Bài giảng Ngữ văn 6 tiết 117: Ôn tập truyện và kí

TRƯỜNG THCS CHU VĂN ANMôn: Ngữ văn Tiết 117: Văn bản Ôn tập truyện và kíI. Nội dung cơ bản những truyện, kí đã học:Hãy cho biết các văn bản đã họcở kì II ?Các văn bản đã học là:	+ Bài học đường đời đầu tiên	+ Sông nước Cà Mau	+ Bức tranh của em gái tôi	+ Vượt thác	+ Buổi học cuối cùng	+ Cô Tô	+ Cây tre Việt Nam	+Lòng yêu nước 	+ Lao xao1. Trong các văn bản trên, hãy đọc lại các tác phẩm và lập bảng theo mẫu:STTTên tác phẩmTác giảThể loạiTóm tắt nội dungSttTªn t¸c phÈmT¸c gi¶ThÓ lo¹iTãm t¾t néi dung (®¹i ý)1Bài học đường đời đầu tiên (trích Dế Mèn phiêu lưu kí)Tô Hoài TruyệnDế Mèn có vẻ đẹp cường tráng nhưng tính tình kiêu căng, đùa nghịch gây cái chết của Dế Choắt.Dế Mèn rút ra bài học cho mình.2Sông nước Cà Mau Đoàn GiỏiTruyện dàiC¶nh s¾c phong phó của s«ng n­íc Cµ Mau vµ c¶nh chî N¨m C¨n trï phó, tấp nập.3Bức tranh của em gái tôiTạ Duy AnhTruyện ngắnTµi n¨ng t©m hån trong s¸ng vµ lßng nh©n hËu cña em g¸i KiÒu Ph­¬ng – MÌo – nhµ ho¹ sÜ trong t­¬ng lai, ®· gióp cho anh trai v­ît lªn lßng tù ¸i, ®è kÞ vµ sù tù ti cña b¶n th©n m×nh SttTªn t¸c phÈm(hoÆc ®o¹n trÝch)T¸c gi¶ThÓ lo¹iTãm t¾t néi dung (®¹i ý)4Vượt thácVõ QuảngTruyện dàiCảnh vượt thác của con thuyền trên sông Thu Bồn làm nổi bật vẻ đẹp hùng dũng và sức mạnh của người lao động trên vùng sông nước5Buổi học cuối cùngAn-phông-xơ Đô- đêTruyện ngắnBuæi häc tiÕng Ph¸p cuèi cïng cña líp häc tr­êng lµng vïng And¸t bÞ qu©n Phæ (§øc) chiÕm ®óng vµ h×nh ¶nh thÇy gi¸o Hamen qua c¸i nh×n vµ t©m tr¹ng cña chó bÐ häc trß Phr¨ng.6Cô TôNguyễn TuânKíVÎ ®Ñp ®¶o, biÓn, c¶nh mÆt trêi lªn vµ mét vµi nÐt về cuéc sèng sinh ho¹t cña ng­êi d©n C« T«.SttTªn t¸c phÈm(hoÆc ®o¹n trÝch)T¸c gi¶ThÓ lo¹iTãm t¾t néi dung (®¹i ý)7Cây tre Việt NamThép MớiKí - tùy bútC©y tre – ng­êi b¹n th©n cña nh©n d©n ViÖt Nam, là biÓu t­îng cho ®Êt n­íc vµ d©n téc ViÖt Nam.8Lòng yêu nướcI.Ê-ren-buaBút kíLßng yªu n­íc ®­îc kh¬i nguån tõ nh÷ng vËt b×nh th­êng gÇn gòi, tõ t×nh yªu gia ®×nh, quª h­¬ng, ®­îc thö th¸ch vµ béc lé m¹nh mÏ trong chiÕn ®Êu b¶o vÖ Tæ quèc.9Lao xaoDuy KhánHồi kí – Tự truyệnT¶, kÓ vÒ c¸c loµi chim ë lµng quª, qua ®ã thÓ hiÖn vÎ ®Ñp, sù phong phó cña thiªn nhiªn lµng quª vµ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n gianQua phần tổng kết vè những tác phẩm đã học, em có nhận xét gì về thể loại truyện và ki?TTTên bàiThể loạiNhËn xÐt1Bài học đường đời đầu tiênTruyệnTruyÖn cã nhiÒu thÓ nh­: TruyÖn ng¾n truyÖn võa, truyÖn dµi, tiÓu thuyÕt,;kÝ bao gåm nhiÒu thÓ nh­:kÝ sù, bót kÝ, nhËt kÝ, phãng sù, TruyÖn vµ kÝ hiÖn ®¹i th­êng viÕt b»ng v¨n xu«i.2Sông nước Cà MauTruyện dài3Bức tranh của em gái tôiTruyện ngắn4Vượt thácTruyện dài5Buổi học cuối cùngTruyện ngắn6Cô tôKí7Cây tre Việt NamBút kí 8Lòng yêu nướcTùy bút9Lao xaoHồi kíII. Đặc điểm của truyện và kí:Tªn t¸c phÈm (hoÆc ®o¹n trÝch)ThÓ lo¹i Cèt truyÖn Nh©n vËt Nh©n vËt