Bài giảng Ngữ văn 8: Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu

Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cụ về dự tiết Tiếng Việt, lớp 8A Cõu hỏi kiểm tra bài cũ:? Thế nào là vai xó hội? Vai xó hội được xỏc định bởi những quan hệ xó hội nào?Một học sinh lớp 8ở nhà (trong gia đỡnh)ở trường (ngoài xã hội)Ông bàCha mẹAnh chịEmThầy côAnh chị khối 9Bạn cùng khốiCác em khối 6,7CháuConEmAnh-chịHọc tròEmBạn bèAnh-chị* Các mối quan hệ của vai xã hội.Vai dướiVai trênVai dướiVai ngang hàng Vai trênĐa dạng Vai trờnVai dướiXét theo quan hệ gia tộcBà côBé HồngLượt lờiBà cụ Bộ Hồng12345 - Hồng! Mày cú muốn vàoThanh Hoỏ chơi với mẹ mày khụng?- Sao lại khụng vào? Mợ mày phỏt tài lắm, cú như dạo trước đõu! - Mày dại quỏ, cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. Vào mà bắt mợ mày may vỏ sắm sửa cho và thăm em bộ chứ?- Vậy mày hỏi cụ ThụngTrước sau cũng một lần xấu, chả nhẽ bỏn xới mói được sao? - Mấy lại rằm thỏng tỏm này là giỗ đầu cậu mày, mợ mày về dự sao cũng đỡ tủi cho cậu mày, và mày cũng cũn phải cú họ, cú hàng người ta hỏi đến chứ?1. – Khụng! Chỏu khụng muốn vào. Cuối năm thế nào mợ chỏu cũng về.Im lặng2. - Sao cụ biết mợ con cú con?Im lặng * Tỡnh huống:Trong một buổi thảo luận, cô giáo yêu cầu học sinh A phát biểu ý kiến. Học sinh A chưa kịp phát biểu, học sinh B vội vàng đưa ra suy nghĩ của mỡnh. ? Trong tỡnh huống trên học sinh B vi phạm điều gỡ trong giao tiếp?Lượt lờiBà cụ Bộ Hồng12345 - Hồng! Mày cú muốn vàoThanh Hoỏ chơi với mẹ mày khụng?- Sao lại khụng vào? Mợ mày phỏt tài lắm, cú như dạo trước đõu! - Mày dại quỏ, cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. Vào mà bắt mợ mày may vỏ sắm sửa cho và thăm em bộ chứ?- Vậy mày hỏi cụ ThụngTrước sau cũng một lần xấu, chả nhẽ bỏn xới mói được sao? - Mấy lại rằm thỏng tỏm này là giỗ đầu cậu mày, mợ mày về dự sao cũng đỡ tủi cho cậu mày, và mày cũng cũn phải cú họ, cú hàng người ta hỏi đến chứ?1. – Khụng! Chỏu khụng muốn vào. Cuối năm thế nào mợ chỏu cũng về.Im lặng2. - Sao cụ biết mợ con cú con?Im lặng3. Cái Tí xoa đầu cái Tỉu kể lể bằng giọng hú hí: - Cô ả hôm nay ngoan lắm u ạ ! U đi khỏi nhà, cô ta cứ ra rả khóc không dứt miệng. Dỗ thế nào cô ta cũng không nín cho () Thế mà con cũng luộc được nồi khoai rồi đấy! U bảo con có ngoan không? Chị Dậu vẫn không nói gỡ. (Ngụ Tất Tố, Tắt đốn)1. Ừ thỡ Phan Bội Chõu nhỡn Va - ren .Nhưng, lạ chưa! Những lời núi của Va - ren như lọt vào tai Phan chẳng khỏc gỡ “nước đổ lỏ khoai”, và cỏi im lặng dửng dưng của Phan Bội Chõu suốt buổi gặp gỡ hỡnh như làm cho Va – ren sửng sốt cả người. (Nguyễn Ái Quốc, Những trũ lố hay là Va – ren và Phan Bội Chõu) 2. Bố hỏi con gái: - Con có đồng ý lấy anh H làm chồng không ? Cô gái cúi đầu, im lặng. Thỏi độ mỉa mai, khinh bỉ của Phan Bội Chõu trước tờn thực dõn Va – ren.  