Bài giảng Ngữ văn 10: An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy

AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ(TRUYỆN TRUYỀN THUYẾT)TIẾT 1THPT Mỹ Hội Đông1Tăng Thị Ngọc Thu - Qua đó thể hiện sự ngưỡng mộ và tôn vinh của nhân dân đối với những người có công với đất nước, dân tộc hoặc cộng đồng cư dân của một vùng. I/ GIỚI THIỆU:1/ Khái niệm: (SGK Tr.17)Truyền thuyết:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦY- Là tác phẩm tự sự dân gian kể về sự kiện và nhân vật lịch sử hoặc có liên quan đến lịch sử) theo xu hướng lí tưởng hóa;THPT Mỹ Hội Đông2Tăng Thị Ngọc ThuThành Cổ LoaTHPT Mỹ Hội Đông3Tăng Thị Ngọc Thu - Trích từ Truyện Rùa Vàng trong “Lĩnh Nam chích quái”, - Ra đời vào cuối thế kỉ XV, - Do Đinh Gia Khánh, Nguyễn Ngọc Sang dịch.2/ Môi trường lịch sử văn hoá của truyền thuyết:3/ Xuất xứ:- Đền thờ An Dương Vương.- Am thờ công chúa Mị Châu và giếng ngọc.- Dấu vết chín vòng thành Cổ Loa.4/ Tóm tắt: (HS tóm tắt)I/ GIỚI THIỆU:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYTHPT Mỹ Hội Đông4Tăng Thị Ngọc ThuLễ hội Thành Cổ LoaChuyển slide 6THPT Mỹ Hội Đông5Tăng Thị Ngọc ThuII/ ĐỌC HIỂU:1/ Nhân vật An Dương Vương:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦY- An Dương VươngXây thành, chế nỏ, bảo vệ đất nước.Được Rùa Vàng giúp=> Ca ngợi An Dương Vương yêu nước, có ý thức giữ nước, chiến thắng ngoại xâm.- Khi Triệu Đà đưa Trọng Thủy cầu thân với âm mưu nội gián, An Dương Vương mất cảnh giác. - Khi giặc đến, không phòng bị, ỷ vào nỏ thần, chờ giặc tới gần nên thất bại. Liên kết slide 24Liên kết slide 25THPT Mỹ Hội Đông6Tăng Thị Ngọc ThuII/ ĐỌC HIỂU:1/ Nhân vật An Dương Vương:- An Dương Vương được Rùa Vàng rước xuống biển: chứng tỏ nhân dân muốn An Dương Vương bất tử, ghi ơn người có công dựng nước.*Ý nghĩa:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦY- An Dương Vương chém đầu Mị Châu: biểu lộ sự nghiêm khắc, đặt lợi ích quốc gia lên trước tình cảm gia đình.THPT Mỹ Hội Đông7Tăng Thị Ngọc ThuII/ ĐỌC HIỂU:1/ Nhân vật An Dương Vương:- Tác giả dân gian muốn ca ngợi công lao của An Dương Vương nhưng cũng phê phán sai lầm của ông.* Bài học:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦY- Mất cảnh giác chính trị nên mất tất cả: nước mất, nhà tan, bản thân gặp nguy cơ, có tội với lịch sử.THPT Mỹ Hội Đông8Tăng Thị Ngọc ThuAN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYVI OLETTRẮC NGHIỆMTHPT Mỹ Hội Đông9Tăng Thị Ngọc ThuAN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYVIOLETKÉO THẢ Ô CHỮTHPT Mỹ Hội Đông10Tăng Thị Ngọc ThuAN DƯƠNG VƯƠNG VÀ(TRUYỆN TRUYỀN THUYẾT)TIẾT 2THPT Mỹ Hội Đông11Tăng Thị Ngọc Thu - Nhận làm vợ Trọng Thủy, dẫn Trọng Thủy đi xem nỏ, rắc lông ngỗng dọc đường khi chạy giặc.=> Vì tình cảm vợ chồng, Mị Châu đã lãng quên việc nước, vô tình làm lộ bí mật quốc gia.2/ Công chúa Mị Châu:II/ ĐỌC HIỂU: - Kết tội Mị Châu là đúng (trừng trị kẻ có tội với đất nước) nhưng có một chút cảm thông vì sự vô tình.* Thái độ nhân dân:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYLiên kết slide 27THPT Mỹ Hội Đông12Tăng Thị Ngọc ThuII/ ĐỌC HIỂU:- Nhiệm vụ: + Làm gián điệp (theo lệnh cha), đánh lừa Mị Châu (trộm nỏ thần, làm lẩy nỏ giả), + Có tội với nước Âu Lạc. + Là nạn nhân của cuộc chiến tranh phi nghĩa.3/ Nhân vật Trọng Thuỷ:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦY=> Yêu Mị Châu chân thật nhưng lại lợi dụng tình yêu để thực hiện mưu đồ gián điệp một cách mù quáng. - Số phận: Tự tìm cái chết vì ân hận (muộn màng).THPT Mỹ Hội Đông13Tăng Thị Ngọc Thu - Rút