Bài giảng môn Ngữ văn Khối 8 - Tiếng Việt Tiết 37: Nói quá (Bản chuẩn)

GV: Nguyễn Cảnh KhánhKÍNH CHÀO CÁC THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINHTIEÁT: 37NÓI QUÁ1. Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối. (Tục ngữ)2. Cày đồng đang buổi ban trưa, Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày. Ai ơi bưng bát cơm đầy, Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần. ( Ca dao)3. Con đường mòn chạy thẳng đến chân trời. (Trích Báo nhân dân) Đêm tháng nămchưa nằm đã sáng Ngày tháng mườichưa cười đã tối .b. Mồ hôi thánh thótnhư mưa ruộng cày. c. Con đường mòn chạy thẳng đến chân trời. Đêm tháng năm rất ngắn Ngày tháng mười rất ngắn. b.Mồ hôi ướt đẫm.c. Con đường mòn rất dài. 1. KHÁI NIỆM Ví dụ ( sgk/101)Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối 2. Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày. 3. Con đường mòn chạy thẳng đến chân trời.Là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô , tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả. 2. TÁC DỤNGBài tập bổ sungTìm biện pháp nói quá trong các ví dụ sau: Đau lòng kẻ ở người điLệ rơi thấm đá, tơ chia rũ tằm.b. Người say rượu mà đi xe máy thì tính mạng như ngàn cân treo sợi tóc c. Bàn tay ta làm nên tất cảCó sức người sỏi đá cũng thành cơm.Bài tập bổ sungTìm biện pháp nói quá trong các ví dụ sau: Đau lòng kẻ ở người điLệ rơi thấm đá, tơ chia rũ tằm.b. Người say rượu mà đi xe máy thì tính mạng như ngàn cân treo sợi tóc. c. Bàn tay ta làm nên tất cảCó sức người sỏi đá cũng thành cơm.Cách 1 Đêm tháng nămchưa nằm đã sáng Ngày tháng mườichưa cười đã tối .b. Mồ hôi thánh thótnhư mưa ruộng cày. c. Con đường mòn chạy thẳng đến chân trời.Cách 2 Đêm tháng năm rất ngắn Ngày tháng mười rất ngắn. b.Mồ hôi ướt đẫm.c. Con đường mòn rất dài. Cách nói 1 hay hơn cách 2 vì: - Nhấn mạnh điều tác giả muốn nói - Gây sự chú ý của người đọc người nghe - Làm tăng sức biểu cảm của sự vật sự việc 1. KHÁI NIỆM 2. TÁC DỤNG Nhấn mạnh điều mình muốn nói Gây ấn tượng Tăng sức biểu cảm * Ghi nhớ ( sgk/102) Bài tập bổ sung Cho biết tác dụng của nói quá trong các câu sau :a. Gánh cực mà đổ lên non Còng lưng mà chạy cực còn chạy theo => nhấn mạnh nỗi vất vả của người dân lao động b. Người sao một hẹn thì nên Người sao chín hẹn thì quên cả mười => nhấn mạnh , gây ấn tượng về sự quên của người hẹnc. Đêm nằm lưng chẳng tới gường Mong trời mau sáng ra đường gặp em => nhấn mạnh , gây ấn tượng , tăng sức biểu cảm về nỗi nhớ mong người thương thao thức suốt đêm ,không ngủ được ĐIỀN TỪ THÍCH HỢP ĐỂ CÓ THÀNH NGỮ HOÀN CHỈNHMỘT NẮNG............................................. RÙA.................NHƯ TRỨNG GÀ BÓC ...........................SÔI NƯỚC MẮTĐEN.......................................................QUỶ HỜN. HAI SƯƠNGCHẬM NHƯTRẮNG NHƯ CỘT NHÀ CHÁY.ĐỔ MỒ HÔI1234561’2’MA CHÊ3’4’5’6’THẬM XƯNG, KHOA TRƯƠNG, PHÓNG ĐẠI, CƯỜNG ĐIỆU, NGOA NGỮTiết 37: NÓI QUÁI. Nói quá và tác dụng của nói quá 1. Khái niệm 2. Tác dụng*Lưu ý:Khi phân tích thơ văn, người ta hay dùng các khái niệm như thậm xưng, khoa trương, phóng đại, cường điệu, ngoa ngữ, rất ít dùng khái niệm nói quá.Bài 1: Tìm biện pháp nói quá và ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:a) Bàn tay ta làm nên tất cả .Có sức người sỏi đá cũng thành cơm. Con người có thể vượt qua trở ngại để thành công ( niềm