Bài giảng Ngữ văn 8: Thuế máu (Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”) -Nguyễn Ái Quốc

Trần Thị Kim ThuTHCS Cửa Ông Năm học 2013 -2014Em ®· häc những t¸c phÈm nµo cña Bác ?*Thơ: * Truyện:* Nghị luận:	 	Kiểm tra bài cũVần thơ của Bác vần thơ thépMà vẫn mênh mông bát ngát tình- Cảnh khuya Rằm tháng giêng Ngắm trăng- Đi đường- Tức cảnh Pác BóNhững trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu Nghệ thuật kể chuyện: đôi cánh của trí tưởng tượngTinh thần yêu nước của nhân dân taLập luận sắc sảo, thuyết phụcChân dung Nguyễn Ái QuốcNguyễn Ái Quốc (1890-1969) là một trong những tên gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ hoạt động cách mạng trước năm 1945.1922 Nguyễn Ái Quốc phụ trách báo Lơ-Pa-ri-a. Và những năm tháng hoạt động cách mạng ở Pháp Người đã viết nhiều truyện, kí, phóng sự, kịch, tiểu phẩm châm biếm bằng tiếng Pháp, tiếng Việt đăng trên báo những Người cùng khổ, báo Nhân đạo, báo Lơ-Pa-ri-a như Vi hành, Con rồng tre, Lời than vãn của bà Trưng Trắc, Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu. Đặc biệt là Bản án chế độ thực dân Pháp.BẢN ÁN CHẾ ĐỘ THỰC DÂN PHÁP“Bản án chế độ thực dân Pháp” được viết bằng tiếng Pháp, xuất bản đầu tiên tại Pa-ri năm 1925, Năm 1946 xuất bản bằng tiếng Pháp tại Việt Nam; năm 1960 xuất bản bằng tiếng Việt. (được tái bản nhiều lần)gồm 12 chương và phần phụ lục. “Bản án chế độ thực dân Pháp”Bản án chế độ thực dân Pháp gồm 12 chương và phần phụ lụcChương 1: Thuế máuChương 2: Việc đầu độc người 	 bản xứChương 3: Các quan thống đốcChương 4: Các quan cai trịChương 5: Những nhà khai hóaChương 6: Tệ tham nhũng trong 	 bộ máy cai trịChương 7: Bóc lột người bản xứChương 8: Công líChương 9: Chính sách ngu dânChương 10: Chủ nghĩ giáo hộiChương 11: Nỗi khổ nhục của người phụ nữ bản xứChương 12: Nô lệ thức tỉnhPhụ lục: Gửi thanh niên Việt Nam“Bản án chế độ thực dân Pháp” được viết bằng tiếng Pháp, xuất bản đầu tiên tại Pa- ri năm 1925, Năm 1946 xuất bản bằng tiếng Pháp tại Việt Nam; năm 1960 xuất bản bằng tiếng Việt. (được tái bản nhiều lần)Gồm 12 chương và phần phụ lục. * Đoạn trích “Thuế máu” nằm trong chương I của tác phẩm “Bản án chế độ thực dân Pháp”của Nguyễn Ái Quốc. Tác phẩm “Bản án chế độ thực dân Pháp” : 	* Bố cục: Thuế máuI. Chiến tranh và“Người bản xứ”II. Chế độ lính tình nguyệnIII. Kết quả của sự hi sinhGợi lên quá trình lừa bịp, bóc lột đến cùng kiệt “thuế máu” của bọnthực dân cai trị => Tinh thần chiến đấu mạnh mẽ, sự phê phán triệt để của Nguyễn Ái Quốc.- Nhan đề: 	“Thuế máu” Cách nói hình ảnh gợi cảm để phê phán, tố cáo tính vô nhân đạo của thực dân Pháp. Chúng đã lợi dụng xương máu, tính mạng của những người dân thuộc địa trong cuộc chiến tranh thế giới thứ I (1914 – 1918), đồng thời bao hàm lòng căm phẫn, thái độ mỉa mai đối với tội ác đáng ghê tởm của chính quyền thực dân...* Nhan đề bằng hình ảnh gợi đau thương, căm thù, tố cáo tínhvô nhân đạo của chính quyền thực dânThái độ của các quan cai trị đối với người bản xứTr­íc chiÕn tranhKhi cuộc “chiÕn tranh vui tươi”x¶y raHä chØ lµ: nh÷ng tªn da ®en bÈn thØu, nh÷ng tªn “An-nam-mÝt”bÈn thØu, chØ biÕt kÐo xe tay vµ ¨n ®ßn§ã lµ th¸i ®é coi th­êng, khinh bØ vµ l¨ng nhôc.Họ chỉ biết kéo xe tay, bị tra tấn, đánh đập như súc vậtThái độ của các quan cai trị đối với người bản xứ Tr­íc chiÕn tranhKhi cuộc “chiÕn tranh vui tươi” x¶y raHä chØ lµ: nh÷ng tªn da ®en bÈn thØu, nh÷ng tªn “An-nam-mÝt”bÈn thØu, chØ biÕt kÐo xe tay vµ ¨n ®ßnHä biÕn thµnh: nh÷ng ®øa “con yªu”, nh÷ng ng­êi “b¹n hiÒn”, lµ “chiÕn sÜ b¶o vÖ c«ng lÝ vµ tù do”.§ã lµ th¸i ®é coi th­êng, khinh bØ vµ l¨ng nhôc.§ã lµ th¸i ®é ®Ò cao t©ng bèc.* NghÖ thuËt: - T­¬ng ph¶n ®èi lËp. - Tõ ng÷ mØa mai, ch©m biÕm.> Sè phËn thª th¶m cña ng­êi d©n thuéc ®Þa trong chiÕn tranh. V¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c quØ quyÖt cña bän thùc d©n. §ång thêi bµy tá th¸i ®é c¶m th­¬ng s©u s¾c cña t¸c gi¶ ®èi víi ng­êi d©n thuéc ®Þa. Số phận người dân thuộc địa Người ra trậnNgười ở hậu phươngPhải xa vợ con, rời bỏ quê hương, đem mạng sống đổi lấy vinh dự hão huyềnPhơi thây trên các chiến trường Châu Âu, bỏ xác tại những miền hoang vu...Họ không được hưởng tý nào về quyền lợi, biến thành vật hi sinh cho danh dự, lợi ích của kẻ cầm quyềnHä ph¶i lµm kiÖt søc trong c¸c x­ëng thuèc sóng, nhiÔm ph¶i luång khÝ ®éc, kh¹c ra tõng miÕng phæiKết quả: Trong số 70 vạn người thì 8 vạn người không bao giờ nhìn thấy mặt trời quê hương nữaNghÖ thuËt : LiÖt kª, con sè x¸c thùc, lËp luËn chÆt chÏ.-Ph¶i ®ét ngét xa l×a vî con, quª h­¬ng v× môc ®Ých v« nghÜa, ®em m¹ng sèng mµ ®¸nh ®æi lÊy nh÷ng vinh dù h·o huyÒn.- BÞ biÕn thµnh vËt hi sinh cho lîi Ých danh dù cña kÎ cÇm quyÒn.- Ph¬i th©y trªn c¸c chiÕn tr­êng ch©u ¢u.- Mét sè bá x¸c t¹i Ban-c¨ng, bÞ tµn s¸t ë bê s«ng M¸c-n¬, b·i lÇy S¨m-pa-nh¬, lÊy m¸u m×nh t­íi nh÷ng vßng nguyÖt quÕ, cña c¸c cÊp chØ huy, lÊy x­¬ng m×nh ch¹m nªn nh÷ng chiÕc gËy cña c¸c ngµi thèng chÕEm cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷, giäng ®iÖu cña t¸c gi¶ ë ®o¹n nµy?- ë hËu ph­¬ng hä ph¶i lµm c«ng viÖc chÕ t¹o vò khÝ phôc vô chiÕn tranh. Nh­ng cuèi cïng hä còng ph¶i chÕt v× bÖnh tËt (nhiÔm nh÷ng luång khÝ ®éc, kh¹c ra tõng miÕng phæi ..) - Xuèng tËn ®¸y biÓn ®Ó b¶o vÖ c¸c loµi thuû qu¸i ChiÕn tranh tµn khèc. Hä ph¶i ph¬i th©y trªn c¸c chiÕn tr­êng. ChiÕn tranh lµ ®au th­¬ng mÊt m¸tHä bÞ v¾t kiÖt søc trong c¸c x­ëng thuèc sóng.Hä bÞ nhèt nh­ lîn d­íi hÇm tµu.Trước chiến tranh.Khi chiến tranh xảy raNgười ra trậnNgười ở hậu phươngPPS: NGUYỂN ANH DUY* Với bút pháp châm biếm, đả kích, tác giả đã vạch trần bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp và đồng cảm với số phận thê thảm của những người dân xứ thuộc địa trong cuộc chiến tranh thế giới lần thứ nhất.S¬ ®å qu¸ tr×nh lËp luËn cña phÇn IChiÕn tranh vµ “ng­êi b¶n xø”Tr­íc chiÕn tranhTrong chiÕn tranhHä Hä lµ gièng h¹ ®¼ng bÞ ®èi xö nh­ sóc vËt ®­îc vç vÒ ,t©ng bèc thµnh vËt hy sinh Thñ ®o¹n x¶o tr¸, b¶n chÊt tµn b¹o , cña bän thùc d©n ®èi víi ng­êi b¶n xø Sè phËn cña ng­êi d©n thuéc ®Þa: Trong số 70 vạn người thì 8 vạn người không bao giờ nhìn thấy mặt trời quê hương nữaTh¸i ®é cña c¸c quan cai trÞHƯỚNG DẪN VỀ NHÀ * ĐỌC VÀ TÌM HIỂU PHẦN II VÀ III CỦA VĂN BẢN THEO CÂU HỎI HƯỚNG DẪN TRONG SGK * LẬP SƠ ĐỒ HỆ THỐNG LUẬN CỨ, LUẬN CHỨNG CHO MỖI PHẦN