Bài giảng môn Ngữ văn lớp 7 tiết 118: Quan âm thị kính

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜTIẾT 118: Quan Âm Thị Kính Kiểm tra bài cũ: ? Tóm tắt trích đoạn “Nỗi oan hại chồng” trong vở chèo “Quan Âm Thị Kính”? - Đêm trong buồng riêng của vợ chồng Thiện Sĩ - Thị Kính. - Thiện Sĩ học khuya, mỏi mệt thiếp ngủ; Thị Kính quạt cho chồng, dùng dao cắt sợi râu mọc ngược trên má chàng. - Thiện Sĩ giật mình la hoảng. Vợ chồng Sùng ông – Sùng bà chạy vào. - Sùng bà một mình đạo diễn và biểu diễn lớp kịch đặc sắc vu oan con dâu. - Sùng ông lừa Mãng ông sang để bắt nhận con gái về. - Thị Kính giả trai lên chùa đi tu. *Tóm tắt trích đoạn “Nỗi oan hại chồng”:*I- Đọc - Tìm hiểu chung: 1- Khái niệm: 2- Tóm tắt vở chèo: SGK Ba năm liền Kính Tâm đi xin sữa nuôi con của Thị Màu bỏ lại .Nàng được giải oan và hóa thành Phật bà Quan thế Âm Bồ tát.Mọi người mới biết Thị Kính, Kính Tâm là một.Án hoang thaiOan tình được giải, Thị Kính lên tòa senThị Kính bị vu oan giết Thiện Sĩ và bị đuổi ra khỏi nhà họ Sùng.Nàng giả trai đi tu, mong nhờ phật pháp vô biên, giải tiền oan nghiệp chướng.Thị Kính (Tiểu Kính Tâm ) bị Thị Màu vu oan và bị đuổi ra khỏi cửa chùa .Án giết chồngTieát 118- QUAN AÂM THÒ KÍNHTrÝch ®o¹n: "Nçi oan h¹i chång" TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ) I/ Tiếp xúc văn bản: I/ Tiếp xúc văn bản:1. Đọc:2. Tìm hiểu chú thích:3. Bố cục:Trích đoạn: “Nỗi oan hại chồng” TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ)II/ Phân tích văn bản:II/ Phân tích văn bản:1. Nhân vật Sùng bà:- Xuất thân: giàu có, đầy quyền uy- Lời buộc tội:+ Cái con mặt sứa gan lim này! Mày định giết con bà à?+ Tuồng bay mèo mả gà đồng lẳng lơ.+ Mày có trót say hoa đắm nguyệt Đã trên dâu dưới bộc hẹn hò...+ Gọi Mãng tộc phó về cho rảnh. -> Cho rằng Thị Kính là loại đàn bà hư đốn phụ bạc chồng. + Chém bổ băm vằm xả xích mặt! Gái say trai lập chí giết chồng?Sïng bµ: Vai mô ¸c -> Khép Thị Kính vào tội giết chồng TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ)+ Con gái nỏ mồn thì về ở với cha... -> Có tâm địa xấu xa, phải bị đuổi đi.1. Nhân vật Sùng bà:II/ Phân tích văn bản:-> Giọng kiêu kì về dòng giống+ Giống nhà bà đây giống phượng, giống công+ Đồng nát thì về cầu Nôm. Ngôn ngữ khi nói về nhà mình:. Ngôn ngữ khi nói về nhà Thị Kính:-> Khinh bỉ nhà Thị Kính thấp hèn. TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ)+ Nhà bà đây cao môn lệnh tộc+ Mày là con nhà cua ốc+ Liu điu lại nở ra dòng liu điu+ Trứng rồng lại nở ra rồng TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ) 1. Nhân vật Sùng bà:II/ Phân tích văn bản:- Hành động:+ Dúi đầu Thị Kính xuống đất + Bắt Thị Kính ngửa mặt lên, không cho phân bua+ Dúi tay ngã khuỵ xuống.-> Hành động: tàn nhẫn, độc ác, thô bạo. Ngôn ngữ: đay nghiến, mắng nhiếc, xỉ vả.