Bài giảng Ngữ văn 6 tiết 57: Chỉ từ

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO CÙNG CÁC EM HỌC SINHGiaùo vieân: Nguyeãn Höõu MinhTröôøng THCS Hoøa HoäiKIEÅM TRA MIEÄNGTiết 59 HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM CON HỔ CÓ NGHĨA (Truyện trung đại Việt Nam)I. Đọc – Tìm hiểu chú thích:TIẾT 57:CHỈ TỪI- Chỉ từ là gì?2. So sánh các từ và cụm từ sau,từ đó rút ra ý nghĩa của những từ được in màu đỏ.-ông vua /ông vua nọViên quan/ viên quan ấy làng / làng kia nhà / nhà nọ*Theâm caùc töø noï, aáy, kia laøm cho cuïm danh töø ñöôïc cuï theå hôn, ñöôïc xaùc ñònh moät caùch roõ raøng trong khoâng gian, hoaëc trong thôøi gian.* Trong khi caùc töø oâng vua, laøng  coøn thieáu tính xaùc ñònh.TIẾT 57:CHỈ TỪI- Chỉ từ là gì?3. Nghĩa của các từ ấy, nọ trong những câu sau có điểm nào giống và điểm nào khác với các trường hợp đã phân tích ở phaàn 2 ?Hồi ấy, ở Thanh Hóa có một người làm nghề đánh cá tên là Lê Thận. Một đêm nọ,Thận thả lưới ở một bến vắng như thường lệ.(Sự tích Hồ Gươm) - Gioáng nhau: + Cuøng xaùc ñònh vò trí söï vaät.- Khaùc nhau:+ ÔÛ phaàn 1 vaø phaàn 2 ñònh vò trong khoâng gian.( vieân quan aáy, nhaø noï)+ ÔÛ phaàn 3 ñònh vò trong thôøi gian (Hoài aáy, ñeâm noï )Các từ: này,ấy,nọ,kia...gọi là chỉ từ.Vậy, em hiểu thế nào là chỉ từ?- Chỉ từ là những từ dùng để trỏ vào sự vật nhằm xác định vị trí của sự vật trong không gian hoặc thời gian.Ví dụ: này, ấy, nọ, kia, đây, đó,...-Ghi nhôù: Sgk- trang 137-vieân quan aáy/ hoài aáy - nhaø noï / ñeâm noïTIẾT 57:CHỈ TỪI- Chỉ từ là gì?-Chỉ từ là những từ dùng để trỏ vào sự vật nhằm xác định vị trí của sự vật trong không gian hoặc thời gian.Ví dụ: này, ấy, nọ, kia, đây, đó,...II- Hoạt động của chỉ từ trong câu:Trong các câu đã dẫn ở phần I chỉ từ đảm nhận chức vụ gì?Ngày xưa có ông vua nọ sai một viên quan đi dò la khắp nước tìm người tài giỏi. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi,đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người đã mất nhiều công tìm kiếm nhưng viên quan vẫn chưa thấy có người nào thật lỗi lạc.Một hôm,viên quan đi qua một cánh đồng làng kia, chợt thấy bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang làm ruộng(...)(Em bé thông minh)Làm phụ ngữ sau của cụm danh từ.Chỉ từ thường làm phụ ngữ sau trong cụm danh từ.TIẾT 57:CHỈ TỪI- Chỉ từ là gì?-Chỉ từ là những từ dùng để trỏ vào sự vật nhằm xác định vị trí của sự vật trong không gian hoặc thời gian.Ví dụ: này, ấy, nọ, kia, đây, đó,...II- Hoạt động của chỉ từ trong câu:- Chỉ từ thường làm phụ ngữ sau trong cụm danh từ.Tìm chỉ từ trong những câu dưới đây.Xác định chức vụ của chúng trong câu?a.Cuộc chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta dù phải kinh qua gian khổ,hi sinh nhiều hơn nữa, song nhất đinh thắng lợi hoàn toàn.Đó là một điều chắc chắn.(Hồ Chí Minh)b. Từ đấy, nước ta chăm nghề trồng trọt, chăn nuôi và có tục ngày Tết làm bánh chưng, bánh giầy.(Bánh chưng, bánh giầy)đó: làm chủ ngữ, đấy: làm trạng ngữ.- Chỉ từ làm chủ ngữ hoặc trạng ngữ trong câu.III- Luyện tập:-Ghi nhôù: Sgk- trang 138TIẾT 57:CHỈ TỪI- Chỉ từ là gì?-Chỉ từ là những từ dùng để trỏ vào sự vật nhằm xác định vị trí của sự vật trong không gian hoặc thời gian.Ví dụ: này, ấy, nọ, kia, đây, đó,...II- Hoạt động của chỉ từ trong câu:- Chỉ từ thường làm phụ ngữ sau trong cụm danh từ.