Bài giảng môn Ngữ văn 8 - Tiết 90: Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu - Lí Công Uẩn)

Tiết 90 :CHIẾU DỜI ĐễKIỂM TRA BÀI CŨ- Đọc thuộc lũng bài thơ: Ngắm trăng của Hồ Chớ Minh.- Nờu giỏ trị của bài thơ ? - Bài thơ tứ tuyệt giản dị mà hàm sỳc, cho ta thấy tỡnh yờu thiờn nhiờn đến say mờ và phong thỏi ung dung của Bỏc Hồ ngay cả trong cảnh ngục tự khổ cực tối tămĐền Đụ (Bắc Ninh) nơi thờ tỏm vị vua nhà LớTiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)A. Giới thiệu chung: 1.Tác giả : Lớ Cụng Uẩn(974-1028) tức vua Lớ Thỏi Tổ.Quờ Bắc Ninh- ễng là người thụng minh, nhõn ỏi, cú chớ lớn- ễng là người sỏng lập ra vương triều nhà Lớ,lấy niờn hiệu là Thuận Thiờn 2.Tác phẩm:Viết năm 1010 - bày tỏ ý định dời đô từ Hoa Lư về Đại La.Nguyên tác “Thiên đô Chiếu” của Lý Công Uẩn(Bằng chữ Hán)Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)A. Giới thiệu chung: 1.Tác giả : Lớ Cụng Uẩn(974-1028) tức vua Lớ Thỏi Tổ.Quờ Bắc Ninh- ễng là người thụng minh, nhõn ỏi, cú chớ lớn- ễng là người sỏng lập ra vương triều nhà Lớ,lấy niờn hiệu là Thuận Thiờn 2.Tác phẩm:Viết năm 1010 - bày tỏ ý định dời đô từ Hoa Lư về Đại La.B.Đọc hiểu v/b : 1.Đọc và chú thích:Y/Cầu :Đọc to rõ ràng, giọng điệu thiết tha, hùng hồn, trang trọng - TL: Thể chiếu Thể chiếu : -Lời ban bố mệnh lệnh, chủ trương, đường lối, nhiệm vụ của vua và triều đình, yêu cầu thần dân thực hiện.-“Chiếu dời đô”: viết bằng văn xuôi chữ Hán có xen câu văn biền ngẫu. - Phương thức: nghị luận - Vấn đề nghị luận: sự cần thiết dời đô từ Hoa Lư về Đại La- Lđiểm: * Lí do dời đô: +Viện dẫn sự sách nói về việc dời đô của các vua bên Trung Quốc + Phê phán hai triều đình cứ đóng đô ở Hoa Lư là ko thích hợp * Khẳng định Đại La là nơi tốt nhất để định đô 2. Bố cục:Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)A. Giới thiệu chung: 1.Tác giả : Lớ Cụng Uẩn(974-1028) tức vua Lớ Thỏi Tổ.Quờ Bắc Ninh- ễng là người thụng minh, nhõn ỏi, cú chớ lớn- ễng là người sỏng lập ra vương triều nhà Lớ,lấy niờn hiệu là Thuận Thiờn 2.Tác phẩm:Viết năm 1010 - bày tỏ ý định dời đô từ Hoa Lư về Đại La.B.Đọc hiểu v/b: 1.Đọc và chú thích:- TL: Thể chiếu - Phương thức: nghị luận - Vấn đề nghị luận: sự cần thiết dời đô từ Hoa Lư về Đại La 2. Bố cục:3 phần3. Phân tích : a. Lí do dời đô:Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)A. Giới thiệu chung: 1.Tác giả :B.Đọc hiểu v/b: 1.Đọc và chú thích: 2. Bố cục: 3. Phân tích : a. Lí do dời đô: 2.Tác phẩm:=>MĐ:- Đúng đụ ở nơi trung tõm. Mưu toan nghiệp lớn. Tớnh kế muụn đời cho con chỏu.- Trờn võng mệnh trời, dưới theo ý dõn*Viện dẫn sử sách nói về việc dời đô của các vua bên Trung Quốc: +Nhà Thương 5 lần dời đô +Nhà Chu 3 lần dời đô Vận nước lõu dài, phong tục phồn thịnh=>Việc dời đô là chính đáng, đúng đắn có lợi cho dân tộc, có tác động lớn đến vận mệnh đất nước *Viện dẫn sử sỏch Trung Quốc:Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)A. Giới thiệu chung: 1.Tác giả :B.Đọc hiểu v/b: 1.