Bài giảng môn Ngữ văn 8 - Tiết 49: Tìm hiểu văn bản Bài toán dân số (Thái An) - Nguyễn Thị Yến

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚPNăm học 2011 - 2012TRƯỜNG THCS MÊ LINH GV: NGUYỄN THỊ YẾN KiÓm tra bµi còCâu 1Nhận định nào nói lên quan điểm của tác giả về việc hút thuốc lá và tác hại của nó trên phương diện xã hội?A. Là “một tội ác” B. Là “ một cử chỉ cao quí”C. Là “quyền của anh”D. Là một loại “ôn dịch”Câu 2Vấn đề mà tác giả đặt ra trong v¨n b¶n “¤n dịch, thuèc lá” là gì?Đáp ánThuốc lá không những đe dọa sức khỏe tính mạng con người mà còn gây ảnh hưởng xấu về đạo đức. Qua đó, tác giả bày tỏ thái độ và lời kêu gọi về tệ nạn thuốc lá.TiÕt 49: VĂN BẢNbµi to¸n d©n sè- Th¸i An - Ng÷ v¨n 8TiÕt 49bµi to¸n d©n sè- Th¸i An -i. TÌM HIỂU chungTác giả: 2. Tác phẩm:Thái An Trích: “Báo Giáo dục và Thời đại Chủ nhật số 28, 1995”. Xét về nội dung: Văn bản nhật dụngi. TÌM HIỂU CHUNG + Phần 1 (Mở bài): “Có người bảo”“s¸ng m¾t ra” Nªu vÊn ®Ò d©n sè vµ kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh được đặt ra từ thời cổ đại. + Phần 2 (Thân bài): “Đó là”“« thø 34 cña bµn cê” Tốc độ gia tăng dân số thế giới là hết sức nhanh chóng. + Phần 3 (Kết bài): “Đừng để”“chính loài người” Lời kêu gọi hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số. => Bố cục chặt chẽ1. Đọc hiểu văn bản2. Bố cụcII. TÌM HIỂU VĂN BẢN1. Nêu vấn đề dân số và KHH gia đình:Bài toán dân số, theo tác giả thực chất là vấn đề gì? Bài toán dân số: Vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình.Bài toán dân số được đặt ra từ khi nào? Vấn đề đặt ra từ thời cổ đại Nhận xét của em về cách nêu vấn đề của tác giả? Tác dụng? Cách nêu vấn đề nhẹ nhàng, giản dị, thân mật tạo sự bất ngờ, hấp dẫn, lôi cuốn sự chú ý của người đọc Bùng nổ dân số đem lại tác hại gì cho xã hội?Phố chật người đôngNghèo đóiThất nghiệpÔ nhiễm môi trường QUAN SÁT BÀN CỜ163281283334645, 63 tỉ7 tỉPhần thân bài nhằm chứng minh, giải thích vấn đề gì? 2. Chứng minh - giải thích vấn đề xung quanh bài toán dân số:Phần thân bài có thể chia ra làm mấy ý? Nội dung của từng ý?Ba ý:+ Ý 1: Bài toán dân số và đáp án của nó. - 1 bàn cờ có 64 ô - Đặt 1 hạt thóc vào ô thứ nhất, các ô tiếp theo cứ nhân đôi - Tổng số thóc bàn cờ có thể phủ khắp trái đất Em có nhận xét gì về số thóc trên bàn cờ?Số thóc là con số quá lớn. + Ý 2:-Sự gia tăng dân số giống như lượng thóc.-Theo kinh thánh khi khai thiên lập địa trái đất có 2 người->Năm 1995 dân số thế giới là 5,63 tỷ người -Theo bài toán cổ đại thì loài người phát triển theo cấp số nhân bội 2 đạt đến ô 30Nhận xét của em về mức độ gia tăng dân số thế giới?Mức độ gia tăng dân số quá lớn.