Bài giảng môn Vật lí Lớp 11 - Bài 9: Định luật Ôm đối với toàn mạch (Bản đẹp)

KÍNH CHAØO QUÍ THAÀY COÂ 
CUØNG CAÙC EM HOÏC SINH 
ÑEÁN THAM DÖÏ TIEÁT HOÏC 
KIEÅM TRA BAØI CUÕ 
 Caâu1:Choïn phương án đúng. 
Theo đònh luaật Jun-Len-xơ,nhieät löôïng toûa ra treân 
 daây daãn 
Tæ leä thuaän vôùi cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua 
 daây daãn . 
B.Tæ leä nghòch vôùi bình phöông cöôøng ñoä doøng ñieän. 
C. Tæ leä vôùi bình phöông ñieän trôû cuûa daây daãn. 
D. Tæ leä vôùi bình phöông cöôøng ñoä doøng ñieän. 
Ñuùng 
Caâu2:Trong ñoaïn maïch chæ coù ñieän trôû R,neáu 
 giaûm hieäu ñieän theá hai ñaàu ñoaïn maïch ñi 3 laàn 
Thì nhieät löôïng toûa ra trong cuøng thôøi gian seõ 
Giaûm ñi 3 laàn. 
B.Giaûm ñi 9 laàn. 
C. Taêng leân 9 laàn. 
D. Taêng leân 3 laàn. 
Ñuùng 
 Caâu3:Phaùt bieåu Ñònh luaät OÂm ñoái vôùi ñoaïn maïch 
 chæ chöùa ñieän trôû R?Vieát bieåu thöùc? 
 BÀI 13:ĐỊNH LUẬT ÔM 
 ĐỐI VỚI 
 TOÀN MẠCH 
1.Định luật Ôm đối với toàn mạch: 
Xét mạch điện gồm một nguồn điện và một điện trở R. nguồn có SĐĐ E điện trở trong r. 
K 
A B 
I 
R 
E , r 
Tìm mối quan hệ giữa SĐĐ E CĐDĐ I chạy trong mạch và điện trở toàn phần R+r của toàn mạch? 
K 
R 
A B 
E , r 
I 
CH1:Năng lượng điện do bộ phận nào cung cấp.NL đó được tính như thế nào ? 
CH2:Tính nhiệt lượng tỏa ra ở điện trở R và r? 
CH3:Cho biết NL tiêu thụ trên toàn mạch như 
Thế nào so với NL do nguồn điện cung cấp? 
CH4?Áp dụng ĐLBTNL rút ra biểu thức toán 
 học nào? 
-NL điện do nguồn điệncung cấp: 
K 
R 
A B 
E , r 
I 
A=q .E = E. I . t 
Q=RI 2 t+rI 2 t 
-Nhiệt tỏa ra ở điện trở ngoài R và điện trở trong r: 
-Theo ĐL bảo toàn NL: 
A=Q 
Ta có E. I.t=RI 2 t+rI 2 t 
Hay E = IR+Ir 
(1) 
E = I(R+r) 
(2) 
Nhận xét :SĐĐcủa nguồn điện có giá trị bằng tổng các độ giảm thế ở mạch ngoài và mạch trong. 
Từ(2) rút ra 
I = 
 E 
(3) 
 Biểu thị ĐLÔm đối với 
 toàn mạch 
-Gọi U=IR hiệu điện thế mạch ngoài thì (1) 
viết lại: 
U N = E- Ir 
(4) 
-Nếu điện trở trong nguồn rất nhỏ,không đáng 
 kể (r=0),hoặc K mở I=0(mạch hở) thì: 
U N = E 
Phát biểu: 
SGK 
Yêu cầu HS trả lời C1? 
HD:U N =1,998V 
2.Hiện tượng đoản mạch: 
Nếu điện trở mạch ngoài nhỏ không đáng kể(R=0) thì: 
I = 
 E 
(5) 
Ta nói nguồn điện bị đoản mạch. 