tin vào bàn tay lao động).b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ sáng đến giờ em có thể đi lên đến tận trời được. Vết thương chẳng nghĩa lý gì, không phải bận tâm. Sức khỏe rất tốt. c) Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước. Kỵ có uy quyền, hống hách, quát nạt mọi người. Bài 2 :Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống/....../ để tạo thành biện pháp tu từ nói quá: Bầm gan tím ruột; Chó ăn đá gà ăn sỏi; Nở từng khúc ruột; Ruột để ngoài da; Vắt chân lên cổ mà chạy.a. Ở nơi ............................... thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau trồng cà.b. Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng .........................c. Cô Nam tính tình sởi lởi,.........................d. Lời khen của cô giáo làm cho nó ...........................e. Bọn giặc hoảng hồn .......................... mà chạy.chó ăn đá gà ăn sỏibầm gan tím ruộtruột để ngoài danở từng khúc ruộtvắt chân lên cổ Baøi 3:Ñaët caâu vôùi caùc thaønh ngöõ coù duøng pheùp noùi quaù sau:nghieâng nöôùc nghieâng thaønh, dôøi non laáp bieån, laáp bieån vaù trôøi, mình ñoàng da saét, nghó naùt oùc a. Naøng coâng chuùa coù veû ñeïp nghieâng nöôùc nghieâng thaønh. b. Ñoaøn keát laø söùc maïnh dôøi non laáp bieån. c. Coâng vieäc laáp bieån vaù trôøi laø coâng vieäc cuûa nhieàu ñôøi, nhieàu theá heä môùi coù theå laøm xong. d. Nhöõng chieán só mình ñoàng da saét ñaõ chieán thaéng. e. Mình nghó naùt oùc maø vaãn chöa giaûi ñöôïc baøi toaùn naøy.Noùi nhö keùtKhoûe nhö voiBaøi 4 : Tìm thaønh ngöõ so saùnh coù söû duïng pheùp noùi quaù Ñeïp nhö tieânBaøi 4 : Tìm thaønh ngöõ so saùnh coù söû duïng pheùp noùi quaùTrắng như tuyếtNhanh nhö soùcPhi nhö bayBaøi 4 : Tìm thaønh ngöõ so saùnh coù söû duïng pheùp noùi quaùBaøi 4 : Tìm thaønh ngöõ so saùnh coù söû duïng pheùp noùi quaùChaäm nhö ruøaTöôi nhö hoaBài 6: Đọc câu chuyện sau: QUẢ BÍ KHỔNG LỒ Hai anh chàng cùng đi qua một khu vườn trồng bí, anh A thấy quả bí to vội kêu lên : - Chà quả bí to thật!Anh B cười mà bảo rằng: - Thế thì lấy gì làm to! Tôi đã từng thấy quả bí to hơn nhiều. Có một lần tôi trông thấy quả bí to bằng cả cái nhà đằng kia kìa!Anh A nói ngay: - Thế thì lấy gì làm lạ! Tôi còn nhớ có một lần tôi còn trông thấy cái nồi to bằng cả cái đình làng ta!Anh B ngạc nhiên hỏi:-Cái nồi ấy dùng để làm gì mà to vậy?Anh A giải thích: - Cái nồi ấy dùng để luộc quả bí anh vừa nói ấy mà. Anh B biết bạn chế nhạo mình bèn nói lãng sang chuyện khác. 	 Theo: Truyện cười dân gian. Bài 6: Thảo luận nhómCó phải hai nhân vật trong truyện đã dùng phép nói quá? Phân biệt biện pháp tu từ nói quá và nói khoác.Thời gian trong vòng 3 phútHẾT GIỜ123 Baøi 6 : Phaân bieät bieän phaùp tu töø noùi quaù vôùi noùi khoaùc.Noùi quaùNoùi khoaùcGioángÑeàu phoùng ñaïi möùc ñoä, quy moâ, tính chaát cuûa söï vaät, hieän töôïng ñöôïc mieâu taû.KhaùcNhaèm muïc ñích nhaán maïnh, gaây aán töôïng, taêng söùc bieåu caûm. Nhaèm muïc ñích laøm cho ngöôøi nghe tin vaøo nhöõng ñieàu khoâng coù thöïc. Noùi khoaùc laø haønh ñoäng coù taùc ñoäng tieâu cöïc.DAËN DOØ: -Laøm baøi taäp 5( sgk/103)-Hoïc thuoäc phaàn ghi nhôù sgk/102)-Sưu tầm một số câu ca dao và thơ văn có sử dụng phép nói quá .-Soaïn baøi tieáp theo: Nói giảm nói tránh Trả lời câu hỏi mục I.1,2,3 ( sgk/107-108) Baøi hoïc ñeán ñaây laø keát thuùc.Taïm bieät caùc em!