bài học lịch sử và ý thức đề cao cảnh giác trước âm mưu của kẻ thù xâm lược trong công cuộc giữ nước.4/ Chủ đề:II/ ĐỌC HIỂU:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦY* Yếu tố hư cấu “Ngọc trai – Giếng nước”: + Là sáng tạo nghệ thuật minh oan cho tấm lòng trong sạch của Mị Châu và hóa giải tội cho Trọng Thủy.Liên kết slide 29THPT Mỹ Hội Đông14Tăng Thị Ngọc ThuNhìn tranh nhận ra nội dung bức tranhAn Dương Vương cùng công chúa Mị Châu lên ngựa bỏ chạy – Mị Châu rứt lông ngỗng trên áo rải dọc đường.THPT Mỹ Hội Đông15Tăng Thị Ngọc ThuDi tích giếng ngọc hiện nayĐây là di tích còn lại ở Loa Thành, nhờ di tích này nỗi oan của Mị Châu được hoá giải – đó là di tích gì?THPT Mỹ Hội Đông16Tăng Thị Ngọc Thu Cốt lõi lịch sử của truyền thuyết này là: An Dương Vương xây thành chế nỏ bảo vệ đất nước. An Dương Vương để mất nước. Cái lõi ấy kết hợp với yếu tố thần kì hoá là: Rùa Vàng, tình sử Mị Châu-Trọng Thuỷ, ngọc trai-nước giếng, nhằm bày tỏ thái độ của nhân dân đối với các nhân vật lịch sử. Ghi nhớ: (SGK, trang 43.) III/ TỔNG KẾT: AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYTHPT Mỹ Hội Đông17Tăng Thị Ngọc Thu- Tại sao dân gian lại dựng đền thờ An Dương Vương và Mị Châu bên cạnh nhau? Củng cố:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦY- Chém con, vua cha rất đau đớn.- Nhưng vì trách nhiệm đối với nhân dân , người cha phải trừng trị con gái mình. - Cho cha con ở cạnh nhau là thái độ nhân hậu của nhân dân ta.- Dân gian lại dựng đền thờ An Dương Vương và Mị Châu bên cạnh nhau vì:- Nhân vật nào trong truyện “An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy tạo cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Tại sao? Thảo luận luyện tập 1:THPT Mỹ Hội Đông18Tăng Thị Ngọc ThuAN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYLuyện tập 2, 3: HDHS làm ở nhàGợi ý(2) Cách xử lí phù hợp với đạo lí truyền thống của dân tộc ta -> bao dung với đứa con lỡ phạm sai lầm gây tai họa cho nhân dân – cho cha con kiếp sau đoàn tụ.(3) Tố Hữu: “Tôi kể ngày xưa chuyện Mị Châu. Trái tim lầm chỗ để trên đầu. Nỏ thần vô ý trao tay giặc. Nên nỗi cơ đồ đắm biển sâu.“THPT Mỹ Hội Đông19Tăng Thị Ngọc ThuAN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYVIOLETKÉO THẢ Ô CHỮTHPT Mỹ Hội Đông20Tăng Thị Ngọc Thu - Học bài: Biết cách tóm tắt văn bản. Thuộc lòng phần ghi nhớ. Hiểu được đặc điểm của truyền thuyết, số phận của các nhân vật. - Chuẩn bị bài: LẬP DÀN Ý BÀI VĂN TỰ SỰ + Đọc văn bản, trả lời câu hỏi, trang 44, 46. + Đọc ghi nhớ + Luyện tậpDặn dò:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYTHPT Mỹ Hội Đông21Tăng Thị Ngọc ThuCỐT LÕI LỊCH SỬTHPT Mỹ Hội Đông22Tăng Thị Ngọc ThuTIẾT HỌC KẾT THÚCBÀI HÁTCHUYỆN THÀNH CỔ LOATHPT Mỹ Hội Đông23Tăng Thị Ngọc Thu - An Dương vương được Rùa Vàng giúp đỡ vì đã có ý thức đề cao cảnh giác, lo xây thành, chuẩn bị vũ khí từ khi giặc chưa đến. - Tưởng tượng ra sự giúp đỡ của Rùa Vàng là cách để nhân dân ca ngợi nhà vua, tự hào về chiến công xây thành chế nỏ, chiến thắng ngoại xâm của dân tộc.+ Do đâu mà An Dương vương được Rùa Vàng giúp đỡ? Qua đó, dân gian muốn thể hiện cách đánh giá như thế nào về nhà vua?AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYTrở lại slide 6BỔ SUNG:THPT Mỹ Hội Đông24Tăng Thị Ngọc Thu - An Dương Vương đã vì sai lầm mà thất bại. - Lỗi của An Dương Vương là đã mơ hồ về bản chất ngoan cố của kẻ thù xâm lược, đã mở đường cho con trai đối phương lọt vào làm nội gián trong hàng ngũ của mình. - Lúc giặc đến, còn có thái độ ỷ lại vào vũ khí mà không đề phòng.