Bài giảng môn Ngữ văn Khối 8 - Đọc văn bản Bài 10: Thông tin về ngày Trái đất năm 2000 - Phạm Đình Thức

ề Ngày Trái Đất năm 2000” thuộc kiểu loại văn bản nào ? Phương thức biểu đạt của văn bản này ?Văn bản nhật dụng. Phương thức biểu đạt: Thuyết minhVăn bản có bố cục như thế nào ? Nội dung của mỗi phần ?Bố cục : Ba phần. Phần 1: Từ đầu đến “ Một ngày không sử dụng bao bì ni lông”. Trình bày nguyên nhân ra đời của thông điệp “Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000” Phần 2: Từ “ Như chúng ta đã biết” đến “ô nhiễm nghiêm trọng đối với môi trường”. Phân tích tác hại và đưa ra những giải pháp cho vấn đề sử dụng bao nilông.Vì sao đó là văn bản nhật dụng ? Cập nhật vấn đề thực tế về bảo vệ sự trong sạch của môi trường trái đất – một vấn đề thời sự nóng bỏng đang đặt ra trong xã hội tiêu dùng hiện đại.Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000 Phần 3: Từ “Mọi người hãy” đến hết. Kêu gọi mọi người hãy quan tâm hành động vì môi trường bằng việc làm cụ thể : “Một ngày không dùng bao bì ni lông”Nhận xét gì về bố cục của văn bản ?- Bố cục chặt chẽ trình tự lôgíc của cấu trúc văn bản (từ đặt vấn đề, giải quyết vấn đề đến kết thúc vấn đề).1. Thông tin về Ngày Trái Đất:- Ngày 22. 4 hàng năm được gọi là “Ngày Trái Đất” mang chủ đề bảo vệ môi trường. Có 141 nước tham gia Năm 2000 là năm đầu tiên Việt Nam tham gia với chủ đề “Một ngày không dùng bao bì nilông”Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000II. Tìm hiểu văn bảnMở đầu văn bản tác giả thông báo về ngày trái đất. Em hãy cho biết những sự kiện nào được thông báo ?Năm 2000 là năm đầu tiên Việt Nam tham gia “Ngày Trái Đất” dưới sự chủ trì của Bộ khoa học Công nghệ và Môi trường, 13 cơ quan nhà nước và tổ chức phi chính phủ đã nhất trí chọn một chủ đề thiết thực phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam, gần gũi với tất cả mọi người mà lại có ý nghĩa to lớn: “Một ngày không sử dụng bao bì nilông”Em có nhận xét gì về cách trình bày các sự kiện trên ?Thuyết minh bằng các số liệu cụ thể đi từ thông tin khái quát đến thông tin cụ thể. Lời thông báo trực tiếp ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ.Trong những sự kiện sau thì văn bản tập trung thuyết minh cho sự kiện nào ?- Ngày 22. 4 hàng năm được gọi là “Ngày Trái Đất” mang chủ đề bảo vệ môi trường.- Có 141 nước tham gia-Năm 2000 là năm đầu tiên Việt Nam tham gia với chủ đề “Một ngày không dùng bao bì nilông”Năm 2000 là năm đầu tiên Việt Nam tham gia với chủ đề “Một ngày không dùng bao bì nilông”Trước hết ta hiểu từ “nilông” trong bài thuộc lớp từ nào ?Từ thuần Việt	B. Từ mượn tiếng Hán	C. Từ mượn tiếng Châu Âu	D. Từ mượn tiếng La - Tinha) Tác hại:Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000II. Tìm hiểu văn bản2. Tác hại của việc dùng bao bì nilông và những biện pháp hạn chế sử dụng chúng.1. Thông tin về Ngày Trái Đất:C. Từ mượn tiếng Châu Âu	a) Tác hại:Nhóm 1: Nêu tác hại của việc dùng bao bì nilông đối với môi trường ?Nhóm 2: Bao bì nilông gây ra tác hại nào đối với con người ?