Bài giảng môn Vật lí Lớp 11 - Bài 23: Từ thông. Cảm ứng điện từ (Chuẩn kiến thức)

CHƯƠNG V:CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ 
Tiết 44- 45: TỪ THÔNG. CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ. 
MICHAEL FARADAY 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. Khái niệm từ thông 
II. Hiện tượng cảm ứng điện từ . 
III. Định luật Lenxơ về chiều dòng điện cảm ứng . 
IV. Dòng điện Phu Cô . 
I. Khái niệm từ thông 
- Xét một mặt phẳng diện tích S đặt trong từ trường đều B. 
 là góc hợp bởi B và n 
- Vẽ vectơ pháp tuyến n của S 
 = BScos  
  : Từ thông qua diện tích S ( từ thông ) 
S 
n 
B 
 
I. Khái niệm từ thông 
S 
n 
B 
 
S 
n 
B 
 
S 
n 
B 
 là góc nhọn 
 là góc tù 
 = 0 
  > 0 
  < 0 
  = BS 
Thông thường chúng ta chọn  là góc nhọn   > 0 
I. Khái niệm từ thông 
I. Khái niệm từ thông 
2. Ý nghĩa của từ thông : 
Từ thông diễn tả số đường sức từ 
 xuyên qua một diện tích nào đó . 
3. Đơn vị của từ thông : 
- Trong hệ SI: vêbe . Kí hiệu : Wb 
	 1Wb = 1T.1m2 
1. Thí nghiệm 
a. Thí nghiệm 1 
b. Thí nghiệm 2 
c. Kết luận 
Khi số đường sức từ xuyên qua vòng dây biến đổi thì 
trong vòng dây xuất hiện dòng điện . 
II. Hiện tượng cảm ứng điện từ 
I. Thí nghiệm 
Thí nghiệm 1: 
Sơ đồ thí nghiệm 
Kết quả thí nghiệm 
Giải thích 
Mở rộng 
Khi số đường sức từ xuyên qua vòng dây thay đổi 
thì trong vòng dây xuất hiện dòng điện 
Kết luận 
Thí nghiệm 1: 
1. Thí nghiệm 
a. Thí nghiệm 1: 
Kết quả 
- Khi nam châm , vòng dây đứng yên kim điện kế chỉ 0 do đó không có dòng điện trong vòng dây 
- Khi nam châm dịch chuyển lại gần hay ra xa vòng dây kim điện kế bị lệch khỏi vị trí 0 do đó có dòng điện trong vòng dây 
1. Thí nghiệm 
a. Thí nghiệm 1: 
Giải thích : 
1. Thí nghiệm 
a. Thí nghiệm 1: 
Giải thích : 
I. Thí nghiệm 
Thí nghiệm 1: 
Mở rộng 
I. Thí nghiệm 
Thí nghiệm 1: 
Mở rộng 
1. Thí nghiệm  
b. Thí nghiệm 2: 
Sơ đồ thí nghiệm 
Khi số đường sức từ xuyên qua vòng dây biến đổi 
thì trong vòng dây xuất hiện dòng điện . 
Kết luận : 
Thí nghiệm 2: 
1. Thí nghiệm  
b. Thí nghiệm 2: 
Kết quả : 
Khi con chạy di chuyển điện kế bị lệch chứng tỏ có dòng điện trong ống dây 
1. Thí nghiệm  
b.Thí nghiệm 2: 
Giải thích 
N 
S 
1. Thí nghiệm  
b.Thí nghiệm 2: 
Giải thích 
1. Thí nghiệm  
b. Thí nghiệm 2: 
Giải thích 
- Dòng điện xuất hiện khi có sự biến đổi từ thông qua mạch điện kín là dòng điện cảm ứng . 
- Suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng được gọi là suất điện động cảm ứng . 
- Khi có sự biến đổi từ thông qua mặt giới hạn bởi một mạch kín thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng . 
