Bài giảng môn Lịch sử Lớp 8 - Tiết 41, Bài 26: Phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm cuối thế kỉ XIX (Bản hay)

 Lớp 8 
KI Ể M TRA B À I C Ũ 
 Phong trào Cần vương nổ ra và phát triển như thế nào ? 
Sau khi cuộc tấn công quân Pháp thất bại , Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi ra Tân Sở ( Quảng Trị ). Tại đây , ngày 13-7-1885, vua Hàm Nghi ra Chiếu Cần vương , kêu gọi văn thân và nhân dân đứng lên giúp vua cứu nước . 
Phong trào yêu nước chống xâm lược hưởng ứng chiếu “ Cần vương ” dâng lên sôi nổi , kéo dài đến cuối thế kỷ XIX, được gọi là Phong trào Cần vương . 
Về diễn biến , Phong trào Cần vương chia làm hai giai đoạn : 
	+ 1885-1888: Bùng nổ khắp cả nước , sôi động nhất là các tỉnh Trung , Bắc Kì . 
	+ 1888-1896: Quy tụ thành những cuộc khởi nghĩa lớn , có quy mô và trình độ tổ chức cao hơn . 
1. Khôûi nghóa Ba Ñình (1886-1887) 
2. Khôûi nghóa Baõi Saäy (1883-1892) 
3. Khôûi nghóa Höông Kheâ (1885-1895) 
Bài 26 
PHONG CHAØO KHAÙNG CHIEÁN CHOÁNG PHAÙP 
TRONG NHÖÕNG NAÊM CUOÁI THEÁ KYÛ XIX 
TiÕt 41 
ii- nhöõng cuoäc khôûi nghóa lôùn 
trong phoøng traøo caàn vöông 
- Lãnh đạo : 
 Phan Đì nh Ph ù ng 
Phan Đì nh Ph ù ng (1847-1895) 
- Lãnh đạo : 
 Phan Đì nh Ph ù ng 
 Cao Th ắ ng 
“ Khen thay Cao Th ắ ng t à i to 
L ấ y ngay s ú ng gi ặ c v ề cho th ợ r è n 
Đê m ng à y t ỉ m ỉ m ở xem 
L ạ i th ê m c ó c ả độ i qu©n còng t à i 
X ưở ng trong cho ch í x ưở ng ngo à i 
Th ợ r è n cao t ỉ nh đề u m ờ i h ộ i c ô ng 
S ú ng ta ch ế t ạ o v ừa xong 
Đ em ra m à b ắ n n ức l ò ng th ắ m thay 
B ắ n cho ti ệ t gi ố ng qu â n T â y 
C ậ y nhi ề u s ú ng ố ng phen n à y h ế t khoe .” 
 ( V è Quan Đì nh ) 
b. Căn cứ : Ngàn Trươi(Hương Khê-Hà Tỉnh ) 
Thảo luận : Điểm mạnh của căn cứ Hương Khê so với Ba Đình và Bãi Sậy ? 
? Cho biết địa bàn cuộc khởi nghĩa Hương Khê ? Căn cứ chính là đâu ? 
Tiết 41-Bài 26: PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP 
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỶ XIX ( Tiết 2) 
II . Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương 
3. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895) 
- Lãnh đạo : Phan Đình Phùng và Cao Thắng 
- Địa bàn : Căn  cứ chính ở Ngàn Trươi, Vụ Quang (Hương Khê - Hà Tĩnh ) h oạt động rộng ở 4 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,Quảng Bình. 
LƯỢC ĐỒ KHỞI NGHĨA HƯƠNG KHÊ (1885-1895) 
Cho biết điểm khác nhau về địa bàn cuộc khởi nghĩa Hương Khê so với địa bàn hoạt động của khởi nghĩa Ba Đình và Bãi Sậy ? 
Tiết 41-Bài 26: PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP 
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỶ XIX ( Tiết 2) 
II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương 
3. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895) 
- Lãnh đạo : Phan Đình Phùng và Cao Thắng 
- Địa bàn : Căn  cứ chính ở Ngàn Trươi, Vụ Quang (Hương Khê - Hà Tĩnh ) h oạt động rộng ở 4 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,Quảng Bình. 
- Diễn biến : 
+ 1885-1888: T ổ chức, huấn luyện, xây dựng  công sự, rèn đúc vũ khí với lối đánh du kích trải rộng trên 4 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình . 
+ 1888-1895: C hiến đấu cam go đẩy lùi nhiều cuộc càn quét của địch . 