Đọc và chú thích: 2. Bố cục: 3. Phân tích : a. Lí do dời đô: 2.Tác phẩm:=>Việc dời đô là chính đáng, đúng đắn có lợi cho dân tộc, có tác động lớn đến vận mệnh đất nước *Viện dẫn sử sỏch Trung Quốc:* Nhận xột hai nhà Đinh, Lờ:Theo ý riờng mỡnh,khinh thường mệnh trời.Cứ đúng yờn đụ thànhTriều đại số phận ngắn ngủiTrăm họ hao tốn*Phê phán hai nhà Đinh- Lê cứ đóng đô ở Hoa Lư . - Khđ: kinh đô Hoa Lư của hai nhà Đinh -Lê là ko còn thích hợp.“Trẫm rất đau xútkhụng thể khụng dời đổi”Thương dõn trăn trở vỡ vận nước.í khẳng định Tư tưởng dứt khoát, kiên quyết dời đô để xd đất nước lâu bền, vững mạnh=> t/c yêu nước thương dân sâu sắc, chân thành, tác động tới t/c người đọc. Dẫn chứng cụ thể ,lớ do xỏc đỏng ,tỡnh cảm chõn thành=>làm tiền đề chuẩn bị cho lớ lẽ ở phần sau: Dời đụ->sự cần thiết phải dời đô để xd đất nước lâu bền, hùng cường Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)A. Giới thiệu chung: 1.Tác giả :B.Đọc hiểu v/b: 1.Đọc và chú thích: 2. Bố cục: 3. Phân tích a. Lí do dời đô: 2.Tác phẩm:*Viện dẫn sử sỏch Trung Quốc:* Nhận xột hai nhà Đinh, Lờ:->sự cần thiết phải dời đô để xd đất nước lâu bền, hùng cường b. Thành Đại La - kinh đụ của đất Việt:*Về lịch sử : Kinh đô cũ*Vị trí địa lí:-Nơi trung tâm trời đất, có thế rồng cuộn hổ ngồi - Đúng ngôi nam bắc đông tây, tiện hướng nhìn sông dựa núi -Địa thế rộng mà bằng, đất đai cao mà thoáng.*Chính trị, văn hoá:- Là thắng địa của đất Việt.-Là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước. Thành Đại La đủ điều kiện để trở thành kinh đụ bậc nhất=> Những câu văn biền ngẫu cân đối, nhịp nhàng ; Từ ngữ lớ giải cú lớ, cú tỡnh ->Dời đụ phự hợp với nguyện vọng của nhõn dõn, của vua .-Đại La có đủ đk để trở thành kinh đô muôn đời của đất nước. => Khát vọng về đất nước độc lập, thống nhất và ý chí tự cường dân tộc . Bài chiếu được kết thúc bằng hai câu “Trẫm muốnnghĩ thế nào ? ”để lại trong em suy nghĩ gì? Tại sao kthúc bài chiếu ko phải là mệnh lệnh mà là câu hỏi?Kết thúc bất ngờ vì trong lời ban bố mệnh lệnh của 1 ông vua lại có những ngôn từ đối thoại như 1 lời tâm tình bàn bạc ->Nhà vua chỉ trình bày ý định và muốn lắng nghe ý kiến của triều thần. Lời lẽ ấy, thái độ ấy tác động mạnh mẽ và sâu sắc đến tình cảm mọi người => tạo sự đồng cảm, gần gũi giữa vua với tôi, tạo sự hài hoà giữa lí và tình. Qua bài chiếu, em hiểu thêm gì về vua LCU ?Vị vua anh minh, yêu nước thương dân, có chí lớn, sắc sảo, sáng suốt, có tầm nhìn xa trông rộng về vận mệnh của đất nước.Tiết 90Văn bản:CHIẾU DỜI Đễ(Thiên đô chiếu-Lí Công Uẩn)A. Giới thiệu chung: 1.Tác giả :B.Đọc hiểu v/b: 1.Đọc và chú thích: 2. Bố cục: 3. Phân tích a. Lí do dời đô: 2.Tác phẩm:*Viện dẫn sử sỏch Trung Quốc:* Nhận xột hai nhà Đinh, Lờ: b. Thành Đại La - kinh đụ của đất Việt:4. Tổng kết: 4. 1.Nghệ thuật: 4.2.Nội dung: 4.3.Ghi nhớ: sgk/ 51C. Luyện tập: -Bài chiếu ngắn gọn, cụ đọng, cú sức thuyết phục - Sự kết hợp hài hoà giữa lớ và tỡnh - Trỡnh tự lập luận chặt chẽ1, Nghệ thuật:2,Nội dung:Phản ỏnh khỏt vọng độc lập và ý chớ tự cường của dõn tộc Đại Việt. Thể hiện tầm nhỡn xa trụng rộng của một vị vua anh minh .HƯỚNG DẪN HỌC BÀI :-Đọc lại văn bản, hiểu nội dung và nghệ thuật. -Nắm được đặc điểm cơ bản của thể chiếu . -Chuẩn bị bài: Cõu phủ định.GV: Lấ VĂN KHIấM TRƯỜNG THCS KHÁNH HƯNG- TRẦN VĂN THỜI CÀ MAU