Bài giảng môn Ngữ văn 8 - Tiết 66: Đọc văn Ông đồ (Vũ Đình Liên) - Năm học 2012-2013

Môn Ngữ văn lớp 8CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜThứ sáu, ngày 14 tháng 12 năm 2012Ngữ Văn:Tiết 66Văn bản:ÔNG ĐỒ(Tiếp theo)Vũ Đình LiênI. Giới thiệu chung:II. Đọc- hiểu văn bản: Ngày 14 tháng 12 năm 2012Ngữ văn – Tiết 66 - Văn bản: ÔNG ĐỒ (Tiếp theo)-Vũ Đình Liên4. Phân tích: a. Hình ảnh ông đồ thời huy hoàngb. Hình ảnh ông đồ thời nho học suy tàn: Ông đồ vẫn ngồi đấyQua đường không ai hay.- Mượn phép nhân hoá, sử dụng câu hỏi tu từ để diễn tả nỗi cô đơn hắt hiu của ông đồ.Nhưng mỗi năm mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu?Giấy đỏ buồn không thắmMực đọng trong nghiên sầu.- “Nhưng” -> tương phản đối lậpNgười thuê viết nay đâu?- Điệp từ: “mỗi” diễn tả bước đi của thời gian  bao hàm cả sự bào mòn, suy thoái- Câu hỏi tu từ diễn tả sự hụt hẫng của ông đồ.- Biện pháp nhân hoá: giấy đỏ - buồn, mực - sầu có tác dụng nhấn mạnh tâm trạng buồn, cô đơn của ông đồ vắng khách.Đảo ngữ kết hợp với phủ định “không ai”  thể hiện rõ nét cái lạnh lùng, thờ ơ, vô cảm đến đáng sợ của người đời.I. Giới thiệu chung:II. Đọc- hiểu văn bản: Ngày 14 tháng 12 năm 2012Ngữ văn – Tiết 66 - Văn bản: ÔNG ĐỒ (Tiếp theo)-Vũ Đình Liên4. Phân tích: a. Hình ảnh ông đồ thời huy hoàngb. Hình ảnh ông đồ thời nho học suy tàn: Ông đồ vẫn ngồi đấyQua đường không ai hay.- Mượn phép nhân hoá, sử dụng câu hỏi tu từ để diễn tả nỗi cô đơn hắt hiu của ông đồ.- Lời thơ gợi tả hình ảnh ông đồ vẫn ngồi ở chỗ cũ trên hè phố, nhưng âm thầm lặng lẽ trong sự thờ ơ của mọi người-> Hình ảnh một con người già nua, cô đơn, lạc lõng giữa phố phường.Nhưng mỗi năm mỗi vắngNgười thuê viết nay đâu?Giấy đỏ buồn không thắmMực đọng trong nghiên sầu.Miêu tả để biểu cảm  mượn cảnh ngụ tìnhLá vàng rơi trên giấyNgoài giời mưa bụi bay- Lá vàng rơi gợi sự héo úa, tàn tạ; là dấu hiệu chỉ thời gian cuối thu.- Mưa bụi bay: gợi nỗi buồn não lòng, còn là dấu hiệu chỉ thời gian.- Như vậy ông đồ đã kiên trì ngồi đợi viết chữ. Nhưng ông đã bị chìm lấp, mờ nhạt dần trong lòng người.Ngày 14 tháng 12 năm 2012Ngữ văn – Tiết 66 - Văn bản: ÔNG ĐỒ (Tiếp theo)-Vũ Đình LiênÔng đồ vẫn ngồi đấyQua đường không ai hay.Lá vàng rơi trến giấyNgoài giời mưa bụi bay. Câu hỏi thảo luận:Có ý kiến cho rằng: khổ thơ thứ tư này có sức lây lan nỗi buồn còn là nhờ nhạc điệu đặc biệt của nó. Ở đây có sự phối hợp các dòng thơ có nhiều thanh bằng và cách hiệp vần rất chỉnh của thể ngũ ngôn, khiến nỗi buồn trở nên dàn trải, ngân vang trong lòng người đọc. Hãy chứng minh điều này. Hầu hết các tiếng của câu thơ thứ hai và thứ tư đều mang thanh bằng. Vần xen kẽ rất chỉnh trong tiếng của câu. Cấu trúc này có sức diễn tả cảm xúc buồn thương kéo dài và ngân vang.I. Giới thiệu chung:II. Đọc- hiểu văn bản: Ngày 14 tháng 12 năm 2012Ngữ văn – Tiết 66 - Văn bản: ÔNG ĐỒ (Tiếp theo)-Vũ Đình Liên4. Phân tích: a. Hình ảnh ông đồ thời huy hoàngb. Hình ảnh ông đồ thời nho học suy tàn: c. Tâm tư của tác giả.Năm nay đào lại nở,Không