+Ý 3:Dân số tăng từ năng lực sinh sản tự nhiên của người phụ nữ.Mức độ gia tăng dân số còn được nhìn nhận từ góc độ nào? Tỷ lệ sinh con của phụ nữ Ấn Độ: 4,5; Nêpan: 6,3; Ru- ma- ni: 8,1; VN: 3,7; Tan – da – ni – a: 6,7; Ma – đa – gát – xca: 6,6; Châu Phi: 5,8 Thống kê khả năng sinh sản của phụ nữ, tác giả muốn giải thích điều gì? Giải thích vấn đề tăng dân số: cảnh báo nguy cơ gia tăng dân số ( mỗi gia đình 2 con: khó thực hiện). Vì vậy nó sẽ nhanh chóng vượt ra ngoài tầm kiểm soát của con người.Em có nhận xét gì về cách lập luận của tác giả trong phần thân bài? Phương pháp lập luận: Tác giả sử dụng lí lẽ đơn giản ,chứng cớ đầy đủ chính xác kết hợp với so sánh, phân tích ,liệt kê cho thấy sự gia tăng dân số là rất lớn. Dân số tăng nhanh mang lại hậu quả gì?Hậu quả: Kinh tế - văn hóa – giáo dục sẽ nghèo nàn, lạc hậu, kém phát triển. 3. Con đường tồn tại và phát triển của nhân loại:Làm thế nào để nhân loại phát triển được? Hạn chế sinh đẻ, làm giảm sự bùng nổ và gia tăng dân số. Điều kiện này có dễ thực hiện được hay không? Vì sao?Để thực hiện được điều này cần có điều kiện gì?Dân trí được nâng cao, kinh tế, văn hóa, giáo dục được phát triển. Đây là hai mặt của một vấn đề: có quan hệ mật thiết với nhau vừa là nguyên nhân vừa là kết quả. Qua đây em hiểu quan điểm và thái độ của tác giả như thế nào về vấn đề dân số - kế hoạch hóa gia đình và đời sống cộng đồng? Từ việc nhận thức được vấn đề gia tăng dân số là hiểm họa của nó chứng tỏ tác giả là người có trách nhiệm với đời sống của cộng đồng, trân trọng cuộc sống tốt đẹp của con người.Bµi ca dao vui	Gái một con trông mòn con mắt Gái hai con con mắt liếc ngangBa con cổ ngẳng răng vàngBốn con quần áo đi ngang khét mùNăm con tóc rối tổ cuSáu con yếm trụt váy dù vặn ngang.Trẻ em nghèo đói ở các nước Châu PhiTrẻ em nghèo đói ở các nước Châu PhiTrẻ em nghèo đói ở Việt NamBïng næd©n sèKinh tÕ kÐmph¸t triÓnNghÌo nµn,l¹c hËuD©n trÝ thÊp-> Dân số tăng nhanh sẽ ảnh hưởng đến tương lai của dân tộc và nhân loại.iii. Tæng kÕt1. NghÖ thuËt2. Nội dung- Sử dụng kết hợp các phương pháp so sánh, dùng số liệu, phân tích.Văn bản nêu lên vấn đề thời sự của đời sống hiện đại: dân số và tương lai của dân tộc, nhân loại. - Lập luận chặt chẽ.- Ngôn ngữ khoa học, giàu sức thuyết phục.Bảng thống kê và dự báo dân số thế giới.IV.Luyện tập:1. Bài tập 1: Con đường nào hạn chế sự gia tăng dân số? Vì sao? - Giáo dục là con đường tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dân số.- Giúp chị em ý thức được hậu quả của việc gia tăng dân số: đói ngèo, lạc hậu. Bài tập 2:Ý nào nói đúng nhất vấn đề có liên hệ mật thiết với sự gia tăng dân số?A. Sự phát triển đời sống xã hội nói chungB. Chỉ riêng sự phát triển giáo dụcC. Chỉ riêng sự phát triển kinh tếD. Chỉ riêng sự phát triển chính trịBài tập 3:Bài tập 4:(Khăn trải bàn)Vẽ bản đồ tư duy ND bài học H­íng dÉn TỰ HỌC* Bài cũ: Học bài, tự tìm hiểu, nghiên cứu tình hình dân số của địa phương, từ đó đề xuất giải pháp cho vấn đề này.* Bài mới: Xem trước bài “Chương trình địa phương” (phần văn). Lập bảng danh sách các nhà văn, nhà thơ địa phương (tỉnh Khánh Hòa ).- Sưu tầm và chép lại những bài thơ, bài văn, đoạn văn hay viết về địa phương Bình Định.KÝnh chóc c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o m¹nh khoÎ!Chóc c¸c em häc sinh ch¨m ngoan, häc giái !