Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 98: Ngữ pháp Hành động nói

1.Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý.2. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng rẽ thấy.3. Nhưng cũng có khi cất dấu kín đáo trong giương, trong hòm.4. Bổn phận của chúng ta là làm cho những của quý kín đáo ấy đều được đưa ra trưng bày.5. Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo,làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thựchành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến.CâuMục đíchBộc lộ cảm xúcTrình bàyHỏiHứa hẹnĐiều khiển54321+++++CâuHành động nóiCảm thánTrần thuậtCầu khiếnNghi vấnBộc lộ cảm xúcHứa hẹnĐiều khiểnTrình bàyHỏi++++++++++Ví dụ:Cách dùng gián tiếp:+ Câu nghi vấn : Anh cầm hộ tôi nhé ?Học giỏi nhỉ ?+ Câu trần thuật:Nó còn phải trông nhà.- Tôi sẽ học chăm hơn.- Chiếc áo rất đẹp.+ Câu cầu khiến:- Chị đi nhanh lên kẻo muộn tàu.Bài 1:1. Từ xưa các bậc trung thần nghĩa sĩ bỏ mình vì nước, đời nào không có ?=> Câu nghi vấn thực hiện hành động khẳng định  Dùng để nêu vấn đề cho tướng sĩ chuẩn bị tư tưởng nghe phần lí giải của tác giả. 2. Lúc bấy giờ dẫu các ngươi muốn vui vẻ phỏng có được không ?=> Câu nghi vấn thực hiện hành động phủ định.=> Câu nghi vấn ở đoạn văn giữa nhằm thuyết phục động viên tướng sĩ.Bài 2:- Tất cả các câu trong đoạn văn a và câu 2 trong đoạn văn b là những câu trần thuật có mục đích cầu khiến=> Tác dụng : Tạo sự gần gũi giữa quần chúng với lãnh tụ và thấy nhiệm vụ mà lãnh tụ giao cho chính là nguyện vọng của mình.Bài 3:Dế Choắt: - Song anh có cho phép em mới dám nói... - Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp cho em một cái nghách sang bên nhà anh, phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang...Dế Mèn: - Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào. - Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi.Nhận xét: - Những câu nói của Dế Choắt thể hiện sự nhã nhặn khiêm tốn vì Dế Choắt là kẻ yếu đuối. - Những câu nói của Dế Mèn mang giọng điệu kiêu căng, hách dịch vì Dế Mèn ỷ thế khoẻ mạnh, cường tráng.Bài 4: Trong cách hỏi đường dưới đây em nên dùng những cách nào để hỏi người lớn ?a) Bác có biết bưu điẹn ở đâu khong ạ ?b) Bác làm ơn chỉ giùm cháu bưư điện ở dâu ạ.c) Bưu điện ở đâu hở bác ?d) Chỉ giùm cháu bưu diện ở dâu với !e) Bác có thể chỉ giúp cháu bưu điện ở đâu không ạ ?beBài 5:Nên chọn đáp án c để trả lời vì: Nếu chọn ( a ) => Không lịch sự- Nếu chọn ( b ) => Không hiểu ý nguời nói vì người nói không có mục đích hỏi mà có mục đích nhờ cậy.=> Chọn ( c ) vừa lịch sự, vừa hiểu ý người nói.