thấy ông đồ xưa.Năm nay đào lại nở,Không thấy ông đồ xưa.Mỗi năm hoa đào nởLại thấy ông đồ giàGiống nhau: đều xuất hiện hoa đàoKhác nhau: Nếu ở khổ thơ đầu, ông đồ xuất hiện như lệ thường, thì ở khổ thơ cuối cùng không còn hình ảnh ông đồ.Thiên nhiên vẫn tồn tại đẹp đẽ và bất biến, còn con người thì không thế; họ có thể trở thành xưa cũ (Ông đồ bây giờ đã trở thành xưa cũ)Đó là nỗi niềm thương tiếc, khắc khoải của nhà thơ trước việc vắng bóng ông đồ xua.Những người muôn năm cũHồn ở đâu bây giờ?-Hồn: tâm hồn, tài hoa của con người có chữ nghĩa-Những người muôn năm cũ: là các nhà nho xưaTâm hồn, tài hoa của các nhà nho xưa.Lòng thương cảm của tác giả cho những nhà nho danh giá một thời nay bị lãng quên do thời cuộc đổi thay.Thương tiếc những giá trị tinh thần tốt đẹp.I. Giới thiệu chung:II. Đọc- hiểu văn bản: Ngày 14 tháng 12 năm 2012Ngữ văn – Tiết 66 - Văn bản: ÔNG ĐỒ (Tiếp theo)-Vũ Đình Liên4. Phân tích: a. Hình ảnh ông đồ thời huy hoàngb. Hình ảnh ông đồ thời nho học suy tàn: c. Tâm tư của tác giả.5. Tổng kết: a) Nghệ thuật:Bài thơ ngũ ngôn, lời lẽ bình dị nhưng sâu lắng và cô đọng. Kết cấu đầu – cuối tương ứng.b) Nội dung:Nỗi niềm xót thương đối với ông đồ, nỗi tiếc nuối cho sự mất đi của nền văn hoá dân tộc.Ghi nhớ:(SGK – T10) Bµi tËp cñng cèC©u 01C©u 02C©u 03C©u 04C©u 05C©u 06End Hai nguån c¶m høng th¬ næi bËt ë Vò §×nh Liªn lµ g× ?Lßng th­¬ng ng­êi vµ t×nh yªu thiªn nhiªn.A T×nh yªu cuéc sèng vµ tuæi trÎ01T×nh yªu ®Êt n­íc vµ nçi sÇu nh©n thÕBCLßng th­¬ng ng­êi vµ niÒm hoµi cæDQuay l¹i Bµi tËp cñng c觭îc mäi ng­êi träng väng, t«n kÝnh v× tµi viÕt ch÷ ®Ñp. H×nh ¶nh «ng ®å ë hai khæ th¬ ®Çu hiÖn ra nh­ thÕ nµo?§­îc mäi ng­êi yªu quý v× ®øc ®é.A02BÞ mäi ng­êi quªn l·ng theo thêi gian.BCDC¶ A, B, C ®Òu saiQuay l¹i Bµi tËp cñng cè ý nµo nãi ®óng nhÊt vÒ h×nh ¶nh «ng ®å ë khæ 3 vµ 4 ?¤ng ®å trë nªn c« ®¬n, l¹c lâng gi÷a con phè ®«ng ng­êi qua l¹i.A03¤ng ®å vÉn ®ang cè b¸m lÊy sù sèng, lÊy cuéc ®êi.BCDKh«ng cßn ai thuª «ng viÕt.C¶ ba ý trªn.Quay l¹iý A vµ BTiÕc nuèi vÒ sù tµn phai cña mét nÐt ®Ñp v¨n hãa truyÒn thèng. Dßng nµo nãi ®óng nhÊt t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ë khæ th¬ cuèi ?C¶m th­¬ng vµ ngËm ngïi tr­íc c¶nh cò ng­êi x­a.A04Quay l¹i¢n hËn v× ®· thê ¬ víi t×nh c¶nh ®¸ng th­¬ng cña «ng ®å.BCDKÕt cÊu bµi th¬ gi¶n dÞ mµ chÆt chÏ, c¶nh t­îng t­¬ng ph¶n, ®Çu cuèi t­¬ng øng. §Æc s¾c nghÖ thuËt ®· lµm nªn thµnh c«ng cña bµi th¬ lµ g×?ThÓ th¬ ngò ng«n phï hîp víi viÖc diÔn t¶ t©m t­, c¶m xóc.A05Ng«n ng÷ th¬ b×nh dÞ, hµm sóc, ý t¹i ng«n ngo¹i.BCDC¶ ba yÕu tè trªnQuay l¹iKÕt cÊu bµi th¬ gi¶n dÞ mµ chÆt chÏ, c¶nh t­îng t­¬ng ph¶n, ®Çu cuèi t­¬ng øng. §Æc s¾c nghÖ thuËt ®· lµm nªn thµnh c«ng cña bµi th¬ lµ g×?ThÓ th¬ ngò ng«n phï hîp víi viÖc diÔn t¶ t©m t­, c¶m xóc.A06Ng«n ng÷ th¬ b×nh dÞ, hµm sóc, ý t¹i ng«n ngo¹i.BCDC¶ ba yÕu tè trªnQuay l¹iMét sè h×nh ¶nh vÒ thó ch¬i ch÷ ngµy nayHọc phần phân tích bài thơ.Tiếp tục ôn tập chuẩn bị kiểm tra học kì.HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