Bài giảng Ngữ văn 7 Tuần 9 - Bài 9 - Tiết 35: Từ đồng nghĩa

 Chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vÒ dù héi gi¶ngM«n Ng÷ V¨n 7GV: TRẦN THỊ HẠNH Kiểm tra bài cũ :  Đọc thuộc lòng bài thơ “xa ngắm thác núi Lư”? Tõ ®ång nghÜaTuần 9 - Bài 9 - Tiết 35: I.Thế nào là từ đồng nghĩa? *Tìm hiểu ví dụ 1,2 sgk/113: - Rọi - chiếu/soi. - Trông - ngắm/nhìn / xem/liếc/ngó. -> Từ đồng nghĩa. - Trông: + Coi sóc,giữ gìn cho yên ổn.+ Mong,chờ. -> Từ nhiều nghĩa. * Ghi nhớ 1 :SGK/114. Xa ng¾m th¸c nói L­ (Lý B¹ch)N¾ng räi H­¬ng L« khãi tÝa bay,Xa tr«ng dßng th¸c tr­íc s«ng nµy.N­íc bay th¼ng xuèng ba ngh×n th­íc,T­ëng d¶i Ng©n Hµ tuét khái m©y. -T­¬ng Nh­ dÞch-- Räi (h­íng ¸nh s¸ng vµo mét ®iÓm).- Tr«ng (dïng m¾t nh×n ®Ó nhËn biÕt).VÝ dô2:- B¸c Phong lµ ng­êi tr«ng xe ë tr­êng em.- BÐ Lan ®ang tr«ng mÑ vÒ.*Tr«ng: + Coi sãc gi÷ g×n cho yªn æn. + Mong.=> tõ “tr«ng” lµ tõ cã nhiÒu nghÜa.TỪ ĐỒNG NGHĨA7*Bµi tËp nhanh:T×m tõ ®Þa ph­¬ng ®ång nghÜa víi tõ toµn d©n(tõ phæ th«ng).Khoai mì - SắnBắp - NgôTô – Bát canhMướp đắng - Khổ qua Heo- Lîn I.Thế nào là từ đồng nghĩa?TỪ ĐỒNG NGHĨAVÝ dô 1:- Rñ nhau xuèng bÓ mß cua,§em vÒ nÊu qu¶ m¬ chua trªnrõng. (TrÇn TuÊnKh¶i) - Chim xanh ¨n tr¸i xoµi xanh, ¨n no t¾m m¸t ®Ëu cµnh c©y ®a. (Ca dao)Qu¶ -Tr¸i : bé phËn cña c©y do bÇu nhuþ ph¸t triÓn mµ thµnh, bªn trong cã h¹t.*Tìm hiểu ví dụ 1,2 sgk/114: 1.Qña- tr¸i-> đồng nghĩa hoàn toàn (sắc thái ý nghĩa giống nhau).VÝ dô 2:- Tr­íc søc tÊn c«ng nh­ vò b·o vµ tinh thÇn chiÕn ®Êu dòng c¶m tuyÖt vêi cña qu©n T©y S¬n, hµng v¹n qu©n Thanh ®· bá m¹ng. - C«ng chóa Ha-ba-na ®· hi sinh anh dòng, thanh kiÕm vÉn cÇm trong tay. (TruyÖn cæ Cu-ba) 2. Hi sinh- bá m¹ng ->đồng nghÜa kh«ng hoµn toµn (sắc thái ý nghĩa khác nhau).*Ghi nhớ 2 :Sgk/114 II.Các loại từ đồng nghĩa:Baøi taäp nhanh:Cho nhoùm töø sau : *Ba ,cha,tía,boá. *Uoáng, tu, nhaáp. Nhoùm naøo laø töø ñoàng nghóa hoaøn toaøn,nhoùm naøo ñoàng nghóa khoâng hoaøn toaøn? Ñoàng nghóa hoaøn toaøn Ñoàng nghóa khoâng hoaøn toaøn 1. Qu¶-tr¸i ( tõ ®ång nghÜa hoµn toµn). -> cã thÓ thay thÕ cho nhau. 2. Hi sinh- bá m¹ng (tõ ®ång nghÜa kh«ng hoµn toµn).