Bài giảng môn Sinh học Khối 11 - Bài 41: Sinh sản vô tính ở thực vật (Bản chuẩn kiến thức)

CHƯƠNG IV: SINH SẢN 
A. SINH SẢN Ở THỰC VẬT 
BÀI 41: 
SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT 
I. KHÁI NIỆM 
 Sinh sản vô tính là gì ? 
 Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự kết hợp của giao tử đực và cái . 
 Con cái sinh ra giống bố mẹ 
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH 
1. Sinh sản bào tử 
Cây trưởng thành (TBT) 
Bào tử 
Túi bào tử 
(n) 
Nguyên tản  (TGT) 
Sinh sản hữu tính 
Hình 1: Chu trình sống cây dương xỉ 
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH 
1. Sinh sản bào tử 
* Ví dụ : Chu trình sống cây dương xỉ 
TBT non (2n) 
Cây trưởng thành (TBT-2n) 
 Túi bào tử (2n) 
Tế bào mẹ sinh bào tử (2n) 
Bào tử (n) 
Nguyên tản (n) 
SSHT 
II. CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN VÔ TÍNH 
1. Sinh sản bào tử 
 Bào tử do thể bào tử tạo ra 
  Có sự xen kẽ hai thế hệ : thể bào tử và thể giao tử ( nguyên tản ) 
 Sinh sản bào tử là hình thức sinh sản , trong đó cơ thể mới sinh ra từ bào tử 
2. Sinh sản sinh dưỡng 
Hình 2: Các hình thức sinh sản sinh dưỡng 
2. Sinh sản sinh dưỡng 
Ví dụ : lá cây thuốc bỏng , thân hành , rau má , củ dong riềng ,  
Sinh sản sinh dưỡng là quá trình tạo thành cơ thể mới từ cơ quan sinh dưỡng của cơ thể mẹ 
III. Các hình thức sinh sản vô tính 
Giâm cành 
Chiết cành 
Ghép cành 
Phiếu học tập 
Hình thức 
Đặc điểm 
Ví dụ 
Giâm 
- Tạo ra cơ thể từ một đoạn thân , cành , rễ hay mảnh lá 
Mía , khoai lạng , dâu tằm 
Chiết 
- Cành chiết ra rễ từ cây mẹ 
- Rút ngắn thời gian sinh trưởng 
- Biết trước đặc tính của quả 
Cây ăn quả (cam, chanh , nhãn , ) 
Ghép 
- Lợi dụng đặc tính tốt của đoạn thân , chồi , cành ( cành ghép ) của cây này lên thân hay gốc của cây khác ( gốc ghép ) 
- Hai cây ghép cùng loài , cùng chi, cùng họ 
Các cây họ chanh (cam. quýt , bưởi ..), họ bầu bí ( bầu , bí , dưa hấu ) 
Hình thức 
Đặc điểm 
Ví dụ 
Giâm 
- Tạo ra cơ thể từ một đoạn thân , cành , rễ hay mảnh lá 
Mía , khoai lạng , dâu tằm 
Chiết 
- Cành chiết ra rễ từ cây mẹ 
- Rút ngắn thời gian sinh trưởng 
- Biết trước đặc tính của quả 
Cây ăn quả (cam, chanh , nhãn , ) 
Ghép 
- Lợi dụng đặc tính tốt của đoạn thân , chồi , cành ( cành ghép ) của cây này lên thân hay gốc của cây khác ( gốc ghép ) 
- Hai cây ghép cùng loài , cùng chi, cùng họ 
Các cây họ chanh (cam. quýt , bưởi ..), họ bầu bí ( bầu , bí , dưa hấu ) 
4. Nuôi cấy mô 
 Nuôi cấy mô là sự tạo thành cơ thể mới từ tế bào , mô thực vật trong điều kiện dinh dưỡng thích hợp và trong điều kiện vô trùng 
 Cơ sở khoa học : 
 	+ Tính toàn năng của tế bào thực vật 
	+ Khả năng nguyên phân , biệt hoá tế bào 
	+ Vai trò các hoormon 
Hình 3: Cách nuôi cấy mô ở carrot 
Hà thủ ô 
Mô sẹo 
Chồi 
Cây con trong ống nghiệm 
Hình 4: Nuôi cấy mô ở cây hà thủ ô 
Hình 5: Nuôi cấy mô ở hoa đồng tiền 
Hình 6: Nuôi cấy mô ở hoa cẩm chướng 
Hình 8: Nuôi cấy mô ở phong lan 
A. Hạt phong lan 
B, Nhân nhanh cây phong lan 
4. Nuôi cấy mô 
 Ý nghĩa : 
 + Nhân nhanh các giống cây trồng trong thời gian ngắn 
 + Tạo các giống cây mới , sạch bệnh 
 + Giảm giá thành 
 + Bảo vệ môi trường 
* Ưu và nhược điểm của sinh sản vô tính 
 Ưu điểm : 
 + Tạo ra số lượng cá thể trong thời gian ngắn . 
 + Có đặc điểm di truyền giống cơ thể mẹ . 
 + Rút ngắn thời gian phát triển của cây 
 Nhược điểm : 
 + Đặc điểm cá thể con đồng nhất nên khi hoàn cảnh sống thay đổi thì các quần thể này sẽ không chống chịu được và sẽ chết đồng loạt . 
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN 
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN