Bài giảng Ngữ văn 6 tiết 125: Câu trần thuật đơn không có từ “là”

Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh TrúcTRÖÔØNG THCS THAÙI BÌNH TRUNGMOÂN NGÖÕ VAÊNLÔÙP 6/2KÍNH CHAØO QUYÙ THAÀY COÂ ÑEÁN DÖÏ GIÔØ!KIEÅM TRA BAØI CUÕ Caâu 1: Neâu ñaëc ñieåm cuûa caâu traàn thuaät ñôn coù töø laø?Caâu 2: Haõy keå teân moät soá kieåu caâu traàn thuaät ñôn coù töø laø maø em bieát?Caâu 3: Ñaët moät caâu traàn thuaät ñôn coù töø laø vaø cho bieát noù thuoäc kieåu caâu naøo?Tiết 125: Tiếng ViệtCÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ LÀI - Đặc điểm câu trần thuật đơn không có từ làVí dụ SGK/118a) Phú ông mừng lắm. b) Chúng tôi tụ hội ở góc sân. ? Em hãy xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu trên? Vị ngữ của các câu trên do những từ hoặc cụm từ loại nào tạo thành?CNVNCNVN(CTT)(CĐT) Hãy chọn những từ hoặc cụm từ phủ định thích hợp cho sau đây điền vào trước vị ngữ của các câu trên: không, không phải, chưa, chưa phải? Phú ông không mừng lắm.Chúng tôi không tụ hội ở góc sân.GHI NHỚTrong câu trần thuật đơn không có từ là:- Vị ngữ thường do động từ hoăc cụm động từ, tính từ hoặc cụm tính từ tạo thành.- Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định,nó kết hợp với các từ không,chưa.GHI NHỚ SGK/ 119 Chuùng toâi chöa tuï hoäi ôû goùc saân.Chúng tôi không tụ hội ở góc sân.Baøi taäp nhanh Em haõy ñaët moät caâu traàn thuaät ñôn khoâng coù töø laø??Ví duï SGK / 119a) Ñaèng cuoái baõi, hai caäu beù con tieán laïi.b) Ñaèng cuoái baõi, tieán laïi hai caäu beù con.TNCNVNTNCNVN Haõy xaùc ñònh chuû ngöõ, vò ngöõ trong caùc caâu treân? ? Em haõy cho bieát giöaõ hai caâu treân coù gì gioáng nhau vaø khaùc nhau? Trong hai caâu treân, caâu naøo duøng ñeå mieâu taû haønh ñoäng cuûa hai caäu beù con? Caâu naøo duøng ñeå thoâng baùo söï xuaát hieän cuûa hai caäu beù con??Caâu mieâu taû.Caâu toàn taïi. Ñieàn caâu thích hôïp vaøo choã troáng AÁy laø vaøo ñaàu muøa heø moät naêm kia. Buoåi saùng, toâi ñang ñöùng ngoaøi cöûa gaëm maáy nhaùnh coû non aên ñieåm taâm. Boãng () tay caàm que, tay xaùch caùi oáng bô nöôùc. Thaáy boùng ngöôøi, toâi voäi laãn xuoáng coû, chui nhanh veà hang. ( Theo Toâ Hoaøi )II. Caâu mieâu taû vaø caâu toàn taïi AÁy laø vaøo ñaàu muøa heø moät naêm kia. Buoåi saùng, toâi ñang ñöùng ngoaøi cöûa gaëm maáy nhaùnh coû non aên ñieåm taâm. Boãng ñaèng cuoái baõi, tieán laïi hai caäu beù con. Tay caàm que, tay xaùch caùi oáng bô nöôùc. Thaáy boùng ngöôøi, toâi voäi laãn xuoáng coû, chui nhanh veà hang. ( Theo Toâ Hoaøi )Vì sao ñieàn caâu b? - Nhöõng