Im lặng thể hiện tâm trạng đau đớn , xót xa của chị Dậu Im lặng thể hiện sự thừa nhận.* Lượt lời của chị Dậu 1.- Nhà cháu đã túng lại phải đóng cả suất sưu của chú nó nữa, nên mới lôi thôi như thế. Chứ cháu có dám bỏ bễ tiền sưu của nhà nước đâu? Hai ông làm phúc nói với ông lí cho cháu khất...2.- Khốn nạn! Nhà cháu đã không có, dẫu ông có chửi mắng cũng thế thôi. Xin ông trông lại!3.- Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho! 4.- Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!5.- Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!6.- Thà ngồi tù. Để cho chúng nó làm tỡnh làm tội mãi thế, tôi không chịu được.* Lượt lời của cai lệ1.-Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua, còn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau!2.- Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? Sưu của nhà nước mà mày dám mở mồm xin khất!3.- Nếu không có tiền nộp sưu cho ông bây giờ, thỡ ông sẽ dỡ cả nhà mày đi, chửi mắng thôi à!4.- Không hơi đâu mà nói với nó, trói cổ thằng chồng nó lại, điệu ra đỡnh kia!5.- Tha này! Tha này!* Lượt lời của người nhà lí trưởng: 1.- Chị khất tiền sưu đến chiều mai phải không? Đấy! Chị hãy nói với ông cai, để ông ấy ra đỡnh kêu với quan cho! Chứ ông lí tôi thỡ không có quyền dám cho chị khất một giờ nào nữa! 2.- Anh ta lại sắp phải gió như đêm qua đấy! * Lượt lời của anh Dậu:1. - U nó không được thế! Người ta đánh mỡnh không sao, mỡnh đánh người ta thỡ mỡnh phải tù, phải tội. 1Anh DậuXưng tôi – anh, chị 2Người nhà lý trưởng- Run run, thiết tha -> nghiến hai hàm răngCách xưng hô thay đổi: cháu - ông->tôi - ông ->bà -mày06Chị Dậu- Thét,quát, hầm hè- Ông - thằng - mày15Cai lệGiọng điệu, cử chỉ, xưng hôSố lầncướp lờiSố lượt lờiNhânVật1.Bài tập 1Tụi - mỡnhTụ đậm nỗi đau khổ tột cùng của chị Dậu. Tỏc giả miờu tả diễn biến tõm lớ nhõn vật phự hợp.c.Tác dụngNúi nhiều  thuyết phục cỏi Tớ.Đau đớn vỡ sắp mất con nên hầu như chỉ im lặng.Sợ hãi, đau buồn, nên nói ít, nói ngắn.Cố làm cho mẹ vui, khoe sự tháo vát...nên nói nhiều, giọng hồn nhiên vỡ chưa biết mỡnh sẽ bị bán.Lý doSố lượt lờiVề sauBan đầu Về sauBan đầu Chị DậuCái Tí12a.b.2.Bài tập 2327Tụ đậm nỗi bất hạnh sắp giỏng xuống đầu cỏi Tớ. 4/ Bài tập 4- Im lặng là vàngIm lặng giữ bớ mật, tụn trọng người khỏc, đảm bảo sự tế nhị trong giao tiếp.- Im lặng là hốn nhỏt,là dại khờ.Im lặng trước sự sai trỏi, bất cụng, trước sự xỳc phạm danh dự, nhõn phẩm của mỡnh hay những người lương thiện.HỘI THOẠIVai xó hộiQuan hệ ngang hàng, trờn dưới (xột theo tuổi tỏc, địa vị trong gia đỡnh, xó hội.Quan hệ - thõn sơ (theo mức độ quen biết hoặc thõn tỡnh).Lượt lờiSố lần núi được của người tham gia hội thoại.Khi tham gia hội thoại cần :Im lặng cũng là cỏch thể hiện thỏi độ.Trỏnh tranh lượt lời, cắt lời, chờm lời người khỏc.Tụn trọng lượt lời người khỏc.