Bài giảng Ngữ văn 12: Những đứa con trong gia đình (Nguễn Thi)

 Nhöõng ñöùa con trong gia ñình (Ngueãn Thi)I. Tìm hiểu chung1. Tác giả- Nguyễn Thi (1928 - 1968) tên thật là Nguyễn Hoàng Ca, quê Nam Định, có tuổi thơ tủi cực.- Năm 1943, vào Sài Gòn kiếm sống, năm 1945 tham gia cách mạng, 1954 tập kết ra Bắc, 1962 trở lại miền Nam, 1968 hy sinh tại mặt trận Sài Gòn.2.Sự nghiệp sáng tác Là một trong những cây bút văn xuôi hàng đầu của văn nghệ giải phóng Miền Nam chống Mĩ, là nhà văn của người nông dân Nam Bộ, với giọng văn giàu chất hiện thực, đằm thắm chất trữ tình, nhân vật có cá tính mạnh mẽ.Nhöõng ñöùa con trong gia ñìnhNguyeãn Thi+ Thể loại phong phú.+ Tác phẩm chính: SGK+ Năm 2000 ông được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.3. Truyện ngắn “Những đứa con trong Gia đình”a. Xuất xứ- Được sáng tác 2/1966, in lần đầu trên tạp chí Văn nghệ Quân Giải phóng.- Sau được in trong tập "Truyện và kí" (1978). Nhöõng ñöùa con trong gia ñình (Ngueãn Thi)Ông-BàBa-MáChú Năm-Thím NămChiến ViệtThế hệ đi trước tạo nên truyền thống gia đìnhThế hệ đi sau nối tiếp bước truyền thốngMỗi người một khúc mỗi người có nét tính cách riêng(HÌNH TƯỢNG DÒNG SÔNG GIA ĐÌNH)SƠ ĐỒ TÓM TẮT CỐT TRUYỆNb.Tóm tắt truyện:Qua sự chuẩn bị ở nhà.Em hãy tóm tắt ngắn gọn đoạn trích “Những đứa con trong gia đình” cùa Nguyễn ThiTrong trận đánh, Việt bị thương nặng, lạc đơn vị, anh hồi tưởng về gia đình và đồng đội. Cha mẹ Việt đều bị giặc giết, Chiến và Việt giành nhau đi bộ đội. Chú Năm cho phép cả 2 lên đường, hai chị em mang bàn thờ má sang gửi chú Năm. Việc nhà sắp xếp chu toàn. Anh Tánh cùng tiểu đội đã tìm được Việt vẫn chắc tay súng, Việt được đưa về điều trị. Anh định viết thư cho chị Chiến.c. Chủ đề:Em hãy nêu chủ đề của đoạn trích ?Tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người dân Nam Bộ, yêu nước, căm thù giặc sâu sắc. Đồng thời, khẳng định truyền thống gia đình và truyền thống dân tộc tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn cho nhân dân ta chống lại kẻ thù xâm lược.Việt bị thươngViệt tỉnh dậy lần thứ nhất.Việt cố bò đi tìm đồng đội,tuy bị Thương khắp người...Anh lại ngất điViệt tỉnh lại lần thứ hai khi trời mưa Lất phất.Anh nhớ lại chuyện đi bắt ếch với chị chị Chiến,chuyện phân xửCủa chú Năm,chuyện cuốn sổViệt tỉnh lại lần thứ ba giữa ban ngày+Tiếng chim gù gợi Việt nhớ đến cái ná thun,nhớ chuyện má đii đòi đầu BaViệt tỉnh lại lần thứ tư ..II. Đọc hiểu văn bản:Qua phần đọc hiểu,em hãy nêu những nét độc đáo về nghệ thuật mà nguyễn Thi sử dụng trong tác phẩm và đoạn trích1.Tình huống truyện:-> Ý nghĩa: Tình huống truyện đã đem đến cách trần thuật qua dòng hồi tưởng miên man đứt, nối, và làm cho tác phẩm thêm màu sắc trữ tình đậm đà, tự nhiên. Đồng thời tạo điều kiện để nhà văn thâm nhập vào thế giới nội tâm nhân vật để dẫn dắt truyện.Trình tự các sự việc đã sảy ra với “những đứa con trong gia đình”Chú năm và cuốn sổ gia đình.Ba Việt hy sinh, má Việt chèo chống nuôi gia đình và tham gia đấu tranh, bị bom đạn giặc giết hại.Việt và Chiến tranh nhau ghi tên tòng quân, tính