* -Bao bì nilông gây hại cho môi trường bởi đặc tính không phân hủy của plaxtic. Lẫn vào đất, làm cản trở quá trình sinh trưởng của các loài thực vật dẫn đến hiện tượng xói mòn ở các vùng đồi núi. Làm tắc các đường dẫn nước thải, gây ngập lụt về mùa mưa, làm cho muỗi phát sinh, gây dịch bệnh Làm chết nhiều loài động vật khi chúng nuốt phải. * - Khi đốt khí độc thải ra gây ngộ độc, ngạt, khó thở, nôn ra máu, giảm khả năng miễn dịch, gây rối loạn chức năng, ung thư và các dị tật bẩm sinh ở trẻ sơ sinh. Làm ô nhiễm thực phẩm gây tác hại cho não và là nguyên nhân gây ung thư phổi.A. Liệt kê	Thuyết minh theo phương pháp liệt kê các tác hại của việc dùng bao bì nilông và phân tích cơ sở thực tế, khoa học của những tác hại đó.Tác dụng của cách thuyết minh đó ?Trong đoạn văn nói về tác hại của bao bì nilông người viết đã thuyết minh theo phương pháp ?B. Phân tích	 C. Liệt kê và phân tíchC. Liệt kê và phân tíchĐộng Hương TíchRác thải nơi dân cưRác thải bao bì nilông không chỉ ảnh hưởng đến môi trường và con người. Bao bì nilông vứt bừa bãi ở nơi công cộng, có khi là những di tích, thắng cảnh, đình chùa miếu mạo . . . làm mất mĩ quan gây ô nhiễm môi trườngTrước khi học những thông tin này thì em hiểu gì về việc dùng bao bì nilông ?Rẻ tiền, gọn nhẹ, tiện lợi trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Sản xuất bao bì nilông so với sản xuất bao bì bằng giấy tiết kiệm được 40% năng lượng, tiết kiệm được lượng bột giấy từ gỗ.Sau khi đã học văn bản này em hiểu dùng bao bì nilông có những tác hại như thế nào ?Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000II. Tìm hiểu văn bản- Dùng bao bì “nilông” bừa bãi làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống và sức khỏe con người.Sau khi nêu những tác hại của việc dùng bao bì nilông bừa bãi, tác giả đã đưa ra những giải pháp nào để hạn chế sử dụng chúng ?- Thay đổi thói quen sử dụng bao bì nilông, cùng nhau giảm thiểu chất thải nilông bằng cách giặt phơi khô để dùng lại.Không sử dụng bao bì nilông khi không cần thiết. Sử dụng các túi đựng bằng giấy, lá để gói thực phẩm. Nói những hiểu biết của mình về tác hại của việc sử dụng bao bì nilông cho gia đình, bạn bè, mọi người trong cộng đồng để cùng nhau tìm ra giải pháp không gây ô nhiễm nghiêm trọng đối với môi trường b) Giải pháp:Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000II. Tìm hiểu văn bảnb) Giải pháp:Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000II. Tìm hiểu văn bảnChúng ta cần hạn chế tối đa việc dùng bao bì nilông và tuyên truyền cho mọi người biết tác hại của nó đối với môi trường và sức khỏe con người .Nhận xét gì về các giải pháp mà tác giả đưa ra ?Các giải pháp đưa ra đều rất thực tế, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của Việt Nam vì không tốn kém, ai cũng có thể làm được. Chỉ cần bản thân có ý thức bảo vệ môi trường.Ngoài chất thải bao bì nilông còn nhiều chất thải khác như: rác thải công nghiệp, chất thải của nhà máy, xí nghiệp, bệnh viện . . . nhưng chỉ cần mỗi chúng ta trong hơn 80 triệu con người Việt Nam đều tự giác có ý thức bảo vệ mội trường sẽ giảm được hàng triệu tấn bao bì nilông rác thải.ở phần trước tác giả đưa ra những tác hại của việc dùng bao bì nilông sau đó tác giả đưa ra các giải pháp. Để nối giữa 2 phần, tác giả sử dụng từ nối nào ? Nhận xét cách sử dụng từ nối của tác giả ?b) Giải pháp:Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000II. Tìm hiểu văn bảnNối bằng từ chuyển tiếp: “Vì vậy”Tác dụng: như một cầu nối chặt chẽ dẫn dắt suy nghĩ của người đọc một cách tự nhiên. Từ những tác hại của việc dung bao bì nilông ta sẽ dễ dàng đồng tình với giải pháp mà tác giả đưa ra.