Bài giảng môn Lịch sử Lớp 7 - Tiết 55, Bài 25: Phong trào Tây Sơn (Tiếp theo) - Đỗ Thị Bồng

Giỏo viờn : ĐỖ THỊ BỒNG 
Trường THCS MỸ HOÀ 
chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh! 
Tiết 55 Bài 25 phong trào tây sơn  ( tiếp theo ) 
III. Tây sơn lật đổ chính quyền họ trịnh 
Tiết 55III. Tây sơn lật đổ chính quyền họ trịnh 
1. Hạ thành Phú Xuân – Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh 
 a. Hạ thành Phú Xuân 
 - Khi phong trào Tây Sơn bùng nổ , chúa Trịnh đã cử quân vào đá nh nhằm tiêu diệt chúa Nguyễn và Tây Sơn , khi chúa Nguyễn vượt biển chạy vào Gia Đ ịnh , quân Trịnh chiếm thành Phú Xuân 
? Thành Phú Xuân do lực lượng nào chiếm đ óng , trong hoàn cảnh nào ? 
Tiết 55III. Tây sơn lật đổ chính quyền họ trịnh 
1. Hạ thành Phú Xuân – Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh 
 a. Hạ thành Phú Xuân 
- Quân Trịnh ở thành Phú Xuân , kiêu căng , sách nhiễu khiến dân chúng rất căm giận . Trong bối cảnh ấy tháng 6-1786, nghĩa quân Tây Sơn tiến ra Phú Xuân . 
? Thái độ và hành đ ộng của quân Trịnh ở thành Phú Xuân nh ư thế nào ? 
- Tháng 6- 1786, Nguyễn Huệ đư ợc sự giúp sức của Nguyễn Hữu Chỉnh , tiến đá nh thành Phú Xuân . Thuỷ quân nhờ nước sông lên cao về đêm rồi cho chiến thuyền tiến sát vào thành , cùng bộ binh giáp chiến với quân Trịnh . 
 Tiết 55III. Tây sơn lật đổ chính quyền họ trịnh 
Hạ thành Phú Xuân – Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh 
 a. Hạ thành Phú Xuân 
? Trình bày qu á trình hạ thành Phú Xuân của Nguyễn Huệ ? 
Quy Nhơn 
Thăng Long 
Phú Xuân 
Gia Đ ịnh 
6/1786 
S. Gianh 
Tây Sơn hạ 
 thành 
Phú Xuân 
Tiết 55III. Tây sơn lật đổ chính quyền họ trịnh 
1.Hạ thành Phú Xuân – Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh 
a. Hạ thành Phú Xuân 
? Quân Tây Sơn giành đư ợc kết qu ả nh ư thế nào ? 
- Tháng 6- 1786: 
 + Nghĩa quân Tây Sơn hạ thành Phú Xuân . 
 + Giải phóng toàn bộ đ ất Đà ng Trong . 
 1. Hạ thành Phú Xuân-Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh a. Hạ thành Phú Xuân b. Tiến ra Bắc diệt họ Trịnh 
 - Nhằm tập hợp dân chúng ủng hộ mình , nhiều người vẫn tưởng nhớ yêu quý nh à Lê. 
? Vì sao Nguyễn Huệ lại nêu danh nghĩa “ phù Lê diệt Trịnh ”? 
 - K hi Nguyễn Huệ hỏi Nguyễn Hữu Chỉnh về việc tiến quân ra Bắc “ Nguyễn Hữu Chỉnh đã mạnh dạn nói “ việc binh cốt ở thần tốc , tướng quân mới đá nh một trận mà lấy đư ợc Thuận Hoá, uy danh rung đ ộng cả Bắc Hànay Bắc Hà, tướng th ì nhát , quân th ì kiêu , ta nên thừa thắng mà đá nh lấy ”. Nguyễn Huệ lại hỏi “ Một nước đã dựng đư ợc mấy trăm năm nay nhất đ ến đá nh , người ta sẽ cho quân mình là quân gì?” Chỉnh đáp “Nay Bắc Hà đã có vua lại có chúa , họ Trịnh tiếng là phụ chính , nhưng kì thực là hiếp chế vua Lê, người trong nước từ lâu đã chán ghét Nay tướng quân lấy danh nghĩa phù Lê diệt Trịnh th ì thiên hạ ai mà không hưởng ứng ”. 