caâu duøng ñeå mieâu taû haønh ñoäng, traïng thaùi, ñaëc ñieåm, cuûa söï vaät neâu ôû chuû ngöõ ñöôïc goïi laø caâu mieâu taû. Trong caâu mieâu taû, chuû ngöõ ñöùng tröôùc vò ngöõ. - Nhöõng caâu duøng ñeå thoâng baùo veà söï xuaát hieän, toàn taïi hoaëc tieâu bieán cuûa söï vaät ñöôïc goïi laø caâu toàn taïi. Moät trong nhöõng caùch taïo caâu toàn taïi laø ñaûo chuû ngöõ xuoáng sau vò ngöõ.GHI NHÔÙ SGK / 119GHI NHÔÙBaøi taäp nhanh? Trong caùc caâu cho sau ñaây, caâu naøo laø caâu mieâu taû? caâu naøo laø caâu toàn taïi?Laù côø bay phaáp phôùi.Treân saân tröôøng, nôû röïc rôõ hai haøng hoa möôøi giôø.Quaû caàu bay löôïn treân khoâng.a)b) c)c)b) a)III. Luyeän taäp Baøi taäp 1 sgk / 120 Xaùc ñònh chuû ngöõ, vò ngöõ trong nhöõng caâu sau. Cho bieát nhöõng caâu naøo laø caâu mieâu taû vaø nhöõng caâu naøo laø caâu toàn taïi?? a) Boùng tre truøm leân aâu yeám laøng, baûn, xoùm, thoân. Döôùi boùng tre cuûa ngaøn xöa, thaáp thoaùng maùi ñình, maùi chuøa coå kính. Döôùi boùng tre xanh, ta gìn giöõ moät neàn vaên hoùa laâu ñôøi. b) Beân haøng xoùm toâi coù caùi hang cuûa Deá Choaét. Deá Choaét laø teân toâi ñaõ ñaët cho noù moät caùch cheá gieãu vaø tròch thöôïng theá. c) Döôùi goác tre, tua tuûa nhöõng maàm maêng. Maêng troài leân nhoïn hoaét nhö moät muõi gai khoång loà xuyeân qua ñaát luõy maø troãi daäy.Thaûo luaän ( 3 phuùt )- Nhoùm 1: caâu (a)- Nhoùm 4: caâu (c)- Nhoùm 2: caâu (a)- Nhoùm 3: caâu (b)III. Luyeän taäp Baøi taäp 1 sgk / 120a) (1)Boùng tre truøm leân aâu yeám laøng, baûn, xoùm, thoân.CNCNCNCNVNCaâu mieâu taû. (2) Döôùixöa, thaáp thoaùng maùi ñình, maùi chuøa coå kính.Caâu toàn taïi.VNVNVNVNVNCNCN(3) Döôùi xanh, ta gìn giöõ moät neàn vaên hoùa laâu ñôøiCaâu mieâu taû.b) (1) Beân haøng xoùm toâi coù caùi hang cuûa Deá Choaét.Caâu toàn taïi(2) Deá Choaét laø teân toâi ñaõ ñaët... tròch thöôïng nhö theá. Caâu mieâu taûc) (1) Döôùi goác tre, tua tuûa nhöõng maàm maêng.Caâu toàn taïiCNVN(2) Maêng troài leân nhoïn hoaét nhö moät muõi gaitroãi daäy.Caâu toàn taïi.III. Luyeän taäp - Baøi taäp 1 sgk / 120- Baøi taäp 2 sgk / 120 ( veà nhaø)- Baøi taäp 3 sgk / 120 ( veà nhaø) Vieát moät ñoaïn vaên töø naêm ñeán baûy caâu taû caûnh tröôøng em, trong ñoù coù söû duïng ít nhaát moät caâu toàn taïi?? Chính taû (nghe - vieát): Caây tre Vieät Nam (töø Nöôùc Vieät Nam xanh ñeán chí khí nhö ngöôøi).?Hướng dẫn về nhà- Hoïc thuoäc lí thuyeát. Taäp ñaët caâu traàn thuaät ñôn khoâng coù töø laø.- Laøm baøi taäp 2, 3 sgk / 120.- Chuaån bò: “OÂn taäp vaên mieâu taû.”Xin chaân thaønh caùm ôn