Đối với rác thải là bao bì nilông thì có những cách xử lí như thế nào ?Chôn lấp Đốt Tái chếb) Giải pháp:Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000II. Tìm hiểu văn bảnb) Giải pháp:Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000II. Tìm hiểu văn bảnNhững cách xử lí bao bì nilông như vậy đã triệt để, đã giải quyết tận gốc chưa ? Vì sao ?3) Lời kêu gọi:Nhận xét giọng điệu phần cuối văn bản ?Giọng điệu mạnh mẽ, ngân vang, kêu gọi động viên khích lệ thiết thực.Tác giả sử dụng:Câu nghi vấn và điệp từ	B. Câu cầu khiến và điệp từC. Câu cảm thán và so sánh	D. Câu trần thuật và điệp từ.B. Câu cầu khiến và điệp từb) Giải pháp:Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000II. Tìm hiểu văn bảný nghĩa của việc sử dụng câu cầu khiến và điệp từ ?B. Kêu gọi bảo vệ trái đất trước nguy cơ ô nhiễm môi trường gia tăng.C. Nêu yêu cầu làm một hành động thiết thực cụ thểD. Cả A, B, C đều đúngA. Nhấn mạnh cần quan tâm đến trái đất hơn nữaD. Cả A, B, C đều đúngb) Giải pháp:Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000II. Tìm hiểu văn bản3) Lời kêu gọi:- Mọi người hãy hành động tích cực: “Một ngày không dùng bao bì nilông” để bảo vệ trái đất, ngôi nhà chung của chúng ta.Qua tìm hiểu văn bản em thấy bức thông điệp chính mà văn bản muốn đề cập là gì ?Mọi người cần có ý thức bảo vệ môi trường bằng hành động cụ thể: “Một ngày không dùng bao bì nilông”Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000III. Tổng kết:II. Tìm hiểu văn bảnI. Đọc và chú thíchMột vấn đề bình thường nhưng được truyền đạt bằng hình thức trang trọng “Thông tin về ngày Trái Đất năm 2000” Tính thuyết phục của văn bản này được tạo ra bởi những yếu tố nào ?Ghi nhớ SGK Tr107.Em dự định sẽ làm gì để thông tin này đi vào cuộc sống biến thành hành động cụ thể ?IV. Luyện tập:Tiết 39. Bài 10. văn bản: thông tin về ngày trái đất năm 2000Em biết được những việc làm nào, những phong trào nào nhằm bảo vệ môi trường ở nước ta hoặc ở địa phương em ?Trường xanh – sạch - đẹpCâu 1: Vì sao chủ đề “Một ngày không dùng bao bì nilông” lại trở thành chủ đề mà Việt Nam tham gia Ngày Trái Đất ?A. Vì bao bì nilông có hại cho sức khỏe động vậtB. Vì bao bì nilông quá đắt gây lãng phí của cảiC. Vì bao bì nilông gây nguy hại cho môi trường và sức khỏe con người.D. Vì bao bì nilông làm cản trở sự sinh trưởng của cây cối.C. Vì bao bì nilông gây nguy hại cho môi trường và sức khỏe con người.Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhấtCâu 2: Điều nào không phải là sự nguy hiểm của bao bì nilông được thống kê trong văn bản ?A. Lẫn vào đất cản trở các loài sinh vật phát triển, dẫn đến xói mòn.B. Lẫn vào cống làm tắc đường dẫn nước thải, gây lụt lội, gây ra nhiều muỗi lây truyền dịch bệnhC. Trôi ra biển làm chết các sinh vậtD. Bay lên không trung làm cho không khí bị ô nhiễm.Câu 3: ý nào nói lên mục đích lớn nhất của tác giả khi viết văn bản: “Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000” ?A. Để mọi người không sử dụng bao bì nilông nữaB. Để mọi người thấy trái đất đang bị ô nhiễm nghiêm trọngC. Để góp phần vào việc tuyên truyền và bảo vệ môi trường của trái đất.D. Để góp phần vào việc thay đổi thói quen sử dụng bao bì nilông của mọi người.D. Bay lên không trung làm cho không khí bị ô nhiễm.C. Để góp phần vào việc tuyên truyền và bảo vệ môi trường của trái đất.v- Hướng dẫn về nhà:Vẽ tranh về đề tài môi trường và trình bày ý nghĩa của tranh vẽ đó.Viết đoạn văn nghị luận (từ 6 – 8 câu) nói về trách nhiệm của công dân đối với việc bảo vệ môi trường trong đó có sử dụng trường từ vựng (gạch chân, chỉ rõ)Học thuộc ghi nhớChuẩn bị bài “Nói giảm nói tránh”