Bài giảng môn Ngữ văn Khối 8 - Tiết 37: Tiếng Việt Nói quá (Bản đẹp)

Tiết 37:Nói quáTiết : 37 Nói QuáI, Bài họcThế nào là nói quá? a,Ví dụ: Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối (Tục ngữ)Cày đồng đang buổi ban trưa Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng càyAi ơi bưng bát cơm đầy,Rẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần (Ca dao) Hãy cho biết nội dung nói trong các từ in đậm có đúng với sự thật không? Tiết 37: Nói quáTiết 37: Nói quá I, Bài học: 1. Thế nào là nói quá? a,Ví dụ: b, Nhận xét: -Các từ in đậm đều nói những điều không đúng sự thực - nói quá lên về tính chất, quy mô, mức độ của sự việc được miêu tả. + Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng => ngụ ý hiện tượng thời gian đêm tháng năm rất ngắn.( trời lâu tối, mau sáng) + Ngày tháng mười chưa cười đã tối => hiện tương thời gian ngày tháng mười rất ngắn( trời mau tối, lâu sáng) + Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày=> người nông dân lao động hết sức vất vảThực chất, mấy câu này nhằm nói lên điều gì?Em hiểu, thế nào là núi quỏ?Tiết 37: Nói quá I, Bài học: 1. Thế nào là nói quá? a,Ví dụ: b, Nhận xét: c, Kết luận: Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật , hiện tượng được miêu tả. 2. Tác dụng của nói quá. a,Ví dụ: + Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng=> Thời gian đêm tháng năm rất ngắn + Ngày tháng mười chưa cười đã tối =>Thời gian ngày tháng mười rất ngắn + Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày => Công việc lao động của người nông dân hết sức vất vả Trong hai cách nói trên, cách nói nào gợi hình ảnh, gợi cảm, dễ hiểu và ấn tượng hơn? b, Nhận xét : Những câu tục ngữ, ca dao có cách nói hay hơn. vì nó đã nhấn mạnh được quy luật của thời gian, gây ấn tượng và tăng sức biểu cảm hơn.C, Kết luận:I, Bài họcThế nào là nói quá? a,Ví dụ: Các từ in đậm đều nói những điều không đúng sự thật.Mục đích:+ Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng -> ngụ ý hiện tượng thời gian đêm tháng năm rất ngắn.( trời lâu tối, mau sáng)+ Ngày tháng mười chưa cười đã tối -> hiện tương thời gian ngày tháng mười rất ngắn( trời mau tối, lâu sáng)+ Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày -> người nông dân lao động hết sức vất vảCách nói của tục ngữ, ca dao hay hơn vì nó nhấn mạnh điều muốn nói, làm tăng sức biểu cảm2. Ghi nhớ : SGKHãy cho biếtnội dung nói trong các từ in đậm có đúng với sự thật không? Nói như vậy nhằm mục đích gì?Diễn đạt cách nói trên bằng cách khác và so sánh xem cách nào diễn đạt hay hơn?Từ bài tập trên em hiểu thế nào là nói quá? Tác dụng của nói quá?Hãy xác định trong câu chuyện tiếu lâm sau có sử dụng biên pháp tu từ nói quá không? Vì sao ?	Quả bí khổng lồTí và Tèo đi qua một khu vườn trồng bí. Tí thấy quả bí to, kêu lên:Chà quả bí kia to thật!Tèo cười và bảo rằng:Thế thì đã lấy gì làm to. Tôi đã từng thấy những quả bí to hơn nhiều. Có một lần, tôi tận mắt trông thấy một quả bí to bằng cả cái nhà đằng kia kìa.Tí nói ngay:Thế thì đã lấy gì làm lạ, Tôi còn nhớ, một bận tôi trông thấy cái nồi đồng to bằng cả cái đình làng ta.Tèo ngạc nhiên hỏi:Cái nồi ấy dùng để làm gì mà to vậy?Tí giải thích:- Cái nồi ấy dùng để luộc quả bí anh vừa nói đấy mà.Tèo biết bạn chế nhạo mình bèn nói lảng sang chuyện khácII/ Luyện tậpBài tập 1: SGKsỏi đá thành cơm: thành quả lao động gian kó, vất vả, nhọc nhằn( niềm tin vào bàn tay lao động)đi lên đến tận trời: vết thương chẳng có nghĩa lí gì, không phải bận tâm.thét ra lửa: kẻ có quyền sinh sát đối với người khác.Bài tập 2Chó ăn đá gà ăn sỏiBầm gan tím ruộtRuột để ngoài daNở từng khúc ruộtVắt chân lên cổBài tập 4Ngáy như sấmTrơn như mỡNhanh như cắtLừ đừ như ông từ vào đền Đủng đỉnh như chĩnh trôi sôngLúng túng như gà mắc thócBài tập bổ sungCho biết tác dụng biểu cảm của nói quá trong các câu ca dao sau: Tiếng đồn cha mẹ anh hiền. Cắn cơm không vỡ, cắn tiền vỡ tan-> Cha mẹ anh rất ghêb. Bao giờ cây cải làm đình Gỗ lim làm gém thì mình lấy ta.-> “mình” sẽ chẳng bao giờ lấy “ta”c. Đêm nằm lưng chẳng tới giường Mong trời mau sáng ra đường gặp em-> thao thức suốt đem, trằn trọc không ngủ đượcDặn dòLàm các bài tập còn lạiXem trước bài nói giảm, nói tránhChúc quý vị đại biểu mạnh khỏe!