-> kh«ng thay thÕ cho nhau ®­îc.*Ghi nhí 3: sgk/115VÝ dô 1:- Rñ nhau xuèng bÓ mß cua,§em vÒ nÊu m¬ chua trªn rõng. (TrÇn TuÊn Kh¶i)Chim xanh ¨n xoµi xanh,¨n no t¾m m¸t ®Ëu cµnh c©y ®a. ( Ca dao)qu¶tr¸itr¸iqu¶VÝ dô 2:- Tr­íc søc tÊn c«ng nh­ vò b·o vµ tinh thÇn chiÕn ®Êu dòng c¶m tuyÖt vêi cña qu©n T©y S¬n, hµng v¹n qu©n Thanh ®· C«ng chóa Ha-ba-na ®· anh dòng, thanh kiÕm vÉn cÇm trong tay. (TruyÖn cæ Cu-ba)bá m¹ng.bá m¹nghi sinh.hi sinhTại sao trong đoạn trích “Chinh phụ ngâm khúc”lấy tiêu đề là “Sau phút chia li” mà không phải là sau phút chia tay? TỪ ĐỒNG NGHĨA*Tìm hiểu ví dụ 1,2 sgk/115: I.Thế nào là từ đồng nghĩa? II.Các loại từ đồng nghĩa: III.Sử dụng từ đồng nghĩa:LuyÖn TËp Bài tập 1:Hãy t×m vµ xÕp c¸c tõ ®ång nghÜa thµnh cÆp t­¬ng øng vµ chän cÆp tõ phï hîp ®iÒn vµo c¸c c©u sau:1, Chã biÓn2, N¨m häc3, Nói s«ng4, Réng lín5, Gi÷ g×nA, B¶o vÖB, Bao laC, Giang s¬nD, Niªn khãaE, H¶i cÈu- Nam lu«n  s¸ch vë s¹ch sÏ.	-   Tæ Quèc lµ sø mÖnh cña qu©n ®éi.b. - C¸c cùu häc sinh tèt nghiÖp ........... 1984 -1985 vÒ th¨m tr­êng cò.	- LÔ khai gi¶ng ... thËt trang träng.c. - Lßng mÑ  nh­ biÓn c¶.	- Mét khu ®Êt . ®­îc dïng ®Ó lµm s©n ch¬i cho trÎ em.gi÷ g×nB¶o vÖniªn khãan¨m häcbao laréng línXe hơi :Máy vi tính:Dương cầm:Xe máy:Bµi tËp 2: T×m tõ cã gèc Ấn- Âu ®ång nghÜa víi các từ sau:Ô-tôMô-tôCom-pu-tơpi-a-nôBài tập 3 :Tìm một số từ địa phương đồng nghĩa với từ toàn dân?Tía - Bố.- Muỗng – Thìa.Bµi 4: T×m tõ ®ång nghÜa thay thÕ c¸c tõ in ®Ëm: - Mãn quµ anh göi, t«i ®· ®­a/. tËn tay chÞ Êy råi. - Bè t«i ®­a /..kh¸ch ra ®Õn cæng råi míi trë vÒ. - CËu Êy gÆp khã kh¨n mét tÝ ®· kªu/............. - Anh ®õng lµm nh­ thÕ ng­êi ta nãi/. cho ®Êy. - Cô èm nÆng ®· ®i/ h«m qua råi.traotiÔnthan phiÒnmÊtphª b×nhBµi 5: Ph©n biÖt nghÜa cña c¸c tõ trong c¸c nhãm tõ ®ång nghÜa sau ®©y: Nhãm 1: Cho, tÆng, biÕu Nhãm 2: ¡n, x¬i, chÐn Nhãm 3: YÕu ®uèi, yÕu ít Nhãm 4: Xinh, ®Ñp Nhãm 5: Tu, nhÊp, nècNhãm 2: ¡n, x¬i, chÐn- ¡n: S¾c th¸i biÓu c¶m b×nh th­êng .- X¬i : S¾c th¸i trang träng, lÞch sù.