Bài giảng môn Vật lí Lớp 12 - Bài 8: Giao thoa sóng (Bản hay)

1. Hiện tượng giao thoa 
 Thí nghiệm giao thoa trên mặt nước: 
§11. GIAO THOA SÓNG 
 B 
A 
END 
 B 
A 
Người soạn: Phan Đức Anh 
2. Lý thuyết về giao thoa 
 Hai nguồn phát ra những dao động cùng tần số và có độ lệch pha không đổi được gọi là hai nguồn kết hợp . 
 M 
A d 1 
 d 2 
 l 
B 
 Sóng từ A truyền đến M mất thời gian t 1 = d 1 /v 
 Khi tới M, sóng đó có dạng: 
 u A = a M sin ω ( t – d 1 /v) 
 = a M sin( ω t – ω .d 1 /v ) 
 Giả sử PTDĐ tại A và B là: 
 u = asin ω t 
MAIN 
END 
Tương tự , sóng từ B truyền tới M là: 
 u B = a M sin( ω t – ω d 2 /v ) 
Dao động tại M là tổng hợp của hai dao động u A và u B .Độ lệch pha giữa hai dao động này là: 
MAIN 
END 
Người soạn: Phan Đức Anh 
* Những điểm có biên độ cực đại: 
  = 2n Л  d = n. 
 Quỹ tích những điểm này là những nhánh hyperbol nhận A và B làm tiêu điểm . 
* Những điểm có biên độ cực tiểu: 
  = (2n + 1) Л  d = (2n + 1) 
 Quỹ tích những điểm này cũng là những nhánh hyperbol nhận A và B làm tiêu điểm và nằm xen kẽ với những hyperbol cực đại . 
MAIN 
END 
Người soạn: Phan Đức Anh 
 Vị trí của các cực đại giao thoa : 
 4 3 2 1 0 1 2 3 4 
 A B 
Hình dạng các đường giao thoa 
 Giao thoa là sự tổng hợp của hai hay nhiều sóng kết hợp trong không gian , trong đó có những chỗ cố định mà biên độ sóng được tăng cường hoặc bị giảm bớt . 
MAIN 
END 
Người soạn: Phan Đức Anh 
3. Sóng dừng 
a)Thí nghiệm 
 Sóng tới 
 P Q 
 Sóng phản xạ 
MAIN 
END 
 b)Giải thích 
 Trên dây có sự giao thoa của sóng tới và sóng phản xạ 
 Sóng có các nút và các bụng cố định trong không gian gọi là sóng dừng . 
Người soạn: Phan Đức Anh 
Minh họa sóng dừng 
M N 
 t = 0 
M N 
 t = T/4 
M N 
 t = T/2 
M N 
 t = 3T/4 
MAIN 
END 
c)Ứng dụng 
 Để đ o bước sóng , tần số f và vận tốc truyền sóng v 
Người soạn: Phan Đức Anh