 Hoàng Lê nhất thống chí . NXB Văn học - Hà Nội , 1964. 
1. Hạ thành Phú Xuân-Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh a. Hạ thành Phú Xuân b. Tiến ra Bắc diệt họ Trịnh 
? Hãy nêu những hoạt đ ộng của Nguyễn Huệ trong cuộc tiến quân ra Bắc Hà lần thứ nhất (1786 ) ? 
 - Giữa năm 1786, Nguyễn Huệ ra Thăng Long lật đổ họ Trịnh , giao chính quyền ở Đà ng Ngoài cho vua Lê. 
Tây Sơn tiến ra Thăng Long lật đổ chính quyền họ Trịnh 
7/1786 
Thăng Long 
Phú Xuân 
Gia Đ ịnh 
Quy Nhơn 
S. Gianh 
1. Hạ thành Phú Xuân-Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh  a. Hạ thành Phú Xuân  b. Tiến ra Bắc diệt họ Trịnh 
- Nhân dân chán ghét nh à Trịnh , ủng hộ Tây Sơn . 
- Thế lực quân Tây Sơn mạnh. 
? Vì sao quân Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh nhanh chóng nh ư vậy ? 
* ý nghĩa : Tạo đ iều kiện cơ bản cho việc thống nhất đ ất nước , xoá danh giới Đà ng Trong , Đà ng Ngoài , đáp ứng nguyện vọng của nhân dân . 
? Việc Tây Sơn lật đổ họ Nguyễn và họ Trịnh có ý nghĩa gì? 
1. Hạ thành Phú Xuân-Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh  a. Hạ thành Phú Xuân  b. Tiến ra Bắc diệt họ Trịnh 
Tây Sơn tiến ra Thăng Long lật đổ chính quyền họ Trịnh 
7/1786 
Thăng Long 
Phú Xuân 
Gia Đ ịnh 
Quy Nhơn 
S. Gianh 
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản – Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà 
- HS thảo luận : 
? Tình hình Bắc Hà nh ư thế nào sau khi Nguyễn Huệ trở về Nam ? 
- Sau khi Tây Sơn rút , tình hình Bắc Hà lại rối loạn. 
- Lê Chiêu Thống bạc nhược không dẹp nổi các cuộc nổi loạn của con cháu họ Trịnh . 
- Mời Nguyễn Hữu Chỉnh ra giúp . 
III. Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh 
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản – Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà 
Nguyễn Huệ 
Nguyễn Nhạc 
Nguyễn Lữ 
Phú Xuân 
Quy Nhơn 
Gia Đ ịnh 
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản – Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà 
Nguyễn Hữu Chỉnh giúp vua Lê đá nh tan tàn dư họ Trịnh nhưng lại lộng quyền , muốn xây dựng lực lượng riêng , chống Tây Sơn 
? Sau khi giúp vua Lê ổn đ ịnh đư ợc tình hình Bắc Hà, thái độ của Nguyễn Hữu Chỉnh nh ư thế nào ? 
“ Quân Tây Sơn rút về , Bắc Hà rối loạn. Nạn đ ói hoành hành , nhân dân cực khổ , vua Lê Chiêu Thống kế vị Lê Hiển Tông bất lực chống chọi với các thế lực họ Trịnh , do Trịnh Bồng đ ứng đ ầu , đ ang cố sức phục dựng cơ đ ồ cũ . Dựa vào sự giúp đ ỡ của Nguyễn Hữu Chỉnh ( sau khi quân Tây Sơn rút đã ở lại Bắc Hà), Chiêu Thống đá nh bại quân Trịnh , đ ốt phá phủ chúa . Trong nhân dân tuyên truyền nhau câu đ ối : 
Thiên hạ mất chuông chùa , chuông chùa đã mất , đ ỉnh yên sao đư ợc 
Hoàng Thượng đ ốt phủ chúa , phủ đ ốt rồi th ì đ iện cũng tr ơ 
 Nguyễn Hữu Chỉnh nhân cơ hội đ ó lộng quyền , chống lại Tây Sơn , cho người vào đ òi lại Nghệ An.” 