2. Kết luận : 
- Hiện tượng xuất hiện suất điện động cảm ứng được gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ . 
Baøi 1 : 
 Moät hình chöõ nhaät kích thöôùc 3cm  4cm ñaët trong töø tröôøng ñeàu coù caûm öùng töø B = 5.10 -4 T. Vectô caûm öùng töø hôïp vôùi maët phaúng moät goùc 30 0 . Töø thoâng qua dieän tích ñoù laø : 
a). 
= 
F 
b). 
= 
F 
c). 
= 
F 
d). Moät ñaùp soá khaùc . 
CỦNG CỐ 
Baøi 1 : 
 Moät hình chöõ nhaät kích thöôùc 3cm  4cm ñaët trong töø tröôøng ñeàu coù caûm öùng töø B = 5.10 -4 T. Vectô caûm öùng töø hôïp vôùi maët phaúng moät goùc 30 0 . Töø thoâng qua dieän tích ñoù laø : 
a). Sai roài ! 
b). 
= 
F 
c). 
= 
F 
d). Moät ñaùp soá khaùc . 
Baøi 1 : 
 Moät hình chöõ nhaät kích thöôùc 3cm  4cm ñaët trong töø tröôøng ñeàu coù caûm öùng töø B = 5.10 -4 T. Vectô caûm öùng töø hôïp vôùi maët phaúng moät goùc 30 0 . Töø thoâng qua dieän tích ñoù laø : 
a). 
= 
F 
b). Sai roài ! 
c). 
= 
F 
d). Moät ñaùp soá khaùc . 
Baøi 1 : 
 Moät hình chöõ nhaät kích thöôùc 3cm  4cm ñaët trong töø tröôøng ñeàu coù caûm öùng töø B = 5.10 -4 T. Vectô caûm öùng töø hôïp vôùi maët phaúng moät goùc 30 0 . Töø thoâng qua dieän tích ñoù laø : 
a). 
= 
F 
b). 
= 
F 
c). Ñuùng ! Baïn raát gioûi ! 
d). Moät ñaùp soá khaùc . 
Baøi 1 : 
 Moät hình chöõ nhaät kích thöôùc 3cm  4cm ñaët trong töø tröôøng ñeàu coù caûm öùng töø B = 5.10 -4 T. Vectô caûm öùng töø hôïp vôùi maët phaúng moät goùc 30 0 . Töø thoâng qua dieän tích ñoù laø : 
a). 
= 
F 
b). 
= 
F 
c). 
= 
F 
d). Sai roài !. 
Baøi 2. 
 Khung daây ñaët trong töø tröôøng ñeàu . Hoûi coù doøng ñieän caûm öùng xuaát hieän trong khung trong caùc tröôøng hôïp sau : 
O’ 
O 
a). Khung ñang chuyeån ñoäng tònh tieán trong 
 töø tröôøng ñeàu ? 
b). Khung ñang quay quanh truïc OO’ ? 
c). Khung ñang bò boùp meùo ? 
Baøi 2. 
 Khung daây ñaët trong töø tröôøng ñeàu . Hoûi coù doøng ñieän caûm öùng xuaát hieän trong khung trong caùc tröôøng hôïp sau : 
O’ 
O 
a). Khoâng coù ! 
b). Khung ñang quay quanh truïc OO’ ? 
c). Khung ñang bò boùp meùo ? 
Baøi 2. 
 Khung daây ñaët trong töø tröôøng ñeàu . Hoûi coù doøng ñieän caûm öùng xuaát hieän trong khung trong caùc tröôøng hôïp sau : 
O’ 
O 
a). Khung ñang chuyeån ñoäng tònh tieán trong 
 töø tröôøng ñeàu ? 
b). Coù . 
c). Khung ñang bò boùp meùo ? 
Baøi 2. 
 Khung daây ñaët trong töø tröôøng ñeàu . Hoûi coù doøng ñieän caûm öùng xuaát hieän trong khung trong caùc tröôøng hôïp sau : 
O’ 
O 
a). Khung ñang chuyeån ñoäng tònh tieán trong 
 töø tröôøng ñeàu ? 
b). Khung ñang quay quanh truïc OO’ ? 
c). Coù 
CHÚC CÁC EM HIỂU BÀI