+ Việc mất cảnh giác của An Dương Vương thể hiện như thế nào?AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYTrở lại clide 6BỔ SUNG:THPT Mỹ Hội Đông25Tăng Thị Ngọc Thu- Những hư cấu nghệ thuật được sáng tạo là + để nhân dân gửi gắm lòng kính trọng đối với sự dũng cảm của người anh hùng, + vừa phê phán sự mất cảnh giác của cha con An Dương Vương. Sáng tạo những chi tiết về Rùa Vàng, Mị Châu, An Dương Vương chém đầu con nhân dân muốn biểu lộ tình cảm, thái độ gì đối với nhân vật lịch sử An Dương Vương?BỔ SUNG:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYTHPT Mỹ Hội Đông26Tăng Thị Ngọc Thu- Nỏ thần thuộc tài sản quốc gia, bí mật quân sự.- Mị Châu đã vi phạm nguyên tắc bề tôi đối với vua cha, với đất nước. - Tội chém đầu là phải, không oan ức gì. Đành rằng tình cảm vợ chồng gắn bó nhưng không thể vượt lên trên tình cảm đất nước.- Việc làm của Mị Châu là một bài học đắt giá.+ Mị Châu lén đưa cho Trọng Thuỷ xem nỏ thần. Chi tiết này được đánh giá như thế nào? Theo em, ý kiến nào là đúng? Hãy đưa ra ý kiến riêng của mình?BỔ SUNG:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYTrở lại slide 12THPT Mỹ Hội Đông27Tăng Thị Ngọc Thu Đây chỉ là một chút an ủi cho Mị Châu. Nhân dân muốn thể hiện sự bao dung, niềm thông cảm với sự trong trắng, thơ ngây của Mị Châu khi phạm tội một cách vô tình. Qua đó, ông cha ta muốn nhắn nhủ, đừng vì tình riêng mà quên việc nước.+ Chi tiết máu Mị Châu hoá thành ngọc Trai, xác nàng biến thành ngọc thạch, người xưa muốn bày tỏ thái độ và tình cảm như thế nào?BỔ SUNG:AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYTHPT Mỹ Hội Đông28Tăng Thị Ngọc Thu - Chi tiết này không phải khẳng định tình yêu chung thuỷ của hai người. - Trọng Thuỷ với bản chất là tên gián điệp. Hắn có lỗi với Mị Châu, càng tội với nước Âu Lạc. - Hắn đã gây ra thảm cảnh cho cha con ADV. Vì vậy, hắn phải tự tìm cái chết với xót thương ân hận, dày vò. - Vậy “ngọc trai - giếng nước là nỗi oan của Mị Châu được hoá giải. Mị Châu bị Trọng Thuỷ lừa dối.Em có suy nghĩ gì về hình ảnh “ngọc trai - giếng nước”?AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦYTrở lại slide 14BỔ SUNG:THPT Mỹ Hội Đông29Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN TRẮC NGHIỆM COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông30Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN TRẮC NGHIỆM COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông31Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN TRẮC NGHIỆM COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông32Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN KÉO THẢ CHỮ COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông33Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN KÉO THẢ CHỮ COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông34Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN KÉO THẢ CHỮ COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông35Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN KÉO THẢ CHỮ COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông36Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN KÉO THẢ CHỮ COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông37Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN KÉO THẢ CHỮ COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông38Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN KÉO THẢ CHỮ COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông39Tăng Thị Ngọc ThuPHẦN KÉO THẢ CHỮ COPPY CHƯƠNG TRÌNH VOLETTHPT Mỹ Hội Đông40Tăng Thị Ngọc Thu