kÓ chuyÖn Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªnTruyÖn CãKÓ theo tr×nh tù thêi gian.Cã nh©n vËt chÝnh:DÕ MÌn vµ nh©n vËt phô: DÕ Cho¾t, chÞ CècDÕ MÌnNg«i thø nhÊtS«ng n­íc Cµ MauTruyÖn dµiCó¤ng Hai.Th»ng An, th»ng Cß.Th»ng An, th»ng bÐ l­u l¹c, chän ng«i kÓ thø nhÊt.Bøc tranh cña em g¸i t«iTruyÖn ng¾nCã.Tr×nh tù kÓ theo thêi gian.Ng­êi anh trai.Em g¸i KiÒu Ph­¬ng, chó TiÕn LªNg­êi anh trai Ng«i thø nhÊtTªn t¸c phÈm (hoÆc ®o¹n trÝch)ThÓ lo¹i Cèt truyÖn Nh©n vËt Nh©n vËt kÓ chuyÖn V­ît th¸cTruyÖn dµiCóD­îng H­¬ng Th­ cïng c¸c b¹n chÌoHai chó bÐ Côc vµ Cï Lao.Ng«i thø nhÊt x­ng chóng t«iBuæi häc cuèi cïngTruyÖn ng¾nCã.KÓ theo tr×nh tù thêi gianChó bÐ Phr¨ngThÇy HamenCô H«deChó bÐ Phr¨ng.Chän ng«i kÓ thø nhÊtC« T«KÝ - Tuú bótKh«ngAnh hïng Ch©u Hoµ M·n vµ vî con, nh÷ng ng­êi d©n trªn ®¶o vµ t¸c gi¶ T¸c gi¶Ng«i kÓ thø nhÊt.Tªn t¸c phÈm (hoÆc ®o¹n trÝch)ThÓ lo¹i Cèt truyÖn Nh©n vËt Nh©n vËt kÓ chuyÖn C©y tre ViÖt NamBót kÝKh«ng cã cèt truyÖn C©y tre,hä hµng cña tre Nh©n d©n ViÖt NamGiÊu m×nh.Kể theo ng«i thø 3Lßng yªu n­ícBót kÝKh«ngNh©n vËt: Nh©n d©n c¸c d©n téc, c¸c n­íc céng hoµ trong ®Êt n­íc Liªn X«GiÊu m×nh.Kể theo ng«i thø 3Lao xaoHåi kÝ – tù truyÖn Kh«ngC¸c loµi hoa, ong, b­ím, chim.T¸c gi¶, chon ng«i kÓ thø 1, x­ng t«i, chóng t«iNhững tác phẩm truyện kí đã học để lại cho em những cảm nhận gì về đất nước,về cuộc sống con người?	Cho chúng ta thấy đất nước ta thật đáng yêu vì có nhiều cảnh đẹp như vùng sông nước Cà Mau, đảo Cô Tô, cảnh làng quê nhiềuchim chóc,Con người Việt Nam phải lao động và chiến đấu nhưng chínhTrong sự gian nan đó lại tỏ rõ được lòng dũng cảm kiên cường.Nªu ®Æc ®iÓm chung vµ riªng gi÷a truyÖn vµ kÝ ?§iÓm chung Thuéc lo¹i h×nh tù sù viÕt b»ng v¨n xu«i; §Òu cã ng­êi kÓ hay ng­êi trÇn thuËt.§iÓm riªng- Cã cèt truyÖn, cã nh©n vËt; - Nh÷ng ®iÒu ®· kÓ kh«ng ph¶i ®· tõng x¶y ra ®óng nh­ trong thùc tÕ.TruyÖnKÝ- Th­êng kh«ng cã cèt truyÖn, cã khi kh«ng cã c¶ nh©n vËt; - Kể nh÷ng ®iÒu cã thËt ®· tõng x¶y ra.III. Tổng kết:* TruyÖn cã nhiÒu thÓ nh­: TruyÖn ng¾n truyÖn võa, truyÖn dµi, tiÓu thuyÕt,;kÝ bao gåm nhiÒu thÓ nh­: kÝ sù, bót kÝ, nhËt kÝ, phãng sù, TruyÖn vµ kÝ hiÖn ®¹i th­êng viÕt b»ng v¨n xu«i.* C¸c thÓ truyÖn vµ phÇn lín c¸c thÓ kÝ (nh­ bót kÝ, kÝ sù, phãng sù) thuéc lo¹i h×nh tù sù. Tù sù lµ ph­¬ng thøc t¸i hiÖn ®êi sèng chñ yÕu b»ng kÓ vµ t¶. T¸c phÈm tù sù lµ c©u chuyÖn vÒ ng­êi ho¹c sù viÖc nµo ®ã ®­îc kÓ l¹i, miªu t¶ l¹i qua lêi ng­êi kÓ chuyÖn. C¸c yÕu tè cèt truyÖn, nh©n vËt, lêi kÓ th­êng kh«ng thÓ thiÕu trong t¸c phÈm truyÖn. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC- Nắm nội dung các văn bản truyện- kí đã học.- Nắm đặc điểm chung và riêng của truyện và kí. Soạn bài:Câu trần thuật đơn không có từ “là”.- Nắm đặc điểm câu trần thuật đơn không có từ “là” và cấu tạo của câu miêu tả và câu tồn tại.Xin ch©n thµnh c¶m ¬n QuÝ thÇy c« ®· ®Õn dù giê häc