toán, sắp xếp việc gia đình để lên đường.Việt tham gia chiến đấu, trong một trận đọ lê với giặc , bị thương và lạc đồng đội giữa chiến trường.Sau ba ngày, anh Tánh và đồng đội tìm thấy Việt và đưa anh vào bệnh viện. Anh Tánh giục Việt viết thư cho chị Chiến.2.Nghệ thuật trần thuật: Trình tự các sự kiện được kể lại trong truyệnViệt bị thương, nằm trong bệnh viện rờ từng dòng viết thư báo tin cho chị Chiến, anh hồi tưởng lại cảnh trận đánh và bị thương, lạc đồng đội giữa chiến trường.Việt tỉnh lại lần thứ nhất, bò đi tìm đồng đội.Việt tỉnh lại lần thứ hai, trời lất phất mưa, anh nhớ lại chuyện đi soi ếch ở nhà, chuyện về chú Năm và cuốn sổ gia đình.Việt choàng tỉnh lại lần thứ ba, anh nhớ tới chuyện cái ná thun, chuyện hy sinh của ba, chuyện về má.Việt choàng tỉnh lại lần thứ tư, anh chuyện đi bộ đội của mình và chị ChiếnAnh Tánh cùng đồng đội tìm thấy Việt và đưa anh về bệnh viện, anh Tánh giục Việt viết thư cho chị Chiến2.Nghệ thuật trần thuật:3: Nghệ thuật xây dựng và miêu tả tâm lí nhân vật:3.1 : * Nhân vật Chiến:Tác giả xây dựng và miêu tả tâm lí nhân vật như thế nào?* Tác dụng của cách trần thuật:+ Đem đến cho tác phẩm màu sắc trữ tình,tự nhiên.+ Nhà văn có thể nhập sâu vào thế giới tâm trạng nhân vật để dẫn dắt câu chuyện.+ Giúp diễn biến của truyện linh hoạt về thời gian có thể xáo trộn không gian với thời gian.=> Kiểu truyện tâm trạng, khởi phát từ kí ức của người lính.Hiện lên qua dòng hồi tưởng của ViệtRất giống má: Bắp tay tròn vo, sạm đỏ, thân người to và chắc nịch -> vẻ đẹp của những con người sinh ra để gánh vác và để chiến thắng.Đặc biệt, trong cái đêm sắp xa nhà đi bộ độilo liệu, toan tính việc nhà,lời nói và cử chỉ y hệt má.Người mẹ sống lại trong hình ảnh Chị Chiến.3.1 : * Nhân vật Chiến:* Về Tính cách:Chiến có tính cách người lớn hơn ViệtNhường nhịn emQuan tâm mọi việc của gia đình.Nhân vật Chiến có cá tính đặc sắc, mang vẻ đẹp tâm hồn của người con gái Nam Bộ trong một thời kỳ nhiều mất mát hi sinh.3.2 Nhân vật Việt.Việt là người vô tư cá tínhCủa cậu con trai tuổi ăn Tuổi lớnViệt hay giành với chịĐêm trước ngày ra đi Việt lúc "lăn kềnh ra ván cười khì khì” lúc lại rình "chụp một con đom đóm úp trong lòng tay".Vào bộ đội, Việt lại đem theo một chiếc súng cao su.Nhà văn xây dựng thành công hình tượng nhân vật Việt. Trước chị, Việt nhỏ bé hồn nhiên, Trước kẻ thù Việt vụt lớn trở thành anh hùng. Việt tiêu biểu cho những chàng trai Nam Bộ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước Câu 1: Căn cứ vào đâu để xác định phương thức trần thuật trong truyện?SaiSaiĐúnga. Hành động của nhân vậtb. Nhân vậtc. Ngôn ngữ của nhân vậtIII.Bài Tập củng cố:Câu 2: Hãy chỉ ra phương thức trần thuật không có trong nghệ thuật viết truyện:a. Nhân vật truyện là đối tượng thuật, kể nên thuộc ngôi thứ 3.b. Nhân vật tự kể chuyện mình nên thuộc ngôi thứ 1. d. Người trần thuật thuộc ngôi thứ 3 nhưng lời kể phỏng theo giọng điệu, ngôn ngữ, quan điểm của nhân vật.c. Nhân vật truyện là đối tượng thuật, kể nên thuộc ngôi thứ 2. Sai Sai Đúng SaiNHỮNG ĐỨA CON TRONG GIA ĐÌNH - Nguyễn Thi-