Bài giảng Ngữ văn 8: Thuế máu - Nguyễn Ái Quốc

GV: NguyÔn ThÞ Th¾mTr­êng Thcs qu¶ng ph­¬ngNhiÖt liÖt chµo mõngquý thÇy c« gi¸o vÒ dù giê líp 82! Trong chương trình ngữ văn lớp 8 em đã học những tác phẩm nào của Nguyễn Ái Quốc (Hồ Chí Minh) ? Qua những tác phẩm đó em hiểu biết thêm điều gì về vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc ? Trả lời	 Chương trình ngữ văn lớp 8 đã học những tác phẩm của Nguyễn Ái Quốc (Hồ Chí Minh):Tức cảnh P¸c Bó, Ngắm trăng, Đi đường. Những tác phẩm trên giúp chúng ta hiểu biết thêm về lòng yêu nước, tình yêu thiên nhiên, nghị lực cách mạng và niềm lạc quan của Bác trong mọi hoàn cảnh.Kiểm tra bài cũMột số hình ảnh về cuộc chiến tranh Thế giới lần I (1914 - 1918)Dữ dội và tàn khốc... Cảnh đau đớn Đau thương và mất mátNh©n d©n lao ®éng thuéc ®ÞaBÞ tra tÊn, ®¸nh ®ËpNguyễn Ái Quốc (1890-1969) là một trong những tên gọi của Chủ Tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ hoạt động cách mạng trước năm 1945.Chân dung Nguyễn Ái Quốc“Bản án chế độ thực dân Pháp” được viết tại Pháp bằng tiếng Pháp, xuất bản tại Pa- ri năm 1925, tại Hà Nội năm 1946 gồm 12 chương và phần phụ lục.Đoạn trích là chương I của tác phẩm, các nhan đề là của tác giả. Tác phẩm “Bản án chế độ thực dân Pháp”Bản án chế độ thực dân Pháp(Gồm 12 chương)Chương I: Thuế máu- Chương II: Việc đầu độc người bản xứChương III: Các quan toàn quyền thống đốcChương IV: Các quan cai trịChương V: Những nhà khai hoáChương VI: Gian lận trong bộ máy nhà nướcChương VII: Việc bóc lột người bản xứChương VIII: Công lí- Chương IX: Chính sách ngu dânChương X: Giáo hội- Chương XI: Nỗi nhục của người đàn bà bản xứChương XII: Nô lệ thức tỉnhPhÇn phô lôc: Göi thanh niªn ViÖt Nam ThuÕ m¸uI. Chiến tranh và“Người bản xứ”II. Chế độ lính tình nguyệnIII. Kết quả của sự hi sinhTên chương: Gợi lên sự dã man, tàn bạo, quá trình bóc lột đến cùng kiệt sức lao động, mồ hôi xương máu của chủ nghĩa thực dân và sự bi thảm của người dân Tên phần: Gợi cho người đọc thấy sự tàn bạo của chính quyền thực dân và nỗi khổ của người dân thuộc địa theo trình tự thời gian : trước, trong và sau chiến tranh. Thái độ của quan cai trịTrước chiến tranhKhi chiến tranh xảy raHọ bị xem là “những tên da đen bẩn thỉu”, “bị ăn đòn”Họ lập tức được các quan cai trị tâng bốc, vỗ về: “con yêu”, “bạn hiền”, “chiến sĩ bảo vệ công lý, tự do”> th¸i ®é xem th­êng, khinh miÖt.-> th¸i ®é ®Ò cao t©ng bèc. Thủ đoạn lừa bịp bỉ ổi của chính quyền thực dân Thái độ của quan cai trịTrước chiến tranhKhi chiến tranh xảy raHọ chỉ biết kéo xe tay, bị tra tấn, đánh đập như súc vậtHọ được tâng bốc vỗ về, được phong danh hiệu cao quý Số phận người dân thuộc địaHọ không được hưởng tý nào về quyền lợi, biến thành vật hi sinh cho danh dự, lợi ích của kẻ cầm quyền.Phải xa vợ con, rời bỏ quê hương, đem mạng sống đổi lấy vinh dự hão huyền.Phơi thây trên các chiến trường Châu Âu, bỏ xác tại những miền hoang vu,... Họ phải làm công việc chế tạo vũ khí phục vụ chiến tranh, bị nhiễm độc, khạc ra từng miếng phổiKết quả: Trong số 70 vạn người thì 8 vạn người không bao giờ nhìn thấy mặt trờiquê hương nữaNgười ra trậnNgười ở hậu phương70 vạn8 vạn Chiến tranh là đau thương mất mát ... Họ phơi thây trên các bãi chiến trường, Họ bị vắt kiệt sức vì phải sản xuất vũ khí -Ph¶i xa l×a vî con, quª h­¬ng v× môc ®Ých v« nghÜa, ®em m¹ng sèng mµ ®¸nh ®æi lÊy nh÷ng vinh dù h·o huyÒn.