- ChÐn : S¾c th¸i th©n mËt, th«ng tôc. Nhãm 3: YÕu ®uèi, yÕu ít+ YÕu ®uèi: ë tr¹ng th¸i thiÕu h¼n søc m¹nh vÒ thÓ chÊt hoÆc tinh thÇn khã cã thÓ chÞu ®ùng ®­îc nh÷ng khã kh¨n, thö th¸ch(YÕu thiªn vÒ tinh thÇn)+ YÕu ít : YÕu ®Õn møc søc lùc hoÆc t¸c dông coi nh­ kh«ng ®¸ng kÓ( yÕu thiªn vÒ thÓ lùc) Nhãm 4: Xinh, ®Ñp+ Xinh: ChØ c¸i ®Ñp vÒ h×nh thøc bªn ngoµi.+ §Ñp: Bao hµm c¶ c¸i ®Ñp vÒ h×nh thøc bªn ngoµi vµ phÈm chÊt bªn trong. Nhãm 5: Tu, nhÊp, nèc+ Tu : Uèng nhiÒu, liÒn mét m¹ch( S¾c th¸i suång s·)+ NhÊp : Uèng tõng chót mét b»ng c¸ch chØ híp ë ®Çu m«i, th­êng lµ ®Ó cho biÕt vÞ (S¾c th¸i lÞch sù)+ Nèc : Uèng nhiÒu vµ hÕt ngay trong mét lóc , cã tÝnh th« tôc.( s¾c th¸i th« tôc) * Bµi 6: Chän tõ thÝch hîp ®iÒn vµo c¸c c©u d­íi ®©y:a) Thµnh tÝch, thµnh qu¶- ThÕ hÖ mai sau sÏ ®­îc h­ëng  cña c«ng cuéc ®æi míi h«m nay.- Tr­êng ta ®· lËp nhiÒu  ®Ó chµo mõng ngµy Quèc kh¸nh mång 2 th¸ng 9 .b) Ngoan c­êng, ngoan cè- Bän ®Þch.. chèng cù ®· bÞ qu©n ta tiªu diÖt.- ¤ng ®· . gi÷ v÷ng khÝ tiÕt C¸ch m¹ng.thµnh tÝchthµnh qu¶ ngoan c­êngngoan cè Bµi tËp 7: Trong c¸c cÆp c©u sau, c©u nµo cã thÓ dïng hai tõ ®ång nghÜa thay thÕ nhau, c©u nµo chØ cã thÓ dïng mét trong hai tõ ®ång nghÜa ®ã? a.§èi xö, ®èi ®·i:- Nã ........................tö tÕ víi mäi ng­êi xung quanh nªn ai còng mÕn nã.Mäi ng­êi ®Òu bÊt b×nh tr­íc th¸i ®é....................cña nã ®èi víi trÎ em.®èi xö/ ®èi ®·i®èi xöBài tập 8: Đặt câu với mỗi từ :bình thường,tầm thường,kết quả,hậu quả.Bµi tËp 9: Ch÷a c¸c tõ dïng sai(in ®Ëm)trong c¸c c©u d­íi ®©y:¤ng bµ cha mÑ ®· lao ®éng vÊt v¶, t¹o ra thµnh qu¶ ®Ó con ch¸u ®êi sau-Trong x· héi ta,kh«ng Ýt ng­êi sèng Ých kØ, kh«ng gióp ®ì cho ng­êi kh¸c.- C©u tôc ng÷ “ ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y”®· cho chóng ta lßng biÕt ¬n ®èi víi thÕ hÖ cha anh.h­ëng l¹c.bao chegi¶ng d¹yh­ëng thô.che chë d¹yHäc thuéc c¸c ghi nhí trong s¸ch.Hoµn thµnh vào vở c¸c bµi cßn l¹i. ViÕt mét ®o¹n v¨n tõ 5 ®Õn 7 c©u( néi dung tuú chän) trong ®o¹n v¨n cã Ýt nhÊt 2 cÆp tõ ®ång nghÜa.So¹n bµi:Cách lập ý của bài văn biểu cảm. vÒ nhµCHÚC CÁC EM HỌC TỐT !19Hoàng Thị Thanh Thảo