt giam sứ giả Mông Cổ . 
b. Nhà Trần ban lệnh cho cả nước sắm sửa vũ khí . 
 c. Các đội dân binh thành lập , ngày đêm luyện tập võ nghệ , sẵn sàng đánh giặc . 
d. Thực hiện vườn không nhà trống . 
 e. Trần Thủ Độ trả lời vua Trần “ Đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo”. 
 b. Làm bàn đạp tấn công các nước châu Âu . 
 c. Làm bàn đạp tấn công Nam Tống . 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
a. Ba lần bắt giam sứ giả Mông Cổ .