Bài giảng môn Vật lí Lớp 12 - Bài 12: Đại cương về dòng điện xoay chiều (Bản hay)

Chào mừng các bạn đến với giờ dạy ứng dụng công nghệ thông tin 
C©u 1: Nªu ® Þnh nghÜa dao ® éng ® iÒu hoµ 
Dao ® éng ® iÒu hoµ lµ dao ® éng trong ® ã li ®é cña vËt lµ mét hµm sè c«sin (hay sin) cña thêi gian . 
A: Biªn ®é dao ® éng ( li ®é cùc ®¹i) 
X : li dé dao ® éng 
: TÇn sè gãc 
: Pha ban ® Çu 
: Pha cña dao ® éng 
C©u 2: ThÕ nµo lµ dßng ® iÖn kh«ng ® æi ? 
 Tr ¶ lêi : Dßng ® iÖn kh«ng ® æi lµ dßng ® iÖn cã chiÒu vµ c­êng ®é kh«ng thay ® æi theo thêi gian . 
C©u 2: C¸c thÝ nghiÖm t¹o ra dßng ® iÖn c¶m øng : 
S 
N 
ThÝ nghiÖm 
Đ 
Em hãy dự đoán xem hiện tượng gì sẽ x¶y ra khi nam châm quay. 
Đây chính là nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều . 
I – KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Định nghĩa: Có cường độ biến thiên tuần hoàn với thời gian theo quy luật của hàm số sin(cos ). i = I 0 cos( ω t+ φ ). 
i : cường độ dòng điện tức thời (A). 
I 0 >0 : cường độ dòng điện cực đại (A). 
ω >0 : T ần s ố g óc ( rad/s ). 
α = ω t+ φ : pha c ủa I ( rad ). 
φ : pha ban đầu ( rad ). 
T : chu k ỳ (s). 
f : t ần s ố (Hz). 
T=2 Л / ω ; f = ω /2 Л 
ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
12 
C1 
Nhắc lại định nghĩa dòng điện 1 chiều không đổi ? 
Hãy cho biết 
các đại lượng 
Có mặt trong 
phương trình ? 
Ký hiệu 
chu kỳ và tần số ? 
Liên hệ giữa chu kỳ , 
tần số và tần 
số góc ? 
Xác định giá trị cực đại , tần số góc , chu kỳ , tần số , pha ban đầu của các dòng điện xoay chiều có cường độ tức thời ( tính ra ampe ) cho bởi : 
a) 
b) 
c) 
* 
C2 
I 0 = 5 (A) 
ω = 100 Л ( rad/s ) 
T = 0,02 (s) 
f = 50 (Hz) 
φ = Л /4 ( rad ) 
a) 
ω = 100 Л ( rad/s ) 
T = 0,02 (s) 
f = 50 (Hz) 
φ = - Л /3 ( rad ) 
b) 
I 0 = (A) 
I 0 = 5 (A) 
ω = 100 Л ( rad/s ) 
T = 0,02 (s) 
f = 50 (Hz) 
φ = Л ( rad ) 
c) 
* 
II. Nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều 
Hãy xem một số mô hình tạo ra dòng điện xoay chiều, từ đó đưa ra nguyên tắc 
4.M« h×nh t¹o ra dßng ® iÖn xoay chiÒu : 
R 1 
R 2 
R 3 
I......I.....I.....I....I.....I.....I...I....I....I....I 
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 
+ 
- 
G (A ) 
ĐỒ THỊ 
I......I.....I.....I....I.....I.....I...I....I....I....I 
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 
+ 
- 
G (A ) 
I......I.....I.....I....I.....I.....I...I....I....I....I 
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 
+ 
- 
G (A ) 
Máy phát ba pha 
- 
+ 
- 
I....I....I....I....I....I....I....I....I....I....I 
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 
+ 
- 
A 
II.Nguyªn t¾c t¹o ra dßng ® iÖn xoay chiÒu : 
1. Dông cô t¹o ra dßng ® iÖn xoay chiÒu : 
S 
 
n 
B 
Bµi 12. § ¹i c­¬ng vÒ dßng ® iÖn xoay chiÒu 
- Mét cuén d©y dÉn kÝn cã N vßng , diÖn tÝch S . § Æt trong tõ tr­êng ® Òu cã ph­¬ng vu«ng gãc víi trôc quay. 
2. C¸ch t¹o ra dßng ® iÖn xoay chiÒu . 
 - Cho cuén d©y quay víi tèc ®é gãc ω xung quanh tr ôc Δ . Tõ th«ng qua cuén d©y cã biÓu thøc 
- VËy trong cuén d©y cã dßng ® iÖn xoay chiÒu . 
Trong cuén d©y cã suÊt ® iÖn ® éng c¶m øng 
3.KÕt luËn:Vậy nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ , khi từ thông qua một vòng dây kín biến thiên điều hoà . 
Dßng ® iÖn trong cuén d©y cã biÓu thøc 
ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
12 
III – GIÁ TRỊ HIỆU DỤNG 
Nhắc lại 
 biểu thức định luật 
Jun – Lenxơ ? 
Q = I 2 Rt 
Q là lượng điện năng tiêu thụ trên R 
XD 
	 Cường độ hiệu dụng của cường độ xoay chiều là đại lượng có giá trị bằng cường độ của một dòng điện không đổi , sao cho khi đi qua cùng một điện trở R thì công suất tiêu thụ trong R bởi dòng điện không đổi ấy bằng công suất trung bình tiêu thụ trong R bởi dòng điện xoay chiều nói trên . 
Hiệu điện thế hiệu dụng : 
Giá trị hiệu dụng 
= 
Giá trị cực đại 
TÓM TẮT NỘI DUNG 
Dòng điện xoay chiều được hiểu là dòng điện có cường độ là hàm số sin hay côsin của thời gian 
Những đại lượng đặc trưng cho dòng điện xoay chiều (CĐDĐ, điện áp , ) 
	- Các giá trị tức thời , cực đại , hiệu dụng 
	- Tần số góc , chu kỳ , tần số 
	- Pha ban đầu 
Khi tính toán , đo lường , các mạch điện xoay chiều , chủ yếu sử dụng các giá trị hiệu dụng 
 Tạo ra dòng điện xoay chiều bằng máy phát điện xoay chiều dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ 
Vận dụng 
A. 50 (Hz) 
B. 100 Л (Hz) 
C. 100 (Hz) 
D. 100 Л ( rad/s ) 
SAI 
ĐÚNG 
SAI 
SAI 
Câu 1 : Điện áp tức thời giữa 2 đầu của một đoạn mạch xoay chiều là : 
Tần số góc của dòng điện bằng bao nhiêu ? 
Vận dụng 
A. 80V 
B. 40V 
SAI 
ĐÚNG 
SAI 
SAI 
Câu 2 : Điện áp tức thời giữa 2 đầu của một đoạn mạch xoay chiều là : 
Điện áp hiệu dụng giữa 2 đầu đoạn mạch là bao nhiêu ? 
D. 40 
V 
C. 80 
V 
Dặn dò 
Trả lời câu hỏi 1, 2 trang 66 SGK 
Làm bài tập 3,4,5,6,7 và 10 trang 66 
Đọc trước bài 13 : 
 CÁC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU 
HẾT