=> Là người tàn nhẫn, độc đoán, bất nhân, khinh bỉ người nghèo khó. Vai: mụ ác-> Lời lẽ phân biệt đối xử qua các làn điệu: Hát sắp, nói lệch, múa hát sắp.II/ Phân tích văn bản:2. Nhân vật Thị Kính: - Lời nói: 5 lần kêu oan+ Lần 2: Oan cho con lắm mẹ ơi!+ Lần 3: Oan thiếp lắm chàng ơi! + Lần 4: Mẹ xét tình cho con, oan cho con lắm mẹ ơi!+ Lần 5: Cha ơi! Oan cho con lắm cha ơi! -> bị sỉ vả-> bị vu thêm tội-> thờ ơ, bỏ mặc-> bị đẩy ngã-> được cảm thông nhưng bất lực->Tình cảnh: bị hắt hủi, hành hạ, đơn độc, đau khổ--> Vai: nữ chính- Xuất thân: Nghèo. Tính cách đức hạnh, đoan trang, thương yêu chồng. - Cử chỉ:+ Lần 1: Giời ơi! Mẹ ơi Oan cho con lắm mẹ ơi! Vật vã khóc, ngửa mặt rũ rượi, chạy theo van xin. => Nhẫn nhục, trong oan ức vẫn chân thật, hiền lành, giữ phép tắc gia đình TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ)II/ Phân tích văn bản:2. Nhân vật Thị Kính: * Sự việc Sùng bà gọi Mãng ông đến trả Thị Kính:+ Ông Mãng ơi, ông sang mà ăn cữ cháu. + Sùng ông dúi Mãng ông rồi bỏ vào nhà. Thị Kính chạy vôị lại đỡ cha. Hai cha con ôm nhau than khóc.-> Xung đột kịch tập trung cao nhất:=> Tõ xung ®ét trong gia ®×nh chuyÓn sang xung ®ét gay g¾t trong x· héi phong kiÕn (kÎ giµu – ngưêi nghÌo).- Thị Kính như bị đẩy vào cực điểm của nỗi đau: + Thị Kính bị đuổi khỏi nhà chồng. TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ) + Nỗi đau oan ức, nỗi đau tình vợ chồng tan vỡ, + Nỗi đau cảnh cha già bị khinh bỉ, hành hạ.-> Bộc lộ cực điểm tính cách bất nhân, bất nghĩa của Sùng bà và nỗi bất hạnh lớn nhất của Thị Kính.II/ Phân tích văn bản: + Thị Kính quay vào nhà nhìn từ cái kỉ, đến sách, đến thúng khâu, rồi cầm chiếc áo đang khâu dở, bóp chặt trong tay. -> Tâm trạng: Nỗi tiếc nối đau đớn, xót xa cho hạnh phúc bị tan vỡ- Lời hát sử rầu : => KÕt côc: bÕ t¾c kh«ng lèi tho¸t. “Thư¬ng «i! ai lµm ” BÊy l©u Bçngs¾t cÇm tÞch h¶o ch¨n gèi lÎ loi> Đi tu cầu Phật Tổ chứng minh sự trong sạch của mình. => Phản ánh số phận bế tắc của người phụ nữ trong xã hội cũ. Lên án thực trạng xã hội vô nhân đạo đối với những con người lương thiện. TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ)2. Nhân vật Thị Kính:** Tổng kết:* Nghệ thuật:- Đoạn trích tiêu biểu cho sân khấu chèo truyền thống.- TÝnh c¸ch: ®øc h¹nh, ®oan trang, yªu chång- T©m tr¹ng: -> bµng hoµng, ®au ®ín xót xa, luyến tiếc, nhôc nh·. -> KÕt côc: bÕ t¾c kh«ng lèi tho¸t. a) Nh©n vËt Sïng bµ:b) Nh©n vËt ThÞ KÝnh:- XuÊt th©n :nghÌo.- Lêi nãi :®ay nghiÕn, xØ v¶ - Hành ®éng:tàn nhẫn, th« b¹o, ®éc ¸c-> Lµ ng­êi tµn nhÉn, ®éc ¸c, hîm hÜnh, khinh rÎ coi th­êng nh÷ng ng­êi lao ®éng nghÌo khæ.Vai: mô ¸cVai: n÷ chÝnh- XuÊt th©n :giµu- T×nh c¶nh: bÞ h¾t hñi, hµnh h¹, c« ®éc- Xây dựng xung đột kịch lôi cuốn, kịch tính. TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ) TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ)* Nghệ thuật:- Đoạn trích tiêu biểu cho sân khấu chèo truyền thống.- Xây dựng xung đột kịch lôi cuốn, kịch tính.