+  Pháp càn quét, bao vây Ngàn Trươi, Phan Đình Phùng hy sinh 28-12-1895, nghĩa quân hoạt động thêm một thời gian  rồi tan rã. 
Phan Đình Phùng và Cao Thắng 
Súng trường của nghĩa quân Hương Khê 
Trình bầy diễn biến cuộc khởi nghĩa ? 
Vũ khí của nghĩa quân Phan Đình Phùng 
Súng trường do Cao Thắng chế tạo 
Súng trường của Pháp 
(năm1874) 
*. Khởi nghĩa H ươ ng Kh ê (188 5 -18 95 ): 
L ượ c đồ kh ở i ngh ĩ a H ươ ng Kh ê 
H ƯƠNG KHÊ 
TH À NH H À T Ĩ NH 
THANH CH ƯƠ NG 
Phan Đình Phùng khóc thương người anh hùng trẻ tuổi 
CaoThắng , hi sinh khi mới 29 tuổi (1893). 
“ C ó ch í kh ô ng th à nh , anh h ù ng đã mất . 
Ch ư a th ắ ng đã ch ế t , ý tr ờ i ra sao ? 
C ô ng mu ố n l ậ p n ê n , g õ m á i * n ặ ng th ề tr ừ gi ặ c n ước 
Vi ệ c kh ô n t í nh tr ước , l ê n y ê n ** nay th ấ y v ắ ng ng ườ i .” 
* . Khởi nghĩa H ươ ng Kh ê (188 5 -18 95 ) : 
L ượ c đồ kh ở i ngh ĩ a H ươ ng Kh ê 
H ƯƠNG KHÊ 
TH À NH H À T Ĩ NH 
THANH CH ƯƠ NG 
V Ụ QUANG 
Giai đoạn 2: 1888-1895 
Lược đồ khởi nghĩa Hương Khê 
(1885-1895 ) 
Ngàn Trươi 
Vụ Quang 
THANH HÓA 
NGHỆ AN 
HÀ TĨNH 
QUẢNG BÌNH 
HƯƠNG KHÊ 
Căn cứ chính Của nghĩa quân 
Nơi nghĩa quân hoạt động 
Nghĩa quân rút lui 
Pháp tiến đánh 
Chú thích 
Các cuộc khởi nghĩa của nghĩa quân 
Hướng tiến đánh của nghĩa quân 
Nơi nghĩa quân giành thắng lợi 
Các đợt bao vây càn quét của địch 
Căn cứ của nghĩa quân Hương Khê 
Nơi thành lập và tên các thứ quân 
Tiết 41-Bài 26: PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP 
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỶ XIX ( Tiết 2) 
II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương 
3. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895) 
- Lãnh đạo : Phan Đình Phùng và Cao Thắng 
- Địa bàn : Căn  cứ chính ở Ngàn Trươi, Vụ Quang (Hương Khê - Hà Tĩnh ) h oạt động rộng ở 4 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,Quảng Bình. 
- Diễn biến : 
LƯỢC ĐỒ KHỞI NGHĨA HƯƠNG KHÊ (1885-1895) 
Đây là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương 
* Nhận xét : 
+ Thời gian tồn tại : 10 năm + Quy mô rộng lớn : 4 tỉnh + Tính chất ác liệt , chiến đấu chống Pháp và phong kiến tay sai . + Lực lượng đông đảo , bước đầu có sự liên kết với các cuộc khởi nghĩa khác  
Nhận xét gì về khởi nghĩa Hương Khê ? 
Tiết 41-Bài 26: PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP 
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỶ XIX ( Tiết 2) 
II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương 
3. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895) 
- Lãnh đạo : Phan Đình Phùng và Cao Thắng 
- Địa bàn : Căn  cứ chính ở Ngàn Trươi, Vụ Quang (Hương Khê - Hà Tĩnh ) h oạt động rộng ở 4 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,Quảng Bình. 
- Diễn biến : 
Cho biết ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Hương Khê ? 
LƯỢC ĐỒ KHỞI NGHĨA HƯƠNG KHÊ (1885-1895) 
- Ý nghĩa : 
+ Có vị trí rất to lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc . + Để lại nhiều tấm gương và bài học kinh nghiệm quý báu . 