Để tránh hiện tượng đoản mạch xảy ra đối với mạng điện ở gia đình,người ta dùng cầu chì hoặc rơle ở các mạch điện để ngắt điện 
Tự động. 
3.Trường hợp mạch ngoài có thêm máy thu: 
-Giả sửmạch có thêm máy thu có SPĐ E p , điện trở r p nối tiếp R. 
K 
R 
A B 
E , r 
E p , r p 
I 
NL tiêu thụ trên toàn mạch bao gồm: 
Q=(R+r)I 2 t 
Và điện năng tiêu thụ ở máy thu: 
A / = E p It+r p I 2 t 
Nhiệt lượng Q tỏa ra ở các điện trởR và r là: 
ĐLBT năng lượng: A=A / +Q 
K 
R 
A B 
E , r 
E p , r p 
Hay E It= E p It+(R+r)I 2 t +r p I 2 t 
Từ đó rút ra: E - E p =I(R+r+r p ) 
(6) 
Hay 
I = 
 E - E p 
r p 
(7) 
Biểu thị ĐL Ômđối với toàn mạch chứa nguồn và máy thu điện mắc nối tiếp 
4.Hiệu suất của nguồn điện: 
H = 
 A có ích 
= 
(8) 
U 
E 
Yêu cầu HS trả lời C2,C3? 
Trả lời C2: Vì U N = E -rI 
Nên H = 
U N 
E 
=1- r.I 
E 
Trả lời C3:Thay U N = IR và E =I(R+r) Vào 
Nên H = R/R+r 
H=U N / E 
Bài1: Mét nguån ®iÖn cã ®iÖn trë trong r=0,2 ®­îc m¾c víi mét ®iÖn trë R=50 .khi ®ã hiÖu ®iÖn thÕ ë 2 cùc cña nguån lµ 120V.SuÊt ®iÖn ®éng cña nguån lµ: 
C.104V. 
D.102V. 
A.100V. 
B.120V. 
Choïn phương án đúng 
W 
W 
HD: Ta có I= U N / R=20(A) 
E=I(R+r)=20(0,2+5)=104V 
Nguoàn ñieän coù suaát ñieän ñoäng E = 2V, ñieän trôû trong cuûa nguoàn r = 0.1  ñieän trôû R 1 = 5,5  ; R 2 = 4,4  . Tính cöôøng ñoä doøng ñieän qua maïch. 
Cho maïch ñieän nhö hình veõ : 
Cöôøng ñoä doøng ñieän qua maïch 
Giaûi : 
Baøi taäp 2: 
I 
R 1 
R 2 
E . r 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
BÀI VỪA HỌC :ĐL ÔM ĐỐI VỚI TOÀN MẠCH 
1.Định luật Ôm đối với toàn mạch: 
-Biểu thức ĐLÔm ĐV toàn mạch. 
-Biểu thức HĐT 2 cực của nguồn điện. 
2.Nắm được hiện tượng đoản mạch của nguồn điện. 
3.Biểu thức của ĐL Ôm đối với toàn mạch chứa nguồn và máy thu điện mắc nối tiếp. 
4.Biểu thức hiệu suất của nguồn điện. 
Câu hỏi về nhà: 
Làm các bài tập:1,2,3 SGK. 
Xem Bài Mới:ĐL ÔM ĐỐI VỚI CÁC LOẠI MẠCH ĐIỆN-MẮC CÁC NGUỒN ĐIỆN 
 THÀNH BỘ. 
CHAØO TAÏM BIEÄT HEÏN GAËP LAÏI 
CAÛM ÔN CAÙC EM HOÏC SINH ÑAÕ CHUÙ YÙ NGHE GIAÛNG 
XIN CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN QUYÙ THAÀY COÂ GIAÙO ÑAÕ THAM DÖÏ GIÔØ GIAÛNG