Bài giảng môn Vật lí Lớp 12 - Bài 7: Sóng cơ và sự truyền sóng cơ (Bản hay)

Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
1. Thí nghiệm 
O 
M 
Quan sát hình ảnh thí nghiệm, hãy cho biết khi O dao động, mặt nước có hình dạng thế nào? 
I/ SÓNG CƠ 
Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
2. Định nghĩa 
Sóng cơ là dao động lan truyền trong một môi trường 
Quan sát hình ảnh thí nghiệm so sánh tốc độ truyền sóng theo các phương khác nhau trên mặt nước? 
O 
I/ SÓNG CƠ 
Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
3. Sóng ngang 
O 
M 
Quan sát hình ảnh thí nghiệm so sánh phương truyền sóng và phương dao động của các phần tử của mặt nước tại O và tại M? 
I/ SÓNG CƠ 
Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
3. Sóng ngang 
Sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương vuông góc với phương truyền sóng 
Sóng ngang truyền được trong chất rắn và trên mặt môi trường chất lỏng. 
Phương dao động 
Phương truyền sóng 
I/ SÓNG CƠ 
Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
4. Sóng dọc 
Quan sát hình ảnh thí nghiệm so sánh phương dao động của các vòng lò xo và phương truyền dao động trên lò xo? 
I/ SÓNG CƠ 
Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
4. Sóng dọc 
Sóng trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương trùng với phương truyền sóng 
Sóng dọc truyền được trong chất rắn, chất lỏng và chất khí 
Phương dao động 
Phương truyền sóng 
I/ SÓNG CƠ 
Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
II/Các đặc trưng của một sóng hình sin 
1.Sự truyền của một sóng hình sin 
Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
II/Các đặc trưng của một sóng hình sin 
1.Sự truyền của một sóng hình sin 
Lúc t=0, A bắt đầu dao động từ vị trí cân bằng hướng xuống . 
Lúc t=T/4 pha dao động từ A truyền đến B 
Tương tự các thời điểm T/2 , 3T/4 , T sóng truyền đến C , D , E . . . 
Sau thời gian T, quãng đường truyền là: 
Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
II/Các đặc trưng của một sóng hình sin 
2.Các đặc trưng của một sóng hình sin 
a. Biên độ của sóng : Biên độ A của sóng là biên độ dao động của một phần tử môi trường có sóng truyền qua 
b. Chu kì (tần số )của sóng : Chu kì của sóng là chu kì dao động của một phần tử môi trường có sóng truyền qua 
c. Tốc độ truyền sóng : Tốc độ truyền sóng v là tốc độ lan truyền dao động trong môi trường ( với 1 môi trường nhất định: v = const) 
d. Bước sóng : Bước sóng là quãng đường sóng truyền được trong một chu kì . 
 Hai phần tử cách nhau một bước sóng thì dao động đồng pha 
e. Năng lượng sóng : Năng lượng sóng là năng lượng dao động của các phần tử môi trường có sóng truyền qua 
Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
III/Phương trình sóng 
Xét một sóng hình sin lan truyền trong một môi trường theo trục ox 
- Phương trình sóng tại O: 
M 
x 
o 
v 
u 
x 
M 
x 
o 
v 
Tiết12 : SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ 
III/Phương trình sóng 
- Phương trình sóng tại M: 
u 
C©u 1: §iỊu nµo sau ®©y lµ ®ĩng khi nãi vỊ ph­¬ng dao ®éng cđa sãng ngang? 
	 A. N»m theo ph­¬ng ngang 
	B. Vu«ng gãc víi ph­¬ng truyỊn sãng 
	C. N»m theo ph­¬ng th¼ng ®øng 
	D. Trïng víi ph­¬ng truyỊn sãng 
C©u 2: Sãng ngang truyỊn ®­ỵc trong c¸c m«i tr­êng nµo d­íi ®©y? 
	 A. R¾n vµ láng 
	B. R¾n vµ trªn mỈt m«i tr­êng láng 
	C. Láng vµ khÝ 
	D. KhÝ vµ r¾n 
Bµi tËp vËn dơng 
C©u 3 : Mét sãng cã tÇn sè 120Hz truyỊn trong mét m«i tr­êng víi tèc ®é 60m/s. B­íc sãng cđa nã lµ ? 
	 A. 1,0m 
	B. 2,0m 
	C. 0,5m 
	D. 0,25m 
Bµi tËp vËn dơng