3 . Khởi nghĩa H ươ ng Kh ê (188 5 -18 95 ) 
“ Ô ng ch ế t r ồ i , nh ư ng b ọ n Ph á p v ẫ n kh ô ng tha , ch ú ng qu ậ t m ộ ô ng l ê n , đố t x ác v à cho đ em v ứ t đ i . Ng ườ i ta b á o th ù c ả ng ườ i đã n ằ m y ê n d ướ i m ộ ”. ( Tr ầ n D â n Ti ê n ) 
Phan Đì nh Ph ù ng (1847-1895) 
B à i th ơ tuy ệ t m ệ nh c ủ a c ủ a Phan Đình Phùng 
“ Nhung tr ườ ng v â ng m ệ nh đã m ườ i đô ng 
V ũ l ượ c c ò n ch ư a l ậ p đượ c c ô ng 
D â n đói k ê u tr ờ i , xao x ác nh ạ n , 
Qu â n gian ch ậ t đấ t , r ộ n r à ng ong 
Ch í n l ầ n xa gi á non s ô ng c ác h 
B ố n b ể nh â n d â n n ước l ửa h ồ ng 
Tr ác h nhi ệ m c à ng cao c à ng n ặ ng g á nh 
T ướ ng m ô n ri ê ng th ẹ n m ặ t anh h ù ng ” 
 B ả n d ị ch c ủ a Tr ầ n Huy Li ệ u 
 Th ơ v ă n y ê u n ước th ế k ỷ X IX 
Khu mộ cụ Phan Đình Phùng ( làng Đông Thái , xã Tùng ảnh , huyện Đức Thọ,Hà Tĩnh ) 
C Ủ NG C Ố B À I H Ọ C 
Em c ó nhận xét gì về phong trào vũ trang chống Pháp cuối thế kỷ XIX? 
Lãnh đạo : 
Tính chất : 
Thời gian : 
Lực lượng tham gia 
Kết quả : 
Ý nghĩa : 
Tầng lớp văn thân , sĩ phu yêu nước 
1885-1896 
Đông đảo quần chúng nhân dân 
Yêu nước chống xâm lược , mang màu sắc phong kiến 
Thất bại (do ý thức hệ ph ong kiÕn , lãnh đạo , so sánh lực lượng ...) 
Th Ó hiÖn truyÒn thèng yªu n­íc vµ khÝ ph¸ch anh hïng cña d©n téc ta . 
Có vị trí lớn trong sự nghiệp đấu tranh chống qu©n x©m l­îc , để lại nhiều tấm gương , bài học kinh nghiệm quý báu . 
Khởi nghĩa thất bại 
Cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của phong trào Cần vương 
Khởi nghĩa 
Hương Khê 
Phan Đình Phùng 
Thanh Hóa , Nghệ An, Hà Tĩnh , Quảng Bình 
Căn cứ chính:Ngàn Trươi 
Chuẩn bị lương thực , vũ khí , xây dựng lực lượng , 
Thời kỳ chiến đấu 
người lãnh đạo 
bàn 
Đ ịa 
Diễn biến 
kết quả 
ý nghĩa 
1885-1888 
1888-1895 
Cao Thắng 
Tiết 41-Bài 26: PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP 
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỶ XIX ( Tiết 2) 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
Bạn đã thực sự sãn sàng chưa ? 
Khởi nghĩa Hương Khê tồn tại trong khoảng thời gian nào ? 
B. Từ 1883 đến 1892 
C. Từ 1884 đến 1913 
Đáp án : D 
A. Từ 1886 đến 1887 
D. Từ 1885 đến 1895 
Câu 1 
10 
Ai là người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hương Khê ? 
B. Nguyễn Thiện Thuật 
C. Phạm Bành và Nguyễn Thiện Thuật 
Đáp án : D 
A. Phạm Bành và Đinh Công Tráng 
D. Phan Đình Phùng và Cao Thắng 
Câu 2 
10 
- Học bài cũ 
- Soạn : Khởi nghĩa Yên Thế có đặc điểm gì khác so với các cuộc khởi nghĩa cùng thời ? 
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀ 
Học bài cũ để : 
 - Ghi nhớ địa bàn hoạt động , thời gian , quy mô , tính chất , lãnh đạo của các cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương . 
 - Thấy được vai trò của các sĩ phu , văn thân trong phong trào khởi nghĩa vũ trang chống Pháp cuối thế kỷ XIX cũng như ý chí yêu nước , tinh thần quật khởi của nhân dân khi tham gia phong trào Cần Vương . 
 - Rút ra ý nghĩa lịch sử , nguyên nhân thất bại của phong trào nói riêng , của ngọn cờ phong kiến nói chung . 
Đọc trước bài 27 để : Nắm được cuộc khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đông bào miền núi cuối thế kỷ XIX. 
* Làm bài tập 1,2,3 (SGK trang 130). 
Tiết 41-Bài 26: PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP 
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỶ XIX ( Tiết 2)