- BÞ biÕn thµnh vËt hi sinh cho lîi Ých danh dù cña kÎ cÇm quyÒn.- trªn c¸c chiÕn tr­êng ch©u ¢u.- Xuèng tËn ®¸y biÓn - b¶o vÖ c¸c loµi thuû qu¸i.- Mét sè t¹i Ban-c¨ng, bÞ tµn s¸t ë bê s«ng M¸c-n¬, b·i lÇy S¨m-pa-nh¬, cña c¸c cÊp chØ huy, cña Th¶o luËn nhãm: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷, giäng ®iÖu cña t¸c gi¶ ë ®o¹n nµy?-> Tõ ng÷ mØa mai, ch©m biÕn, giäng v¨n giÔu cît nh­ng Èn trong ®ã lµ sù xãt xa tr­íc nh÷ng c¸i chÕt th­¬ng t©m, v« nghÜa cña ng­êi d©n thuéc ®Þa.- ë hËu ph­¬ng hä ph¶i lµm c«ng viÖc chÕ t¹o vò khÝ phôc vô chiÕn tranh. Nh­ng cuèi cïng hä còng ph¶i chÕt v× bÖnh tËt (nhiÔm nh÷ng luång khÝ ®éc),®ét ngét Ph¬i th©ybá x¸clÊy m¸u m×nh t­íi nh÷ng vßng nguyÖt quÕkh¹c ra tõng miÕng phæilÊy x­¬ng m×nh ch¹m nªn nh÷ng chiÕc gËy Nghệ thuật* Giọng điệu :Giọng mỉa mai, hài hước khi vạch trần bộ mặt bỉ ổi, xảo trá của bọn thực dân: “Ấy thế mà”, “§ùng một cái”Giọng cảm thương, chua xót cho số phận những người dân thuộc địa.* Yếu tố biểu cảm :Từ ngữ biểu cảm : “tên da đen bẩn thỉu”, “tên An-nam-mít”, “con yêu”, “bạn hiền”Hình ảnh biểu cảm : “phơi thây”,“xuống tận đáy biển”,“bỏ xác tại miền hoang vu”,“máu tưới vòng nguyệt quế”,xương chạm nên những chiếc gậy, tám vạn người không bao giờ còn trông thấy mặt trời quê hương nữaBiện pháp biểu cảm : dùng từ ngữ trái ngược với bản chất sự vật, lối so sánh, ẩn dụ sắc sảo=> Tác dụng : Lật tẩy bộ mặt bịp bợm, xảo trá của thực dân Pháp. Tăng hiệu quả châm biếm sâu cay.	 S¬ ®å qu¸ tr×nh lËp luËn cña phÇn IChiÕn tranh vµ “ng­êi b¶n xø”Tr­íc chiÕn tranhTrong chiÕn tranhHä Hä lµ gièng h¹ ®¼ng bÞ ®èi xö nh­ sóc vËt ®­îc vç vÒ ,t©ng bèc thµnh vËt hy sinh Thñ ®o¹n x¶o tr¸, b¶n chÊt tµn b¹o , cña bän thùc d©n ®èi víi ng­êi b¶n xø Kết quả: Trong số 70 vạn người thì 8 vạn người không bao giờ nhìn thấy mặt trời quê hương nữac¸cngµithèngchÕconyªu¸nvtM¹c¸ccÊpchØhuy1. Cuéc ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1914-1918) ®­îc NguyÔn ¸i Quèc vÝ b»ng côm tõ nµo trong phÇn 1 cña bµi ThuÕ m¸u? (21 ch÷)- H·y tr¶ lêi c¸c c©u hái ®Ó t×m ra 7 « ch÷ hµng ngang, tõ ®ã t×m ra tõ kho¸ cña bµi häc:§§§5467213§§§§håchMinhÝSSSSSSScuécchiÕntranhvui¬­itannamMÝt2. NguyÔn ¸i Quèc cßn cã tªn gäi lµ g×? (9 ch÷)3. Khi cuéc chiÕn tranh phi nghÜa x¶y ra nh÷ng ng­êi d©n thuéc ®Þa lËp tøc biÕn thµnh g× cña c¸c quan cai trÞ, phô mÉu nh©n hËu? (6 ch÷)4. Nh÷ng ng­êi d©n thuéc ®Þa ®· lÊy x­¬ng m×nh ch¹m nªn nh÷ng chiÕc gËy cña ai? (14 ch÷)5. Thùc d©n Ph¸p ®· gäi ng­êi ViÖt Nam víi th¸i ®é khinh miÖt b»ng tõ g×? (8 ch÷)6. Trong cuéc chiÕn tranh phi nghÜa ®ã tæng sè cã bao nhiªu ng­êi lÝnh thuéc ®Þa chÕt? (6 ch÷)7. Nh÷ng ng­êi d©n thuéc ®Þa ®· lÊy m¸u m×nh t­íi lªn vßng nguyÖt quÕ cña ai? (12 ch÷)Tõ kho¸ gåm 2 tõ, cã 7 ch÷ c¸i. §©y lµ mét thø thuÕ tµn nhÉn, phò phµng, bãc lét tËn x­¬ng m¸u, m¹ng sèng?HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ * Häc bµi cò, s­u tÇm th¬ v¨n, tranh ¶nh cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh.* §äc vµ ph©n tÝch phÇn II, III cña v¨n b¶n theo c©u hái trong sgk (C©u 3, 4, 5, 6 trang 91, 92).* TiÕt sau häc tiÕp v¨n b¶n “ThuÕ m¸u” (tiÕt 108).Hå ChÝ Minh - §Ñp nhÊt tªn ng­êi!