** Tổng kết:* Nghệ thuật:- Đoạn trích tiêu biểu cho sân khấu chèo truyền thống.- Xây dựng xung đột kịch lôi cuốn, kịch tính. - Xây dựng nhân vật tiêu biểu, điển hình cho một số vai trong chèo (Thị Kính – vai nữ chính, Sùng bà – vai mụ ác).- Những làn điệu chèo phù hợp diễn tả nội tâm, tính cách nhân vật.- Nhân vật mang tính qui ước thiện – ác.* Nội dung: - Thể hiện phẩm chất tốt đẹp cùng nỗi oan bi thảm, bế tắc của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. - Sự đối lập giai cấp thông qua xung đột gia đình, hôn nhân trong xã hội phong kiến. - Thể hiện cách nhìn nhận, thái độ của nhân dân ta. + Cảm thông, thương xót người phụ nữ và người lao động nghèo khổ. + Lên án, tố cáo giai cấp phong kiến.*Thiện Sĩ:Vai thư sinhThị Màu: Vai nữ lệchMẹ đốp :Vai hềSùng bà:Vai mụ ácThị Kính:Vai nữ chínhMột số nhân vật trong vở chèo Quan Âm Thị KínhIII/ Luyện tập:* Bài tập trắc nghiệm:Hãy chọn phương án trả lời đúng:Câu 1: Nhận định nào đúng về chèo? A. Chèo là một loại kịch hát, múa dân gian. B. Chèo nảy sinh và phổ biến rộng rãi ở Bắc Bộ. C. Chèo kể chuyện, diễn tích bằng hình thức sân khấu. D. Cả A, B, C. TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ)* Bài tập trắc nghiệm:Câu 2: Nhận định nào đúng về nội dung của chèo? A. Chú ý giới thiệu những mẫu mực về đạo đức hoặc tài năng để mọi người noi theo. B. Cảm thông với số phận bi kịch của người lao động, người phụ nữ, đề cao phẩm chất và tài năng của họ. C. Châm biếm, đả kích những điều bất công, xấu xa trong xã hội phong kiến. D. Cả A, B, C.Hãy chọn phương án trả lời đúng:III/ Luyện tập: TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ)III/ Luyện tập:* Bài tập trắc nghiệm:Hãy chọn phương án trả lời đúng:Câu 3: Tình tiết nào không đúng với nội dung của vở chèo “Quan Âm Thị Kính”? A. Thị Kính bị đổ oan là gái giết chồng. B. Bị oan ức, Thị Kính tìm đến cái chết. C. Bị oan ức, Thị Kính giả trai vào chùa. D. Oan tình được giải, Thị Kính lên toà sen. TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ)Hãy chọn phương án trả lời đúng:III/ Luyện tập:* Bài tập trắc nghiệm:Câu 4: Vở chèo “Quan Âm Thị Kính” chia làm mấy phần? A. Một phần. B. Hai phần C. Ba phần D. Bốn phần TIẾT 118: QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ) TIẾT 117, 118:QUAN ÂM THỊ KÍNH (Chèo cổ) I/ Tiếp xúc văn bản: 1. Đọc: 2. Chú thích: 3. Bố cục:II/ Phân tích văn bản: 1. Trước khi bị oan. 2. Trong khi bị oan: 3. Sau khi bị oan:**Tổng kết: - Nghệ thuật: - Nội dung: III/ Luyện tập: Bài tập trắc nghiệm khách quan. Củng cố :ThÞ mµu: Vai n÷ lÖchMÑ ®èp: Vai hÒSïng bµ: Vai mô ¸cThiÖn SÜ: Vai th­ sinhThÞ KÝnh: Vai n÷ chÝnhDặn dò: - Học bài: Nắm vững giá trị nghệ thuật và nội dung của trích đoạn “Nỗi oan hại chồng”- Tóm tắt vở chèo “Quan Âm Thị Kính”.- Soạn bài: Dấu chấm lửng và dấu chấm phảy..XIN CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINHXIN CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH