Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 8 - Tiếng Việt Tiết 37: Nói quá - Đỗ Văn Phúc

NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù M«n : Ng÷ V¨n 8Ng­êi thùc hiÖn: Đỗ Văn PhúcTR­êng tHCS Quảng Thanh -Thñy Nguyªn -H¶i PhßngNãI QU¸kiÓm tra bµi còChän ý ®óng nhÊt ? Trong các câu ca dao sau, câu nào không phóng đại quá mức sự thật:a. Em nghe bác mẹ anh hiền Cắn cục cơm không vỡ cắn đồng tiền vỡ tư.b. Làm trai cho đáng nên trai Khom lưng uốn gối gánh hai hạt vừng.c. Miệng cười như thể hoa ngâu Cái khăn đội đầu như thể hoa senNÓI QUÁTiết 37I. Nói quá và tác dụng của nói quáa/ Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng. Ngày tháng mười chưa cười đã tối. (Tục ngữ) b/ Cày đồng đang buổi ban trưaMồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày. Ai ơi bưng bát cơm đầyDẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần. (Ca dao) Nói quá sự thậtPhóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vât, hiện tượng :Phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng :Thời gianmồ hôia/ Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng. Ngày tháng mười chưa cười đã tối. (Tục ngữ) b/ Cày đồng đang buổi ban trưaMồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày. Ai ơi bưng bát cơm đầyDẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần. (Ca dao) Mồ hôiĐêm tháng nămNgày tháng mườiCách nói đúng sự thật rất ngắn rất ngắn đổ rất nhiềuNói quá sự thậta/ Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng. Ngày tháng mười chưa cười đã tối. (Tục ngữ) b/ Cày đồng đang buổi ban trưaMồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày. Ai ơi bưng bát cơm đầyDẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần. (Ca dao) Mồ hôiĐêm tháng nămNgày tháng mườiCách nói đúng sự thật rất ngắn rất ngắn đổ rất nhiềuCa dao – Tục ngữSO SÁNH HAI CÁCH NÓI Cách nói của ca dao, tục ngữ hay hơna/ Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng. Ngày tháng mười chưa cười đã tối. b/ Cày đồng đang buổi ban trưaMồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày. Ai ơi bưng bát cơm đầyDẻo thơm một hạt đắng cay muôn phầnCAO DAO, TỤC NGỮPhóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng : Thời gianPhóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng : Mồ hôiMồ hôi đổ nhiều như thế mới thấy được nỗi vất vả của người nông dân như thế nào khi làm ra lúa gạo.Nó nhấn mạnh đặc điểm của đêm tháng năm và ngày tháng mười giúp người nông dân biết về thời gian mà điều chỉnh công việc cho hợp lí.BIỆNPHÁP TU TỪNÓI QUÁĐIỀN TỪ THÍCH HỢP ĐỂ CÓ THÀNH NGỮ HOÀN CHỈNHMỘT NẮNG............................................. RÙA.................NHƯ TUYẾT .ĐEN.......................................................QUỶ HỜN. HAI SƯƠNGCHẬM NHƯ TRẮNGNHƯ CỘT NHÀ CHÁY.123451’2’ MA CHÊ3’4’5’THẬM XƯNG, KHOA TRƯƠNG, PHÓNG ĐẠI, CƯỜNG ĐIỆU, NGOA NGỮBài 6: Đọc câu chuyện sau: QUẢ BÍ KHỔNG LỒHai anh chàng cùng đi qua một khu vườn trồng bí, anh A thấy quả bí to vội kêu lên : - Chà quả bí to thật!Anh B cười mà bảo rằng: - Thế thì lấy gì làm to! Tôi đã từng thấy quả bí to hơn nhiều. Có một lần tôi trông thấy quả bí to bằng cả cái nhà đằng kia kìa!Anh A nói ngay: - Thế thì lấy gì làm lạ! Tôi còn nhớ có một lần tôi còn trông thấy cái nồi to bằng cả cái đình làng ta!Anh B ngạc nhiên hỏi: - Cái nồi ấy dùng để làm gì mà to vậy?Anh A giải thích: - Cái nồi ấy dùng để luộc quả bí anh vừa nói ấy mà. Anh B biết bạn chế nhạo mình bèn nói lảng sang chuyện khác. Theo: Truyện cười dân gian THẢO LUẬN? Nói quá và nói khoác giống và khác nhau chỗ nào?*Giống:*Khác: Nói quá phóng đại sự việc lên nhằm nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng giá trị biểu cảm, tạo độ tin cậy cao cho người đọc (người nghe) → tác động tích cực. Nói khoác làm cho người nghe tin vào điều không có thực, tạo ra sự khôi hài hoặc chê bai làm cho người đọc (người nghe) bật cười chế nhạo → tác động tiêu cựccùng nói quá sự thật, cùng phóng đại sự việc, hiện tượng lên.II.LUYỆN TẬP Bài 1: Tìm biện pháp nói quá và ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau: a) Bàn tay ta làm nên tất cả . Có sức người sỏi đá cũng thành cơm. (Hoàng Trung Thông) b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ sáng đến giờ em có thể đi lên đến tận trời được. (Nguyễn Minh Châu) c) Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước. ( Nam Cao)	 sỏi đá cũng thành cơmđi lên đến tận trời thét ra lửaNhấn mạnh sự quyết tâm :con người có thể vượt qua trở ngại để thành công ( niềm tin vào bàn tay lao động)Thể hiện ý chí nghị lực,sự lạc quan của con người :vết thương chỉ nhẹ thôi không phải bận tâm ( sức khỏe rất tốt) Kẻ có quyền sinh sát đối với người khácBài 2 :Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống/....../ để tạo biện pháp tu từ nói quá: Bầm gan tím ruột; Chó ăn đá gà ăn sỏi; Nở từng khúc ruột; Ruột để ngoài da; Vắt chân lên cổa. Ở nơi ............................... thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau trồng cà.b. Nhìn thấy tội ác của giặc ai ai cũng .........................c. Cô Nam tính tình sởi lởi,.........................d. Lời khen của cô giáo làm cho nó ...........................e. Bọn giặc hoảng hồn .......................... mà chạy.chó ăn đá gà ăn sỏibầm gan tím ruộtruột để ngoài danở từng khúc ruộtvắt chân lên cổ  Bài 3: Đặt câu với các thành ngữ sau đây: nghiêng nước nghiêng thành, mình đồng da sắt, nghĩ nát óc. nghiêng nước nghiêng thànhmình đồng da sắtBài 4 :Tìm năm thành ngữ so sánh có sử dụng phép nói quá ?Bài 5: Viết một đoạn văn hoặc làm một bài thơ có sử dụng biện pháp nói quá. Gợi ý: Dựa vào những câu văn sau để phát triển ý thành đoạn văn1/ Chúng tôi rất thân nhau, tôi vẫn hay đùa rằng bạn ấy cao như cây chuối hột.2/ Ngày bạn lên đường theo gia đình đi xa tôi chỉ biết chúc bạn bình yên mà nước mắt rơi như mưa.3/ Sau này, dù có phải đi lên đến tận trời, tôi cũng sẽ nhất định tìm gặp lại bạn.* Hướng dẫn học ở nhà.Làm tiếp bài tập 5 vào vở. Sưu tầm một số câu ca dao và thơ văn có sử dụng phép nói quá . Chuẩn bị “ Ôn tập truyện ký Viết Nam.Kính chúc quý thầy cô nhiều sức khỏeChúc các em học tốt