- Chỉ từ làm chủ ngữ hoặc trạng ngữ trong câu.III- Luyện tập: Bài tập 1: Tìm chỉ từ trong những câu sau đây.Xác định ý nghĩa và chức vụ của các chỉ từ ấy.Vua cha xem qua một lượt rồi dừng lại trước chồng bánh của Lang Liêu, rất vừa ý, bèn gọi lên hỏi.Lang Liêu đem giấc mộng gặp thần ra kể lại.Vua cha ngẫm nghĩ rất lâu rồi chọn hai thứ bánh ấy đem tế Trời,Đất cùng Tiên Vương. (Bánh chưng, bánh giầy)b. Đấy vàng, đây cũng đồng đenĐấy hoa thiên lí, đây sen Tây Hồ. (Ca dao)c. Nay ta đưa năm mươi con xuống biển,nàng đưa năm mươi con lên núi, chia nhau cai quản các phương. (Con Rồng, cháu Tiên)d. Từ đó nhuệ khí của nghĩa quân ngày một tăng. (Sự tích Hồ Gươm)Bài tập 1:TIẾT 57:CHỈ TỪI- Chỉ từ là gì?II- Hoạt động của chỉ từ trong câu:III- Luyện tập:Bài tập 1: Tìm chỉ từ trong những câu sau đây.Xác định ý nghĩa và chức vụ của các chỉ từ ấy.Vua cha xem qua một lượt rồi dừng lại trước chồng bánh của Lang Liêu, rất vừa ý, bèn gọi lên hỏi.Lang Liêu đem giấc mộng gặp thần ra kể lại.Vua cha ngẫm nghĩ rất lâu rồi chọn hai thứ bánh ấy đem tế Trời,Đất cùng Tiên Vương. (Bánh chưng, bánh giầy)b. Đấy vàng, đây cũng đồng đenĐấy hoa thiên lí, đây sen Tây Hồ. (Ca dao)c. Nay ta đưa năm mươi con xuống biển,nàng đưa năm mươi con lên núi, chia nhau cai quản các phương. (Con Rồng, cháu Tiên)d. Từ đó nhuệ khí của nghĩa quân ngày một tăng. (Sự tích Hồ Gươm)a. Ấy: định vị sự vật trong không gian, làm phụ ngữ sau trong cum danh từ. b. Đấy, đây: định vị sự vật trong không gian, làm chủ ngữ. c. Nay: định vị sự vật trong thời gian, làm trạng ngữ.d. Đó: định vị sự vật trong thời gian, làm trạng ngữ.Bài tập 1:TIẾT 57:CHỈ TỪI- Chỉ từ là gì?II- Hoạt động của chỉ từ trong câu:III- Luyện tập:Bài tập 2: Thay các cụm từ in màu đỏ dưới đây bằng những chỉ từ thích hợp và giải thích vì sao cần thay như vậy?Giặc tan vỡ.Đám tàn quân giẫm đạp lên nhau chạy trốn,trán sĩ đuổi đến chân núi Sóc(Sóc Sơn).Đến chân núi Sóc, một mình một ngựa,trán sĩ lên đỉnh núi,cởi giáp sắt bỏ lại,rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời. (Theo Thánh Gióng)b. Người ta còn nói khi ngựa thét ra lửa,lửa đã thiêu cháy một làng,cho nên làng bị lửa thiêu cháy về sau gọi là làng Cháy.(Theo Thánh Gióng)Bài tập 1:Bài tập 2:Có thể thay như sau:Đến chân núi Sóc = đến đấy.Làng bị lửa thiêu cháy = làng ấyCần viết như vậy để khỏi lặp từ.CAÂU HOÛI, BAØI TAÄP CUÛNG COÁ1- Cho ví dụ cụm danh từ có phụ ngữ sau là chỉ từ.Tất cả những học sinh này2- Đặt câu có chỉ từ làm chủ ngữ.Đó / là một kỉ niệm đáng nhớ.3- Đặt câu có chỉ từ làm trạng ngữ.Đêm ấy, tôi / trăn trở mãi, không ngủ đượcEm hãy nhắc lại hoạt động của chỉ từ trong câu?HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:Bài vừa học: Cần nắm:Chỉ từ là gì? Hoạt động của chỉ từ trong câu? Viết đoạn văn ngắn có dùng chỉ từ.Bài sắp học: - Luyện tập kể chuyện tưởng tượng. - Tìm ý và lập dàn bài cho các đề tập làm văn đã dặn ở tiết trước. Mỗi nhóm chuẩn bị một đề, riêng đề 5 bắt buộc em nào cũng phải chuẩn bị. Lập dàn bài và viết thành văn đề 5: Luyện nói ở nhà.xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! CAÙC THAÀY COÂ GIAÙO VAØ CAÙC EM HOÏC SINH!