 Đại Cương Lịch sử Việt Nam- Tập 1- Trang 420-421 
Trương Hữu Quýnh - Phan Đại Doãn - Nguyễn Cảnh Minh 
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản – Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà 
Mưu đ ồ này đư ợc bộc lộ trong một câu th ơ của Chỉnh : 
 “ Đư ờng trời mở rộng thênh thênh , 
 Ta đây cũng một triều đì nh kém ai ” 
? Em có nhận xét gì về Nguyễn Hữu Chỉnh ? 
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản – Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà 
- Cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh 
- Giữa năm 1788, Nguyễn Huệ ra Bắc lần thứ hai ,  T hu phục Bắc Hà. 
? Trước tình hình đ ó Nguyễn Huệ đã có biện pháp gì? 
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản – Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà 
Sự nghiệp của Nguyễn Huệ là chính nghĩa , phù hợp với nguyện vọng của nhân dân . 
Đư ợc nhân dân , nhiều sĩ phu nổi tiếng giúp đ ỡ . 
- Lực lượng Tây Sơn hùng mạnh. 
- Chính quyền Lê- Trịnh qu á yếu . 
? Vì sao Nguyễn Huệ thu phục đư ợc Bắc Hà? 
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản – Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà 
 * ý nghĩa : 
- Việc lật đổ các tập đ oàn phong kiến Nguyễn ở Đà ng Trong , Lê- Trịnh ở Đà ng Ngoài : Tây Sơn đã làm chủ đ ất nước , tiến tới thống nhất lãnh thổ . 
? Việc lật đổ các tập đ oàn phong kiến Nguyễn ở Đà ng Trong , Lê- Trịnh ở Đà ng Ngoài có ý nghĩa gì? 
 - Nh ư vây sau hơn 15 năm khởi nghĩa đá nh Nam, dẹp Bắc, quân Tây Sơn ngày càng lớn mạnh đã hoàn thành một sự nghiệp to lớn : Đá nh đổ 3 tập đ oàn phong kiến thống trị Nguyễn , Trịnh , Lê làm chủ đ ất nước . 
Chân dung Nguyễn Huệ 
? Vai trò của Nguyễn Huệ trong phong trào Tây Sơn ? 
 Tượng đài chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút  
 Bài tập 
Đ iền các sự kiện lịch sử vào các mốc thời gian sau sao cho đ úng với phong trào Tây Sơn 
Niên đại 
 Sự kiện lịch sử 
1771 
1777 
1785 
1786 
Khởi nghĩa nông dân Tây Sơn bùng nổ 
Nghĩa quân Tây Sơn lật đổ chính quyền chúa Nguyễn ở Đà ng Trong 
Nguyễn Huệ chỉ huy quân Tây Sơn tiêu diệt quân Xiêm ở Rạch Gầm – Xoài Mút 
Nghĩa quân Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh ở Đà ng Ngoài 
 Bài tập 
Đ iền các sự kiện lịch sử vào các mốc thời gian sau sao cho đ úng với phong trào Tây Sơn 
Niên đại 
 Sự kiện lịch sử 
1771 
1777 
1785 
1786 
 Chọn và khoanh tròn đáp án đ úng 
Yếu tố nào giúp quân Tây Sơn lật đổ đư ợc các chính quyền Nguyễn , Trịnh , Lê. 
 A. Do sự ủng hộ của nhân dân 
 B. Do sự may mắn 
 C. Do quân Tây Sơn mạnh 
 Chân dung Nguyễn Huệ 
 Tượng đài chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút  
Chúc các em thành công !