Bài giảng Ngữ văn 8 - Bài 11: Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh - Nguyễn Thị Hân

Chân TrờiTri Thức CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔVÀ CÁC EM HỌC SINHKiểm tra bài cũTheo em, kể chuyện theo ngôi thứ nhất sẽ có tác dụng gì? Yêu cầu khi tập nói miệng trước tập thể một vấn đề gì đó phải trình bày như thế nào?3TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN THUYEÁT MINHGiáo viên thực hiệnNguyÔn ThÞ H©nNGỮ VĂN - TIẾT 44BÀI 11NGỮ VĂN - TIẾT 44BÀI 11TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN THUYEÁT MINHVai trß cña v¨n b¶n thuyÕt minh trong ®êi sèng con ng­êi.1- Kh¸i niÖm:THẢO LUẬNT×nh huèng 1T×nh huèng 2Khi các em đi mua một chiếc ti vi, các em thấy trong giấy hướng dẫn sử dụng người ta viết những gì?Khi mua một hộp bánh các em thấy trên bao bì thường ghi những gì?Qua hai tình huống trên em hiểu thế nào là thuyết minh?NGỮ VĂN - TIẾT 44BÀI 11TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN THUYEÁT MINHVai trò của văn bản thuyết minh trong đời sống con người.1. Khái niệm:* Thuyết minh là giới thiệu những đặc điểm, tính chất của sự vật, hiện tượng trong tự nhiên và xã hội.NGỮ VĂN - TIẾT 44BÀI 11TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN THUYEÁT MINHVai trò của văn bản thuyết minh trong đời sống con người.1. Khái niệm:2. Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH7Thân cây làm máng.Cọng lá làm vách- làm chổi.Lá làm nhà tranh. Nước dừa để uống, để làm thức ăn, bánh kẹo.mang nhiều lợi ích và gắn bó với cuộc sống.11Văn bản này trình bày và giới thiệu điều gì?Trình bày những lợi íchcủa cây dừa (Bình Định).12NGỮ VĂN - TIẾT 44BÀI 11TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN THUYEÁT MINHVai trò của văn bản thuyết minh trong đời sống con người.1. Khái niệm:2. Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.Văn bản “Cây dừa Bình Định”. Văn bản giới thiệu về lợi ích của cây dừa Bình Định.b. văn bản “Tại sao lá cây có màu xanh lục”.13Chất diệp lục trong lá cây có màu xanh lục vì nó hút các tia sáng có màu khác nhưng không thu nhận màu xanh lục và lại phản chiếu màu nầy, do đó mắt ta mới nhìn thấy màu xanh lục.14 Nếu ta chiếu chất diệp lục của lá cây bằng nguồnsáng màu đỏ, chất nầy sẽ thu nhận các tia màu đỏ, nhưng vì không có tia sáng màu xanh lục đểphản chiếu lại, nên ta nhìn vào lá cây chỉ thấy mộtmàu đen sì.15Văn bản “Tại sao lá cây có màu xanh lục?” giải thích điều gì?A! Em, hiểu rồi. Giải thích lá cây có màu xanhlục là do chất diệp lục có tronglá cây. 16NGỮ VĂN - TIẾT 44BÀI 11TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN THUYEÁT MINHVai trò của văn bản thuyết minh trong đời sống con người.1. Khái niệm:02. Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.Văn bản “Cây dừa Bình Định”. Văn bản giới thiệu về lợi ích của cây dừa Bình Định.b. Văn bản “Tại sao lá cây có màu xanh lục”.Văn bản giải thích lá cây có màu xanh lục là do chất diệp lục có trong lá cây.c. Văn bản “Huế”HUEÁ9Sông núi hài hòaCông trình văn hóa nghệ thuật nổi tiếng17 Văn bản HUẾCÇu Trµng TiÒnS«ng H­¬ng – Nói NgùKinh thµnh HuÕNh· nh¹c cung ®×nh HuÕChïa Thiªn MôL¨ng Kh¶i §Þnh Cơm hếnbánh bèo Huếbún bò HuếMón ăn đặc sản HuếSản phẩm - nón lá Huế18Truyền thống đấu tranh kiên cường19Văn bản Huế giới thiệu cho ta biết về điều gì?Giới thiệu HUẾ là một trung tâm vănhóa nghệ thuật lớn của ViỆT NAM.20NGỮ VĂN - TIẾT 44BÀI 11TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN THUYEÁT MINHVai trò của văn bản thuyết minh trong đời sống con người.1. Khái niệm:2. Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.Văn bản “Cây dừa Bình Định”. Văn bản giới thiệu về lợi ích của cây dừa Bình Định.b. văn bản “Tại sao lá cây có màu xanh lục”.Văn bản giải thích lá cây có màu xanh lục là do chất diệp lục có trong lá cây.c. văn bản “Huế”Huế là một trung tâm văn hoá nghệ thuật lớn của Việt Nam với những đặc đểm tiêu biểu riêng của Huế.Em thường gặp các loại văn bản này ở đâu?Em hãy kể tên một vài văn bản cùng loại mà em biết?Từ việc tìm hiểu các văn bản trên, em hãy cho cô biết văn bản thuyết minh có vai trò như thế nào trong đời sống.NGỮ VĂN- TIẾT 44BÀI 11TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN THUYEÁT MINHVai trò của văn bản thuyết minh trong đời sống con người.1. Khái niệm:2. Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.* Vai trò: Văn bản thuyết minh là văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp tri thức (kiến thức) về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân của các hiện tượng và sự vật trong tự nhiên và xã hội bằng phương thức trình bày, giới thiệu, giải thích.NGỮ VĂN - TIẾT 44BÀI 11TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN THUYEÁT MINHVai trò của văn bản thuyết minh trong đời sống con người.1. Khái niệm:2. Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.3. Đặc điểm chung của văn bản thuyết minh.Th¶o LuËnCác văn bản trên có thể xem là văn bản tự sự (hay miêu tả, biểu cảm, nghị luận) không? Tại sao? Chúng khác với văn bản ấy ở chỗ nào?Không phải là văn bản tự sự vì văn tự sự phải có sự việc và nhân vật- Văn bản miêu tả: trình bày chi tiết cụ thể cho ta cảm nhận được sự vật con người.- Văn bản nghị luận: trình bày ý kiến luận điểm.23-Văn bản biểu cảm: bộc lộ cảm xúc chủ quan của người viết về đối tượng--Qua tìm hiểu ba văn bản trên em thấy ba văn bản đó có đặc điểm chung nào?Trình bày đặc điểm tiêu biểu của sự vật hiện tượng bằng những chi thức khách quan, xác thực, hữu ích cho con người--Em có nhận xét gì về cách trình bày các đặc điểm của sự vật, hiện tượng(ngôn ngữ của các văn bản này có đặc điểm gì?)Trình bày bằng ngôn ngữ chính xác, rõ ràng, chặt chẽ, hấp dẫnBa văn bản này đã thuyết minh về đối tượng bằng những phương thức nào?-Dùng các phương thức chính là: giới thiệu, trình bày, giải thích để thuyết minhDựa vào những điều vừa tìm hiểu ở trên em hãy cho biết văn bản thuyết minh là gì?và văn bản thuyết minh có đặc điểm chung nào?Ghi Nhí- Văn bản thuyết minh là văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp tri thức(kiến thức) về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân của các hiện tượng và sự vật trong tự nhiên và xã hội bằng phương thức trình bày, giới thiệu, giải thích. Tri thức trong văn bản thuyết minh đòi hỏi khách quan, xác thực, hữu ích cho con người.Văn bản thuyết minh cần được trình bày chính xác, rõ ràng, chặt chẽ, hấp dẫn.LuyÖn TËpBài tập 1: Hai văn bản trên là văn bản thuyết minh vì: văn bản (a) cung cấp tri thức lịch sử,Văn bản (b) cung cấp những tri thức khoa học sinh vậtBài tập 2:- Văn bản nghị luận có sử dụng yếu tố thuyết minh. Nêu rõ tác hại của bao bì ni lông để những kiến nghị về chủ đề một ngày không dùng bao bì ni lông thuyết phục hơn. Bµi TËp Cñng CèCâu 1: Đặc điểm quan trọng để phân biệt văn bản thuyết minh với các kiểu văn bản khác?a. Cung cấp những tri thức hư cấu và sự vật, sự việc.b. Cung cấp những tri thức mà người đọc suy luận ra từ sự vật, sự việc.c. Cung cấp những tri thức khách quan về sự vật, sự việc giúp cho người đọc có thể hiểu đầy đủ về sự vật, sự việc.d. Cung cấp cho người đọc những tình cảm chủ quan của người viết về sự vật, sự việc.OBµi TËp Cñng CèCâu 2: Phương thức biểu đạt của văn bản thuyết minh là:a. Giới thiệu, miêu tảb. Biểu cảm, giải thíchc. Miêu tả, biểu cảmd. Trình bày, giới thiệu, giải thích.OHƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Các em về nhà học bài, làm các bài tập còn lại, soạn bài “Ôn dịch, thuốc lá”.