Bài giảng môn Luyện từ và câu lớp 5: Từ nhiều nghĩa

nhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸oVÒ dù tiÕtluyÖn tõ vµ c©ucña Líp 5bGi¸o viªn thùc hiÖn: Hång §iÖp I. Nhận xét:1.Tìm nghĩa ở cột B thích hợp với mỗi từ ở cột A:ABRăng a) Bộ phận ở hai bên đầu người và động vật dùng để nghe. b) Phần xương cứng màu trắng, mọc trên hàm, dùng để cắn, giữ và nhai thức ăn.TaiMũic) Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người hoặc động vật có xương sống,dùng để thở và ngửi.Luyện từ và c©uTừ nhiều nghĩaThø ba ngµy 21th¸ng 10 n¨m 2008I. Nhận xét:1.Tìm nghĩa ở cột B thích hợp với mỗi từ ở cột A:RăngTaiMũi Bộ phận ở hai bên đầu người và động vật dùng để nghe.Phần xương cứng màu trắng, mọc trên hàm, dùng để cắn, giữ và nhai thức ăn. Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người hoặc động vật có xương sống,dùng để thở và ngửi.Luyện từ và câuTừ nhiều nghĩaNghÜa gèc2.Nghĩa của các từ in đậm trong khổ thơ sau có gì khác nghĩa của chúng ở bài tập 1?Răng của chiếc cào Làm sao nhai được?Mũi thuyền rẽ nước Thì ngửi cái gì?Cái ấm không ngheSao tai lại mọc?... QUANG HUYThø ba ngµy 21 th¸ng 10 n¨m 2008I. Nhận xét:1.Tìm nghĩa ở cột B thích hợp với mỗi từ ở cột A:RăngTaiMũi Bộ phận ở hai bên đầu người và động vật dùng để nghe. Phần xương cứng màu trắng, mọc trên hàm, dùng để cắn, giữ và nhai thức ăn. Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người hoặc động vật có xương sống,dùng để thở và ngửiLuyện từ và câuTừ nhiều nghĩaNghÜa gèc2. Nghĩa của các từ in đậm trong khổ thơ sau có gì khác nghĩa của chúng ở bài tập 1?NghÜa chuyÓnMòi thuyÒnR¨ng cµoTai Êm3.Nghĩa của từ răng, mũi, tai ở bài 1 và bài 2 có gì giống nhau?-Răng: đều chỉ vật nhọn, sắc, sắp đều nhau thành hàng.-Mũi: cùng chỉ bộ phận có đầu nhọn nhô ra phía trước.-Tai: cùng chỉ bộ phận mọc ở hai bên, chìa ra như cái tai.3.Nghĩa của từ răng, mũi, tai ở bài 1 và bài 2 giống nhau ở chỗ:ThÐ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa?Thø ba ngµy 21 th¸ng 10 n¨m 2008I. Nhận xét:Luyện từ và c©uTừ nhiều nghÜaII. Ghi nhớ Từ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển. Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau.Nghĩa của từ đồng âmNghĩa của từ nhiều nghĩa Phân biệtkhác hẳn nhau.bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau.Thø ba ngµy 21 th¸ng 10 n¨m 2008I. Nhận xét:Luyện từ và câuTừ nhiều nghĩaII. Ghi nhớTừ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển. Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau.III. Luyện tập1.Trong những câu nào, các từ mắt, chân, đầu mang nghĩa gốc và câu nào,chúng mang nghĩa chuyển? a) Mắt : -Đôi mắt của bé mở to. - Quả na mở mắt. b) Chân: -Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân. - Bé đau chân. c) Đầu: -Khi viết, em đừng ngoẹo đầu. -Nước suối đầu nguồn rất trong. nghĩa gốc nghĩa gốc nghĩa gốc nghĩa chuyểnnghĩa chuyểnnghĩa chuyểnThø ba ngµy 21 th¸ng 10 n¨m 2008Luyện từ và câuTừ nhiều nghĩaI. Nhận xét:II. Ghi nhớThø ba ngµy 21 th¸ng 10 n¨m 2008III.LuyÖn tËp2. Các từ chỉ bộ phận cơ thể người và động vật thường là từ nhiều nghĩa. Hãy tìm một số ví dụ về sự chuyển nghĩa của những từ sau:Lưỡi :Miệng:Cổ :tay áo, tay lái, tay ghế, tay quay, tay tre,lưỡi dao, lưỡi lê, lưỡi kiếm, lưỡi liềm, lưỡi hái, lưỡi cày, lưỡi búa, lưỡi rìumiệng ly, miệng chén, miệng bình, miệng túi, miệng hố, miệng núi lửacổ áo cổ tay, cổ chai, cổ lọ, cổ bìnhlưng áo, lưng bàn, lưng ghế, lưng đồi, lưng núi, lưngtrờiLưng:Tay:Một số ví dụ về sự chuyển nghĩa của những từ:Luyện từ và câuTừ nhiều nghĩaThø ba ngµy 21 th¸ng 10 n¨m 2008I. Nhận xét:II. Ghi nhớTừ nhiều nghĩa là từ. Các nghĩa của từ nhiều nghĩa ..III. Luyện tậpGiờ học đến đây kết thúcXin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy, c« gi¸o vµ c¸c em!Chóc thÇy c« gi¸o søc khoÎ vµ H¹nh phóc